میرنیوز
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا، با توجه به کاهش جمعیت کشور، مدتی است مسئله کاهش ازدواج، فرزندآوری و سالمندی و علل آن در سطح رسانهها مطرح میشود؛ به طور کل، در باب علت این پدیده دو تفکر وجود دارد: عدهای ریشه آن را تغییرات فرهنگی میدانند و عدهای دیگر فشارهای اقتصادی.
تغییرات فرهنگی عمدتاً به کاهش اهمیت مادری و لذت پرورش فرزند، گسترش فردگرایی، اولویت موفقیت حرفهای نسبت به توفیقات خانوادگی، ترجیح لذتجویی بر ایثار و کمک، تغییرات الگوی مصرف مانند هر فرزند یک اتاق و شبیه آن اشاره دارد اما نوع دیگری از علل در سایه علل تغییرات فرهنگی، قرار میگیرند و کمتر دیده میشوند و میتوان آنها را «علل اجتماعی» نامید.
به زبان ساده و مختصر، فرهنگ و تغییرات فرهنگی، به اندیشه، آموزهها، تفکرات، باورها و نگرشها اشاره دارد اما علل اجتماعی، به پیوندها و روابط اجتماعی و الگوها و ساختارهای حاکم بر آن و به طور خاص هنجارها، عرفها و قوانین و مقررات میپردازد؛ چند مثال در این باره موضوع را روشن میسازد.
تا چند دهه قبل، زندگی خانوادگی به گونهای بود که وقتی برادر کوچکتر صاحب فرزند میشد، میتوانست برخی وسائل بلااستفاده فرزند برادر بزرگتر مانند کالسکه و ... را به امانت بگیرد درحالیکه امروز باید مجدد آنها را بخرد و از جیب خود بابت آنها پول پرداخت کند.
یک زن هنگام بیرون رفتن به راحتی و با اطمینان خاطر میتوانست کودک خود را نزد مادر یا خواهر خویش بگذارد اما امروز باید هزینه مهدکودک را پرداخت کند؛ به عبارتی تغییرات ساختار اجتماعی، هزینههای اضافیِ فرزندپروری را بر خانوادهها تحمیل کرده است؛ این هزینههای اضافی خود را در قالب فشارهای اقتصادی نشان میدهند در حالیکه ریشه و ماهیت اجتماعی دارند.
اما موضوع به همینجا ختم نمیشود! در ساختار اقتصادی ـ اجتماعی گذشته، زن میتوانست در کنار مرد خانواده، درآمدزایی اقتصادی داشته باشد و در کنار آن به وظایف خانوادگی خود نیز رسیدگی کند؛ زیرا واحد اقتصادی(مزرعه، دامداری، قالیبافی یا ...) در کنار و نزدیک واحد خانواده بود اما سبکی از شهرنشینی که محل سکونت خانواده را از محل کار با فاصله زیاد جدا کرد، باعث شد تا حفظ شغل و خانواده، با همدیگر برای زنان سخت شود و لذا زنان شهری عموماً مجبور به انتخاب میان این دو شدند و همین عاملی برای کاهش فرزندآوری شد.
اصولاً الگوهای روابط اگر به گونهای سخت، نیازها را برآورده سازند، فرزندآوری هم کاهش پیدا میکند؛ الگوی شهری اگر به گونهای باشد که برای پزشک و درمان فرزند به یک طرف شهر و برای مدرسه به طرف دیگر شهر و برای بازار و هر یک از نیازها، باید مسیر طولانی و خستهکنندهای را طی کرد، در آن صورت پرورش فرزند، همراه با عسروحرج میشود! یعنی طراحی شهر، فشارهایی را به روابط فیمابین جامعه تحمیل میکند که خانوادهها ناچار به کاهش فرزندآوری میشوند.
میتوان مثالهای بسیاری از این دست را برشمرد اما راه حل، بازگشت به گذشته نیست بلکه میتوان در دنیای امروزی زندگی کرد و در عین حال با طراحیهای متفاوتِ واحدهای اقتصادی ـ اجتماعی، چه در سطح خُرد و چه در سطح کلان، با تسهیل و روانسازی تأمین نیازها، فرزندآوری و فرزندپروری را تسهیل کرد، آنگاه مردم به طور طبیعی و با میل و رغبت فرزندان بیشتری به دنیا خواهند آورد.
مسعود عالمی نیسی؛ سرپرست مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور
منبع : خبرگزاری تسنیم
استقبال شهروندان از مرحله ثبت ایده «من شهردارم»
استقبال شهروندان از مرحله ثبت ایده «من شهردارم»
بازگشایی آزادراه تهران _ شمال و محور چالوس
زمانبندی آزمون سراسری ۱۴۰۴ اعلام شد
اجرای ۴۱۱ طرح بدون مجوز محیط زیست در کشور
اژهای درگذشت حجتالاسلاموالمسلمین شوشتری را تسلیت گفت
اژهای در پیامی درگذشت حجتالاسلاموالمسلمین شوشتری را تسلیت گفت
باندِ گروگانگیر در تهران متلاشی شد؛ رهاییِ گروگان
آموزش مهارتهای فنی در کنار مهارتهای امنیتی به نیروهای مسلح
صالحی امیری: ایران برای مرمت آثار تاریخی آذربایجان آمادگی دارد
میدری: با فرهنگ بسیجی میتوان بسیاری از مسائل را در کشور حل کرد
پیشگیری از ساخت و ساز غیرقانونی در حریم تهران
با فرهنگ بسیجی میتوانیم بسیاری از مسائل را در کشور حل کنیم
حجت الاسلام قمی: مفهوم مقاومت عجین شده با حرکت و امید است
پیشگیری از ساخت و ساز غیرقانونی در حریم شمالغرب
مفهوم مقاومت عجین شده با حرکت و امید است
نشست شهردار تهران و کرمان پیرامون سالگرد حاج قاسم سلیمانی
دستها را که از روی گوش بردارید صدای مظلومیت را میشنوید
کاهش زباله گردی و حذف پسماند خشک از مخازن زباله با طرح نوماند
دلیل واژگونی اتوبوس کارگران معدن سونگون اعلام شد
خوشبختی همیشه آن چیزی نیست که در ذهن ما میگذرد
انتصاب رئیس میز تخصصی پرستاری در شورای عالی انقلاب فرهنگی
اهدای ۴۲۲ تن خرما و ۵ کیلو طلا برای کمک به لبنان توسط بوشهریها
زمین لرزه ۵.۱ ریشتری آئوموری ژاپن را لرزاند؛خطر سونامی وجود ندارد
بایستههای سیاستگذاری رسانهای برای روایت اقناعی از حجاب
عفو ۷ هزار نفر طی امسال؛ کاهش زمان رسیدگی به پروندههای قضائی
وضعیت جوی محورهای مواصلاتی کشور؛ انسداد جاده چالوس
۴ کشته بر اثر رانش زمین در مرکز اندونزی
شهرداری تهران جایزه جهانی شهرهای زیست پذیر را دریافت کرد
واکنش ستاد حقوق بشر به تصویب قطعنامه علیه ایران چه بود؟