میرنیوز
جریان تئاتر دفاع مقدس به صورت خودجوش و از دل هنرمندان برآمده است/ جشنواره ای که از نقطه اوج فاصله گرفته
2020-11-18T09:32:56+03:30
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در ادامه پرونده بررسی جشنواره تئاتر مقاومت، میزگردی در خبرگزاری تسنیم و با حضور حسین مسافر آستانه و امیر نصیربیگی از دبیران سابق این جشنواره و حمید نیلی دبیر فعلی جشنواره تئاتر مقاومت تشکیل شده که در قسمت اول آن شاهد گفتوگو با حسین مسافر آستانه از هنرمندان و مدیران پیشکسوت این عرصه هستیم و در این گفتوگو به بیان تاریخچه شگل‌گیری جشنواره تئاتر دفاع مقدس، علل تعطیلی آن و بررسی شرایط فعلی این جشنواره خواهیم پرداخت.
در ادامه شاهد این گفتوگو خواهید بود:
*در رابطه با تئاتر مقاومت و تاثیرگذاری آن در بدنه تئاتر و اهمیت این موضوع بفرمایید.
مسافرآستانه: تئاتر مقاومت در کشور ما از دل دفاع مقدس برآمده است. چون پیش از این چیزی به نام مقاومت نداشتیم و تئاتر دفاع مقدس بوده است و حال این تئاتر دفاع مقدس از اینجا آمده که طبیعتاً هر اتفاق بزرگی که در جامعه رخ می‌دهد همه هنرها از جمله تئاتر از آن متأثر خواهند بود، یعنی تئاتر و سایر هنرها به‌نوعی نسبت به رویدادها به محیط‌های خودشان و کشورشان در سطح ملی حتی رویدادهای جهان در سطح بین‌المللی واکنش نشان می‌دهند. خب ما با یک اتفاق خیلی مهمی روبرو بودیم به نام دفاع مقدس که در تاریخ ما بی‌نظیر است. این همه رشادت‌هایی که مسئولیت‌های اداری و خدماتی هم به دوششان نبوده ولی ملت ایران به دلیل ارق ملی خودشان و ارق مذهبی خودشان و پایداری‌شان به انقلاب باعث شده بیان اتفاقی را رقم بزنند که ما در تاریخ، بالأخص در تاریخ خودمان کمتر سراغ داریم. طبیعتاً تئاتر نمی‌توانست به چنین امر مهمی بی‌تفاوت بماند، بنابراین همان زمان توسط خود هنرمندان تئاتر واکنششان نسبت به این امر این بوده که آثاری را ختم کنند و در اوایل بنا بر دلایلی برای پشتیبانی از این رویداد بزرگ و ایجاد هیجان و ترویج عمومی برای حمایت از جبهه و مقاومت در جبهه دشمن بوده که تئاتر هم موضعش متأثر از این موضوعات بود.
*این اتفاق و تأثیر پذیری به صورت هدایت شده بود یا خودجوش و از دل هنرمندان شکل گرفت؟
مسافرآستانه: این رویداد خودجوش شکل گرفت. یعنی هنرمندان تئاتر بنا بر تعصب شخصی خودشان نسبت به این امر واکنش نشان دادند. آثار متعددی رو چه پشت جبهه و چه در خود مناطق جنگی روی صحنه بردند. خیلی اوقات اکثر رزمنده‌ها از بستر تئاتر استفاده کردند تا تبلیغ برای حضور در مقابل دشمن را به‌صورت یک اثر نمایشی ارائه بدهند و به این امر کمکی کرده باشند. خیلی از رزمنده‌ها بدون داشتن هیچ‌گونه سابقه‌ای تئاتری خاصی واکنششان را از طریق تئاتر انجام دادند. بنابراین آن زمان با آثاری سرکار داشتیم که آثار سطحی و تبلیغاتی و هیجانی بودند. و خیلی تحلیلگرایانه نسبت به این امر نبوده و بسیار شعارمدارانه بودند و البته که این شعارها لازم و ضروری بوده و به‌عنوان یک اتفاق منفی از آن یاد نمی‌کنم. این شعار که همه ملت و همه هنرها یکپارچه در حمایت از دفاع مقدس سر داده میشد و کل ملت ایران در خیابان‌ها شعار حمایت می‌دادند. از جنگ جنگ تا پیروزی و این شعار را سرلوحه همه شعارهای خود قرار می‌دادند. تئاتر هم در همین راستا کار میکرد. و گاهی ما با آثار کمدی خیلی ویژه‌ای در آن دوره سرکار داشتیم که پیش از آن سابقه‌ای در تئاتر کشور نداشت. آثار کمدی این بود که برای تقویت روحیه رزمندگان ما به تضعیف روحیه دشمن را به سخره میگرفت و کمدی‌های از این دست خلق میکرد که خیلی در زمانه خودشان تأثیرگذار بوده و الآن نباید راجع به جایگاه هنری آن‌ها صحبت بکنیم. کارکرد آن آثار در آن دوره بسیار ضروری بود.
*این جریان از کجا منجر به تشکیل جشنواره شد؟
مسافرآستانه: در ادامه متولیان فرهنگی به این فکر افتادند که این حرکتی که شروع شده باید یک‌جوری ساماندهی شود و این ساماندهی را با برگزاری جشنواره آغاز کردند. یکی دو جشنواره کوتاه مدت را من یادم هست که برگزار شد و حتی خود ارتش یک جشنواره‌ای را راه انداخت تحت عنوان جشنواره تئاتر فتح و یک جشنواره‌ای خودجوش از بسیجیان شکل‌گرفته بود تحت عنوان جشنواره تئاتر سنگر که البته خیلی دیری نپائیدند. تا اینکه از سوی مدیران حفظ آثار یک جشنواره‌ای تحت عنوان جشنواره دفاع مقدس در سال 1372 بنیان گذاشته شد. یعنی بعد از اینکه جنگ تمام شد و ما شاهد بسیار از آثار متنوع بودیم که حاصل جنگ بود و حالا نیاز به ساماندهی داشت و نیاز به حمایت و هدایت داشت تا تبدیل به یک فرهنگ ماندگاری در تئاتر بشود که نه تنها این فرهنگ خاطرات روزهای دفاع مقدس را به فراموشی نسپرد بلکه نگاه بسیار عمیق‌تری هم نسب به آن داشته باشد. به عنوان آن فرهنگ بخشی شود از زندگی فرهنگی و اجتماعی بعد از جنگ ما.
این جشنواره در آن سال بنا نهاده شد و خیلی در آن زمان مورد استقبال قرار گرفت زیرا ظرفیتی در تئاتر وجود داشت که جایی برای بروز و ظهور نداشه وارد این جشنواره شده و به آن رونق داد.
*کیفیت آثار دوره های اول جشنواره چگونه بود و بعد از آن چه تغییری کردند؟
مسافرآستانه: آثار بسیار خوب و ارزشمندی را هم در دوره های اول این جشنواره شاهد بودیم ولی رفته رفته ممکن است این آثار از لحاظ محتوایی تغیر کرده باشند که این مهم صرف نظر از کیفیت لازم بوده و باعث ایجاد یک نوع دگردیسی در جشنواره شده و باعث یک دید عمیق تری به این مقوله شد و از آن نگاه هیجانی فاصله میگرفت و نگاه تحلیلی ماندگارتری را ارائه میداد.
این جشنواره بسیار موفق بود و توانست برای این موضوع تئاتری جریانی عمومی را به وجود آورد که از قبل وجود نداشته و به نظرم در این موضوع موفقیت خوبی حاصل کرد به طوری که هنرمندانی وارد این جشنواره شده و دست به تولید آثار زدند که خوشان در زمان جنگ حضور نداشتند اما نسبت به فرهنگ دفاع مقدس علاقه نشان داده و دست به مطالعه در این موضوع زدند که این خودش از افتخارات و اتفاقات خوبی است که رخ داده است.
آرام آرام بعد از مدتی از گذشت جشنواره این جشنواره به بلوغ رسیده و به نظر من در دوره دهم جشنواره ما شاهد این بلوغ و رشد بوده و ما در این دوره شاهد آثاری بودیم که به موضوع شهدا در زندگی اجتماعی امروز میپرداختند که آثار این چنینی را در دوره های قبلی شاهد نبودیم.
*چه اتفاقی باعث شد که این روند رو به رشد در آینده به تعطیلی جشنواره برسد؟
در آینده برگزاری جشنواره دستخوش تغییراتی شد که لزوما روبه رو رشد نبود. جشنواره تئاتر دفاع مقدسی در آن زمان توسط بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس حمایت میشد ولی توسط انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس برگزار میشد.
در آن دوره و با تغییر برخی سیاست ها در بنیادحفظ و نشر آثار تغییراتی در سیاستهای جشنواره رخ داد که نه تنها باعث رشد این جشنواره نبوده و برای اصلاح معایب گذشته نشد بلکه سد راهی بود برای ادامه این جشنواره بوده و ناگهان به صورت ناپخته و مطالعه نشده دست به تغییراتی زده شد که عموم هنرمندان را به نوعی به سمت یأس و ناامیدی پیش برد تا جایی که در جشنواره یازدهم وقتی ما نظرات هنرمندان را شاهد هستیم با نظرات نا امیدانه ای مواجه میشویم که متاسفانه در ادامه این اتفاق و چند سال بعد جشنواره به تعطیلی گرایید.
که بعد از آن انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و بنیاد فرهنگی روایت فتح متوجه شدند این تعطیلی به سود جریان تئاتر کشور نیست و همت کردند و این جشنواره را به صورت مستقل برگزار کردند و از دوره سیزدهم، جشنواره مستقلا و نتکی به سیاست های انجمن تئاتر انقلاب و بنیاد روایت فتح برگزار شد.
از دوره سیزدهم این جشنواره به صورت دوسالانه برگزار شد که البت این دوسالانه بودن مشکلاتی دارد ولی به هر حال بهتر از عدم برگزاری است.
*از زمان شروع مجدد جشنواره کیفیت برگزاری به حد سابق رسید؟
مسافرآستانه: بعد از برگزاری مجد جشنواره تئاتر مقاومت قطعا رساندن کیفیت جشنواره به حد سابق کا ربسیار سختی بوده و رساندن جشنواره به نقطه اوج سابق متضمن برنامه ریزی و همت بسیاری بود که به نظر من این مهم هرچه به جلو آمدیم شکل گرفت و به الان میتوان گفت بخش مهمی از فعالیتهای تئاتر کشور مربوط به تئاتر دفاع مقدس بوده که البته بعد ها نام دفاع مقدس با یک نگاه تأمین گرایانه تحت عنوان مقاومت تغییر نام داد تا صرف موضوعات مقاومت هشت ساله نباشد و فرهنگ متأثر از آن دوران هشت ساله در زندگی امروز را در بر بگیر و این اتفاق خوبی است که باعث میشود هنرمندان به موضوعات متاثر از آن زمان هم بپردازند و به تاثیرات آن در سطح بین المللی توجه کنند.
این اتفاق بسیار مهم است زیرا ما معتقدیم ملتی که فرهنگ مقاومت دارد تن به ذلت و اسارت نمیدهد. ملت دقیقا نقطه مقابل وابستگی است و این مهم موضوعی بود که هم سیاست کلی نظام آن را ایجاب میکرد و هم حفظ ارزش های انقلابو دفاع نقدس که تئاتر هم به خوبی به این موضوع وارد شد.
جریان تئاتر مقاومت تا امروز به پختگی خوبی رسیده و این امید وجود دارد که این تکامل به شرط استمرار در تئاتر موثر واقع شود و تبدیل به یک فرهنگ اجتماعی شود.
ادامه دارد ...
سجاد رضایی مقدم
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز تئاتر مقاومت تئاتر
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
پیام تبریک برخی نهادهای فرهنگی درباره موشک‌باران اسرائیل
برای «بی‌بدن» و مفهومی به نام تعارضات اجتماعی
اگر مقابل دشمن شل بگیریم مشکل حل می شود؟ + صوت
«بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
بیانیه انجمن سینمای جوانان درباره پاسخ پهپادی و موشکی ایران
آخرین وضعیت گوینده رادیو در بیمارستان
هنرمندان درباره «وعده صادق» چه نوشتند؟
نمایش‌های کودک و ایرانی رونق‌بخش سالن‌های دولتی
تکلیف سریال رضا شفیعی‌جم روشن شد
تولید فصل دوم «سرزمین شعر» با ایده‌هایی جدید و پخته‌تر
دیپلماسی میان ایران و تاجیکستان مبتنی بر عشق است
افزایش حقوق ایثارگران در سال ۱۴۰۳ چقدر خواهد بود؟
دیدگاه قرآن درباره توان یهودیان اسرائیل در برابر رقیب
یاسینی رکورددار کنسرت در سال ۱۴۰۲ / در مسیر همایون یا یگانه
صادرات نوشت‌افزار ایرانی کلید خورد
قانون عفاف و حجاب برای همه مردم لازم‌الاجرا شد
تلاطم در بازار ظهیرالاسلام/ قیمت کاغذ تحریر افزایش یافت
سهم ۴۹درصدی تمساح خونی از گیشه تعطیلات/ پرویزخان درجا زد
شاعرانی که خود را "عطار" جا زدند
«محفل» بدون سلبریتی با خلاقیت و یک شبِ صدمیلیونی!
مهرداد صدقی با "آبنبات لیمویی" به نمایشگاه می‌آید
عملیات اجرایی آماده‌سازی نمایشگاه کتاب تهران آغاز شد
دژهای پوشالی یهود به دادشان نرسید
حمایت شاعران از "وعده صادق" ایران
گنبد آهنین چه می‌داند از صریر قیامت سجیل
جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
بهترین دعاها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفتوگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
