میرنیوز

میراث ناملموس ماه رمضان| از رسم ۹۰۰ ساله مردم قشم تا روضه قنبر در شبهای قدر

2021-05-06T12:26:38+04:30

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ میراث فرهنگی را نباید تنها به بناها و اشیای تاریخی قابل لمس خلاصه کرد، آنچه از آداب و رسوم، اصطلاحات، زبان‌ها، گویش‌ها، بازی‌ها، موسیقی، ادبیات شفاهی، هنرهای اجرایی، مراسم، جشن ها و آیینهای دینی هر ملتی بر جای می‌میاند به عنوان میراث ماندگار آنها تلقی می‌شود. میراثی که اگر چه قابل لمس نیست اما بخش زنده‌ای از تاریخ محسوب شده و با عنوان میراث ناملموس شناخته می‌شود.

ماه رمضان در روزمرگی‌های زندگی ایرانی-اسلامی از سالها قبل در اقصی نقاط کشور آیین‌های مختلفی را به همراه داشته است و حالا تبدیل به میراث ناملموس ایرانی‌ها در شهرهای مختلف شده است. به مناسبت ماه مبارک رمضان آیین‌های مختلف ماه رمضان در ایران را که حالا با عنوان میراث ناملموس کشور شناخته می‌شوند مرور می‌کنیم:

شبهای قدر هم به عنوان یکی از ارکان اصلی ماه رمضان همواره با آیین‌ها و سنتهای ایرانی همراه بوده‌است. در میان تمام شب‌های سال، یک شب از ماه مبارک رمضان به عنوان شب قدر شناخته می‌شود. این شب، برترین شب‌های سال و لحظات آن مهم‌ترین لحظات عمر انسان‌ها به حساب می‌آید. در مورد اهمیت این شب مطالب مهمی در میان آیات قرآن کریم و همچنین روایت‌ها و حدیث‌های رسیده از ائمه اطهار علیهم السلام وجود دارد که نشان از قدر و منزلت آن دارد. همین اهمیت، شبهای قدر را برای ایرانی‌ها نه تنها در ابعاد مذهبی بلکه در نگاه آیینی و سنتی، شب ویژه و منحصر به فردی کرده‌است.

مختصات برگزاری این شب در سراسر کشور از ابعادی مشترک و از نگاه سنتی متفاوت در جزئیات است. در واقع مردم با سنتها و در اقوام مختلف ابعاد دینی این شبها را به یک شکل و با یک نگاه واحد انجام می‌دهند، اما در گوشه و کار کشور برای بهتر برگزار شدن آن آداب سنتی و قومی متفاوتی دارند، که البته در سالهای اخیر و با برنامه‌های مشترک تلویزیونی این آیینهای سنتی کمرنگ‌تر شده‌اند.

هنوز آیین‌های سنتی برای برپایی شبهای قدر فراموش نشده‌اند و برخی از شهرها و روستاهای کشور به رسم و شیوه خود، این شبها را برگزار می‌کنند. یکی از آیینهای مشترک در این شبها نذری دادن است؛ اما این نذری‌ها در شهرهای مختلف با آیین‌های سنتی مختلف ادا می‌شوند. مثلا در سمنان زنان نان و خرما، انواع نان‌های محلی و شله زرد به مساجد و تکایای شهر می‌برند تا از شب‌زنده‌داران پذیرایی کنند و به همراه آنان مراسم شب قدر را برپا می‌دارند.