میرنیوز
دکتر پروانه فرزانه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در سال ۱۳۸۶ به دستور مقام معظم رهبری در پاسخ به اعلام نیاز محققان کشور، مطالعات مربوط به راه اندازی مرکز ملی ذخایرژنتیکی و زیستی ایران آغاز شد.
وی با بیان اینکه آزمایشگاههای این مرکز در سال۸۷ راه اندازی و در سال ۸۸ نیز بانک سلول های انسانی و جانور با ایجاد روشهای مورد نیاز این مرکز به عنوان اولین بخش رسما افتتاح و با کارشناسان آموزش دیده خدمات خود را آغاز کرد، افزود: این مرکز زیر مجموعه جهاددانشگاهی است که نمونه های انسانی، جانوری، گیاهی و انواع میکروارگانیسمها و محصولات مولکولی در آن ذخیره و شناسنامه دار شده و به دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و صنعت زیست فناوری عرضه می شود.
به گفته مدیر بانک سلول های انسانی- جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، در این بانک کلیکسیون های مختلفی از سلول های مختلف از اقوام ایرانی(افراد سالم و بیمار) و حیوانات درمعرض انقراض و سلولهای استاندارد صنعتی و تحقیقاتی جمع آوری شده است.
نگهداری ۸۰۰ نمونه انسانی از اقوام ایرانی در بانک سلولی
وی با اشاره به تعداد ذخایر در بانک انسانی گفت: در این بانک بیش از ۴۵۰ نمونه جانوری و بیش از ۸۰۰ نمونه انسانی ذخیره شده است که از این تعداد بیش از ۵۰۰ رده لنفوبلاستوئیدی هستند.
فرزانه با تاکید بر اینکه برای تکمیل کلکسیون لنفوبلاستوئیدی از یک قوم نیاز است که حداقل ۵۰ نمونه داشته باشیم، خاطرنشان کرد: در حال حاضر نمونه های اقوام ایرانی ترک، لر و فارس و عرب از کاملترین نمونه های ما در بانک سلولی هستند زیرا از هر کدام حداقل ۵۰ نمونه موجود است؛ البته نیاز است حتی الامکان نیمی از نمونه ها از مردان و نیمی دیگر از زنان تهیه شود تا شرایط علمی برای استفاده از این سلولها در مطالعات مختلف مهیا باشد.
وی با اشاره به دیگر ضرورت شرایط کلکسیون اقوام ایرانی بانک سلولی افزود: همچنین باید این تعداد نمونه های اقوام ایرانی از افرادی انتخاب شوند که تا ۳ نسل قبل از همان قوم بوده و در ظاهر سالم باشند.
ضرورت تکمیل کلکسیون نمونه های سلولی انسانی از اقوام ایرانی
وی تاکید کرد: نژادهای ارمنی، کرد، بلوچ، زابلی، گیلکی، مازنی، ترکمن وکلیمی، زرتشتی و... از جمله نمونه هایی هستند که نیاز داریم نمونه های آنها را تکمیل کنیم.
فرزانه خاطر نشان کرد: نیاز است که چنین بانک سلولی تکمیل شود زیرا بسیاری از کشورها همچون انگلستان، امریکا، رژیم اشغالگر در برخی زمینه ها ذخیره سلول را از ۸۰ سال شروع کرده اند، سالها قبل اقدام به نمونه گیری از اقوام انسانی خود و سراسر جهان برای مطالعات مختلف کرده اند.
به گفته وی، برای جمع آوری نمونه ها دشواری های زیادی وجود دارد زیرا باید نمونه ها زنده به آزمایشگاه منتقل شوند و مدت زنده مانی این سلول ها بستگی به شرایط انتقال و نگهداری آنها دارد که این امر بخصوص در مسافتهای طولانی هزینه بر است.
وی با تاکید بر اینکه این اقدام نیازمند تامین مواد آزمایشگاهی و نیروی انسانی است، بیان کرد: اکثر مواد در این زمینه وارداتی هستند که باید هزینه زیادی برای تامین آنها صرف شود که برای مرکز در شرایط حاضر امکانپذیر نیست.
به گفته وی، منابع ژنومی در کل می توانند در بسیاری از مسائل زیست پزشکی، پدافندی و در زمینه مطالعات علوم اجتماعی و انسانی قابل استفاده باشند.
کاربردهای سلول های انسانی اقوام ایرانی در تولید دارو و واکسن
فرزانه با بیان اینکه از نمونه های انسانی اقوام ایرانی می توان برای مطالعه انواع بیماری های ژنتیکی یا بیماری هایی بدون زمینه های ژنتیکی بهره برد، خاطر نشان کرد: با وجود این سلولها، برای هر تحقیق نیازی نیست که دیگر از افراد نمونه گیری کرد و کار محققان در این زمینه سهل تر می شود.
وی افزود: مطالعات ژنتیکی انسانی کاربردهای مختلفی در حیطه بهداشت و درمان، علوم اجتماعی و پدافندی و نظامی دارد؛ گام اول در کلیه این مطالعات، جمع آوری نمونه از جمعیت مورد هدف است که با توجه به تعدد و گستردگی اینگونه مطالعات سالانه منجر به صرف هزینه و وقت فراوانی می شود.
فرزانه خاطر نشان کرد: لزوم ایجاد این گونه بانکها از آنجا آشکار می شود که جمع آوری نمونه های مولکولی مثل DNA برای مصارف محدود بوده و به اتمام می رسند. به علاوه ثبت یک بار اطلاعات حاصل از روشهای پیشرفته مانند توالی یابی ژنی نیز نمی تواند جایگزین بانک سلولی شود که قابلیت بررسی مطالعات مختلف ترانسکریپتوم و بیان ژن و مطالعات پاسخ سلول در اثر عوامل مختلف را داشته باشد. دامنه کاربرد این سلولها تا تولید سلولهای بنیادی پرتوان پیش رفته است.
وی با تاکید بر اینکه از جمله کاربردهای رده های سلولی، استفاده در زمینه تولید داروها است، اضافه کرد: مطالعات زیست فناوری بر پایه نمونه های انسانی می تواند با استفاده از نمونه های سلولی انسانی از اقوام نیز صورت بگیرد.
مدیر بانک سلولی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از موارد استفاده از سلول های انسانی، زمینه واکسن سازی است. به گفته وی، برای تولید بسیاری از واکسنها مانند واکسن ب ث ژ، واکسن های نوترکیب و ..همچنین داروهای نوترکیب نیز از رده های سلولی استفاده می شود.
وی ادامه داد بانک سلولی برای کنترل کیفی این تولیدات زیست فناوری نیز خدماتی ارائه می دهد که در صورت اندک حمایتی می تواند آنها را تکمیل و در برطرف کردن یکی از نیازهای اساسی صنایع دارو و واکسن کشور موثرتر عمل کند.
مدیر بانک سلولی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی افزود: یکی از اهداف نگهداری نمونه های سلولی این است که منشا مهاجرت ها مشخص شود و اینکه اقوام و نژادها چقدر مرتبط هستند.
استفاده از بانک سلولهای انسانی برای جنگ بیولوژیک
وی با بیان اینکه بسیاری از کشورها نمونه های انسانی را ذخیره کرده اند گفت: البته مقاصد برای نگهداری نمونه های انسانی در کشورهای مختلف متفاوت است زیرا در برخی کشورها که بانک تکمیل شده ای دارند احتمال دارد در راستای جنگ های بیولوژیک نیز مورد استفاده قرار بگیرد؛ این کشورها از هر قوم و نژادی نمونه دارند و در راستای رسیدن به اهداف خود از آنها بهره می برند.
مزایای استفاده از نمونه های سلول های انسانی
فرزانه با تاکید بر اینکه استفاده از نمونه ها می تواند روند مطالعات تولید دارو و واکسن و روشهای سلول درمانی را سرعت ببخشد، خاطر نشان کرد: درحال حاضر با پیشرفت علم ژنتیک ، این امکان وجود دارد که با استفاده از نمونه کوچکی از خون مادر و بررسیهای ژنتیکی قبل از تولد، پیش بینی کرد که کودک در آینده ممکن است به چه بیماریهایی دچار شود و یا چه رژیم غذایی برای او بهتر است؛ از این رو می توان فهمید که کاربرد نمونه های سلولی انسانی چقدر می تواند درآینده از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
به گفته وی، به عنوان مثال برای سرطان که از جمله بیماریهای مهم است نیز می توان با استفاده از نمونه های سلولی انسانی در راستای درمان آن بیماری بهره برد. سلولهای سرطانی جدا شده از هر بیمار می تواند در کنار بررسیهای ژنتیکی ،مورد آزمایش قرار گرفته و داروی موثر بر ای آن بیمار انتخاب شود. این درحالی است که سالانه تعداد زیادی از بیماران سرطانی جان خود را در اثر عوارض داروهای متعدد تجویز شده و بدون نتیجه درمانی مطلوب از دست می دهند و توجه به درمان مخصوص هر فرد در کشور ماهم باید بیشتر مورد توحه قرار بگیرد.
وی افزود از دیگر کلکسیونهای پر تقاضای بانک مجموعه سلولهای بنیادی و مجموعه سلولهای سرطانی خدمات مربوط به آن است.
وی تاکید کرد: تهیه بانک سلولهای لنفوبلاستوئیدی از جمعیت ایرانی، شامل تعداد نمونه های کافی از نژادهای مختلف، راه حلی برای کاهش هزینه های هنگفت و تسریع مطالعات مختلف است.
تهیه نمونه هایی از اقوام ایرانی به صورت استاندارد
فرزانه خاطر نشان کرد: نمونه هایی که توسط مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایرانی اخذ می شود از امینت بالایی برخوردار بوده و به صورت استاندارد اخذ و نگهداری می شود و در دسترس محققان و صنایع قرار می گیرد.
مدیر بانک سلولی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی تاکید کرد: تمام نمونه های ذخیره شده در این بانک از شناسنامه برخوردار هستند و به هیچ عنوان در اختیار سایر کشور ها قرار نمی گیرد.
فرزانه ادامه داد: در واقع نگهداری و تبادل نمونه های انسانی و جانوری و کل ذخایر زیستی قانونی دارد که در حال حاضر جزییات آن در حال به تصویب رسیدن و ابلاغ است.
وی در خصوص زمان نگهداری نمونه های انسانی و جانوری گفت: در دنیا قدیمی ترین بانکها و دخایر سلولی سابقه ۷۰-۸۰ ساله دارند اما هر ساله میزان زنده مانی سلولها برای اطمینان بررسی می شود.
توقف نمونه برداری از اقوام ایرانی
مدیر بانک سلولی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی تاکید کرد: به دلیل اینکه این نمونه برداری سلولی زمان و هزینه زیادی لازم دارد نزدیک به دو سال است که متوقف شده و تنها نمونه هایی که داریم را در بانک سلولی مرکز ذخایر نگهداری می کنیم و نمونه ای اضافه نمی شود.
نیاز به بودجه برای احیای مجدد بانک سلولی جانوری
فرزانه خاطر نشان کرد: بودجه این مرکز علی رغم پیگیری ها، بدلیل مشکلات جاری کشور، امسال کاهش پیدا کرد و این بودجه کلا کفاف حقوق پرسنل را هم نمی دهد اما برای احیای مجدد بانک و حفظ کیفیت نمونه های ذخیره شده نیاز است که بودجه مناسبی از سوی سازمان برنامه و بودجه اختصاص پیدا کند تا بتوانیم بانک سلولی را پویا نگهداریم .
مدیر بانک سلولی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ادامه داد: علیرغم تمام تحریمها فقط بانک سلولی این مرکز طی فعالیت ده ساله خود حدود دوهزار تقاضای خدمت مستقیم را تامین کرده است که در صورت عدم انجام، اغلب تحقیقات و تولیدات مربوط به این خدمات بدلیل هزینه بالا و عدم دسترسی بخاطر تحریمهای سیاسی متوقف می شد.
وی افزود: حدود پنج سال است که کار سلولهای جانوران در معرض انقراض متوقف شده است و در این مدت گونه های زیادی از دست رفته اند که ما بدلیل عدم وجود نمونه زنده قادر به احیای آنها نخواهیم بود.
وی افزود: حفظ تنوع زیستی و استفاده فناورانه از آن در این برهه زمانی مواجهه با رشد جمعیت و تغییرات شدید و سریع آب و هوایی کره زمین، بدون اغراق یکی از راه حلهای اصلی برای امنیت غذایی، سلامتی و سیاسی و اجتماعی حال حاضر و نسلهای آینده کشورمان خواهد بود که مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران درصورت حمایت و توجه کافی در برنامه ها به عنوان یکی از ارکان زیرساختی آموزش و پژوهش و صنایع زیست فناوری می تواند جهش بزرگی در این راه ایجاد کند.
منبع : خبرگزاری مهر
هوش مصنوعی از انرژی اتمی قدرتمندتر است
قدردانی نماینده حزب الله لبنان از جراحان ایرانی
ظرفیت بیهوشی و اطفال خالی مانده است
اسلحه خودکار برای پهپادهای سبک از راه رسید
نشست کمیته تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد
سردار جلالی: تکرار کرونا را باید جدی بگیریم
جلالی: تکرار کرونا را باید جدی بگیریم
راه حل محققان برای کاهش مصرف داروی شیمیدرمانی در درمان سرطان
بیش از هزار سایت خبر جعلی از جستجوی گوگل حذف شدند
نمی توان با دستمزدهای اندک دانشمندان برجسته را در کشور نگه داشت
اتحادیهها بازوی تصمیمسازی قوی در دانشگاه آزاد هستند
بازنگری ۲۰۰ برنامه درسی دانشگاه جامع علمی کاربردی در ۱۲ استان
تدوین سند ذخایر راهبردی داروهای اساسی و واکسن
راکت لب ۵ ماهواره اینترنت اشیا به مدار زمین برد
انعقاد توافقنامه میان دانشگاه خواجه نصیر و یک شرکت فولادی
برنامه تحول دانشکده اقتصاد دانشگاه علامهطباطبائی رونمایی شد
ارزشیابی اساتید دانشگاه پیامنور تا ۱۹ آذرماه ادامه دارد
هند تهیه گزارش آنتی تراست درباره اپل را متوقف نمی کند
معاون بورس و امور دانشجویان خارج سازمان امور دانشجویان منصوب شد
لایحه حمایت قضایی از کادر درمان تدوین میشود
سازمان ملی هوش مصنوعی با نظام صنفی رایانهای تفاهمنامه امضا کرد
لزوم ایجاد «آزمایشگاههای ملی مدرن» در راستای جهش و مرجعیت علمی کشور
تولد پنج قلوها در اهواز
سال ۱۴۲۰ رشد جمعیت ایران صفر میشود
بسیجیان امروز نسل زد بسیج هستند
دیابتیها این عارضه را جدی بگیرند
تاسیس داروخانه دولتی متوقف شود
درباره کیست کبد بیشتر بدانیم
کدام داروها نباید با گیاهان دارویی مصرف شوند؟
ارتباط کرونا و مشکلات قلبی طولانی مدت