میرنیوز
"عملگرایی فرهنگی و اقتصادی" راهکار توسعه روابط با کشورهای آسیای میانه
2022-02-21T12:36:12+03:30
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، همکاری های فرهنگی یکی از مهمترین مولفه های برقراری ارتباط در نظام منطقه ای و بین المللی است.
فرهنگ، زیرساخت و مقدمه سایر همکاری های بین المللی محسوب می شود و اهمیت آن تا جایی است که بدون اتکا به مولفه های فرهنگی و میراث تمدنی در سیاست خارجی توفیقات چندانی حاصل نمی شود.
گفتن و نوشتن در خصوص پیشگامی دیپلماسی فرهنگی هدف این نوشتار نیست، اما با این مقدمه نگاه کوتاهی به روابط فرهنگی ایران با بازیگران حوزه تمدنی در آسیای مرکزی خواهیم داشت.
آسیای مرکزی یکی از مهمترین زیرسیستم های سیاسی در محیط پیرامونی ایران است که دارای پیشینه تمدنی چند هزارساله با ایران است. وجود تشابهات تاریخی، تمدنی و فرهنگی در کنار زیست مشترک و تجارب تاریخی بیشمار بین ایران و ملل این منطقه همواره محرکی در روابط ایران با این زیست بوم فرهنگی بوده است. گاه اشتراکات فرهنگی باعث بروز تنش هایی شده و گاه نیز بستر همکاری بوده است.
پس از فروپاشی شوروی و استقلال کشورهای آسیای مرکزی، ایران در زمره اولین کشورهایی بوده که استقلال این کشورها را به رسمیت شناحته، اما متاسفانه در گذر زمان قافیه رقابت در این منطقه را به رقبا و سایر بازیگران منطقه ای واگذار کرده است.
گفتمان های مختلفی در این 30 سال بر سیاست خارجی ایران در آسیای مرکزی حاکم بوده است که اکثر قریب به اتفاق آنها تحت تاثیر رویکردهای امنیتی- نظامی بوده و اشتراکات فرهنگی نه تنها فرصت آفرین نبوده بلکه در تسلط رویکرهای امنیتی باعث تولید ترس امنیتی و برداشت های ناصحیح از رویکرد ایران در این منطقه شده است.
فقدان تکامل در فرآیند دولت و ملت سازی پس از استقلال در این کشورها در کنار رویکردهای گفته شده در سیاست خارجی ایران و البته شعار زدگی های بی شمار در گفتار و نوشتار سیاستمداران ایران "حس سلطه برادر بزرگ دیگر" در این کشورها همواره تقویت می شده و رفته رفته "تقابل" به جای "همکاری" بر روابط ایران و کشورهای منطقه ای سایه انداخته است.
ترس از اقدام رقیب مهمترین برونداد رویکردهای امنیتی و نظامی است و عامل شفافیت در سیاست خارجی را نابود می کند.
نسخه تجویزی این نویسنده در خصوص توسعه روابط ایران و کشورهای آسیای مرکزی "الگوی توسعه عملگرایی" است. در این مدل مفهومی دو رویکرد فرهنگی و اقتصادی به جای نظامی و امنیتی باید بیش از پیش تقویت شود تا ضمن برطرف کردن نیازهای متقابل زیستی و اجتماعی، با مولفه حس مشترک فرهنگی روابط رفته رفته تعمیق شود.
باید به گونه ای رفتار شود که زمینه های همکاری از موضوعی به موضوع دیگر به صورت نرم تسری یابد. در رویکردهای فرهنگی میزان تبادلات فرهنگی میان ملت ها به شاخصی مهم و البته قوام یافته تبدیل می شود و در بعد اقتصادی هم کمی گرایی اقتصادی در روابط دو کشور جای هیاهو و شعارهای بدون پشتوانه را می گیرد و ملاک قضاوت در توفیق و یا عدم توفیق سیاست خارجی، نه کلمات بلکه نمودارهای قابل اندازه گیری، می شود.
نکته دیگر اینکه مهمترین برونداد رویکردهای فرهنگی و اقتصادی یا گفتمان عملگرایی، توسعه پایدار انسان محور در روابط دویا چند جانبه است.
اگر در سیاست خارجی شعار فرهنگی و تمدنی می دهیم اما همچنان بر پاشنه امنیتی و نظامی، روزگار می گذرانیم، بدون شک نه تنها با کشورهای منطقه باب منازعه را می گشاییم بلکه ظرفیت های دیگر همکاری را از فرصت به تهدید تبدیل می کنیم.
چندی است سیاست خارجی توجه به کشورهای پیرامونی در دستور کار دولت قرار گرفته است، امیدوارم منطق عملگرایی فرهنگی و اقتصادی به گفتمان اصلی این سیاست خارجی در آسیای مرکزی تبدیل شود.
علی سعادت آذر مدیرگروه ترکیه شناسی اسلام معاصر
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز آسیای مرکزی | آسیای میانه
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار جهانی
حمله لفظی ترامپ به قاضی پرونده پرداخت حق السکوت
اشغالگران صهیونیستی آوارگان فلسطینی را هدف قرار دادند
واکنش مقام وزارت خارجه حکومت طالبان به عملیات «وعده صادق»
ایران برای صیانت از منافع مشروع تردید به خود راه نخواهد داد
چند پیام مهم عملیات «وعده صادق» از نگاه تحلیلگر عربی
احضار سفرای انگلیس، آلمان و فرانسه به وزارت خارجه
یمن: عملیات ایران قانونی و مطابق با قوانین بین‌المللی است
روسیه خواستار خویشتنداری در منطقه شد
هشدار سفیر ایران در لبنان به رژیم اسرائیل و حامیانش
امارات: نگرانیم؛ خویشتندار باشید
واکنش شورای همکاری به عملیات تلافی‌جویانه ایران ضد اسرائیل
ایران در استفاده از حق ذاتی خود برای دفاع دریغ نخواهد کرد
روز ۱۹۱ طوفان الاقصی|شب آرام غزه در شب عملیات ایران
بررسی لایحه بودجه حمایتی از اسرائیل در کنگره آمریکا
اردن: توقف جنگ غزه و پایان اشغالگری تنها راه مهار تنش‌هاست
واکنش عمان به عملیات تلافی‌جویانه ایران علیه اسرائیل
«مشاهد حسین»: پاکستان و کشورهای اسلامی کنار ایران بایستند
جایگاه ایران با حمله به اسرائیل هزاربرابر قوی‌تر می‌شود
ای‌بی‌سی: ایران بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ پهپاد شلیک کرد
سخنگوی ارتش اسرائیل: ایران حمله وسیعی انجام داد
ان‌بی‌سی: آمریکا از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران پشیمان شد
ادعای دفتر نتانیاهو درباره پاسخ منفی حماس به میانجی‌ها
اسرائیل دست به دامان شورای امنیت شد
پاسخ تنبیهی ایران علیه اسرائیل تیتر اول رسانه‌های غربی
واکنش رسانه‌های عبری‌زبان به عملیات «وعدالصادق»
بلینکن: به دنبال تشدید تنش نیستیم
واکنش چین به حمله نظامی ایران به رژیم صهیونیستی
بایدن: حملات ایران به تأسیسات نظامی اسرائیل بی‌سابقه بود!
بازتاب عملیات ایران علیه رژیم اسرائیل در رسانه‌های عربی
تحولات اوکراین| آیا پایان کار کی‌یف نزدیک است؟
