گفتنی است، نیویورک تایمز پیشتر در گزارشی از نقشه جدید «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا علیه ایران خبر داد و گفت وی به دنبال عذر و بهانهای قانونی است که با اتکا به آن، دولت واشنگتن را همچنان یکی از طرفین برجام جا بزند؛ آن هم با این نیت که به عنوان ذینفع، شورای امنیت سازمان ملل را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، تحت فشار قرار دهد.
این در حالی است دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا پیشتر ودر ۸ ماه می سال ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت ماه سال ۹۷) در اقدامی یکجانبه، از توافق هستهای با ایران پا پس کشید و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را نقض کرد.
البته در این استدلال حقوقی، به جای عضویت از واژه «مشارکت/participation» استفاده خواهد شد تا پشت پا زدن ترامپ به برجام توجیه شود.
همزمان با ارائه نسخه قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، چند روزی است که راهبرد جدید دولت ترامپ هم در حال تدوین است.
در حالی که دور قبلی تحریمهای تسلیحاتی در ماه اکتبر به پایان میرسد، پمپئو با اشراف به این مسئله که به احتمال زیاد پیشنهاد تمدید آن با مخالفت روسیه و چین مواجه خواهد شد؛ به دسیسه جدیدی روی آورده است.
چنانچه تمدید تحریم تسلیحاتی میسر نشود و آمریکا خود را همچنان یکی از طرفین برجام معرفی کند؛ میتواند از حق خود به عنوان عضو ذی نفع در توافق برای فعال کردن مکانیسم ماشه (snap back) و بازگرداندن همه تحریمهای نفتی و بانکی که پیش از برجام وجود داشت، استفاده کند.
در جایگاه تئوری، بازگشت به تحریمهای سابق به منزله ملزم بودن همه اعضای سازمان ملل به تبعیت از آن است.
دیپلماتهای اروپایی که در جریان راهبرد جدید دولت واشنگتن هستند میگویند، پمپئو و ترامپ به دنبال بازگشت گزینشی به برجام هستند تا دستورکار خود را پیش ببرند.
قرار است این راهبرد در فصل پاییز و در هفتههای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ که در ماه نوامبر عملی شود.
اما از محاسبات سیاسی که بگذریم، نقشه اصلی دولت ترامپ بسیار فراتر از اعمال تحریمهای سنگین علیه ایران است و در واقع، آنها میخواهند با در هم کوبیدن برجام، تهران را وادار به رها کردن توافق منسوب به دولت اوباما کنند و آن را با توافق جدیدی که مورد تائید ترامپ است، جایگزین کنند.
پمپئو وزیر خارجه دولت ترامپ در بیانیهای خطاب به نیویورک تایمز مدعی شده که آمریکا نمیتواند ظرف ۶ ماه آینده، به ایران اجازه خرید تسلیحات متعارف را بدهد و اوباما هرگز نباید با لغو تحریم تسلیحاتی این کشور موافقت میکرد.
وی در ادامه ادعاهای خود اضافه کرد: آمریکا آماده است تا از همه گزینههای دیپلماتیک برای تضمین تداوم تحریم تسلیحاتی ایران استفاده کند.