میرنیوز

فرونشست و برداشت سریع از مخازن نفتی و گازی در ایجاد زمینلرزه اثرگذار است

فرونشست و برداشت سریع از مخازن نفتی و گازی در ایجاد زمینلرزه اثرگذار است 2021-07-07T06:51:21+04:30

دکتر شهریار سلیمانی آزادگر، پژوهشگر لرزه‌زمین ساخت و  متخصص پالئوسایزمولوژی –تکتونیک جنبا سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: به ‌طور ‌کلی، پدیده فرونشست دشت‌ها در ارتباط با برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی و لذا خالی شدن حفرات و منافذ خاک از آب و در ادامه نیز با نشست خاک به دلیل وزن لایه‌های خاک رویی و... صورت می‌پذیرد.

وی ادامه داد: تداوم این امر در طی چند دهه گذشته با نشست‌های چند متری در سطح زمین دشت‌های کشور همراه بوده و هست و از آنجا که این پدیده عمدتا در ارتباط با سفره‌های آب زیرزمینی در ژرفای چند ده تا چند صد متری سطح زمین است، لذا از دیدگاه زمین‌شناسی پدیده‌ای سطحی به‌شمار می‌آید.

سلیمانی آزاد ادامه داد: از دیدگاه مخاطرات مرتبط با زمینلرزه نیز باید از دو منظر به این پدیده نگاه کرد؛ نخست آن که آیا پدیده‌های سطحی همچون فرونشست زمین به دلیل برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی می‌توانند نقشی در ایجاد زمینلرزه‌ها داشته باشند؟ و دوم اینکه، آیا پدیده فرونشست زمین نقشی در افزایش خطرپذیری لرزه‌ای مناطق تمرکز جمعیتی و اقتصادی در دشت‌ها دارد؟

این پژوهشگر لرزه‌زمین ساخت سازمان زمین شناسی کشور یادآور شد: در پاسخ به سوال نخست باید به این نکات اشاره کنم که عامل بنیادین رخداد زمینلرزه‌ها، فعالیت گسل‌ها و رها شدن به‌ یک باره انرژی جمع شده بر روی آنها است. در حقیقت، گسل‌ها شکستگی‌هایی بسیار بزرگ از ژرفای بسیار زیاد تا محدوده سطح زمین به‌شمار می‌آیند.

وی با تاکید بر اینکه ژرفای گسل‌های لرزه‌زا در پوسته زمین معمولا چند ده کیلومتر است، اظهار کرد: بر پایه پژوهش‌های دهه‌های اخیر، پدیده‌های سطحی همچون فرونشست زمین، آبگیری دریاچه سدها در اطراف گسل‌های لرزه‌زا، برداشت سریع نفت و گاز طبیعی از مخازن طبیعی نفتی و... همگی توان بر هم زدن میدان‌های تنش برای ایجاد زمینلرزه‌ها را دارند، ولی توانی محدود؛ چرا که مقدار انرژی حاصل از شکستن و جابجا شدن بر روی یک گسل لرزه‌زا و برای ایجاد یک زمینلرزه‌ به واقع بزرگ بسیار بیشتر از نشست‌ها و گسیختگی‌های پدیده‌های سطحی است.

سلیمانی آزاد با بیان اینکه منشا رخداد زمینلرزه‌های بزرگ در ژرفای زمین قرار دارد نه در بخش‌های سطحی زمین، خاطر نشان کرد: به‌طور کلی و بر پایه مستندات علمی، زمینلرزه‌های مرتبط با پدیده‌های سطحی و انسان‌زاد در مجموعه‌ای به نام زمینلرزه‌های "القایی" دسته‌بندی شده‌اند که معمولا در ژرفای کمتر و نیز با بزرگای کمتر رخ می‌دهند.

وی تاکید کرد: ولی نکته مهم در این بین شناخت و دانش بسیار محدود بشر در مورد ارتباط این پدیده‌هاست و از این رو برای انجام تفسیرهای بزرگ و مهم باید در گذر زمان اطلاعات علمی کاملتری فراهم شود.

این متخصص پالئوسایزمولوژی –تکتونیک جنبای سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور به عنوان نمونه به رخداد برخی زمینلرزه‌های القایی با بزرگای نسبتا قابل توجه مثل زمینلرزه سال ۲۰۱۱ در ناحیه لورکا اسپانیا با بزرگای ۵.۱ اشاره کرد که مسبب ایجاد تلفات محدود نیز بود و ادامه داد: این زلزله به فعالیت یک گسل در کناره و در ارتباط با یک فرونشست محلی نسبت داده شده است.

سلیمانی آزاد در پاسخ سوال دوم، اضافه کرد: علاوه بر آن، فرونشست زمین در اثر برداشت بی‌ رویه آب از سفره‌های آب زیرزمینی به ‌مرور می‌تواند با ترک‌هایی که در سازه‌ها و ساختمان‌های سطح زمین ایجاد می‌کند آنها را در مقابل رخداد حتی زمینلرزه‌های نه‌چندان بزرگ نیز آسیب‌پذیرتر کند و از این رو خطرپذیری زمینلرزه را نیز در آن ناحیه افزایش دهد؛ چرا که ریسک یا خطرپذیری زمینلرزه‌ها علاوه بر مقدار خطر با آسیب‌پذیری نیز رابطه‌ای مستقیم دارد.

وی افزود: با مقایسه دو نقشه فرونشست دشت و مناطق شهرداری تهران به نمونه بارز و معناداری از مساله یاد شده در برخی مناطق همچون منطقه ۱۷ می‌توان دست یافت. از این رو و با توجه به اینکه بشر تقریبا تنها با کاستن از میزان آسیب‌پذیری قادر به کم کردن ریسک و خطرپذیری است، اهمیت موضوع یاد شده برای مردم، مسئولین و متخصصان هرچه روشن‌تر می‌شود.

به گفته این محقق لرزه‌زمین ساخت سازمان زمین شناسی با پیشگیری از ایجاد و توسعه پدیده فرونشست در دشت‌های کشور افزون بر پیشگیری از مرگ آبخوان‌های زیرزمینی و پدیده‌هایی همچون سیل‌های انسانزاد می‌توانیم از آسیب‌پذیرتر شدن ساختمان‌های بنا شده بر روی آنها در مقابله با رخداد زمینلرزه‌ها در آینده نیز جلوگیری کنیم.

سلیمانی آزاد در پایان خاطرنشان کرد: بی‌شک این موضوع در کنار توجه ویژه به طراحی و ساخت بناهای هرچه مقاوم‌تر و مقرون‌به صرفه‌تر (که هنوز هم متاسفانه بی‌اندازه مورد بی‌مهری کوته‌نظرانه متولیان ناآگاه و گاها بی‌وجدان است) می‌تواند کمک شایان توجهی به ایمنی جامعه و توسعه پایدار کشور عزیزمان ایران کند.

انتهای پیام

منبع : خبرگزاری ایسنا


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار علمی

رایزنی برای انتشار بیست‌ودومین فراخوان جذب هیئت علمی علوم پزشکی

رایزنی برای انتشار بیست‌ودومین فراخوان جذب هیئت علمی علوم پزشکی
2024-11-24T19:47:23+03:30
معاون آموزشی وزارت بهداشت از رایزنی برای انتشار بیست و دومین فراخوان جذب هیأت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی در بهمن ماه جاری خبر داد.

مرکز تحقیقات دریایی در دانشگاه امیرکبیر راه‌اندازی می‌شود

مرکز تحقیقات دریایی در دانشگاه امیرکبیر راه‌اندازی می‌شود
2024-11-24T16:27:19+03:30
رئیس دانشگاه امیرکبیر با اشاره به انعقاد قرارداد با سقف ۱۰۰۰ میلیارد تومان با سازمان صنایع دریایی گفت: بر این اساس قرار شد مرکز تحقیقات مشترکی در بحث دریا ر...

بسیجیان امروزین نسل زد بسیج هستند

بسیجیان امروزین نسل زد بسیج هستند
2024-11-24T16:27:19+03:30
وزیر علوم گفت: درباره بسیجیان امروزین می‌توان گفت که اینها نسل زد بسیج، یا بسیجیان عصر دیجیتال هستند.

تبدیل فیلتر سیگار به نوعی کامپوزیت توسط پژوهشگران دانشگاه تهران

تبدیل فیلتر سیگار به نوعی کامپوزیت توسط پژوهشگران دانشگاه تهران
2024-11-24T16:14:00+03:30
پژوهشگران دانشگاه تهران موفق شدند از فیلتر سیگار مصرف‌شده، گونه‌ای کامپوزیت نانوالیاف سلولزی-اپوکسی تولید کنند که در صنایع بسته‌بندی کارایی دارد.

مادران دانشجو در رشته های علوم پزشکی چه خدماتی دریافت می‌کنند؟

مادران دانشجو در رشته های علوم پزشکی چه خدماتی دریافت می‌کنند؟
2024-11-24T16:13:59+03:30
دبیر کمیته جوانی جمعیت معاونت فرهنگی ودانشجویی وزارت بهداشت خدمات ارائه شده به مادران دانشجو را تشریح کرد.

کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد

کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد
2024-11-24T15:34:02+03:30
رئیس مرکز سنجش آموزش پزشکی از انتشار کارنامه علمی آزمون دکتری تخصصی (Ph.D) رشته‌های علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی و دندانپزشکی سال ۱۴۰۳ خبر داد.

حمایت مجلس و دولت از طرح‌های حوزه آب در سازمان جهاد دانشگاهی شریف

حمایت مجلس و دولت از طرح‌های حوزه آب در سازمان جهاد دانشگاهی شریف
2024-11-24T15:07:26+03:30
نماینده مردم تهران در بازدید از سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف گفت: فعالیت‌های این سازمان در حوزه آب و آبیاری بخصوص ساخت و اجرای طرح فناوری آب شیرین کن مورد...

۶۰ دانشجوی دارای حکم انضباطی به دانشگاه برگشتند

۶۰ دانشجوی دارای حکم انضباطی به دانشگاه برگشتند
2024-11-24T15:07:26+03:30
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت گفت: ما قبول می‌کنیم که شیوه‌نامه جدید مجدد بازنگری شود و در آن حتماً از نقطه نظرات نهاد نمایندگی رهبری و نمایندگان مجلس...

توسعه زیرساخت‌های رهگیری تجهیزات پزشکی در مراکز دیالیز و ناباروری

توسعه زیرساخت‌های رهگیری تجهیزات پزشکی در مراکز دیالیز و ناباروری
2024-11-24T14:53:59+03:30
مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات سازمان غذا و دارو، از الزام مراکز درمانی برای ایجاد زیرساخت‌های استعلام شناسه رهگیری تجهیزات و ملزومات پزشکی خبر داد.

دستاورد اقتصادی پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز در محک

دستاورد اقتصادی پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز در محک
2024-11-24T14:40:42+03:30
مدیرعامل محک گفت: ایرانیان با عضویت در مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز، اقدامی بی‌نظیر در حمایت از بیماران نیازمند پیوند و جلوگیری از خروج ارز از کش...

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد
2024-11-24T14:40:42+03:30
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از پژوهشگاه رویان خواست که تجارب موفق خود را مستندسازی و به اشتراک بگذارد تا دیگر مراکز علمی نیز از این تجربیات بهره‌برداری کنند.

قل هوش مصنوعی افراد ساخته شد

قل هوش مصنوعی افراد ساخته شد
2024-11-24T14:40:41+03:30
محققان دانشگاه استنفورد و موسسه دیپ مایند گوگل به دستاوردی مهم در حوزه قل های هوش مصنوعی یا عاملانی که می توانند شخصیت کاربر را تقلید کنند، دست یافته اند.

دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد

دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد
2024-11-24T14:27:20+03:30
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از پژوهشگاه رویان خواست که تجارب موفق خود را مستندسازی و به اشتراک بگذارد تا دیگر مراکز علمی نیز از این تجربیات بهره‌برداری کنند.

نشست معاونان دانشجویی مناطق دهگانه در دانشگاه تهران

نشست معاونان دانشجویی مناطق دهگانه در دانشگاه تهران
2024-11-24T14:27:19+03:30
سومین نشست دبیران مناطق دهگانه معاونان دانشجویی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور در سالجاری، ۶ آذر ماه به میزبانی دانشگاه تهران برگزار می‌شود.

شیوه‌نامه انضباطی دانشجویان مجددا بازنگری می‌شود

شیوه‌نامه انضباطی دانشجویان مجددا بازنگری می‌شود
2024-11-24T14:27:19+03:30
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت گفت: ما قبول می‌کنیم که شیوه‌نامه جدید مجدد بازنگری شود و در آن حتماً از نقطه نظرات نهاد نمایندگی رهبری و نمایندگان مجلس...

رفع مشکل تحریمی دانش بنیان‌های دفاعی/ ایجاد تحرک در تامین مالی

رفع مشکل تحریمی دانش بنیان‌های دفاعی/ ایجاد تحرک در تامین مالی
2024-11-24T14:14:01+03:30
معاون سیاستگذاری و توسعه معاونت علمی از فعال کردن اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری برای سال های ۱۴۰۳و ۱۴۰۴ به منظور تحول در سرمایه گذاری این حوزه خبر داد.

کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد/آغاز انتخاب رشته از ۶ آذر

کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد/آغاز انتخاب رشته از ۶ آذر
2024-11-24T14:14:00+03:30
رئیس مرکز سنجش آموزش پزشکی از انتشار کارنامه علمی آزمون دکتری تخصصی (Ph.D) رشته‌های علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی و دندانپزشکی سال ۱۴۰۳ خبر داد.

جلوگیری از حمله صرع با کمک عینک نوین

جلوگیری از حمله صرع با کمک عینک نوین
2024-11-24T13:33:59+03:30
محققان عینکی ابداع کرده اند که از ایجاد تشنج در بیماران مبتلا به یکی از انواع صرع جلوگیری می کند تا آنها بتوانند به راحتی تلویزیون تماشا کنند و بازی رایانه ا...

۷ عامل خطر «زوال عقل» را بشناسید

۷ عامل خطر «زوال عقل» را بشناسید
2024-11-24T13:20:39+03:30
زوال عقل را می توان یکی از بیماری های دوران سالمندی نام برد که متاسفانه در حال جوان شدن است.

بازدید طلاب مرکز آموزش‌های تخصصی تبلیغ از موزه دین و دنیا

بازدید طلاب مرکز آموزش‌های تخصصی تبلیغ از موزه دین و دنیا
2024-11-24T13:20:38+03:30
مدیر مرکز آموزش‌های تخصصی تبلیغ حوزه‌های علمیه گفت: طلاب شرکت‌کننده در دوره آموزشی مرکز آموزش‌های تخصصی تبلیغ از موزه دین و دنیا بازدید کردند.

واکنش وزارت بهداشت به قطع برق در بیمارستان‌ها

واکنش وزارت بهداشت به قطع برق در بیمارستان‌ها
2024-11-24T13:07:20+03:30
معاون درمان وزارت بهداشت بر انجام تمهیدات لازم جهت حل هرگونه مشکل در زمان قطعی برق و نوسانات گاز در بیمارستان های کشور تاکید کرد.

۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک می شوند

۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک می شوند
2024-11-24T13:07:19+03:30
جزئیات تاییدیه آزمایش تراشه نورالینک در کانادا حاکی از آن است که ۶ بیمار انتخاب می شوند تا در بخشی از مغز هرکدام ۶۴ الکترود کاشته شود.

رئیس جمهور روز دانشجو به یکی از دانشگاه‌های تهران می‌رود

رئیس جمهور روز دانشجو به یکی از دانشگاه‌های تهران می‌رود
2024-11-24T13:07:19+03:30
معاون فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت گفت: برنامه روز دانشجو با حضور رییس جمهور و تشکل‌های دانشجویی در یکی از دانشگاه‌های تهران برگزار می‌شود.

۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک شدند

۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک شدند
2024-11-24T12:53:59+03:30
جزئیات تاییدیه آزمایش تراشه نورالینک در کانادا حاکی از آن است که ۶ بیمار انتخاب می شوند تا در بخشی از مغز هرکدام ۶۴ الکترود کاشته شود.

همکاری معاونت فرهنگی وزارت علوم با حوزه هنری

همکاری معاونت فرهنگی وزارت علوم با حوزه هنری
2024-11-24T12:27:18+03:30
معاون فرهنگی وزارت علوم گفت: معاونت فرهنگی اجتماعی در نظر دارد با دستگاه‌های دیگر فرهنگی مانند حوزه هنری و جاهای دیگر همکاری داشته باشد.

مرگ و میر الکلی‌های آمریکایی در ۲۰ سال دو برابر شد

مرگ و میر الکلی‌های آمریکایی در ۲۰ سال دو برابر شد
2024-11-24T12:00:39+03:30
یک مطالعه جدید هشدار می دهد که مرگ و میر ناشی از الکل در ایالات متحده افزایش یافته است و در طی ۲۰ سال تقریباً دو برابر شده است و تعداد فزاینده ای از قربانیان...

چین موتور مخصوص تسلیحات مافوق صوت را آزمایش کرد

چین موتور مخصوص تسلیحات مافوق صوت را آزمایش کرد
2024-11-24T12:00:39+03:30
چین موتوری برای تسلیحات مافوق صوت ساخته که با عنصر بور در آب و هوا کار می کند و به کارآمدی ۹۰ درصد دست یافته است.

«اقتصاد دانش‌بنیان» محور همکاری‌های مشترک ایران و ونزوئلا

«اقتصاد دانش‌بنیان» محور همکاری‌های مشترک ایران و ونزوئلا
2024-11-24T12:00:38+03:30
معاون سازمان توسعه همکاری های علمی و فناورانه بین المللی گفت: یکی از مهم‌ترین محورهای همکاری میان ایران و ونزوئلا، علم و فناوری بود و شرکت‌های دانش‌بنیان نقش...

قابلیت بیرون کشیدن متن از عکس مایکروسافت حذف شد

قابلیت بیرون کشیدن متن از عکس مایکروسافت حذف شد
2024-11-24T10:54:02+03:30
مایکروسافت قابلیت شناسایی متن در تصاویر را از اپ فتوز حذف کرده زیرا با چالش هایی روبرو بوده است. این قابلیت با کمک هوش مصنوعی فعال شده بوده است.

رونق تولید تبلت‌های بریل با ۴ سال حضور در نمایشگاه ایران ساخت

رونق تولید تبلت‌های بریل با ۴ سال حضور در نمایشگاه ایران ساخت
2024-11-24T10:54:02+03:30
مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان گفت: از طریق نمایشگاه ایران‌ساخت، تحولات مثبتی در زمینه توسعه فروش تبلت‌های بریل به وجود آمده است.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)