میرنیوز
مسائل اصلی خانواده و جامعه در بحث فرزندآوری دیده نشده است/مدل اشتغال زنان باید اصلاح شود
2022-05-21T10:37:11+04:30
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ این روزها و به واسطه فرارسیدن هفته و روز ملی جمعیت، شاهد انتشار مطالب و مصاحبه‌های بسیاری در این موضوع هستیم؛ اتفاقی که هر ساله در این موعد، رخ داده و احتمالاً خواهد داد. نکته قابل توجه در طول سالیان گذشته، انتقاد از عملکرد دستگاه‌های اجرایی و تقنینی مخصوصاً دولت و مجلس شورای اسلامی به عنوان موضوع ثابت این مطالب بوده است اما هفته جمعیت سال جاری، تفاوت جدی با سال‌های گذشته دارد و آن نیز تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است.
در حقیقت به واسطه تصویب این قانون، مجلس شورای اسلامی بخش اعظمی از وظیفه خود را انجام داده است و حال باید بر حُسن اجرای آن، نظارت کافی داشته باشد.
حال فارغ از انتقادات وارده به متن قانون مذکور، مسئله اصلی اجرای آن است و باید دولت نیز به صورت جدی وارد این کارزار سخت و عظیم شود البته معرفی دیرهنگام دبیر ستاد ملی جمعیت و عدم شکل‌گیری رسمی جلسات این ستاد، انتقادی است که به حق به دولت وارد بوده و هیچ علتی، نمی‌تواند آن را توجیه کند اما نوک اصلی پیکان مطالبات، باید جای دیگری باشد. اگر بخواهیم از منظر حکمرانی به این مسئله بنگریم، می‌توان به نکات ذیل اشاره داشت:
1. نخستین و اصلی‌ترین مسئله‌ای که دولت باید نسبت به آن توجه و اهتمام جدی داشته باشد، فهم درست و دقیق مسئله است. در حقیقت دولت باید بتواند مسائل خانواده‌ها و موانعی که در مسیر فرزندآوری برای آنها ایجاد شده است را به درستی احصاء و شناسایی کند سپس درصدد برنامه‌ریزی برای حل و فصل آنها برآید. آنچه که از افواه عمومی به گوش می‌رسد، عدم دیده شدن مسائل اصلی خانواده‌ها و جامعه در موضوع جمعیت و فرزندآوری است.
2. دومین نکته مهم و قابل توجه، نگاه بخشی و تک‌بُعدی به موضوع است، بحران جمعیت، یک مسئله با ابعاد گوناگون و پیچیدگی‌ها و ظرافت فراوان است و نمی‌توان صرفاً از یک بُعد و یا چند بُعد محدود به آن نگریست. باید ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، سلامت و بهداشت، امنیتی و ... به درستی احصاء شده و در تدوین برنامه‌ها، مدنظر قرار گیرد.
3. عمده نگاه‌ها به مسئله جمعیت و فرزندآوری، شامل جنبه اقتصادی موضوع و توجه به معیشت مردم است و اهمیت حوزه فرهنگ، تا حد بسیار زیادی نادیده انگاشته می‌شود. این در حالی است که بُعد فرهنگی موضوع جمعیت، به مراتب از سایر ابعاد، مهم‌تر است. با بررسی پژوهش‌ها و پیمایش‌های ملی صورت گرفته در حوزه جمعیت و فرزندآوری، شاهد هستیم که تغییر انگاره‌های ذهنی افراد مخصوصاً زنان، اهمیت بسیار زیادی در کاهش تمایل به فرزندآوری داشته لذا توجه به بُعد فرهنگی موضوع جمعیت، به هیچ وجه نباید نادیده انگاشته شود.
4. افکار عمومی هنوز باور به اهمیت بحران جمعیت پیدا نکرده است و آن را مسئله حاکمیت، تلقی می‌کند. در حقیقت تا باور به بحران بودن جمعیت و ایجاد آسیب‌های فراوان فردی، خانوادگی و اجتماعی در میان عموم جامعه شکل نگیرد، دولت و سایر دستگاه‌های اجرایی این قانون، عملاً هیچ موفقیتی را به دست نخواهند آورد؛ چرا که همراهی حداکثری مردم را به همراه نخواهند داشت لذا باید از هرگونه سیاست‌گذاری و اقدام رسانه‌ای که این باور را تشدید کند، خودداری کرد.
5. به واسطه گستره عظیم مسئله جمعیت و بحرانی شدن آن همچنین ایجاد فاصله میان مردم و حاکمیت در این موضوع، لازم است دولت، توجه جدی به گروه‌های مردمی و مردم‌نهاد در این موضوع داشته باشد. در حقیقت با واگذاری بخش اعظم اجرای سیاست‌های کلی جمعیت به گروه‌های مردمی و حمایت از آنها همچنین استفاده از نظرات آنها در سیاستگ‌ذاری‌های ناظر به اجرای قانون، می‌توان به اجرای حداکثری این قانون، امید بیشتری داشت.
6. نکته مهم دیگری که بدون شک در طول این سال‌ها همواره مورد غفلت واقع شده اهمیت جایگاه بانوان و نقش کلیدی آنها است. مادامی که نگرش حاکمیت به بانوان تغییر نکند و نوع مواجهه با آنان، به صورت مبنایی و اصولی نباشد، بدون شک تبعات منفی به دنبال خواهد داشت و مسائل خانواده و بحران جمعیت، پابرجا خواهد ماند. لذا توجه ویژه به نقش زنان، تلاش در جهت تقویت و بازسازی انگاره‌های ذهنی همسو با موضوع، تغییر سیاست‌های ناظر بر حضور اجتماعی زنان از جمله اصلاح و بازسازی مدل اشتغال زنان و مباحثی از این دست، از اهمیت فراوانی برخوردار خواهد بود. بنابراین باید به ظرفیت بانوان، به عنوان یک چشم‌انداز مشخص و روشن نگریست و از نگاه‌های حل مسئله‌ای و استفاده از ظرفیت زنان در حل موضوع و مسئله، پرهیز داشت.
توجه به نکات فوق‌الذکر و بسیاری نکات دیگر که در این مجال، فرصت پرداختن به آنها نیست، از اهمیت بالایی در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت برخوردار است. اما این نکات جز با الگو و مدل حکمرانی مطلوب محقق نخواهند شد. مادامی که دولت، اراده‌ای بر شکستن چارچوب‌های حکمرانی بیمار فعلی و طرحی نو برای ایجاد حکمرانی مردم‌پایه ناظر به موضوع نداشته باشد، در بر همان پاشنه خواهد چرخید و بحران جمعیت، بحرانی‌تر از قبل خواهد شد. لذا نخستین گام اساسی دولت که به مثابه‌ی تحول و انقلابی عظیم خواهد بود و با شعار محوری دولت یعنی «تحول» در یک راستا است، بازسازی مدل حکمرانی خویش است.
عاطفه خادمی؛ عضو هیأت علمی دانشگاه، فعال و پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز سالمندی جمعیت طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده کاهش جمعیت
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار اجتماعی
پایان انحصار آمریکا در گرده‌افشانی با پهپادهای ایرانی!
ربودن دختر ۱۷ساله توسط خواستگار شرور در تهران!
ماجرای سنگ‌اندازی برای واردات واگن‌های متروی تهران چیست؟
رویه غلط سازمان محیط زیست برای توسعه "قرق‌های شکار"
ساخت پهپادهای آشیانه‌دار توسط یک شرکت دانش‌بنیان
حل مشکلات ۱۲ساله تملکات ملکی پروژه روددره فرحزاد
آغاز اجرای طرح "نور" برای برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی
شناسایی ۷۹ مبتلا به وبا در سال گذشته/کاهش چشمگیر آمار بیماری
طرح کالا برگ فجرانه در ایستگاه پایانی
التیام سریع‌تر زخم‌های دیابتی با کمک پانسمان نانویی
۳ میدان میوه و تره‌بار در جنوب تهران احداث می‌شود
مشکلات واگن‌های مترو با ورود رئیس‌جمهور حل می‌شود؟
تقویت دانش لازمه مدیریت سرمایه انسانی
امتحانات شبه نهایی دانش‌آموزان دهم و یازدهم از دوشنبه
ورود واگن‌های مترو امسال منتفی نیست
ثبت‌نام رسمی برای دریافت مشوق‌های سربازی از ۱۵ اردیبهشت
چند درصد از زائران حج تمتع امسال زنان هستند؟
افزایش ۳۰۰ درصدی برداشت میگو از مزارع خاکی پرورش میگو
انتقاد بهزیستی از کم‌کاری مسئولان شهری در قبال معلولان
ربودن دختر ۱۷ ساله توسط خواستگار شرور در تهران!
"زورگیران مسلح اتوبان صدر" دستگیر شدند
"برقی شدن پایتخت" فروردین پاک تهران را همیشگی می‌کند
فوت ۱۶۸ نفر در حوادث ویژه هفته گذشته/ ۱۵۹۴ مصدوم در تصادفات
احتمال تغییر زمان آغاز سال تحصیلی
استخدام ۱۰۰۰۰ معلم ورزش در سال ۱۴۰۳/ دانش‌آموزان موفق رشته‌های ورزشی بدون کنکور معلم می‌شوند
غربالگری اختلالات یادگیری دانش‌آموزان دبستانی بعد از تعطیلات عید
کشف ۳۴۲ عدد لوازم خانگی قاچاق در خیابان فدائیان اسلام
ترخیص خودروهای توقیفی به مناسبت نیمه شعبان
توصیه‌های پلیس درپی هشدار هواشناسی/ سفر غیرضروری نروید
صفر تا صد میزان افزایش عوارض ساختمانی، طرح ترافیک و پارک حاشیه‌ای در سال ۱۴۰۳
