میرنیوز
ارتقای ۱۱ پله‌ای کیفیت پژوهش ایران در ۱۰ سال گذشته/ جایگاه دوم بین المللی در رشد کمیت پژوهش
2021-02-02T11:03:18+03:30
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ تعداد مدارک علمی نمایه شده ایران در اسکوپوس به ۷۲۸۳۹ مورد رسیده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ به میزان ۶۴۷۸۸ مدرک بود. ضمن اینکه اطلاعات سال ۲۰۲۰ در پایگاه‌های استنادی هنوز تکمیل نشده رقم ذکر شده مجدداً افزایش خواهد یافت.
دهقانی اظهار داشت: در حالی که مقالات علمی و آخرین یافته‌های پژوهشی محققان ایرانی در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۳ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت می‌کرد در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۵ درصد افزایش یافته است. بنابراین، تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده محققان ایرانی در سال ۲۰۲۰ کیفی‌تر شده اند.
وی افزود: همچنین، فعالیت‌های پژوهشی حاصل از مشارکت بین المللی ایران در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۷.۳ درصد بود که در سال ۲۰۲۰ به ۳۱.۴ درصد افزایش یافته است.
سرپرست ISC یادآور شد: سهم مقالات یک درصد برتر پراستناد ایران در سال ۲۰۱۹ به میزان ۱.۹ درصد بود که در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۲ درصد رسیده است. این گروه از مقالات بیشترین تعداد استنادها در دنیای علم را کسب می‌کنند. همچنین، سهم مقالات ایران از نشریات Q۱ در سال ۲۰۲۰ به حدود ۴۳ درصد رسیده است در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۹ درصد بود.
رشد کمیت علم در سال ۲۰۲۰
دهقانی گفت: نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد که کل مدارک علمی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس از ایران در طول تاریخ (۲۰۲۰-۱۸۱۸ تقریباً ۲۰۲ سال) برابر با ۶۳۰۷۶۸ مورد بوده که حدود ۴۰۹۰۶۰ مورد آن یعنی حدود ۶۵ درصد آن در سخت‌ترین شرایط تحریم همه جانبه کشور یعنی سال‌های اخیر (۲۰۲۰-۲۰۱۳) بوده است.
وی افزود: هر چند هنوز اطلاعات ۲۰۲۰ در پایگاه‌های استنادی در حال تکمیل است با این حال ایران در سال ۲۰۲۰ تعداد ۷۲۸۳۹ مدرک در سطح بین المللی و در پایگاه اسکوپوس منتشر کرده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ این رقم ۶۴۷۸۸ مدرک بود.
سرپرست ISC افزود: رشد ایران در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۱۲.۴ درصد است. ترکیه از لحاظ رشد تعداد مدارک در اسکوپوس در جایگاه نخست قرار دارد و در سال ۲۰۲۰ تعداد ۵۶۹۵۵ مدرک علمی منتشر کرد. از ترکیه در سال ۲۰۱۹ تعداد ۴۹۶۰۷ مدرک در مجلات پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده است. بنابراین، رشد این کشور ۱۴.۸ درصد است.
وی گفت: اسپانیا، ایتالیا، دانمارک و بلژیک کشورهای دیگری هستند که در سال ۲۰۲۰ در رده‌های بعدی از لحاظ رشد کمیت علم قرار می‌گیرند. این کشورها به ترتیب ۱۱.۹ درصد، ۱۱.۸ درصد، ۹.۳ درصد و ۹.۳ درصد رشد علمی داشته اند. ۵ کشور آمریکا، ژاپن، مالزی، اندونزی و روسیه کمترین رشد علمی را در بین ۲۵ کشور برتری که بیشترین کمیت علم دنیا را تولید می‌کنند داشته اند. این ۵ کشور به ترتیب ۲ درصد، ۰.۹ درصد، منفی ۰.۹ درصد، منفی ۱.۱ درصد و منفی ۴.۶ درصد رشد داشته اند.
رشد کیفیت علم در سال ۲۰۲۰
سرپرست ISC در ادامه گفت: متوسط استناد نرمال شده مقالات ایران در اسکوپوس در سال ۲۰۲۰ هم اکنون ۱.۲۵ است. این بدان معنی است که مقالات ایران ۲۵ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت می‌کنند. استنادها به صورت مرتب در حال تغییر هستند. بنابراین، این شاخص نیز به صورت مرتب در حال تغییر است.
وی گفت: هم اکنون میزان شاخص متوسط استناد نرمال شده برای مقالات ایران در سال ۲۰۱۹ در اسکوپوس ۱.۱۳ است. این بدان معنی است که مقالات ایران درسال ۲۰۱۹ حدود ۱۳ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت کرده اند. بنابراین در سال ۲۰۲۰ مقالات ایران ۱۲ درصد بیش از سال ۲۰۱۹ استناد دریافت کرده اند.
دهقانی اظهار داشت: اگر این مقدار را به تعداد استنادها تبدیل کنیم می‌بینیم که میزان استنادهای سال ۲۰۲۰ کمتر از سال ۲۰۱۹ است، اما در شاخص متوسط استناد نرمال شده که در اسکوپوس با عنوان Field weighted citation impact معرفی شده است تعداد استنادها بر حسب رشته و سال انتشار مقاله نرمال سازی می‌شود. مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده با مقالات ۲۰۱۹ و مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده با مقالات سال ۲۰۲۰ مقایسه می‌شود. مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده فرصت بیشتری برای دریافت استناد داشته تا مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است.
وی گفت: بررسی رتبه جهانی ایران از نظر شاخص استناد نرمال شده در طول ۱۰ گذشته نشان می‌دهد که کشور در سال ۲۰۱۱ در جایگاه ۲۳ بود که به تدریج این جایگاه بهبود یافته است. به طوری که در سال ۲۰۱۸ در جایگاه ۱۸، در سال ۲۰۱۹ به جایگاه ۱۴ و نهایتاً در سال ۲۰۲۰ به جایگاه ۱۲ ارتقا یافته است. بنابراین، ایران در بعد کیفیت پژوهش در طول ۱۰ سال گذشته ۱۱ پله ارتقا داشته است.
دهقانی افزود: این درحالی است که جایگاه کشور از نظر کمیت و حجم انتشارات علمی در همین سال ۱۵ است و این حاکی از توجه بیشتر و تاکید بر کیفیت در مقایسه با کمیت و حجم تولیدات علمی در سال‌های اخیر است.
وی گفت: همانطور که مشاهده می‌شود جمهوری اسلامی ایران به سرعت در حال رشد است، اما به هر ترتیب کشور نیازمند تقویت خود در حوزه مرجعیت علمی است. ایران براساس استناد نرمال شده در سال ۲۰۱۹ رتبه ۱۴ و در سال ۲۰۲۰ رتبه ۱۲ دنیا را در اختیار دارد. کشورهای دانمارک، هلند، سوئیس، بلژیک، سوئد، استرالیا، انگلستان، کانادا، ایتالیا، آمریکا، آلمان، اسپانیا و فرانسه به مراتب استنادهای بیشتری نسبت به ایران دریافت می‌کنند.
دهقانی خاطرنشان کرد: مرجعیت علمی اولین بند از سند سیاست‌های علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری را تشکیل می‌دهد و تقویت آن با هدف توسعه قلمروهای علم کشور از اهمیت برخوردار است. به هرحال رشد ایران و همچنین رتبه استنادی کشور نشان می‌دهد که تلاش روز افزون در جهت کسب مرجعیت در حال رشد است.
رشد مشارکت‌های بین المللی در علم در سال ۲۰۲۰
سرپرست ISC گفت: یکی از شاخص‌های رشد مشارکت علمی در سطح بین المللی انجام تحقیقات مشترک بین دو یا چند کشور است که در نهایت از طریق مقالات با توجه به وابستگی سازمانی ذکر شده بر روی آنها قابل شمارش است. جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۰ حدود یک سوم مقالاتش در اسکوپوس با مشارکت بین المللی به رشته تحریر درآمده اند. به صورت دقیق این رقم ۳۱.۴ درصد است.
وی افزود: در سال ۲۰۱۹ میزان مقالات با مشارکت بین الملل ایران به ۲۷.۳ درصد رسید. بنابراین در مقایسه با سال ۲۰۱۹ پژوهشگران ایران حدود ۴.۱ درصد به مشارکت‌های بین المللی شأن اضافه شده است. باید در نظر داشت که در سال ۲۰۲۰ مقالات بیشتری در سطح بین المللی از پژوهشگران ایرانی منتشر شده است ولی با این حال میزان مشارکت‌های بین المللی افزایش یافته است.
رشد تعداد مقالات یک درصد برتر پراستناد در سال ۲۰۲۰
سرپرست ISC گفت: سهم مقالات ایران از مقالات یک درصد برتر پراستناد در اسکوپوس در سال ۲۰۲۰ به ۲ درصد رسیده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۱.۹ درصد بود. بنابراین، تعداد مقالات یک درصد برتر پراستناد ایران حدود ۰.۱ درصد افزایش یافته است.
وی گفت: برای انتخاب مقالات یک درصد برتر پراستناد در گام نخست اسکوپوس، مقالات را برحسب رشته‌های موضوعی در هر سال تفکیک می‌کند. علت این امر تفاوت تعداد استنادهای دریافتی در رشته‌های مختلف است. اندازه و فرهنگ در رشته‌های مختلف عامل اصلی تفاوت در تعداد استنادهای دریافتی است.
رشد تعداد مقالات ایران در نشریات Q۱ در سال ۲۰۲۰
دهقانی افزود: در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۳ درصد مقالات ایران در نشریات Q۱ اسکوپوس منتشر شده اند. سهم مقالات ایران در مجلات Q۱ در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۹ درصد بود. بنابراین، پژوهشگران ایرانی در سال ۲۰۲۰ نسبت به ۲۰۱۹ حدود ۴ درصد بیشتر در نشریات Q۱ مقاله منتشر کرده اند.
وی گفت: هر چند انتشار نتایج پژوهش در معتبرترین مجلات بین المللی نشان از قدرت علمی اعضای هیأت علمی کشور دارد، اما بر اساس سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری، کمیت تولید علم تنها یکی از ابعاد توسعه علمی است. لذا توجه به سایر ارکان تولید علم شامل دیپلماسی علمی، کیفیت تولیدات علمی و اثرگذاری فناورانه و نوآورانه از عوامل بسیار با اهمیتی هستند که نباید نادیده انگاشته شوند. به هر ترتیب، مهمترین مسئله حال حاضر کشور هدایت مقالات علمی به سمت نیازهای جامعه است.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز تولید علم محمدجواد دهقانی پایگاه استنادی جهان اسلام طرح های پژوهشی
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار علمی
رایزنی برای انتشار بیست‌ودومین فراخوان جذب هیئت علمی علوم پزشکی
مرکز تحقیقات دریایی در دانشگاه امیرکبیر راه‌اندازی می‌شود
بسیجیان امروزین نسل زد بسیج هستند
تبدیل فیلتر سیگار به نوعی کامپوزیت توسط پژوهشگران دانشگاه تهران
مادران دانشجو در رشته های علوم پزشکی چه خدماتی دریافت می‌کنند؟
کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد
حمایت مجلس و دولت از طرح‌های حوزه آب در سازمان جهاد دانشگاهی شریف
۶۰ دانشجوی دارای حکم انضباطی به دانشگاه برگشتند
توسعه زیرساخت‌های رهگیری تجهیزات پزشکی در مراکز دیالیز و ناباروری
دستاورد اقتصادی پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز در محک
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد
قل هوش مصنوعی افراد ساخته شد
دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار مستند سازی تجارب رویان شد
نشست معاونان دانشجویی مناطق دهگانه در دانشگاه تهران
شیوه‌نامه انضباطی دانشجویان مجددا بازنگری می‌شود
رفع مشکل تحریمی دانش بنیان‌های دفاعی/ ایجاد تحرک در تامین مالی
کارنامه آزمون دکتری علوم پزشکی منتشر شد/آغاز انتخاب رشته از ۶ آذر
جلوگیری از حمله صرع با کمک عینک نوین
۷ عامل خطر «زوال عقل» را بشناسید
بازدید طلاب مرکز آموزش‌های تخصصی تبلیغ از موزه دین و دنیا
واکنش وزارت بهداشت به قطع برق در بیمارستان‌ها
۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک می شوند
رئیس جمهور روز دانشجو به یکی از دانشگاه‌های تهران می‌رود
۶ بیمار کانادایی داوطلب کاشت تراشه ایلان ماسک شدند
همکاری معاونت فرهنگی وزارت علوم با حوزه هنری
مرگ و میر الکلی‌های آمریکایی در ۲۰ سال دو برابر شد
چین موتور مخصوص تسلیحات مافوق صوت را آزمایش کرد
«اقتصاد دانش‌بنیان» محور همکاری‌های مشترک ایران و ونزوئلا
قابلیت بیرون کشیدن متن از عکس مایکروسافت حذف شد
رونق تولید تبلت‌های بریل با ۴ سال حضور در نمایشگاه ایران ساخت
