وی تاکید کرد: برای نمونه با وجود پتانسیل‌های تجاری بالا، تجارت درون منطقه‌ای کماکان کمتر از ۱۰ درصد است.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مهم به دنبال ارتقای سطح همکاری‌ها در اکو و ترفیع رتبه و منزلت این سازمان در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی است.
رئیسی گفت: ما معتقدیم که ابزارهای موثری برای جهش سازمان وجود دارد که در صورت اشتراک مساعی اعضا می‌تواند علاوه بر پیشرفت مادی کشورها، سعادت نسل‌های آینده را تضمین نماید.
وی ادامه داد: البته لازم است به پیامدهای همه‌گیری کرونا توجه داشت. اینک نیازمند دخالت جمعی دولت‌های عضو هستیم تا مناسبات فیمابین را با کمک به تجربیات در حوزه سلامت، آموزش و تولید دارو، ارتقا دهیم. مایل هستم نظر شما را به ضرورت‌هایی مانند جدیت در تجارت، شبکه مواصلاتی مکمل، انرژی و ظرفیت‌های تجاری و توسعه جلب کنم.
رئیس‌جمهور بیان کرد: بسیاری از گشایش‌های اقتصادی در اکو، به ارتقای تجارت درون منطقه مرتبط است و جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد نقش بیشتری را در آزادسازی‌های تجاری در منطقه اکو ایفا کند و مایل هستیم همه کشورهای عضو، بر اساس زمانبندی که متناسب با اقتصاد ملی آنها است در آزاد سازی‌های تجاری اکو چه در قالب موافقتنامه پوتا و چه در قالب مذاکرات تجارت آزاد حضور داشته باشند. جمهوری اسلامی ایران آماده است با اعطای تعرفه‌های ترجیحی مناسب در چارچوب اکو در حصول این هدف مهم سهم داشته باشد.
رئیسی با بیان اینکه شبکه‌های مواصلاتی منطقه اکو نه تنها لازمه توسعه تجارت درون منطقه‌ای است بلکه در خدمت تجارت کشورهای عضو به ویژه کشورهای محصور در خشکی است، گفت: ما اعتقاد داریم پتانسیل‌های تجاری منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به حدی است که دیر یا زود تمام مسیرهای بالقوه در منطقه اکو باید گشوده شود. شکل گیری کریدور جاده‌ای اسلام آباد-تهران-استانبول پس از 10 سال شاهد این مدعا است. برای منطقه اکو کریدور ایران-هرات-مزار شریف به همان اندازه اهمیت دارد که کریدور مزار شریف-گیلاوند. کریدور ریلی رشت-آستارا-باکو نیز به همان اندازه ضروری است که کریدور آبی امیرآباد.
وی افزود: بنادر ایران در شمال و جنوب میزبان‌های بی‌بدیل همکاری، رفاه و برادری در منطقه هستند. تکمیل اقدامات ناتمامی مانند ایجاد بازار منطقه‌ای برق اکو و کنسرسیوم شرکت‌های تجاری اکو و عملیاتی شدن مرکز انرژی‌های پاک اکو و سازوکار همکاری صنایع پالایشی اکو باید در اولویت قرار گیرد.
پروژه انتقال آب به کشورهای متقاضی از جمله ایران در دستور کار قرار گیرد
رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران علاوه بر جدیت در این حوزه‌ها آماده است برنامه‌های آموزشی حوزه نفت و گاز برای کشورهای عضو اکو را توسعه دهد، گفت: همچنین علاقه مند هستیم پروژه‌های انتقال آب به کشورهای متقاضی از جمله جمهوری اسلامی ایران در دستور کار سازمان اکو قرار گیرد.
رئیسی اقتصاد دیجیتال را چهارمین ضرورت برای گفتگو میان دولت‌های عضو اکو معرفی و تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در زمینه‌هایی مانند اقتصاد فیبر نوری کشورهای عضو، تبادلات فناورانه، علمی و دانشگاهی و ایجاد بازار های مشترک منطقه‌ای، فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین در حوزه تجربه آموزشی «شاد»، هوش مصنوعی و آموزش مجازی با اعضا همکاری کند.
وی اضافه کرد: این آمادگی وجود دارد تا جمهوری اسلامی ایران نقطه کانونی این همکاری‌ها در سازمان اکو باشد تا به این سازمان کمک کند تا اجلاس سالانه‌ای در خصوص امنیت سایبری و آموزش مجازی در سطح حرفه‌ای میان کشورهای عضو برگزار نماید.
رئیس‌جمهور معماری جدید مالی در اکو را پنجمین ضرورت گفتگو دانست و بیان کرد: ظرفیت‌های تجاری منطقه، الزامات زیر ساختی و توسعه‌ای منطقه، محدودیت دسترسی به منابع مالی خارج از منطقه، ایجاب می‌کند تا ساز و کارهای موثرتری در قالب یک معماری ملی منطقه‌ای جدید به کار گرفته شود. بانک تجارت و توسعه اکو، باید با انجام اصلاحات قانونی و رویه‌ای نقش پررنگی در تامین مالی مبادلات تجاری ما بین کشورهای عضو برعهده گیرد و جمهوری اسلامی ایران آماده است افزایش سرمایه این بانک را مدنظر قرار دهد.
رئیسی اضافه کرد: همچنین ایده ایجاد صندوق سرمایه گذاری مشترک اکو که در نشست صندوق‌های ثروت ملی کشورهای عضو که از سوی ایران نیز مطرح شده است را راهگشا می‌دانیم و در اینجا اعلام می‌کنم به منظور تمهید مقدمات تخصیص این صندوق در اکو، ایران سهم خود را در اختیار پروژه‌های تحت پوشش این صندوق قرار خواهد داد.
آمادگی ایران برای تاسیس پلیس اکو
وی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران از گسترش تعاملات فرهنگی به خصوص همکاری‌های بین دانشگاهی در راستای بهره‌مندی از ظرفیت نخبگان و توسعه دیپلماسی علمی حمایت می‌کند، گفت: همچنین از هر پیشنهادی که منجر به گسترش تمهیدات و ساز و کارهای همکاری در اکو و همه اعضا شود حمایت می‌کنیم و آمادگی کامل داریم تأسیس پلیس اکو و ایجاد ساز و کار همکاری‌های قضایی اکو در اسرع وقت نهایی شود و مرکز مبارزه با فساد و همکاری‌های آمبودزمان مستقر در تهران نیز به سرعت عملیاتی گردد.
رئیس جمهور تصریح کرد: برادران عزیز! در سال‌های اخیر خوشبختانه سازمان اکو رویکرد موثری در رابطه با برخی موضوعات بین‌المللی از خود به نمایش گذاشته است. عهدنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص همکاری سازمان ملل متحد و سازمان اکو حاکی از همکاری موثر دو سازمان در موضوعات جهانی با آثار منطقه‌ای است. لازم می‌دانیم به یکی از موضوعات روز جهانی یعنی تغییرات اقلیم اشاره کنم. سازمان اکو و آژانس محیط زیستی آن از مدت‌ها قبل با طراحی پروژه‌های مربوط به تغییر آب و هوا و گرمایش زمین، پایبندی خو را به این دستور کار جهانی نشان داده است و ضرورت دارد با اهتمام بیشتر به این موضوع پرداخته شود.
رئیسی ادامه داد: تغییر اقلیم یک مبحث جهانی با تبعات فراگیر است که کلیه کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه را تحت تاثیر قرار داده است و وضعیت فعلی حاصل عملکرد کشورهای صنعتی و توسعه یافته در طول دو قرن اخیر است که با تخریب منابع طبیعی و استفاده بی رویه از منابع زیرزمینی و معادن و با افزایش حرارت کره زمین، زندگی بشر را به مخاطره جدی انداخته است.
وی با تاکید بر اینکه دولت های صنعتی باید مسئولیت های تاریخی خود را بپذیرند و نسبت به تامین مالی، انتقال فناوری‌های مربوطه و ظرفیت‌سازی در کشورهای در حال توسعه اقدام نمایند، عنوان کرد: منطقه اکو باید یکی از مناطق هدف در دریافت چنین کمک‌هایی باشد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه صلح پایدار، توسعه پایدار و رفاه همگانی در گرو تحقق دو اصل عدالت و معنویت است، گفت: تحقق عدالت در سطح جهان، مستلزم باز تعریف روابط کشورهای توسعه یافته با کشورهای در حال توسعه است. روابط موجود حاصل سیاست‌های سلطه‌طلبانه است. یکتاپرستان در مواسات و برادری تمام بندگان خدا تاکید دارند. ادیان الهی به خصوص معارف اسلام تبعیض ناروا برای هیچ قوم، نژاد و ملت را نمی پذیرند.
رئیسی خطاب به رئیس اجلاس، تصریح کرد: جمهوری اسلامی بر این باور است که مدیریت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه انجام گیرد. پایان گرفتن خصومت‌ها در منطقه قفقاز نوید دهنده ثبات و آغازگر فصل جدید توسعه و همگرایی منطقه‌ای است و وظیفه همه ما است تا در این جهت کار کنیم. مشارکت و همراهی کشورهای عضو اکو با حوزه قفقاز در این مرحله می‌تواند به تعمیق و ارتقای نقش این سازمان کمک کند.
تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه زمینه افزایش تنش را فراهم می‌کند
وی اضافه کرد: با توجه به شرایط جدید منطقه قفقاز، معتقد هستیم احیای مسیرهای سنتی و تسهیل جابجایی کالا و مسافر در منطقه پس از سه دهه به رشد و توسعه منطقه اکو کمک خواهد کرد. بر این اعتقاد هستیم هر گونه تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه نه تنها به ثبات و امنیت منطقه کمک نمی‌کند بلکه زمینه تنش‌های بیشتر را فراهم خواهد کرد.
رئیس‌جمهور همکاری میان کشورهای حوزه قفقاز بر پایه احترام متقابل، حفظ تمامیت ارضی کشورها و قواعد بین‌المللی را تضمین کننده صلح و ثبات و انسجام بیشتر و توسعه کشورهای منطقه دانست و تاکید کرد: ثبات در منطقه قفقاز و همچنین شرایط برای شکل گیری همکاری‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، مانند ایجاد کریدور بین خلیج فارس_دریای سیاه را فراهم ساخته است که موجب تسهیل تجارت و مراودات اقتصادی اعضای اکو با سایر کشورها خواهد شد.
حمایت اکو از مردم افغانستان تداوم یابد
رئیسی خاطرنشان کرد: سازمان اکو در دهه‌های اخیر سازو کارهای مناسبی را در حمایت از بازسازی و توسعه اقتصادی افغانستان که در آغوش کشورهای اکو قرار دارد، پی ریزی کرده است.
وی اظهار داشت: پیام نشست سران اکو به جهان باید حاکی از تداوم حمایت این سازمان از تلاش‌های افغانستان و مردم نجیب آن در بازسازی و توسعه اقتصادی باشد. اینک با رسیدن فصل سرما، مردم افغانستان بیش از همیشه به کمک‌های معیشتی اولیه و سوخت نیاز دارند اما سوزناک‌تر از سوز سرما آن است که منابع مالی ملت افغانستان توسط اشغالگران آمریکایی مخدوش شده است.
رئیس‌جمهور افزود: جمهوری اسلامی ایران همانند همیشه آماده هر گونه همکاری و کمک به مردم افغانستان به خصوص حمایت از آموزش و تحصیل زنان و دختران با استعداد آن سرزمین است.
منافع آمریکا با منافع منطقه ما سازگار نیست
رئیسی خطاب به اعضای حاضر در جلسه گفت: آقایان محترم! حمایت جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو در فعالیت‌های آن بدون قید و شرط است. تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران کوچکترین خللی در اراده جمهوری اسلامی ایران در سیاست تعامل حداکثری با همسایگان و منطقه ایجاد نمی‌کند. ایالات متحده آمریکا با خروج غیرقانونی از برجام و تحمیل تحریم‌های غیرقانونی یکجانبه و استمرار سیاست ظلم حداکثری نشان داد که منافعش با منافع جمعی منطقه ما سازگار نیست.
وی ادامه داد: منفعت منطقه ما همکاری‌های سودمند و برادری ملت‌های منطقه است. جمهوری اسلامی ایران آماده است تمام ظرفیت خود را برای تحقق این هدف انسانی و اسلامی به کار بندد.
رئیس‌جمهور در پایان با بیان اینکه لازم می دانم از همکاران عزیز خود در نشست‌های مقامات ارشد، شورای وزیران و شورای نمایندگان اکو جهت آماده‌سازی اسناد این نشست صمیمانه تشکر کنم، گفت: بار دیگر از رئیس جلسه تشکر می‌کنم و برای دولت و مردم عزیز ترکمنستان سعادت روز افزون را آرزومند هستم.
