میرنیوز

احمد پاکتچی:نباید فرهنگ را به مثابه یک پدیده ایستا تلقی کرد

احمد پاکتچی:نباید فرهنگ را به مثابه یک پدیده ایستا تلقی کرد 2024-11-13T21:00:38+03:30

به گزارش خبرنگار مهر، کمیته اندیشه سیاسی انجمن علوم سیاسی ایران با همکاری گروه فلسفه خانه اندیشمندان علوم انسانی به مناسبت روز جهانی فلسفه نشست «ایرانشناسی ایرانی و دلالت‌های فکری آن برای امروز» را در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار کرد.

احمد پاکتچی عضو شورای عالی علمی مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی در ابتدای سخنانش گفت: درباره ایرانشناسی بحث‌های بسیاری صورت گرفته و هنوز هم انجام می‌شود ولی اینکه ما ببینیم ایرانیان خودشان چطور درگیر ایرانشناسی شدند بحث بسیار حساس و مهمی است و از این جهت از دو نهاد ارزشمند انجمن علوم سیاسی و خانه اندیشمندان تشکر می‌کنم.

وی افزود: مایل هستم بحثم را با یک الگوی مطالعه فرهنگ شروع کنم که الگوی بسیار باسابقه و جاافتاده‎ای در مطالعات فرهنگ است. براساس این الگو، فرهنگ پدیده‌ای است که باید به دو جنبه آن توجه کرد؛ جنبه حافظه‌ای و جنبه خلاقیت. جنبه حافظه‎ای به این معنا که بخش زیادی از فرهنگ ریشه در ادوار گذشته، تجربه زیسته نسل‌های قبلی و تاریخ یک ملت دارد و ما اگر تاریخ یک ملت را نشناسیم، فرهنگ آن کشور منهدم می‌شود. از جنبه دیگر اما فرهنگ یک اثر باستانی نیست که فقط نقش نگهبان برای آن داشته باشیم و بخواهیم به عنوان موزه دار این فرهنگ را در یک فضای گلخانه‌ای مورد محافظت قرار دهیم. به همان اندازه که گذشتگان ما در رسیدن میراث به ما نقش داشتند ما هم به عنوان حاضر و فرزندان ما به عنوان نسل‌های بعدی در شکل‎گیری فرهنگ نقش دارند.

سفیر ایران در یونسکو تصریح کرد: هرگز نقش پدران و مادران ما کمتر از ما و فرزندانمان نیست. همه ما به یک اندازه نقش داریم برای همین هم گفته می‌شود که فرهنگ یک پدیده دائم در حال شدن، سیرورت و تحول است و هرگز نمی‎‌شود فرهنگ را به مثابه یک پدیده ایستا تلقی کرد. اگر نیمی از وظیفه ما درباره فرهنگ، حفاظت از آن چیزی است که پیشینیان برای ما باقی گذاشتند نیم دیگری از وظیفه ما در مورد فرهنگ این است که بتوانیم سهم مناسبی را در زنده ماندن، بالیدن و ارتقای آن فرهنگ به عنوان نسل خودمان ایفا کنیم. ما باید تلاش کنیم، توانایی‌هایی در نسل بعدی‌مان ایجاد شود که این فرهنگ رو به رشد و شکوفایی حرکت کند.

پاکتچی پس از ارائه این مقدمه بیان کرد: پس از توضیح مقدماتی که اشاره کردم می‌خواهم سر اصل مطلب بروم و آن هم اینکه ما وقتی می‌گوئیم ایرانشناسی منظورمان چیست و درباره چه چیزی صحبت می‌کنیم. آیا ایران یک ابژه کاملاً منفصل از ماست و ما می‌خواهیم آن را به عنوان یک امر بیرونی مورد مطالعه قرار دهیم یا اینکه ایران خود ما هستیم؟ ما فاعل‌های شناسایی هستیم که می‌خواهیم ایران را مورد مطالعه قرار دهیم و از این جهت خود ایران هستیم. به بیان استعاری نزدیک به ۹۰ میلیون ایرانی اعم از ایرانیان داخل و خارج از کشور همگی سیمرغی هستند که فرهنگ را زنده نگه داشتند و بدون اینها چیزی به عنوان فرهنگ ایرانی معنا ندارد. بنابراین یک سوال جدی و فلسفی پیش روی ما قرار دارد و آن هم اینکه وظیفه ما در مواجهه و شناختن ایران این است که آن را به عنوان یک عینیت و ابژه خارجی مورد مطالعه قرار دهیم و زوایای آن را کشف کنیم یا اینکه قرار است در این ایران دستی ببریم و نقاط ضعف را اصلاح و نقاط قوت را تقویت و بالقوه‌ها را بالفعل و نقش برساخت را ایفا کنیم؟ به بیان دیگر آیا قرار است ما ایران را کشف کنیم یا آن را بسازیم؟ این سوال خیلی سوال مهمی است و با توجه به مقدمه‌ای که در ابتدای صحبتم گفتم، می‌خواهم بگویم که در ایرانشناسی، نیمی از وظیفه ما وظیف کشفی، نیمی هم وظیفه برساختی است. ما راجع به علمی مثل ستاره شناسی صحبت نمی‌کنیم که فقط و ظیفه‎مان شناخت باشد. ما نمی‌توانیم ستاره‌ای را خاموش یا روشن کنیم ولی وقتی راجع به ایران صحبت می‌کنیم موضوع اینطور نیست.

وی ادامه داد: بسیاری از کسانی که ادعای شناخت ایران را داشتند یک سلسله فعالیت‌های برساختی هم انجام دادند. یعنی علاوه براینکه جنبه‌هایی از ایران را با مراجعه به متون تاریخی و آثار باستانی کشف کردند و به ما ارائه دادند یکسری کارهای برساختی هم کردند و این به هیچ وجه جای گله گذاری و نقد ندارد. چون وقتی ما درباره پدیده‎ای به نام ایرانشناسی ایرانیان صحبت می‌کنیم اجتناب ناپذیر است که ایرانشناسی ما دو وجهه داشته باشد؛ وجهه اکتشافی و برساختی.

این استاد علوم انسانی تاکید کرد: تنها نکته‌ای که اهمیت دارد هوشیار بودن و خودآگاه بودن نسبت به این مسئله است. اینکه در کدام قسمت از مسئله که می‌گوئیم و می‌نویسیم داریم در مورد یک کشف و محصول مطالعه و پژوهش صحبت می‌کنیم. اینکه من می‌گویم در پدیده ایرانشناسی ما دو وظیفه اکتشافی و برساختی داریم منظورم دقیقاً نسبت ۵۰ به ۵۰ نیست؛ چون نمی‌توان در چنین مسائلی از اعداد استفاده کرد اما به هرحال آنچه که ما به عنوان ایرانشناسی ایرانی می‌شناسیم برآیندی است از این دونوع فعالیت و بنظر می‌رسد اجتناب ناپذیر است. اما اینکه در عمل و واقعیت تصویری که از ایرانشناسی ارائه می‌دهیم کدامیک از اینهاست یک به یک جای تأمل و نگریستن دارد. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم نظام آموزشی و آکادمی‌های ما باید تعادلی میان دو جنبه ایرانشناسی که اشاره کردم برقرار کند.

پاکتچی با اشاره به اینکه چیزهایی که گفتم دستاورد و ابتکار من نیست توضیح داد: حرف من این است که اگر ما مانند یک شخصیت انسانی برای هویت فرهنگی خودمان بخواهیم یک تقسیم بندی را در نظر بگیریم باید بگویم که هویت ایرانی یک درون‎مایه دارد یک ماسک (اصطلاح ماسک را از یونگ گرفتم.) این نکته خیلی مهم است که وقتی ما می‌خواهیم تصویری از خودمان و کشورمان به دیگران ارائه دهیم سعی می‌کنیم تصویر روتوش شده به بقیه نشان دهیم و یک امر طبیعی ست و در زندگی طبیعی‎مان هم اینطور عمل می‌کنیم که وقتی می‌خواهیم تصویری از خودمان به دیگران ارائه دهیم تصویر روتوش شده ارائه می‌دهیم اما یک «اما» ی خیلی مهم وجود دارد و آن هم اینکه فاصله میان درون مایه با ماسک چقدر است. بنابراین وقتی فاصله ماسک از درون مایه زیاد باشد و از حد متعارف خود خارج شود ما با پدیده‌هایی مانند انشقاق شخصیتی و ریاکاری روبرو می‌شویم. در سطح اجتماعی هم اگر یک جامعه فاصله ماسکش از درون مایه ش به طور غیرمعقولی زیاد باشد اوضاع خطرناک می‌شود و من در مورد ایران این نگرانی را دارم و فکر می‌کنم که درباره ایران دچار فاصله غیرطبیعی میان ماسک فرهنگی و درون مایه فرهنگی هستیم. این موضوع حتی در برخی از نوشته‌های ایرانشناسی ایرانی هم وجود دارد. گاهی حتی در سطوح مردم عادی هم این فاصله بحرانی وجود دارد و این یکی از مهم‌ترین وظایف ما در حوزه ایرانشناسی است و باید به عنوان یک اخطار جدی تلقی کنیم و درباره ش اقدامات دقیق علمی انجام دهیم.

وی در بخش پایانی سخنانش گفت: در هرجامعه ای اگر ما شاهد چنین فاصله بحرانی‎ای باشیم سه خطر ما را تهدید می‌کند؛ ۱. جوگیر شدن به معنای اینکه رفتار فردی آدم‌ها با رفتار توده‎ایشان متفاوت است. ۲. ضعف تعهد به فرهنگ در انتقال‌های بین نسلی؛ به این معنا که نسل‌های بعدی ما وقتی این فاصله را می‌بینند تعهدشان نسبت به این فرهنگ را از دست می‌دهند که جای نگرانی دارد .۳. ما به عنوان یک ایرانی دچار خودشناسی کاذب و ناقص می‌شویم و اگر خودشناسی ما کاذب باشد ممکن است رفتارهای پرخطر و پرخطا مرتکب شویم. لذا بسیار اهمیت دارد که ببینیم ما در فضای ایرانشناسی ایرانی چه مسیری را طی و از چه ماسک‌هایی استفاده می‌کنیم؟! چون در طول این ۱۵۰ سال اخیر ماسک‌های مختلفی داشتیم و لازم است هرچه زودتر به سمت کاهش فاصله میان درون مایه و ماسک هویت ایرانی حرکت کنیم.

منبع : خبرگزاری مهر


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار فرهنگی

نماز جمعه کرمانشاه به امامت حجت‌الاسلام غفوری برگزار می‌شود

نماز جمعه کرمانشاه به امامت حجت‌الاسلام غفوری برگزار می‌شود
2024-11-21T16:53:56+03:30
کرمانشاه- نماز جمعه این هفته کرمانشاه به امامت حجت‌الاسلام حبیب الله غفوری در مسجد جامع کرمانشاه برگزار می‌شود.

مجلس عزای حضرت زهرا(س) با مداحی مهدی رسولی برگزار شد

مجلس عزای حضرت زهرا(س) با مداحی مهدی رسولی برگزار شد
2024-11-21T13:13:58+03:30
مجلس عزای حضرت فاطمه زهرا (س) در  هیئت‌ثارالله‌زنجان (رهروان امام و شهدا) با سخنرانی حجت‌الاسلام حلوائیان و با مدّاحی حاج مهدی رسولی برگزار می شود.

بزرگترین لیگ دانش آموزی کشوری شروع به کار کرد

بزرگترین لیگ دانش آموزی کشوری شروع به کار کرد
2024-11-21T13:13:58+03:30
با توجه به برگزاری لیگ کشوری جت در شهریار به نام شهید مدافع حرم و کنشگر و فعال فرهنگی شهید مصطفی صدرزاده مزین شده است.

برنامه های شیخ حسین انصاریان در دهه سوم جمادی الاول اعلام شد

برنامه های شیخ حسین انصاریان در دهه سوم جمادی الاول اعلام شد
2024-11-21T13:13:57+03:30
برنامه سخنرانی استاد حسین انصاریان در دهه سوم جمادی الاول در تهران (ایام فاطمیه(س)اعلام شد.

آیین «گلریزان لبنان در پناه امام رئوف (ع)» برگزار شد/ کمک ۲۵ میلیارد تومانی خادمیاران رضوی

آیین «گلریزان لبنان در پناه امام رئوف (ع)» برگزار شد/ کمک ۲۵ میلیارد تومانی خادمیاران رضوی
2024-11-21T13:13:57+03:30
خادمیاران و یاوران رضوی در رویدادی با عنوان «لبنان در پناه امام رئوف (ع)» با اعطای خودرو، طلا، پول نقد و البسه با ارزش تقریبی ۲۵ میلیارد تومان یاری‌رسان مر...

مشارکت سنت اندیشه ایرانی در شکل گرفتن یک اهتمام تاریخی در فلسفه

مشارکت سنت اندیشه ایرانی در شکل گرفتن یک اهتمام تاریخی در فلسفه
2024-11-20T19:13:57+03:30
استاد فلسفه دانشگاه تهران گفت: موضوع تفکیک وجود از ماهیت به زمان بوعلی سینا باز می‌گردد مطرح شد و از این جهت می‌توان به اهمیت سنت اندیشه ایرانی در زیست جهان...

موفقیت شیخ حسین انصاریان به دلیل پیروی از الگوی طبیبانه تبلیغ است

موفقیت شیخ حسین انصاریان به دلیل پیروی از الگوی طبیبانه تبلیغ است
2024-11-20T15:53:59+03:30
کتاب «خطابت به مثابه طبابت» با عنوان فرعی «الگوی طبیبانه از تبلیغ دینی با نگاهی به سلوک شیخ حسین انصاریان» به قلم ایمان عباس‌نژاد در انتشارات نگاه معاصر به چ...

 بحرالعلوم: هفتمین دوره شورای ارزیابی حافظان قرآن آغاز به کار کرد

 بحرالعلوم: هفتمین دوره شورای ارزیابی حافظان قرآن آغاز به کار کرد
2024-11-20T15:53:59+03:30
محمد مهدی بحرالعلوم، مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم از آغاز به کارهفتمین دوره شورای ارزیابی حافظان قرآن کریم در روز شنبه سوم آذر ماه سال جاری خبر داد.

حریزاوی: اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است

حریزاوی: اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است
2024-11-20T13:27:19+03:30
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی گفت: درحال حاضر جریان مبارک زندگی با آیه‌ها به عنوان یک اقدام ارزشمند در سازمان دارالقرآن الکریم دنبال می‌شود.

قمی: می‌توانیم از ظرفیت دختران نوجوان،در فضاهای تربیتی بهره بیشتری ببریم

قمی: می‌توانیم از ظرفیت دختران نوجوان،در فضاهای تربیتی بهره بیشتری ببریم
2024-11-20T13:27:18+03:30
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی گفت:می‌توانیم از ظرفیت نوجوانان دختر نیز در فضاهای تربیتی بهره بیشتری ببریم؛ چرا که دخترها به لحاظ خلقی و روحی می‌توانند تأثیر بیش...

تقویت حمایت از نخبگان قرآنی و ارتقاء برنامه‌های حمایتی از حافظان

تقویت حمایت از نخبگان قرآنی و ارتقاء برنامه‌های حمایتی از حافظان
2024-11-20T12:47:18+03:30
آیین‌نامه کمک هزینه تحصیلی حافظان و قاریان ممتاز قرآن کریم و آیین‌نامه هیئت حفظ کرامت چهره‌های شاخص قرآنی در جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی بررسی شد.

حریزاوی:اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است

حریزاوی:اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است
2024-11-20T12:47:17+03:30
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی گفت: درحال حاضر جریان مبارک زندگی با آیه‌ها به عنوان یک اقدام ارزشمند در سازمان دارالقرآن الکریم دنبال می‌شود.

«بازی‌های دیجیتال و امکان چرخش‌های فرهنگی» بررسی می‌شود

«بازی‌های دیجیتال و امکان چرخش‌های فرهنگی» بررسی می‌شود
2024-11-20T12:33:59+03:30
هفتمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی «تحقیقات بازی‌های دیجیتال، گرایش‌ها، فناوری‌ها و کاربردها» با عنوان «بازی‌های دیجیتال و امکان چرخش‌های فرهنگی» برگزار می‌شود.

از تازه های نشر مجمع جهانی اهل بیت(ع) رونمایی می شود

از تازه های نشر مجمع جهانی اهل بیت(ع) رونمایی می شود
2024-11-20T12:33:59+03:30
 آیین رونمایی از تازه های نشر مجمع جهانی اهل بیت فردا پنجشنبه اول آذر ماه از ساعت ۱۰:۳۰ الی ۱۲ در سالن همایش مجمع جهانی اهل بیت برگزار می شود.

صالحی: باید رونق بیشتر مساجد و حضور پرشور نسل جوان را محقق کنیم

صالحی: باید رونق بیشتر مساجد و حضور پرشور نسل جوان را محقق کنیم
2024-11-20T10:20:38+03:30
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: باید رونق یافتن بیشتر مساجد و حضور پرشور نسل جوان و نوجوان توسط اقدامات کانون فرهنگی هنری مساجد و ظرفیت‌های موجود در آن را محق...

«وضعیت‌شناسی مهاجران افغانستانی در ایران» بررسی می‌شود

«وضعیت‌شناسی مهاجران افغانستانی در ایران» بررسی می‌شود
2024-11-20T10:07:17+03:30
نشست «میزبانی جامعه ایران و موج‌های مهاجرهراسی» از سری سلسله نشست های «وضعیت‌شناسی مهاجران افغانستانی در ایران» برگزار می‌شود.

نظر کانت درباره حرکت و سکون چیست؟

نظر کانت درباره حرکت و سکون چیست؟
2024-11-19T20:40:38+03:30
استاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) گفت: به عقیده کانت هیچ چیز نمی‌تواند در برابر حرکت مقاومت کند مگر حرکت مخالف جسم، دیگر و یقیناً حالت سکون آن نیست.

جامعه شناسی وقتی تبدیل به فن شود تداوم اخباری گری است

جامعه شناسی وقتی تبدیل به فن شود تداوم اخباری گری است
2024-11-19T16:13:58+03:30
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ گفت:جامعه شناسی وقتی تبدیل به فن شود تداوم اخباری گری است در حالیکه کار جامعه شناسی بسط و گسترش ایده بنیادین کانت و پرسش از...

کمک ۲۲ میلیاردی هیئتی‌های استان فارس به مردم لبنان

کمک ۲۲ میلیاردی هیئتی‌های استان فارس به مردم لبنان
2024-11-19T16:00:41+03:30
در همایش ملی «ایران همدل به توان هیئت» شهرها و استان های فارس ۲۲ میلیارد به جبهه مقاومت کمک کردند.

نوبت اجرای راه‌یافتگان به مرحله نهایی مسابقات قرآن کریم تعیین شد

نوبت اجرای راه‌یافتگان به مرحله نهایی مسابقات قرآن کریم تعیین شد
2024-11-19T16:00:40+03:30
نوبت اجرای راه‌یافتگان به مرحله نهایی مسابقات قرآن طی برگزاری مراسم قرعه‌کشی تعیین شد.

نقد عقل محض کانت تفسیری سنجش ناپذیر از نظام‌های فلسفی می دهد

نقد عقل محض کانت تفسیری سنجش ناپذیر از نظام‌های فلسفی می دهد
2024-11-19T16:00:40+03:30
استاد فلسفه علم گفت:می‌شود کتاب نقد عقل محض را اینطور خواند که یک تفسیر انقلابی و سنجش ناپذیر از نظام‌های فلسفی به ما می‌دهد.

مستندی پیرامون ترویج گفتگوهای فلسفی به سه زبان فارسی،مالایی و انگلیسی ساخته شد

مستندی پیرامون ترویج گفتگوهای فلسفی به سه زبان فارسی،مالایی و انگلیسی ساخته شد
2024-11-19T15:47:18+03:30
همزمان با فرا رسیدن ۳۰ آبان روز جهانی فلسفه و با هدف بزرگداشت تفکر فلاسفه ایران و تاثیر آن بر شرق آسیا روایت مستند "حکمت و فلسفه" از سوی رایزنی فره...

سعیدی نژاد: هر بانوی ایرانی می‌تواند یک کارآفرین باشد

سعیدی نژاد: هر بانوی ایرانی می‌تواند یک کارآفرین باشد
2024-11-19T15:47:18+03:30
مسئول بنیاد ملی ـ مردمی نهضت پیشرفت بانوان با بیان اینکه امروز هر چقدر عرصه‌ زندگی ثمره حضور بانوان بیش از گذشته خودش را نشان می‌دهد، گفت:هر بانوی ایرانی می‌...

«نشست ابونصر فارابی» در کانون رسالت برگزار می شود

«نشست ابونصر فارابی» در کانون رسالت برگزار می شود
2024-11-19T14:40:40+03:30
«نشست ابونصر فارابی»همزمان با روز جهانی فلسفه و روز بزرگداشت فارابی به همت کانون رسالت  سه شنبه ۲۹ آبان ۱۴٠۳ از ساعت ۱۷:۳٠ برگزار می شود.

گردهمایی خیرین قرآنی برگزار می شود

گردهمایی خیرین قرآنی برگزار می شود
2024-11-19T14:27:18+03:30
با کوشش اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت استان تهران و با مشارکت خیر ماندگار، گردهمایی خیرین قرآنی با محوریت تعامل و شبکه‌سازی میان جامعه خیر و نیکوکار،...

آخوند رهبر:کشورهای عرب می توانند مقابل منافع رژیم اسرائیل بایستند

آخوند رهبر:کشورهای عرب می توانند مقابل منافع رژیم اسرائیل بایستند
2024-11-19T11:07:20+03:30
امام جمعه اهل سنت آق‌قلا گفت: امروز اگر هر فرد مسلمان در راه مبارزه با استکبار جهانی و این رژیم منحوس حرکت کند شاهد نابودی رژیم خواهیم بود.

آیا برای ازدواج می توان استخاره گرفت؟

آیا برای ازدواج می توان استخاره گرفت؟
2024-11-19T11:07:20+03:30
لازم به ذکر است امروزه مسئله ازدواج ابعاد گسترده ای دارد و در برخی مواقع، افراد رجوع به استخاره کرده و تصمیم خود را با تکیه به استخاره، قطعی می‌کنند.

برگزاری نشست‌های بررسی تولید آثار سینمایی بر مبنای اندیشه اسلامی

برگزاری نشست‌های بررسی تولید آثار سینمایی بر مبنای اندیشه اسلامی
2024-11-19T10:53:58+03:30
سلسله نشست‌های تحلیل، بررسی و ایده پردازی تولید اثرسینمایی بر مبنای اندیشه اسلامی به همت معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه برگزار...

مسابقات بین‌المللی قرآن امسال در مشهد مقدس برگزار می‌شود

مسابقات بین‌المللی قرآن امسال در مشهد مقدس برگزار می‌شود
2024-11-19T10:40:38+03:30
چهل و یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم همزمان با ایام مبعث پیامبر اکرم(ص) در حرم مطهر امام رضا(ع) برگزار می‌شود.

نشست علمی نوآوری و ابداعات علامه طباطبائی در فلسفه برگزار می‌شود

نشست علمی نوآوری و ابداعات علامه طباطبائی در فلسفه برگزار می‌شود
2024-11-19T10:13:59+03:30
نشست علمی «نوآوری و ابداعات علامه در فلسفه» ۲۹ آبان ماه در دانشگاه شهید بهشتی (ره) برگزار می شود.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)