میرنیوز

سیاست «یأس» انگلیسی‌ها پیش از کودتای ۱۲۹۹ چه بود؟

 سیاست «یأس» انگلیسی‌ها پیش از کودتای ۱۲۹۹ چه بود؟ 2022-11-26T15:18:09+03:30

گروه تاریخ خبرگزاری تسنیم - «سیدامیر مکی» پژوهشگر تاریخ معاصر و سندپژوه در یادداشتی به اهداف دولت‌های غربی در ایران به خصوص انگلیس پیش از وقوع کودتای 1299 که منجر به روی کار آمدن رضاخان میرپنج شد پرداخت و نوشت:

یک سال پس از استقرار کابینه وثوق‌الدوله، «لرد جرج کرزن» برای عقد قرارداد سیاسی، نظامی و بازرگانی برای همکاران خود در کابینه لوید جورج در یادداشتی مذاکرات خود را با دولت ایران تشریح و قرارداد 1919 را تعریف کرد.

کشور انگلیس , رژیم پهلوی ,
لرد جرج کورزن که در دوره‌ای وزیر مشاور در امور خارجه انگلیس و نایب السلطنه هند بود، نظریه‌پرداز سلطه انگلیس بر ایران بود

در عمل وثوق‌الدوله نشان داده بود که به ظاهر مقتدر است و در مجموع بعد از سال‌ها هرج و مرج سیاسی و اجتماعی و انفعال حکومت، به ثبات نسبی رسیده است، اما مشاهده موفقیت دولت وثوق الدوله، کرزن را که علاقه‌ای خاص به هندوستان داشت، بار دیگر به موضوع کهنه و قدیمی ضرورت استقرار دولت حایل در ایران متوجه ساخت.

او با اشاره به اهمیت سوق الجیشی ایران، نقش این کشور در حفاظت از هند را به صورت مشروح گوشزد کرد. از هرج و مرج پس از مشروطه در ایران صحبت کرد و اینکه آلمان‌ها و عثمانی‌ها در دوره جنگ برای بهره‌برداری از وضع موجود به تحریک احساسات مسلمانان دست زده‌اند و جهاد علیه منافع بریتانیا را در خاورمیانه سرلوحه کار خود قرار داده بودند.

او پس از ذکر مطالب مذکور، بالاخره موضوع اصلی خود یعنی بحث منافع بلندمدت بریتانیا در ایران را مطرح و طراحی کرد.

کرزن خاطرنشان کرد که دیگر تهدیدی از سوی آلمان‌ها متوجه ایران نیست. بریتانیا از شعله‌های جنگ خارج شده و باید دور جدیدی در مناسبات این کشور با ایران پی‌ریزی شود. به واقع این سیاست جدید با مذاکرات مربوط به قرارداد 1919 شکل نهایی یافت. کرزن از فرصت بدست آمده بعد از انقلاب روسیه حداکثر بهره‌برداری کرد و کوشید تا پایه‌های نفوذ اقتصادی و سیاسی بریتانیا در ایران را مستحکم‌تر از گذشته بنا نماید.

 

در اصل وزارت خارجه بریتانیا و شخص لرد کرزن در پی ایجاد ایرانی وابسته و طرفدار انگلیس بودند که راه دستیابی به آن را در تجدید سازمان مالیه و ارتش البته با دخالت مستقیم و مشارکت تقریبا انحصاری انگلیس می‌دانستند، اما ایجاد سیاست نظم نوین طرح شده در ایران با مخالفت‌های بسیار شدیدی روبرو گردید که مانع از اجرای قرارداد 1919 شد.

پس از به زیر کشیدن دولت وثوق‌الدوله توسط مخالفان و مردم ایران، مشیرالدوله سوار بر دولت شد و تصویب قانون موقوف الاجرا شدن قرارداد 1919 را انجام و اجرایی نمود که انگلیسی‌ها پس از شکست سنگین در اجرای قرارداد مذکور، نسخه‌ای جدید با نام تاسیس حکومت مقتدر مرکزی از راه کودتای سیاه 1299 رضاخانی برای ایران صادر کردند.

 

اجرای «سیاست یاس» پیش از کودتا

اما انگلیس پیش از اجرای کودتای سوم اسفند نقشه‌ای با نام «سیاست یاس» در دستور کار خود قرار داد و اجرایی کرد که بنا به یادداشت‌های روزانه ژرژ دوکرو وابسته نظامی سفارت فرانسه در تهران در سال 1921 م / 1299 ش  عنوان شده است: «بنابراین نقشه تشکیل سیاست یاس را در قبال ایران اجرا کردند. از آنجایی که انگلیسی‌ها شاهد شکست نقشه‌های خود بودند، لجاجت به خرج دادند و خواستند شیوه جدید بکار بندند.»

وی در ادامه توضیح داده است: «اجرای تمایل به ایجاد آشوب و هرج و مرج در ایران و ممانعت از استقرار دولتی با عزم راسخ، بی‌ثبات کردن کابینه‌ها، تطمیع قبایل و شوراندن آن‌ها و کلیه اعمال مخفیانه‌ای که افسران اداره اطلاعات بریتانیا ترتیب می‌دادند، آنان اقدامات بلشویک‌ها را در شمال ایران تسهیل و در جراید نیز در این خصوص مبالغه می‌کردند...  سفر خارجی‌ها را به ایران مختل و یا غیرممکن می‌ساختند، همگان را از آمدن به ایران دلسرد و تجارت را فلج می‌کردند (در واقع ایران هراسی انجام می‌دادند) و هدفشان این بود که دولت وحشت‌زده و شاه را به آغوش انگلستان بیاندازند.»

ژرژ دوکرو اطلاعاتی بدست آورده بود که انگلیسی‌ها کردستان و خوزستان را هم می‌خواستند از ایران جدا کنند. طبق اطلاعات بدست آمده از مشاهدات شاهزاده فیروز بیان داشته که او نقشه طراحی شده ماژور نوِئل و سروان ویلسون را که در آن کرند از ایران جدا شده تا تبدیل به ییلاق اهالی بین النهرین شود و در عین حال نفت این منطقه را برای بین النهرین محفوظ بدارد.

و حال قطعاً می‌بایست تکرار تاریخ را پس از صد سال به وضوح هرچه بیشتر رصد کرد. در پایان باید به این مطلب از فصلنامه Middle Eastern Studies نوشته استیو مارچ ریاست بخش مطالعات اتحادیه اروپا در دانشگاه کاردیف انگلستان در سال 1964 اشاره کرد که خوانش آن بر هر ایرانی لازم و ضروری است: «جهان غرب به هیچ عنوان برای رهائی ملت‌ها تلاش نمی‌کند، بلکه الزام و سعی در آماده‌سازی آن‌ها در خدمت بیشتر به جهان غرب دارد.»

انتهای پیام/

منبع : خبرگزاری تسنیم


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار سیاسی

عموعابدینی خبر داد: جذب نخبگان در دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی

 عموعابدینی خبر داد: جذب نخبگان در دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی
2024-02-26T06:00:56+03:30
معاون آموزشی وزارت علوم از ابلاغ دستورالعمل ایجاد دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی با رویکرد فرادانشکده‌ای خبر داد و گفت: ماموریت اصلی این دانشکده‌ها ج...

دوستی: لیست انتخاباتی «صدای ملت» مورد حمایت ۴ حزب اصلاح‌طلب است

 دوستی: لیست انتخاباتی «صدای ملت» مورد حمایت ۴ حزب اصلاح‌طلب است
2024-02-26T06:00:56+03:30
عضو فهرست انتخاباتی صدای ملت تاکید کرد: این لیست متشکل از اصلاح‌طلبان، اعتدالیون و مستقلین بوده که از طرف چهار حزب اعتماد ملی، ندای ایرانیان، کارگزاران و اع...

داداش پور: دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند

 داداش پور: دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند
2024-02-26T06:00:55+03:30
رییس سازمان امور دانشجویان گفت: در بازنگری آیین‌نامه شوراهای موارد خاص ضمن صیانت از مقررات آموزش عالی دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند.

تاکید هیات پارلمانی ایران بر توقف فوری جنگ در غزه

 تاکید هیات پارلمانی ایران بر توقف فوری جنگ در غزه
2024-02-26T06:00:55+03:30
هیات پارلمانی ایران در حاشیه مجمع مجالس آسیایی در آذربایجان با هیات های پارلمانی برخی کشورها همچون فلسطین، بنگلادش، سوریه و نایب رئیس مجلس قطر دیدار و گفت‌و...

جریمه ۶ تا ۲۴ میلیونی در انتظار کارکنان دولتی که در ساعت اداری تبلیغات انتخاباتی کنند

 جریمه ۶ تا ۲۴ میلیونی در انتظار کارکنان دولتی که در ساعت اداری تبلیغات انتخاباتی کنند
2024-02-26T06:00:54+03:30
یک جرم‌شناس گفت: اگر کارکنان دولت در ساعت اداری اقدام به تبلیغات اداری کنند به مجازات نقدی درجه ۶ موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی( بیش از ۶۰ میلیون ریال...

محصولی: بدنبال وحدت شاخص محور نیروهای انقلابی هستیم

 محصولی: بدنبال وحدت شاخص محور نیروهای انقلابی هستیم
2024-02-26T06:00:54+03:30
دبیرکل جبهه پایداری گفت: همچنانکه قبلاً در مورد مراحل چهارگانه وحدت نیروهای انقلابی مطرح کردیم در صورت امکان بدنبال فهرست واحد جبهه‌های انقلابی هستیم.

سرلشکر باقری: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای محصول رویکرد جامعه اطلاعاتی کشور است

 سرلشکر باقری: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای محصول رویکرد جامعه اطلاعاتی کشور است
2024-02-26T06:00:54+03:30
رئیس ستاد‌کل نیروهای مسلح تأکید کرد: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای و مواجهه با امواج تهدید و طمع دشمنان؛ محصول رویکرد جهادی، انقلابی و حرفه‌ای و هم...

وعده‌های نشدنی، به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کند/ مشارکت آگاهانه در انتخابات، موجب هراس دشمن است| گفت‌وگو با محسن ردادی

 وعده‌های نشدنی، به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کند/ مشارکت آگاهانه در انتخابات، موجب هراس دشمن است| گفت‌وگو با محسن ردادی
2024-02-26T06:00:53+03:30
جامعه‌شناس سیاسی می‌گوید اگر کاندیداها بخواهند صادقانه صحبت کنند، باید با مردم همدلی داشته باشند و به جامعه بگویند «ما هم به اندازه‌ی شما دغدغه اصلاح ک...

نبرد عقلانیت با رادیکالیسم و تحجر؛ گروه‌های سیاسی چه موضعی در قبال مشارکت در انتخابات دارند؟

 نبرد عقلانیت با رادیکالیسم و تحجر؛ گروه‌های سیاسی چه موضعی در قبال مشارکت در انتخابات دارند؟
2024-02-26T06:00:52+03:30
پشتوانه مردمی ناشی از مشارکت زیاد در انتخابات، باعث می‌شود تا دشمن خارجی، هم در سطح عملیاتی از اقدامات ضد امنیتی خود بکاهد و هم در سطح سیاسی و اقتصادی روابط...

رهبر انقلاب: راه غلبه بر مشکلات، جمع بین «اعتماد به جمهور مردم و اسلام» است/ ما مطمئن هستیم که این تمدن غربی و بارِ کج، به منزل نخواهد رسید

 رهبر انقلاب: راه غلبه بر مشکلات، جمع بین «اعتماد به جمهور مردم و اسلام» است/ ما مطمئن هستیم که این تمدن غربی و بارِ کج، به منزل نخواهد رسید
2024-02-26T06:00:51+03:30
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند: آنچه که باعث پایداری و پیشرفت نظام اسلامی و غلبه آن بر بسیاری از موانع و توطئه‌ها شد، جمع بین «...

فردا؛ نشست خبری علی مطهری در خبرگزاری تسنیم

 فردا؛ نشست خبری علی مطهری در خبرگزاری تسنیم
2024-02-26T06:00:51+03:30
نشست خبری علی مطهری سرلیست فهرست انتخاباتی«صدای ملت» صبح فردا در خبرگزاری تسنیم برگزار می شود.

وزارت بهداشت تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی نگیرد

 وزارت بهداشت تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی نگیرد
2024-02-26T06:00:51+03:30
فتح الله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی: وزارت بهداشت عاقل‌تر از این است که تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی بگیرد چون خودش دچار مشکل می...

رئیسی: امیدواریم مجلس قوی برای پشتیبانی از مردم و ‌کمک به دولت تشکیل شود

 رئیسی: امیدواریم مجلس قوی برای پشتیبانی از مردم و ‌کمک به دولت تشکیل شود
2024-02-26T06:00:50+03:30
نامزد ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در خراسان جنوبی بر اینکه شرکت در انتخابات عمل به حق و تکلیف است گفت: امیدواریم مجلسی قوی شکل بگیرد که هم پشتیبان...

مردم در سامانه «انتخاب ایران» مشخصات نامزدهای انتخابات مجلس را مشاهده کنند

 مردم در سامانه «انتخاب ایران» مشخصات نامزدهای انتخابات مجلس را مشاهده کنند
2024-02-26T06:00:50+03:30
سخنگوی ستاد انتخابات کشور عنوان کرد:ما سامانه‌ای به نام «انتخاب ایران» طراحی کردیم که به معرفی نامزدها در فضای مجازی می‌پردازد و مردم می‌توانند زن...

لیست کاندیداهای مورد حمایت حزب ندای ایرانیان در سراسر کشور منتشر شد+ جدول

 لیست کاندیداهای مورد حمایت حزب ندای ایرانیان در سراسر کشور منتشر شد+ جدول
2024-02-26T06:00:49+03:30
حزب ندای ایرانیان با انتشار بیانیه‌ای ضمن بیان دلایل حضور فعالانه در انتخابات، کاندیداهای مورد حمایت خود در سراسر کشور را معرفی کرد.

قالیباف و آقاتهرانی سرلیست مشترک ائتلاف و پایداری در تهران هستند

 قالیباف و آقاتهرانی سرلیست مشترک ائتلاف و پایداری در تهران هستند
2024-02-26T06:00:49+03:30
متقی فر تاکید کرد : لیست واحد شورای ائتلاف و جبهه پایداری ۲ سرلیست مشترک دارد که یکی آقای آقاتهرانی و دیگری آقای قالیباف است.

رئیسی: نظارت و مطالبه گری بعد از رای و انتخاب کردن حق مردم است/اختلاف به نفع کشور نیست

 رئیسی: نظارت و مطالبه گری بعد از رای و انتخاب کردن حق مردم است/اختلاف به نفع کشور نیست
2024-02-26T06:00:48+03:30
آیت الله رییسی در دیدار مردم بیرجند گفت: در کشور ما، هم اصل نظام اسلامی با رای مردم «تشکیل» شد، هم نوع حکومت با رای مردم انتخاب شد هم نهادهای ادار...

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی

 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی
2024-02-26T06:00:48+03:30
رهبر انقلاب اسلامی در پیامی، درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی را تسلیت گفتند.

لیست مشترک "شورای ائتلاف" و "جبهه پایداری" منتشر شد/ حذف دهنوی از لیست نهایی

 لیست مشترک "شورای ائتلاف" و "جبهه پایداری" منتشر شد/ حذف دهنوی از لیست نهایی
2024-02-26T06:00:48+03:30
سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب لیست نهایی "ایران سربلند، مجلس انقلابی" را اعلام کرد.

لیست مشترک شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری مشخص شد

 لیست مشترک شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری مشخص شد
2024-02-24T08:27:44+03:30
اعضای هیات انتخاب شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی (شانا) فهرست مشترک این ائتلاف و جبهه پایداری را برای انتخابات مجلس شورای اسلامی انتخاب کردند.

عیادت مخبر از جانباز گمنام امام زمان(عج)

 عیادت مخبر از جانباز گمنام امام زمان(عج)
2024-02-23T16:01:04+03:30
معاون اول رئیس جمهور در آستانه نیمه شعبان و هفته سربازان گمنام امام زمان (عج) از یکی از جانبازان پیشتاز دفاع مقدس، جبهه مقاومت و عرصه امنیت عیادت کرد.

منصوری: کشتی ورزش اول کشور محسوب می‌شود و دولت پشتیبان آن است

 منصوری: کشتی ورزش اول کشور محسوب می‌شود و دولت پشتیبان آن است
2024-02-23T16:01:02+03:30
معاون اجرایی رئیس جمهور در بازدید از کمپ تیم‌های ملی کشتی گفت: در رشته کشتی همه حلقه‌های زنجیره‌ موفقیت را داریم و مجموعه دولت پشتیبان و وزارت ورزش پای‌کار ...

حاج‌علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است که همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند

 حاج‌علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است که همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند
2024-02-23T13:54:16+03:30
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه انتخابات آتی یک آوردگاه بزرگ برای همگان است، تاکید کرد: همه جریان ضد انقلاب و ضد ایران با سوابق سیاه خود زیر پرچم کفر و ا...

علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است/ امروز همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند

 علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است/ امروز همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند
2024-02-23T13:27:26+03:30
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه انتخابات آتی یک آوردگاه بزرگ برای همگان است، تاکید کرد: همه جریان ضد انقلاب و ضد ایران با سوابق سیاه خود زیر پرچم کفر و ا...

تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری

 تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری
2024-02-23T12:20:50+03:30
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی، درگذشت روحانی سالک‌الی‌الله حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری را تسلیت گفتند.

حمایت جبهه پایداری از کاندیداهای جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان

 حمایت جبهه پایداری از کاندیداهای جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان
2024-02-23T11:40:42+03:30
جبهه پایداری طی بیانیه‌ای از کاندیداهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سراسر کشور حمایت کرد.

الزامی بر مُهر زدن در شناسنامه رأی‌دهندگان وجود ندارد/ تجمیع تعرفه‌های رأی

 الزامی بر مُهر زدن در شناسنامه رأی‌دهندگان وجود ندارد/ تجمیع تعرفه‌های رأی
2024-02-23T11:40:41+03:30
در انتخابات امسال، ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ نفر واجد شرایط برای حضور پای صندوق‌های رأی هستند.

فهرست نامزدهای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سراسر کشور + اسامی

 فهرست نامزدهای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سراسر کشور + اسامی
2024-02-23T09:54:09+03:30
ستاد انتخابات کشور فهرست نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ملجس شورای اسلامی را به تفکیک استان‌ها منتشر کرد.

وزیر اطلاعات: مردم با مشارکت در انتخابات، امنیت را پایدار می‌کنند

 وزیر اطلاعات: مردم با مشارکت در انتخابات، امنیت را پایدار می‌کنند
2024-02-23T09:40:51+03:30
حجت الاسلام خطیب گفت: مقوله امنیت در ایران اسلامی «مردم‌پایه» می‌باشد و به همین دلیل همه‌ی ما، امنیت را مدیون مردم عزیزمان هستیم. لذا مردم با مشار...

مقدم‌فر: راه قانونی حل مشکلات انتخاب افراد شایسته از طریق صندوق رأی است

 مقدم‌فر: راه قانونی حل مشکلات انتخاب افراد شایسته از طریق صندوق رأی است
2024-02-23T09:40:50+03:30
کارشناس مسائل راهبردی گفت: انتخابات با مشارکت بالا بدون شک موجب افزایش انسجام ملی می‌شود و متعاقب آن به‌طور طبیعی امنیت ملی افزایش می‌یابد و دندان طمع دشمن ...
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)