میرنیوز

ماجرای بازگشت آثار تاریخی بوکان از سوئیس چه بود؟

ماجرای بازگشت آثار تاریخی بوکان از سوئیس چه بود؟ 2020-12-21T16:29:54+03:30

به گزارش خبرنگار مهر، در یکی دو روز اخیر وزارت میراث فرهنگی خبر داد که ۴۹ آجر لعابدار منسوب به قلایچی بوکان از کشور سوئیس به ایران برگشت داده شد. آجرهایی که وزیر میراث فرهنگی قدمت آنها را ۲۸۰۰ ساله اعلام کرد که پس از سه دهه پروسه حقوقی به ایران برگشت داده شدند.

آجرهای لعابدار قلایچی بوکان که در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی در اثر فعالیت‌های غیرمجاز از کشور خارج شده بود، متعلق به یکی از مراکز تمدنی فرهنگ ماناها در ۷ کیلومتری شمال غرب شهرستان بوکان است.

این محوطه را نخستین بار کلایس در ۱۹۷۷ در مقاله‌ای معرفی و پلانی از آن را در مجله امی منتشر کرد. با وقوع انقلاب و ناآرامی‌های منطقه، سودجویان بخش زیادی از این محوطه باستانی را نابود کردند و آجرهای لعابدار مکشوفه از آن را به مجموعه‌های خصوصی و موزه‌های خارج از ایران سپردند.

اداره کل باستان‌شناسی وقت که زیرمجموعه وزارت فرهنگ فعالیت می‌کرد به صورت اضطراری در بهار ۱۳۶۴ اسماعیل یغمایی و تیم همراهش را به منطقه اعزام کرد. نتایج کار یغمایی آشکار کردن پلانی از سازه‌ای سیاسی مذهبی متعلق به مانا بود. وی موفق شد با کاوش این محوطه تعداد ۲۰۰ آجر لعابدار را نجات‌بخشی کند و سنگ‌نوشته‌ای شامل ۱۳ سطر به خط آرامی کهن، متعلق به سده ۸ پیش از میلاد را به موزه ایران باستان منتقل کند.

وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۸ مجموعه‌ای از اشیای باستانی را از شخصی به نام حاج فرمان توقیف و به موزه ایران باستان تحویل داد که در آن بیش از ۱۷۰ آجر لعابدار قلایچی و بخشی از سنگ‌نوشته آرامی آن قرار داشت که به بخش اصلی مکشوفه در کاوش‌های یغمایی پیوند خورد و متن آن را رسول بشاش از ایران و آندره لومر از فرانسه ترجمه و منتشر کردند. با ترجمه کتیبه احتمال داده شد قلایچی، همان ایزیرتو، شهر شاهی ماناها باشد.

آجرهای موجود در موزه ملی ایران با وقفه‌ای چند ساله در سال ۱۳۹۶ از سوی موزه ملی ایران در قالب کتابی منتشر شد.

پیش از آن علی موسوی، موفق به انتشار بخشی از آجرهای لعابدار بوکان در مجموعه‌ای در کشور فرانسه شد. بخشی از این آجرها که از موزه‌های ژاپن سر در آورده بودند، در کاتالوگ‌ها و نمایشگاه‌های مختلف منتشر شدند.

ادامه کاوش‌های قلایچی در ۸ فصل از سال ۱۳۷۸ به سرپرستی بهمن کارگر از سر گرفته شد و محصول آن پیدا شدن بیش از ۵۰۰ قطعه آجر لعابدار شکسته و سالم بود که در کانکس باستان‌شناسی محوطه برجای مانده بودند و اکنون در مخازن موزه ارومیه نگهداری می‌شوند.

اهمیت آجرهای لعابدار قلایچی که همزمان با نمونه‌های آشوری بین‌النهرین هستند این است که مدارکی از هنر بومی مردمان لبه غربی فلات ایران در دوران آغاز تاریخی ایران است. از آنجایی که هنر و باستان‌شناسی منطقه در این دوره زمانی به شدت تحت هژمونی آشور قرار دارد، این مدارک به ما نشان می‌دهد که ساکنان فلات ایران در این دوره زمانی تلاش‌های جدی را برای تفکیک هویت خود از آشوری‌ها انجام داده‌اند و این آثار زیبای هنری و تکنیکی را خلق کرده‌اند.

تا اینکه خبر رسید ۴۹ قطعه آجر لعاب‌دار بوکان پس از صدور حکم رفع توقیف در سال ۲۰۱۶ و تحویل آن به سفارت جمهوری اسلامی ایران در برن، شب ۳۰ آذر ماه ۹۹ از سوئیس وارد ایران شد و سپس به موزه ملی ایران منتقل شد.

پس از آن محمد حسن طالبیان معاون وزارت میراث فرهنگی روایتی از این آجرها اعلام کرد و گفت: در سال‌های اول انقلاب اسلامی در اثر حفاری‌های غیرمجاز گسترده در تپه قلایچی شهرستان بوکان آجرهای لعاب‌دار کم نظیری کشف شد که متأسفانه برخی از آن‌ها از بازارهای عتیقه خارج از کشور سر در آوردند. در آن سال‌ها از سوی اداره‌کل باستان‌شناسی هیئتی به بوکان اعزام و با انجام یک فصل کاوش نجات‌بخشی، تعداد زیادی آجر لعاب‌دار و کتیبه‌ای به خط آرامی کشف می‌شود، با ادامه کاوش‌ها در تپه قلایچی از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۵ در مجموع تعداد ۴۵۰ تکه آجر، حاصل از حفاری‌های علمی و توقیف‌شده از قاچاقچیان به موزه ملی ایران انتقال داده می‌شود.

معاون میراث‌فرهنگی کشور در ادامه به اقدامات قضائی و حقوقی انجام‌شده اشاره کرد و افزود: بازگرداندن این آثار در سال ۱۳۹۱ با وصول خبری مبنی بر در اختیار داشتن مجموعه‌ای از آجرهای لعاب‌دار توسط خانواده‌ای ایرانی ساکن سوئیس و تمایل آن‌ها برای فروش در دستور کار معاونت میراث‌فرهنگی، اداره‌کل موزه‌ها و اداره‌کل حقوقی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قرار گرفت.

به گفته او اخذ وکیل محلی، تشکیل پرونده حقوقی در مراجع ذی‌صلاح کشور سوئیس، تدارک و تدوین مدارک اثبات آجرهای لعاب‌دار به ایران با همکاری معاونت‌های حقوقی ریاست جمهوری، اداره‌کل حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، دادستانی کشور سوئیس و پیگیری برای بازگشت این آثار که یک دهه به طول انجامید، سرانجام به صدور رفع توقیف و حکم بازگرداندن این آثار به ایران در سال ۲۰۱۶ از سوی دادستان کل سوئیس شد.

طالبیان با اشاره به تعلق این مجموعه به فرهنگ ماناها در جنوب دریاچه ارومیه و مربوط به سده هشتم و هفتم پیش از میلاد که هم‌زمانی و مشابهت زیادی با نمونه‌های مکشوفه از محوطه‌های آشوری در بین‌النهرین دارند، آجرهای لعاب‌دار قلایچی را نشانگر پیشینه محلی هنر ایران در دوران پیش از هخامشی‌ها دانست و گفت: به نوعی می‌توان ریشه هنر آجرهای لعاب‌دار هخامنشی که در شوش و تخت جمشید به‌کار رفته است را در درون فلات ایران جستجو کرد.

او اظهار کرد: مجموعه باارزش آجرهای توقیفی در سوئیس دارای نقوش اسفنکس، بز کوهی، پرندگان شکاری، جانوران ترکیبی و نقوش گیاهی و هندسی است و اهمیت زیادی در مطالعه هنر و فرهنگ مانایی در اوایل هزاره اول قبل از میلاد دارد.

منبع : خبرگزاری مهر


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار اجتماعی

پایان انحصار آمریکا در گرده‌افشانی با پهپادهای ایرانی!

 پایان انحصار آمریکا در گرده‌افشانی با پهپادهای ایرانی!
2024-04-14T13:18:23+03:30
یک شرکت دانش‌بنیان موفق به طراحی و ساخت پهپاد گرده‌افشان شد. این ماژول که قابلیت نصب بر روی انواع پهپادهای ایرانی و خارجی را دارد، به صورت هوشمند می‌تواند ب...

ربودن دختر ۱۷ساله توسط خواستگار شرور در تهران!

 ربودن دختر ۱۷ساله توسط خواستگار شرور در تهران!
2024-04-14T12:51:47+03:30
فرد شرور که در جریان خواستگاری از دختر مورد علاقه خود جواب منفی شنیده بود در اقدامی هولناک دست به آدم‌ربایی این دختر زد اما با اقدام ضربتی و به‌موقع پلیس دس...

ماجرای سنگ‌اندازی برای واردات واگن‌های متروی تهران چیست؟

 ماجرای سنگ‌اندازی برای واردات واگن‌های متروی تهران چیست؟
2024-04-14T12:38:24+03:30
عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران درباره ماجرای سنگ‌اندازی برای واردات واگن‌های چینی مورد نیاز متروی تهران توضیح داد.

رویه غلط سازمان محیط زیست برای توسعه "قرق‌های شکار"

 رویه غلط سازمان محیط زیست برای توسعه "قرق‌های شکار"
2024-04-14T12:38:23+03:30
یک سالیست که سازمان محیط زیست با نادیده گرفتن حکم شرعی شکار و تاکید رهبر انقلاب بر لزوم توقف شکار، بدون پاسخگویی به نقدهای دانشگاهیان و بی‌توجه به ابعاد اجت...

ساخت پهپادهای آشیانه‌دار توسط یک شرکت دانش‌بنیان

 ساخت پهپادهای آشیانه‌دار توسط یک شرکت دانش‌بنیان
2024-04-14T11:58:31+03:30
متخصصان یک شرکت دانش‌بنیان موفق به ساخت پهپادهای آشیانه‌دار برای تصویربرداری از مناطق صعب‌العبور شدند.

حل مشکلات ۱۲ساله تملکات ملکی پروژه روددره فرحزاد

 حل مشکلات ۱۲ساله تملکات ملکی پروژه روددره فرحزاد
2024-04-14T11:58:31+03:30
معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران از حل مشکلات ۱۲ساله تملکات ملکی پروژه روددره فرحزاد خبر داد و گفت: با آغاز فرایند پرداخت و تملک معارضات ملکی؛ پیش...

آغاز اجرای طرح "نور" برای برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی

 آغاز اجرای طرح "نور" برای برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی
2024-04-14T11:58:30+03:30
فرمانده انتظامی تهران بزرگ گفت: پلیس از امروز در همه معابر و اماکن عمومی، اقدامات خود را به منظور برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی مانند بی‌حجابی با جدیت بیشت...

شناسایی ۷۹ مبتلا به وبا در سال گذشته/کاهش چشمگیر آمار بیماری

 شناسایی ۷۹ مبتلا به وبا در سال گذشته/کاهش چشمگیر آمار بیماری
2024-04-14T11:58:30+03:30
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به شناسایی ۷۹ مورد ابتلا به وبا در سال گذشته، از کاهش چشمگیر آمار این بیماری در کشور نسبت به سال‌ ۱۴...

طرح کالا برگ فجرانه در ایستگاه پایانی

 طرح کالا برگ فجرانه در ایستگاه پایانی
2024-04-14T11:58:29+03:30
مرحله اول طرح فجرانه از ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ آغاز شد. مرحله دوم آن از ۲۰ اسفند تا ۱۸ فروردین ماه ۱۴۰۳ ادامه داشت و مرحله سوم نیز از ۲۰ فروردین آغاز شده و تا ۱۸ اردی...

التیام سریع‌تر زخم‌های دیابتی با کمک پانسمان نانویی

 التیام سریع‌تر زخم‌های دیابتی با کمک پانسمان نانویی
2024-04-14T11:58:29+03:30
یک شرکت دانش‌بنیان زخم‌پوش نانویی تولید کرده که می‌تواند به التیام سریع‌تر زخم‌های دیابتی کمک کند. این پانسمان باکتری‌ها را از بین برده و روند بهبود را تسری...

۳ میدان میوه و تره‌بار در جنوب تهران احداث می‌شود

 ۳ میدان میوه و تره‌بار در جنوب تهران احداث می‌شود
2024-04-14T11:58:29+03:30
شهردار منطقه ۱۷ با اشاره به احداث و بهره‌برداری از ۳ میدان میوه و تره‌بار در سطح منطقه گفت: در راستای تکمیل شبکه توزیع میوه و کالاهای اساسی، میدان های میوه ...

مشکلات واگن‌های مترو با ورود رئیس‌جمهور حل می‌شود؟

 مشکلات واگن‌های مترو با ورود رئیس‌جمهور حل می‌شود؟
2024-04-14T11:58:28+03:30
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به مشکلات پیش آمده برای واگن‌های وارداتی از سوی وزارت کشور گفت: به همین جهت شخص رئیس جمهور برای برطرف کردن موانع و مشکلات ورود...

تقویت دانش لازمه مدیریت سرمایه انسانی

 تقویت دانش لازمه مدیریت سرمایه انسانی
2024-04-14T11:31:56+03:30
معاون شهردار تهران، تولید و تقویت دانش سرمایه انسانی را لازمه مدیریت چالش‌های این حوزه دانست.

امتحانات شبه نهایی دانش‌آموزان دهم و یازدهم از دوشنبه

 امتحانات شبه نهایی دانش‌آموزان دهم و یازدهم از دوشنبه
2024-04-14T11:31:55+03:30
دانش‌آموزان پایه‌های دهم و یازدهم دوره متوسطه دوم از روز دوشنبه ۲۷ فروردین در امتحانات شبه نهایی شرکت می‌کنند.

ورود واگن‌های مترو امسال منتفی نیست

 ورود واگن‌های مترو امسال منتفی نیست
2024-04-14T11:31:54+03:30
رئیس شورای شهر تهران گفت: ورود واگن‌های مترو امسال منتفی نیست.

ثبت‌نام رسمی برای دریافت مشوق‌های سربازی از ۱۵ اردیبهشت

 ثبت‌نام رسمی برای دریافت مشوق‌های سربازی از ۱۵ اردیبهشت
2024-04-14T11:31:54+03:30
فرمانده قرارگاه مرکزی مهارت آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح گفت: سامانه مشوق‌های سربازی تولید شده و در حال تست است، ثبت‌نام رسمی واجدین شرایط از ۱۵ اردیبشه...

چند درصد از زائران حج تمتع امسال زنان هستند؟

 چند درصد از زائران حج تمتع امسال زنان هستند؟
2024-04-14T11:31:54+03:30
مدیرکل دفتر طرح و برنامه سازمان حج و زیارت گفت: حدود ۳۷ درصد زائران شیعه حج تمتع امسال، مرد و ۴۷ درصد زائران شیعه را زنان تشکیل می‌دهند.

افزایش ۳۰۰ درصدی برداشت میگو از مزارع خاکی پرورش میگو

 افزایش ۳۰۰ درصدی برداشت میگو از مزارع خاکی پرورش میگو
2024-04-14T11:31:54+03:30
طرح بهسازی و نوسازی مزارع خاکی پرورش میگو به همت مرکز مدیریت طرح‌های کلان و پیشران معاونت علمی به منظور تکمیل و بهسازی اجرای فرایند پرورش میگو در مزارع و اف...

انتقاد بهزیستی از کم‌کاری مسئولان شهری در قبال معلولان

 انتقاد بهزیستی از کم‌کاری مسئولان شهری در قبال معلولان
2024-04-14T11:31:53+03:30
رئیس سازمان بهزیستی کشور نسبت به عدم توجه مدیریت شهری به معلولان انتقاد کرد.

ربودن دختر ۱۷ ساله توسط خواستگار شرور در تهران!

 ربودن دختر ۱۷ ساله توسط خواستگار شرور در تهران!
2024-04-14T11:31:53+03:30
شرور که در جریان خواستگاری از دختر مورد علاقه خود، جواب منفی شنیده بود در اقدامی هولناک دست به آدم‌ربایی این دختر زد اما با اقدام ضربتی و به‌موقع پلیس دستگی...

"زورگیران مسلح اتوبان صدر" دستگیر شدند

 "زورگیران مسلح اتوبان صدر" دستگیر شدند
2024-04-14T11:31:52+03:30
رئیس مرکز اطلاع‌رسانی تهران بزرگ از دستگیری زورگیران مسلح در اتوبان صدر خبر داد.

"برقی شدن پایتخت" فروردین پاک تهران را همیشگی می‌کند

 "برقی شدن پایتخت" فروردین پاک تهران را همیشگی می‌کند
2024-04-14T11:31:52+03:30
یک کارشناس صنعت خودرو معتقد است که برقی کردن حمل و نقل عمومی و ارتقای سیستم احتراق خودروهای داخلی باعث می‌شود تا هوای مطلوبی که در این فروردین تجربه می‌کنیم...

فوت ۱۶۸ نفر در حوادث ویژه هفته گذشته/ ۱۵۹۴ مصدوم در تصادفات

 فوت ۱۶۸ نفر در حوادث ویژه هفته گذشته/ ۱۵۹۴ مصدوم در تصادفات
2024-04-14T11:31:52+03:30
رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به فوت ۱۶۸ نفر در حوادث ویژه طی هفته گذشته در ایران،‌ گفت: در تصادفات هفته گذشته ۱۵۹۴ نفر دچار مصدومیت شده‌اند.

احتمال تغییر زمان آغاز سال تحصیلی

 احتمال تغییر زمان آغاز سال تحصیلی
2024-04-14T11:31:52+03:30
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره تغییر زمان آغاز و پایان سال تحصیلی گفت: این موضوع در کمیسیون آموزش تصویب شده و در انتظار بررسی و تصویب در صحن علنی مج...

استخدام ۱۰۰۰۰ معلم ورزش در سال ۱۴۰۳/ دانش‌آموزان موفق رشته‌های ورزشی بدون کنکور معلم می‌شوند

 استخدام ۱۰۰۰۰ معلم ورزش در سال ۱۴۰۳/ دانش‌آموزان موفق رشته‌های ورزشی بدون کنکور معلم می‌شوند
2024-02-26T06:00:47+03:30
معاون وزارت آموزش‌وپرورش با اشاره به استخدام ۱۰ هزار معلم تربیت‌بدنی در آزمون استخدامی فروردین ۱۴۰۳ گفت:دانش‌آموزان قهرمان رشته‌های ورزشی بدون کنکور وارد دا...

غربالگری اختلالات یادگیری دانش‌آموزان دبستانی بعد از تعطیلات عید

 غربالگری اختلالات یادگیری دانش‌آموزان دبستانی بعد از تعطیلات عید
2024-02-26T06:00:47+03:30
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش‌وپرورش از اجرای غربالگری اختلالات یادگیری برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی خبر داد.

کشف ۳۴۲ عدد لوازم خانگی قاچاق در خیابان فدائیان اسلام

 کشف ۳۴۲ عدد لوازم خانگی قاچاق در خیابان فدائیان اسلام
2024-02-26T06:00:46+03:30
رئیس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ از کشف بیش از ۳۰۰ قلم انواع لوازم آشپزخانه قاچاق خبر داد و گفت: کارشناسان ارزش کالاها کشف شده را بیش از ۱.۵ میلیارد تومان...

ترخیص خودروهای توقیفی به مناسبت نیمه شعبان

 ترخیص خودروهای توقیفی به مناسبت نیمه شعبان
2024-02-26T06:00:46+03:30
سخنگوی پلیس از ترخیص خودروهای توقیفی به مناسبت نیمه شعبان خبر داد.

توصیه‌های پلیس درپی هشدار هواشناسی/ سفر غیرضروری نروید

 توصیه‌های پلیس درپی هشدار هواشناسی/ سفر غیرضروری نروید
2024-02-26T06:00:45+03:30
پلیس راهور فراجا طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با توجه به صدور هشدار سطح نارنجی از سوی سازمان هواشناسی، هم‌میهنان در صورت لزوم به سفر با آمادگی کامل اقدام به سفر...

صفر تا صد میزان افزایش عوارض ساختمانی، طرح ترافیک و پارک حاشیه‌ای در سال ۱۴۰۳

 صفر تا صد میزان افزایش عوارض ساختمانی، طرح ترافیک و پارک حاشیه‌ای در سال ۱۴۰۳
2024-02-26T06:00:45+03:30
براساس مصوبه شورای شهر تهران عوارض ساختمانی، مشاغل سیار و بی‌کانون، نصب دکل، طرح ترافیک، پارک حاشیه‌ای و حفظ و گسترش فضای سبز در سال ۱۴۰۳ افزایش پیدا کرد.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)