میرنیوز

راهنمای کاربردی روش تحقیق در محله‌های حاشیه نشین

راهنمای کاربردی روش تحقیق در محله‌های حاشیه نشین 2021-01-12T09:29:53+03:30

به گزارش خبرگزاری مهر، ثمره صفی خانی، همکار اندیشکده پایا اقدام به تدوین «راهنمای کاربردی روش تحقیق در محله‌های حاشیه نشین» نمود که در این راهنما، «روش اتنوگرافی پدیدارشناختی» را به عنوان یک روش مناسب برای تحقیق درباره محله‌های حاشیه نشین معرفی کرده است.

طی سال‌های اخیر، تحقیقات فراوانی در خصوص پدیده «حاشیه نشینی» و پیامدهای نامطلوبی که در پیوند با آن مطرح می‌گردد انجام شده است، همچنین توصیه‌ها، راهبردها و سیاست گذاری‌های بسیار ارائه شده است. این مطالعات عمدتاً به سفارش سازمان‌هایی چون نیروی انتظامی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و همچنین شهرداری‌ها و غالباً توسط شرکت‌های «مهندسین مشاور» انجام شده‌اند. با این حال، نه تنها حاشیه نشینی در شهرهای مختلف پایان نیافته است، بلکه این پدیده به ویژه در کلان شهرها گسترده‌تر و پیچیده‌تر نیز شده است.

راهنمای کاربردی مذکور ضمن بررسی و انتقاد از این دسته از مطالعات توضیح می‌دهد که تنها راه خروج از این دور باطل (تحقیقات تکراری و تداوم حاشیه نشینی)، دست زدن به پژوهش‌هایی است که بتواند چگونگی و چرایی پدیده حاشیه نشینی را در مسیر «حاشیه ای شدن» یک سکونتگاه انسانی توضیح دهد.

با دست یافتن به این نوع فهم است که امکان برون رفت از وضع موجود درباره حاشیه نشینی در شهرهای مختلف ایران فراهم می‌شود؛ وضعیتی که کاملاً ناشناخته است و در عین حال به طور مداوم بر پیچیدگی آن افزوده می‌شود.

همچنین دست یافتن به این گونه توضیح، مستلزم توجه همزمان به دو بعد فرهنگ و تاریخ در یک وضعیت مشخص است. شناسایی سازوکار حاشیه‌ای شدن یک سکونتگاه انسانی در جامعه ایران از منظر دو بعد مذکور با روش اتنوگرافی پدیدارشناختی ممکن خواهد شد.

روش اتنوگرافی پدیدارشناختی از تلفیق «اتنوگرافی» و «پدیدارشناسی» به دست آمده است. تحقیقی که یک امر اجتماعی را پدیدارشناسانه مطالعه می‌کند، «الگوهای روال مند» کنش را از خلال مطالعه «تجربه های زیسته»، آن گونه که توسط خود انسان‌های درگیر در این تجربه‌ها درک می‌شود آشکار می‌سازد. اتنوگرافی نیز در قالب «کار میدانی»، رفتار مردم را در موقعیت‌های روزمره (و نه در محیط غیرطبیعی و آزمایشگاهی) مطالعه می‌کند و از طریق تحلیل داده‌ها به توصیف «معانی کنش‌های انسانی» می‌پردازد. به این ترتیب «اتنوگرافی پدیدارشناختی» با تلفیق مشاهده و مشارکت از یک سو و هرمنوتیک و تفسیر از سوی دیگر به دیدگاه درونی شرکت کنندگان عادی رویدادهای اجتماعی - فرهنگی نزدیک شده و آن را برای دیگران (غیر شرکت کننده ها) قابل فهم می‌سازد.

با هدف تبیین این رویکرد نظری و روشی، در راهنمای کاربردی مذکور، ابتدا ذیل عنوان چکیده، خلاصه‌ای از ویژگی‌ها و الزامات مهم برای شروع و پیشبرد این نوع تحقیقات ارائه شده است. از آنجا که صرف زمان طولانی در میدان توسط محقق، ویژگی اصلی روش اتنوگرافی پدیدارشناختی است، از این رو محقق باید دارای ویژگی‌های خاصی مانند روحیه یادگیری، منظم بودن، دقیق بودن، مسئول بودن و … باشد که در این راهنما به آنها اشاره شده است.

در ادامه نیز نحوه صورت بندی مسئله، تکنیک‌های گردآوری، تحلیل و گزارش دهی در این روش توضیح داده می‌شود. در این توضیحات شرح دقیق و کامل هر یک از مراحل آمده است؛ به نحوی که محقق ناآشنا به فرآیند تحقیق بتواند با رجوع به این توضیحات، تحقیق را آغاز کند، به پیش ببرد و به سرانجام برساند.

بر اساس آنچه در متن این راهنمای کاربردی تشریح شده، اتنوگرافی پدیدارشناختی شامل طی کردن گام‌های زیر است:

۱. رجوع به میدانی که زندگی روزمره ساکنان در آن جریان دارد

۲. انتخاب رفتارهایی از زندگی روزمره برای مطالعه پدیدارشناختی

۳. توصیف و تفسیر معنای رفتار به مثابه تجارب روزمره، آن گونه که توسط آگاهی خود فرد درگیر در تجربه درک می‌شود

۴. قرار دادن تفسیر پدیدارشناختی در زمینه فرهنگی گسترده‌تر

۵. تحلیل چگونگی ممکن شدن این چهارچوب‌های تفسیری مشترک در ارجاع به بستر جامعه بزرگ‌تر

با طی این گام‌ها، ضمن آنکه معانی تجارب روزمره ساکنان محلات حاشیه نشین درک می‌شود، بستری که تحقق این تجارب را ممکن می‌سازد نیز تحلیل می‌گردد.

گزارش داده‌های اتنوگرافیک و پدیدارشناختی تحلیل شده، موضوع پایانی این راهنمای کاربردی است. در این خصوص به الگوها و پیشنهادهایی برای ارائه خلاقانه، منسجم و دقیق یافته‌ها اشاره شده است که محقق می‌تواند با استفاده از آن یافته‌های خود در اختیار علاقه مندان حوزه مورد بررسی قرار دهد.

منبع : خبرگزاری مهر


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار اجتماعی

تاکید ایران بر حمایت از حقوق کودکان و مبارزه با قاچاق و فروش آن‌ها

تاکید ایران بر حمایت از حقوق کودکان و مبارزه با قاچاق و فروش آن‌ها
2025-03-13T23:43:12+03:30
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده قوه قضائیه، در جلسه گفتگوی تعاملی با گزارشگر ویژه، بر تعهد جمهوری اسلامی ایران به حمایت از حقوق کودکان و مقابله با قاچاق و فر...

برگزاری نمایشگاه «ایران، قربانی تروریسم» در ژنو

برگزاری نمایشگاه «ایران، قربانی تروریسم» در ژنو
2025-03-13T19:42:57+03:30
انجمن دفاع از قربانیان تروریسم در حاشیه اجلاس پنجاه‌وهشتم شورای حقوق بشر سازمان ملل نمایشگاهی با عنوان ایران، قربانی تروریسم در میدان ملل ژنو برگزار کرده است.

درختان تاریخی تهران به عنوان آثار طبیعی ملی معرفی شوند

درختان تاریخی تهران به عنوان آثار طبیعی ملی معرفی شوند
2025-03-13T18:09:38+03:30
مدیرکل محیط زیست استان تهران با اشاره به ضرورت تقویت دیده‌بانی محیط زیست و مشارکت مردمی برای حفظ درختان تاریخی تهران گفت: درختان تاریخی پایتخت به عنوان آثار ...

شیوه‌نامه جدید مسیر ارتقای شغلی در سطوح ارشد، خبره و عالی ابلاغ شد

شیوه‌نامه جدید مسیر ارتقای شغلی در سطوح ارشد، خبره و عالی ابلاغ شد
2025-03-13T16:36:19+03:30
با دستور معاون شهردار تهران، شیوه‌نامه جدید مسیر ارتقای شغلی در سطوح ارشد، خبره و عالی ویژه کارمندان ابلاغ شد.

خدمات ویژه اتوبوسرانی تهران در آخرین پنجشنبه و جمعه سال

خدمات ویژه اتوبوسرانی تهران در آخرین پنجشنبه و جمعه سال
2025-03-13T16:23:11+03:30
روابط عمومی شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در اطلاعیه‌ای، از ارائه خدمات ویژه در آخرین پنجشنبه و جمعه سال به منظور تسهیل جابجایی شهروندان و خانواده‌های شهدا در ب...

۵۵ درصد زائران حج آتی زنان هستند

۵۵ درصد زائران حج آتی زنان هستند
2025-03-13T15:42:58+03:30
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه ۵۵درصد زائران حج آتی زنان هستند، گفت: از ظرفیت فکری بانوان در تصمیمات عملیات حج استفاده خواهیم کرد.

تسریع در اجرای پروژه‌های مدیریت پسماند و تصفیه فاضلاب در استان تهران

تسریع در اجرای پروژه‌های مدیریت پسماند و تصفیه فاضلاب در استان تهران
2025-03-13T15:42:57+03:30
مدیرکل محیط زیست استان تهران بر ضرورت تسریع در اجرای پروژه‌های مدیریت پسماند و تصفیه فاضلاب تاکید کرد.

خداحافظی «پرویز» با ارم

خداحافظی «پرویز» با ارم
2025-03-13T15:29:40+03:30
«پرویز»، یکی از مسن ترین شامپانزه‌های جهان، با بیش از ۷۰ سال سن بر اثر کهولت سن و عوارض ناشی از آن جان باخت.

واریز حقوق اسفندماه بازنشستگان کشوری آغاز شد

واریز حقوق اسفندماه بازنشستگان کشوری آغاز شد
2025-03-13T15:29:39+03:30
معاون توسعه مدیریت و منابع صندوق بازنشستگی کشوری از آغاز واریز حقوق اسفندماه بازنشستگان و ذینفعان کشوری خبر داد.

وظیفه کارفرما در صورت قطع رابطه استخدامی تبعه خارجی مجاز چیست؟

وظیفه کارفرما در صورت قطع رابطه استخدامی تبعه خارجی مجاز چیست؟
2025-03-13T15:16:19+03:30
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران اعلام کرد: کارفرما مکلف است در صورت قطع رابطه استخدامی تبعه خارجی مجاز، مراتب را در ۱۵ روز به اداره...

رویداد تأثیر تحریم‌ها بر حقوق زنان در شورای حقوق بشر برگزار شد

رویداد تأثیر تحریم‌ها بر حقوق زنان در شورای حقوق بشر برگزار شد
2025-03-13T15:16:19+03:30
رویداد جانبی تأثیر تحریم‌ها بر حقوق زنان در اجلاس ۵۸ شورای حقوق بشر برگزار شد.

شیوه نامه نحوه ساماندهی پسماندها به اشخاص حقیقی و حقوقی ابلاغ شد

شیوه نامه نحوه ساماندهی پسماندها به اشخاص حقیقی و حقوقی ابلاغ شد
2025-03-13T13:56:19+03:30
مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های خدمات شهری شهرداری‌های کشور گفت:شیوه نامه نحوه ساماندهی و واگذاری عملیات اجرایی پسماندها به اشخاص حقیقی و حقوقی ابلاغ شد.

ضرورت خودداری از توقف غیرمجاز در مسیرهای منتهی به بهشت زهرا

ضرورت خودداری از توقف غیرمجاز در مسیرهای منتهی به بهشت زهرا
2025-03-13T13:56:19+03:30
جانشین پلیس راهور تهران بزرگ ضمن اشاره به استقرار پلیس راهور در بهشت زهرا، بر خودداری از توقف غیرمجاز و غیرضروری در مسیرهای منتهی به بهشت زهرا تاکید کرد.

۳۰۱ میلیون مأموریت نیروی انتظامی کشور در ۱۰ ماهه سال‌جاری

۳۰۱ میلیون مأموریت نیروی انتظامی کشور در ۱۰ ماهه سال‌جاری
2025-03-13T13:56:18+03:30
فرمانده کل انتظامی کشور گفت: در ۱۰ ماهه سال‌جاری، نیروی انتظامی کشور نزدیک به ۳۰۱ میلیون مأموریت و خدمت در سراسر کشور انجام داده است.

۲۸۶ مصدوم و ۵ فوتی در پی حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری

۲۸۶ مصدوم و ۵ فوتی در پی حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری
2025-03-13T13:16:18+03:30
اورژانس کشور اعلام کرد: حوادث مرتبط با چهارشنبه‌ آخر سال از ۱۰ تا ۲۲ اسفند، ۲۸۶ مصدوم و ۵ مورد فوتی بر جای گذاشته است.

۲۸۶ مصدوم و ۵ فوتی در پی حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری ۱۴۰۳

۲۸۶ مصدوم و ۵ فوتی در پی حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری ۱۴۰۳
2025-03-13T13:02:57+03:30
اورژانس کشور اعلام کرد: حوادث مرتبط با چهارشنبه‌ آخر سال از ۱۰ تا ۲۲ اسفند، ۲۸۶ مصدوم و ۵ مورد فوتی بر جای گذاشته است.

لزوم تغییر و بهینه سازی الگوی مصرف

لزوم تغییر و بهینه سازی الگوی مصرف
2025-03-13T12:49:38+03:30
مشاور رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در یادداشتی به لزوم تغییر و بهینه سازی الگوی مصرف پرداخت.

ساعت کاری دفاتر ثبت اسناد رسمی تا پایان سال افزایش یافت

ساعت کاری دفاتر ثبت اسناد رسمی تا پایان سال افزایش یافت
2025-03-13T12:49:37+03:30
معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: تا پایان سال، ساعت کاری دفاتر ثبت اسناد رسمی از ساعت ۸ صبح تا ۱۶ خواهد بود.

خدمات رسانی۲۷۰ هزار نفر از هلال احمری‌ها در روزهای پایانی سال

خدمات رسانی۲۷۰ هزار نفر از هلال احمری‌ها در روزهای پایانی سال
2025-03-13T12:22:59+03:30
معاون امور بین‌الملل و حقوق بشردوستانه جمعیت هلال احمر از خدمات رسانی هلال احمر در روزهای پایانی سال با کمک ۲۷۰ هزار نفر از پرسنل و امدادگران خبر داد.

شنبه ۳ ایستگاه بزرگ شارژ خودروهای برقی در تهران افتتاح می‌شود

شنبه ۳ ایستگاه بزرگ شارژ خودروهای برقی در تهران افتتاح می‌شود
2025-03-13T12:22:58+03:30
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران از افتتاح ۳ ایستگاه بزرگ شارژ خودروهای برقی در روز ۲۵ اسفندماه سال جاری با حضور شهردار تهران خبر داد.

توزیع میوه شب عید تهرانی‌ها از امروز آغاز شد

توزیع میوه شب عید تهرانی‌ها از امروز آغاز شد
2025-03-13T11:42:58+03:30
مدیرعامل سازمان مدیریت میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران از توزیع میوه شب عید به قیمت تنظیم بازار در میادین و بازارهای میوه و تره‌بار از امروز خبر داد.

از اختصاص مسکن برای نخبگان ایثارگر تا راه اندازی برج فناوری

از اختصاص مسکن برای نخبگان ایثارگر تا راه اندازی برج فناوری
2025-03-13T11:29:39+03:30
اختصاص مسکن برای نخبگان ایثارگر و راه اندازی برج فناوری در بنیاد شهید بزودی انجام می‌شود.

انهدام باند حرفه‌ای کلاهبرداری در شرق تهران+ عکس

انهدام باند حرفه‌ای کلاهبرداری در شرق تهران+ عکس
2025-03-13T11:29:38+03:30
فرماندار پایگاه چهارم پلیس آگاهی پایتخت از انهدام باند حرفه‌ای کلاهبرداری در شرق تهران، خبر داد.

تاکید پلیس راهور به شهروندان برای مدیریت زمان جهت زیارت اهل قبور

تاکید پلیس راهور به شهروندان برای مدیریت زمان جهت زیارت اهل قبور
2025-03-13T11:16:18+03:30
معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ گفت: از شهروندان که از امروز برای زیارت اهل قبور می آیند خواهشمندیم که مدیریت زمان داشته باشند.

برگزاری جشن بزرگ میلاد امام‌ حسن(ع) در آستان مقدس امامزاده یحیی

برگزاری جشن بزرگ میلاد امام‌ حسن(ع) در آستان مقدس امامزاده یحیی
2025-03-13T10:43:00+03:30
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران گفت: جشن بزرگ میلاد امام‌ حسن(ع) در روز شنبه ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۳ در آستان مقدس امامزاده یحیی(ع) برگزار می‌شود.

وضعیت ترافیکی پایتخت در آخرین پنجشنبه سال

وضعیت ترافیکی پایتخت در آخرین پنجشنبه سال
2025-03-13T10:29:38+03:30
رئیس مرکز جامع اطلاع‌رسانی پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، از ترافیک روان در معابر و بزرگراه‌های پایتخت در روز پنج شنبه بیست و سوم اسفند ماه ۱۴۰۳ خبر داد.

اختلالات مصرف مواد مخدر از چالش‌های اساسی اکثر کشورها است

اختلالات مصرف مواد مخدر از چالش‌های اساسی اکثر کشورها است
2025-03-13T10:29:38+03:30
دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: اختلالات مصرف مواد مخدر یکی از چالش‌های اساسی اکثر کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران است.

بازبینی آزمون استخدامی کیفیت‌بخشی آموزش و پرورش و قبولی ۵۷۰۰ نفر

بازبینی آزمون استخدامی کیفیت‌بخشی آموزش و پرورش و قبولی ۵۷۰۰ نفر
2025-03-13T10:29:37+03:30
وزیر آموزش و پرورش گفت: به این نتیجه رسیدیم که کل آزمون استخدامی کیفیت‌بخشی را بازبینی کنیم و پس از بازبینی حدود ۵۷۰۰ نفر دیگر مجدداً به‌عنوان قبول شدگان اعل...

اختلالات مصرف مواد مخدر یکی از چالش‌های اساسی اکثر کشورهای جهان است

اختلالات مصرف مواد مخدر یکی از چالش‌های اساسی اکثر کشورهای جهان است
2025-03-13T10:16:20+03:30
دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: اختلالات مصرف مواد مخدر یکی از چالش‌های اساسی اکثر کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران است.

۸۰۰ هزار لیتر سوخت قاچاق توسط دریابانی استان هرمزگان کشف شد

۸۰۰ هزار لیتر سوخت قاچاق توسط دریابانی استان هرمزگان کشف شد
2025-03-13T10:03:00+03:30
رئیس کل دادگستری هرمزگان از کشف ۸۰۰ هزار لیتر سوخت قاچاق توسط دریابانی استان هرمزگان خبر داد.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)