میرنیوز
از ایران تا سین‌کیانگ؛ راز ماندگاری «حافظ» در چیست؟
2022-08-31T10:35:28+04:30
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، انتشارات سخن هفتمین چاپ از مجموعه «این کیمیمای هستی»؛ اثری از محمدرضا شفیعی کدکنی را روانه کتابفروشی‌ها کرد. این مجموعه سه جلدی حاصل درس‌گفتارهای شفیعی کدکنی است که در طول سال‌های متمادی ارائه شده است. تسلط مؤلف بر ادبیات صوفیانه و آشنایی با مکاتیب عرفانی از یک سو و اشراف او به ادبیات فارسی از سوی دیگر سبب شده است تا مخاطب با کتابی مواجه باشد که در کنار شناخت شخصیت و ماهیت حافظ، نکات و اطلاعات بیشتری در خصوص دیگر زمینه‌ها نیز کسب می‌کند.
شفیعی کدکنی که پیش از این نیز در آثاری چون «صور خیال در شعر فارسی» به ریشه‌یابی برخی از تصاویر در ادب فارسی و مقایسه آن با ادبیات عرب پرداخته بود، در این اثر نیز این فرصت را به خواننده خود می‌دهد که از این وجه نیز شعر خواجه شیراز را ارزیابی کند و بشناسد.
هرچند همان‌طور که ذکر شد، در آثار پیش از این نیز پژوهشگران متعددی سعی در شرح و شناساندن شعر لسان‌الغیب داشتند، اما مزیت «این کیمیای هستی» در آن است که مخاطب می‌تواند از وجوه مختلف به شعر حافظ بنگرد و از آن لذت ببرد.
به اعتقاد مؤلف؛ با اطمینان می‌توان گفت که هیچ ملتی، شاعری از نوع حافظ ندارد. فردوسی بیش وکم نظایری در جهان دارد و سعدی نیز. حتی جلال‌الدین مولوی هم، ولی حافظ ما در فرهنگ بشری بی‌مانند است؛ شاعری که شعر فارسی او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جای ادعیه و آیات عربی بخوانند و در عین حال زندیقان هر دوره‌ای شعر او را آینۀ اندیشه‌های خود بدانند و از نظر «پیرخطاپوش» حافظ که بر قلم صنع چنان اعتراض خطرناکی کرده است شادمان باشند و در زندگی روزانه، مردم ما دیوانش را در کنار قرآن مجید سر سفره عقد و هفت سین سال نو قرار دهند و با آن فال بگیرند و استخاره کنند، چنین شاعری در جغرافیای کرۀ زمین و در تاریخ بشریت منحصر به‌فرد است و همانند ندارد.
در مجموع می‌توان یادداشت‌ها و مقالات جلد نخست این کتاب را به چند بخش عام تقسیم کرد: نخست مباحثی است پیرامون بوطیقای حافظ و معنای شعرش و یا چند معنایی شعرش و حتی تضادی که در معنی حرف‌های او دیده شود و به گفته صورت‌گرایان روس، تقصیر «قهرمان لیریک» شعر اوست. دفاعی است از هنر او که وظیفه‌ای جز آفرینش زیبایی ندارد. بیشتر سفر از صورت به معنی است و در جست‌وجوی معنای زندگی از نظر او و بازتابی که در سبک شخصی او داشته است و بحث از اینکه حافظانگی او در کجاست، و شیوه آشنازدایی‌های او و نقش موسیقی در تکامل هنری او. حافظ اوج شعر مغانه فارسی است و جوهر تمام زیبایی‌های شعر ما. طنز لطیف و بی‌مانندش از درون همین ویژگی برخاسته است و دیوان او را محبوب‌ترین متن فرهنگ ایرانی ساخته است. بیشترین حجم مطالب این کتاب در این حوزه است.
بخش دوم، طرح بعضی مسائل از زندگی او و زمانه اوست، مثل بحث از ایکه او در مدرسه چه کتاب‌هایی را به درس خوانده است و حوزه آموزش‌های او در معارف عصر، چه موضوعات و کتاب‌هایی بوده است. حضور حافظ در سین کیانگ چین در قرن اخیر به عنوان الگوی شاعری برای همگان، تأثیر او بر بعضی شاعران انگلیسی‌زبان عصر حاضر، طرح مباحثی چون ترکان پارسی‌گوی، نگاهی به برخی از اصطلاحات و موضوعاتی مانند «خرقه» و «خرقه‌سوزی»، «شستن اوراق کتاب» و خود را از معارف رسمی بی‌نیاز دیدن و ... از دیگر مباحثی است که در بخش دوم این کتاب می‌گنجد.
آخرین بخش کتاب نیز ارتباط حافظ و ارباب ملامت و قلندریه را مورد بحث قرار می‌دهد و از چهره قلندر در شعر حافظ سخن می‌گوید. تجاوز به تابوها و جایگاه اجتماعی قلندریه از جمله مباحثی است که در این بخش مطرح می‌شود.
جلد دوم با عنوان «یادداشت‌ها و نکته‌ها» دربرگیرنده یادداشت‌ها و نکته‌هاست که هر کدام توضیحی است برای فهم یک بیت یا یک مصراع حافظ، نوعی بحث فیلولوژیک در معنی دقیق کلمه. افزون بر این، دو یادداشت دیگر با عنوان ترجمه شعرهای عربی حافظ و چند نکته حافظ‌شناسی در دیوان خمّاری آورده شده است.
جلد سوم با عنوان «درس‌گفتارهای دانشگاه تهران» مجموعه یادداشت‌های دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه تهران است که در طول سال‌ها از کلاس‌های درس حافظ استاد به سلیقه و پسند خود برداشته‌اند و در هر دوره‌ای، چه قبل از بهمن 1357 و چه بعد از آن خود آن را برای همکلاسی‌های خود تلخیص و تدوین و قابل فهم کرده‌اند. و به صورت «جزوه» یا «پلی‌کوپی» درآورده‌اند تا بتوانند از روی آن برای امتحان آماده شوند.
انتشارات سخن چاپ هفتم از مجموعه «این کیمیای هستی» را به قیمت 650 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان به ادبیات عرفانی و کلاسیک قرار داده است.
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز نشر سخن حافظ کتاب
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
ابوالقاسمی: تربیت مستمع قرآن همسان با تربیت قاری و حافظ لازم است
داستان‌های عاشورایی نویسنده جوان درباره شهدای جوان قیام کربلا
نماز جمعه کرمانشاه به امامت حجت‌الاسلام غفوری برگزار می‌شود
مجلس عزای حضرت زهرا(س) با مداحی مهدی رسولی برگزار شد
بزرگترین لیگ دانش آموزی کشوری شروع به کار کرد
برنامه های شیخ حسین انصاریان در دهه سوم جمادی الاول اعلام شد
آیین «گلریزان لبنان در پناه امام رئوف (ع)» برگزار شد/ کمک ۲۵ میلیارد تومانی خادمیاران رضوی
مشارکت سنت اندیشه ایرانی در شکل گرفتن یک اهتمام تاریخی در فلسفه
موفقیت شیخ حسین انصاریان به دلیل پیروی از الگوی طبیبانه تبلیغ است
بحرالعلوم: هفتمین دوره شورای ارزیابی حافظان قرآن آغاز به کار کرد
حریزاوی: اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است
قمی: می‌توانیم از ظرفیت دختران نوجوان،در فضاهای تربیتی بهره بیشتری ببریم
تقویت حمایت از نخبگان قرآنی و ارتقاء برنامه‌های حمایتی از حافظان
حریزاوی:اجرای دقیق طرح زندگی با آیه‌ها موجب تحقق جهاد تبیین است
«بازی‌های دیجیتال و امکان چرخش‌های فرهنگی» بررسی می‌شود
از تازه های نشر مجمع جهانی اهل بیت(ع) رونمایی می شود
صالحی: باید رونق بیشتر مساجد و حضور پرشور نسل جوان را محقق کنیم
«وضعیت‌شناسی مهاجران افغانستانی در ایران» بررسی می‌شود
نظر کانت درباره حرکت و سکون چیست؟
جامعه شناسی وقتی تبدیل به فن شود تداوم اخباری گری است
کمک ۲۲ میلیاردی هیئتی‌های استان فارس به مردم لبنان
نوبت اجرای راه‌یافتگان به مرحله نهایی مسابقات قرآن کریم تعیین شد
نقد عقل محض کانت تفسیری سنجش ناپذیر از نظام‌های فلسفی می دهد
مستندی پیرامون ترویج گفتگوهای فلسفی به سه زبان فارسی،مالایی و انگلیسی ساخته شد
سعیدی نژاد: هر بانوی ایرانی می‌تواند یک کارآفرین باشد
«نشست ابونصر فارابی» در کانون رسالت برگزار می شود
گردهمایی خیرین قرآنی برگزار می شود
آخوند رهبر:کشورهای عرب می توانند مقابل منافع رژیم اسرائیل بایستند
آیا برای ازدواج می توان استخاره گرفت؟
برگزاری نشست‌های بررسی تولید آثار سینمایی بر مبنای اندیشه اسلامی
