میرنیوز

یادداشت|چرا «توسعه سیاسی» مرده به دنیا آمده است؟

 یادداشت|چرا «توسعه سیاسی» مرده به دنیا آمده است؟ 2021-05-09T13:06:45+04:30

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، جعفر حسن‌خانی،  پژوهشگر مسائل سیاسی طی یادداشتی با طرح این سوال که چرا «توسعه سیاسی» مرده به دنیا آمده است؟ به آسیب شناسی جریان سیاسی موسوم به «اصلاحات» که از دوم خرداد سال 76 و همزمان با پیروزی سیدمحمد خاتمی در انتخابات دوره هفتمین ریاست جمهوری، اعلام موجودیت کرد، پرداخته است. متن این یادداشت را در ادامه می خوانید.

دوم خرداد سال 1376 نقطه عطف شکل‌گیری و سامان‌یابی جریان سیاسی است که با عنوان «اصلاح طلب» هدف اعلامی خود را «توسعه سیاسی» در ایران می‌دانست. توسعه سیاسی به عنوان پروژه اصلی جریان اصلاح طلبی در طول دوره دولتمندی  این جریان در سال‌های 1376 تا 1384 و پس از آن همواره به عنوان هدف غایی از سوی این جریان دنبال شده است. اصرار و ابرام جریان اصلاح طلبی در اهتمام به توسعه سیاسی تا بدان جا است که توسعه سیاسی برای این جریان ، تبدیل به مهم‌ترین وجه هویتی آنان شده است. به همین جهت می‌توان با قاطعیت مدعی بود معنای اصلاح‌طلبی منهای توسعه سیاسی از اساس دچار فقدان می‌شود.

توسعه سیاسی چیست؟

پس از گذشت بیش از شش دهه از طرح توسعه سیاسی هنوز معنای این دانش واژه با ابهامات جدی و بی‌شماری رو به رو است. توسعه سیاسی بعد از جنگ جهانی دوم از سوی نظریه‌پردازان بلوک غرب برای مقابله نظری با بلوک شرق در کشورهای جنوب موسوم به جهان سوم طرح شد و به سرعت به برنامه اقدام سیاسی پیروان بلوک غرب قرار گرفت.

توسعه سیاسی نظر به «حوزه عمومی» دارد. حوزه ای که افراد فارغ از تفاوت های خود به طور برابر و آزاد درباره مسائل سیاسی به گفت و گو می پردازند و نظر آنان به راس هرم قدرت منتقل می‌شود و در چرخه گردش نخبگان نیز افراد به طور برابر می‌توانند وارد رقابت برای تصدی مناصب سیاسی کشور در چهارچوب قانون شوند.

شاید بتوان به طور خلاصه توسعه سیاسی را فراگردی دانست که به نهادی کردن تشکل‌ها و مشارکت سیاسی می‌انجامد و حاصل آن، افزایش توانمندی افراد، احزاب و گروه‌ها، برای مشارکت قانون‌مند در فضای سیاسی جامعه است. البته این معنا در سال های اخیر به «دموکراسی» فروکاسته شده است.

از جمله مهم‌ترین شاخص‌های توسعه سیاسی هم از این قرارند: 1. فرهنگ سیاسی مشارکتی، 2. کارآیی حکومت، 3. فقدان فساد (اداری و مالی)، 4. مشارکت سیاسی، 5. رقابت سیاسی، 6. جامعه مدنی قوی و 7. پاسخگو بودن حکومت.

جایابی پروژه توسعه سیاسی در جغرافیای سیاسی فکری ایران

در ایران جریان‌های سیاسی و فکری مختلفی وجود دارند که هر یک تحقق یک ابر‌ پروژه سیاسی اجتماعی را دنبال می‌کنند و بر همین مبنا می‌توان ابر پروژه های سیاسی اجتماعی را در یک صورتبندی کلی در چهار ابرپروژه دسته بندی کرد : 1.پروژه تحجر ، 2. پروژه تجدد 3. پروژه سازگاری ، 4. پروژه تحول . پروژه تحجر با پیش فرض ناپاک بودن حوزه عمومی و دنیا ، تلاش می‌کند با فردی کردن دین و دامن چینی آن از حوزه عمومی به زعم خود دامن دین را از آلودگی های حوزه عمومی پاک کند. مهدی نصیری از بلندگوهای متاخر رسانه ای  و نه فکری این پروژه است. پروژه تجدد به دنبال تحمیل تاریخ مدرن اروپای غربی به تاریخ ایران و جهان است. نمونه تاریخی آن حسن تقی زاده متقدم و نه متاخر، ملکم خان و...  هستند. پروژه سازگاری خود به دو پروژه تقسیم می‌شود: الف. پروژه سازگاری ایران و اسلام با غرب و ب. پروژه سازگاری غرب با اسلام. پروژه چهارم، پروژه تحول است که به دنبال خروج از پارادایم تجدد است و افق تمدنی نویی را جست و جو می‌کند. رهبران انقلاب را می‌توان در این پروژه جانمایی کرد.

جریان اصلاح طلبی در میانه پروژه تجدد‌گرایی و پروژه سازگاری قرار دارد و بدنه اصلی آن به دنبال سازگاری اسلام و ایران با غرب است. این جریان می‌خواهد سنت‌های ایرانی اسلامی را به محک سنجه غرب بگذارد و سنت‌گزینی کند در حالی که پروژه سازگاری غرب با اسلام، ارزش ها و شاخص‌های مدرنیته را به سنجه اسلام می گذارد و اهتمامش غرب‌گزینی است.

جریان اصلاحات در میانه این دو پروژه در اولویت دهی به اهداف خود به دو گروه اقلیت و اکثریت تقسیم می‌شوند. اقلیت توسعه اقتصادی‌طلب و اکثریت توسعه سیاسی‌طلب و دموکراسی‌خواه. دانشگاه‌های الگو گرفته از دانشگاه های فرانسه که دانش علوم سیاسی را با حقوق در یک دانشکده آموزش می‌دهند، پروژه دموکراسی‌خواهی را در ایران دنبال می‌کردند و تربیت یافتگان آن جمهوری خواه بودند و دانشگاه های الگو گرفته از دانشگاه های انگلیسی که علوم سیاسی را با اقتصاد در یک دانشکده تدریس می‌کنند به دنبال توسعه اقتصادی بودند و طبعا تربیت‌یافتگان آن مشروطه طلب. ترجمه سیاسی نگاه نخست و اکثریت اصلاح طلبی در حزب مشارکت سابق و حزب اتحاد ملت ایران فعلی نمود یافت و  نوع نگاه دوم و اقلیت در حزب سازندگی ترجمه سیاسی یافت. مشکل این هر دو تعمیم غلیظ یا رقیق پروژه تجدد اروپای غربی به جامعه ایرانی بدون در نظر گرفتن تاریخ و تمدن اسلامی ایرانی بوده است و هر چه به این سو آمدیم تردید در موفقیت این پروژه بیشتر شده است.

اصلاح طلبی و گذار از پروژه هویتی

امروز از پس سال ها کنش سیاسی اجتماعی جریان اصلاح طلبی، می توان قضاوت بهتری نسبت به کارنامه اعمال این جریان داشت. این جریان همواره در این سال ها در بیان و گفتار خود مدعی تلاش در جهت تحقق پروژه توسعه سیاسی در دل ابر پروژه سازگاری اسلام با غرب بوده است. اما امروز در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 1400 تناقضی بزرگ رخ نموده و چالش هویتی این جریان شکل تامی به خود گرفته است. جریانی که سه دهه مدعی است در جهت تحقق توسعه سیاسی عمل کرده به ناگاه دست از آرمان خود شسته است. از جمله شاخص‌های توسعه سیاسی شایسته‌سالاری است . در شایسته‌سالاری ابتنای چرخه گردش نخبگان در ساختار قدرت به ویژگی‌های اکتسابی افراد است نه ویژگی های انتسابی و موروثی. مبنای عمل برای صعود در هرم قدرت مهارت و شایستگی‌های اکتسابی است نه خون، نسب، خویشاوندی و عصبیت. حال سوال اینجا است که بر اساس کدام شاخص توسعه سیاسی نظر بیشتر اصلاح طلبان تا چندی قبل بر حمایت از حجت الاسلام سید حسن خمینی برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 بوده است؟ همه داشته او نسب و خویشاوندی او با بنیانگذار‌کبیرجمهوری اسلامی است. مهم ترین کارنامه او مدیریت ناموفق بر مرقد بنیانگذار جمهوری اسلامی بوده . سید حسن خمینی در هیچ یک از سطوح نظام اسلامی چه عالی و چه میانی نقش‌آفرینی نکرده است. حال چگونه می توان او را برای تصدی صندلی قدرت پیشنهاد داد و از وی حمایت کرد. به نظر می رسد هر چه به این سو آمدیم با رنگ باختن آرمان توسعه سیاسی ،جریان اصلاح طلبی بیش از پیش با چالش هویتی مواجه شده است. کنش اخیر قاطبه اصلاح‌طلبان در حمایت از نوه بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی برای کاندیداتوری ریاست جمهوری -که البته با نهی مصلحانه رهبر انقلاب بی‌سرانجام ماند – نشان داد پروژه توسعه سیاسی اصلاح‌طلبان در ایران مرده به دنیا آمده و اصلاح‌طلبان خود نیز به هنگام عمل بر آن گور فاتحه‌ای نمی‌خوانند.

انتهای پیام/

منبع : خبرگزاری تسنیم


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار سیاسی

عموعابدینی خبر داد: جذب نخبگان در دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی

 عموعابدینی خبر داد: جذب نخبگان در دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی
2024-02-26T06:00:56+03:30
معاون آموزشی وزارت علوم از ابلاغ دستورالعمل ایجاد دانشکده‌های علوم و فناوری‌های راهبردی با رویکرد فرادانشکده‌ای خبر داد و گفت: ماموریت اصلی این دانشکده‌ها ج...

دوستی: لیست انتخاباتی «صدای ملت» مورد حمایت ۴ حزب اصلاح‌طلب است

 دوستی: لیست انتخاباتی «صدای ملت» مورد حمایت ۴ حزب اصلاح‌طلب است
2024-02-26T06:00:56+03:30
عضو فهرست انتخاباتی صدای ملت تاکید کرد: این لیست متشکل از اصلاح‌طلبان، اعتدالیون و مستقلین بوده که از طرف چهار حزب اعتماد ملی، ندای ایرانیان، کارگزاران و اع...

داداش پور: دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند

 داداش پور: دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند
2024-02-26T06:00:55+03:30
رییس سازمان امور دانشجویان گفت: در بازنگری آیین‌نامه شوراهای موارد خاص ضمن صیانت از مقررات آموزش عالی دانشجویان دارای شرایط خاص مورد حمایت جدی قرار می‌گیرند.

تاکید هیات پارلمانی ایران بر توقف فوری جنگ در غزه

 تاکید هیات پارلمانی ایران بر توقف فوری جنگ در غزه
2024-02-26T06:00:55+03:30
هیات پارلمانی ایران در حاشیه مجمع مجالس آسیایی در آذربایجان با هیات های پارلمانی برخی کشورها همچون فلسطین، بنگلادش، سوریه و نایب رئیس مجلس قطر دیدار و گفت‌و...

جریمه ۶ تا ۲۴ میلیونی در انتظار کارکنان دولتی که در ساعت اداری تبلیغات انتخاباتی کنند

 جریمه ۶ تا ۲۴ میلیونی در انتظار کارکنان دولتی که در ساعت اداری تبلیغات انتخاباتی کنند
2024-02-26T06:00:54+03:30
یک جرم‌شناس گفت: اگر کارکنان دولت در ساعت اداری اقدام به تبلیغات اداری کنند به مجازات نقدی درجه ۶ موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی( بیش از ۶۰ میلیون ریال...

محصولی: بدنبال وحدت شاخص محور نیروهای انقلابی هستیم

 محصولی: بدنبال وحدت شاخص محور نیروهای انقلابی هستیم
2024-02-26T06:00:54+03:30
دبیرکل جبهه پایداری گفت: همچنانکه قبلاً در مورد مراحل چهارگانه وحدت نیروهای انقلابی مطرح کردیم در صورت امکان بدنبال فهرست واحد جبهه‌های انقلابی هستیم.

سرلشکر باقری: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای محصول رویکرد جامعه اطلاعاتی کشور است

 سرلشکر باقری: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای محصول رویکرد جامعه اطلاعاتی کشور است
2024-02-26T06:00:54+03:30
رئیس ستاد‌کل نیروهای مسلح تأکید کرد: امنیت پایدار در شرایط پرتلاطم منطقه‌ای و مواجهه با امواج تهدید و طمع دشمنان؛ محصول رویکرد جهادی، انقلابی و حرفه‌ای و هم...

وعده‌های نشدنی، به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کند/ مشارکت آگاهانه در انتخابات، موجب هراس دشمن است| گفت‌وگو با محسن ردادی

 وعده‌های نشدنی، به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کند/ مشارکت آگاهانه در انتخابات، موجب هراس دشمن است| گفت‌وگو با محسن ردادی
2024-02-26T06:00:53+03:30
جامعه‌شناس سیاسی می‌گوید اگر کاندیداها بخواهند صادقانه صحبت کنند، باید با مردم همدلی داشته باشند و به جامعه بگویند «ما هم به اندازه‌ی شما دغدغه اصلاح ک...

نبرد عقلانیت با رادیکالیسم و تحجر؛ گروه‌های سیاسی چه موضعی در قبال مشارکت در انتخابات دارند؟

 نبرد عقلانیت با رادیکالیسم و تحجر؛ گروه‌های سیاسی چه موضعی در قبال مشارکت در انتخابات دارند؟
2024-02-26T06:00:52+03:30
پشتوانه مردمی ناشی از مشارکت زیاد در انتخابات، باعث می‌شود تا دشمن خارجی، هم در سطح عملیاتی از اقدامات ضد امنیتی خود بکاهد و هم در سطح سیاسی و اقتصادی روابط...

رهبر انقلاب: راه غلبه بر مشکلات، جمع بین «اعتماد به جمهور مردم و اسلام» است/ ما مطمئن هستیم که این تمدن غربی و بارِ کج، به منزل نخواهد رسید

 رهبر انقلاب: راه غلبه بر مشکلات، جمع بین «اعتماد به جمهور مردم و اسلام» است/ ما مطمئن هستیم که این تمدن غربی و بارِ کج، به منزل نخواهد رسید
2024-02-26T06:00:51+03:30
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند: آنچه که باعث پایداری و پیشرفت نظام اسلامی و غلبه آن بر بسیاری از موانع و توطئه‌ها شد، جمع بین «...

فردا؛ نشست خبری علی مطهری در خبرگزاری تسنیم

 فردا؛ نشست خبری علی مطهری در خبرگزاری تسنیم
2024-02-26T06:00:51+03:30
نشست خبری علی مطهری سرلیست فهرست انتخاباتی«صدای ملت» صبح فردا در خبرگزاری تسنیم برگزار می شود.

وزارت بهداشت تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی نگیرد

 وزارت بهداشت تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی نگیرد
2024-02-26T06:00:51+03:30
فتح الله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی: وزارت بهداشت عاقل‌تر از این است که تصمیم به تعویق قانون افزایش ظرفیت پزشکی بگیرد چون خودش دچار مشکل می...

رئیسی: امیدواریم مجلس قوی برای پشتیبانی از مردم و ‌کمک به دولت تشکیل شود

 رئیسی: امیدواریم مجلس قوی برای پشتیبانی از مردم و ‌کمک به دولت تشکیل شود
2024-02-26T06:00:50+03:30
نامزد ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در خراسان جنوبی بر اینکه شرکت در انتخابات عمل به حق و تکلیف است گفت: امیدواریم مجلسی قوی شکل بگیرد که هم پشتیبان...

مردم در سامانه «انتخاب ایران» مشخصات نامزدهای انتخابات مجلس را مشاهده کنند

 مردم در سامانه «انتخاب ایران» مشخصات نامزدهای انتخابات مجلس را مشاهده کنند
2024-02-26T06:00:50+03:30
سخنگوی ستاد انتخابات کشور عنوان کرد:ما سامانه‌ای به نام «انتخاب ایران» طراحی کردیم که به معرفی نامزدها در فضای مجازی می‌پردازد و مردم می‌توانند زن...

لیست کاندیداهای مورد حمایت حزب ندای ایرانیان در سراسر کشور منتشر شد+ جدول

 لیست کاندیداهای مورد حمایت حزب ندای ایرانیان در سراسر کشور منتشر شد+ جدول
2024-02-26T06:00:49+03:30
حزب ندای ایرانیان با انتشار بیانیه‌ای ضمن بیان دلایل حضور فعالانه در انتخابات، کاندیداهای مورد حمایت خود در سراسر کشور را معرفی کرد.

قالیباف و آقاتهرانی سرلیست مشترک ائتلاف و پایداری در تهران هستند

 قالیباف و آقاتهرانی سرلیست مشترک ائتلاف و پایداری در تهران هستند
2024-02-26T06:00:49+03:30
متقی فر تاکید کرد : لیست واحد شورای ائتلاف و جبهه پایداری ۲ سرلیست مشترک دارد که یکی آقای آقاتهرانی و دیگری آقای قالیباف است.

رئیسی: نظارت و مطالبه گری بعد از رای و انتخاب کردن حق مردم است/اختلاف به نفع کشور نیست

 رئیسی: نظارت و مطالبه گری بعد از رای و انتخاب کردن حق مردم است/اختلاف به نفع کشور نیست
2024-02-26T06:00:48+03:30
آیت الله رییسی در دیدار مردم بیرجند گفت: در کشور ما، هم اصل نظام اسلامی با رای مردم «تشکیل» شد، هم نوع حکومت با رای مردم انتخاب شد هم نهادهای ادار...

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی

 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی
2024-02-26T06:00:48+03:30
رهبر انقلاب اسلامی در پیامی، درگذشت آیت‌الله سیدمحمد بجنوردی را تسلیت گفتند.

لیست مشترک "شورای ائتلاف" و "جبهه پایداری" منتشر شد/ حذف دهنوی از لیست نهایی

 لیست مشترک "شورای ائتلاف" و "جبهه پایداری" منتشر شد/ حذف دهنوی از لیست نهایی
2024-02-26T06:00:48+03:30
سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب لیست نهایی "ایران سربلند، مجلس انقلابی" را اعلام کرد.

لیست مشترک شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری مشخص شد

 لیست مشترک شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری مشخص شد
2024-02-24T08:27:44+03:30
اعضای هیات انتخاب شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی (شانا) فهرست مشترک این ائتلاف و جبهه پایداری را برای انتخابات مجلس شورای اسلامی انتخاب کردند.

عیادت مخبر از جانباز گمنام امام زمان(عج)

 عیادت مخبر از جانباز گمنام امام زمان(عج)
2024-02-23T16:01:04+03:30
معاون اول رئیس جمهور در آستانه نیمه شعبان و هفته سربازان گمنام امام زمان (عج) از یکی از جانبازان پیشتاز دفاع مقدس، جبهه مقاومت و عرصه امنیت عیادت کرد.

منصوری: کشتی ورزش اول کشور محسوب می‌شود و دولت پشتیبان آن است

 منصوری: کشتی ورزش اول کشور محسوب می‌شود و دولت پشتیبان آن است
2024-02-23T16:01:02+03:30
معاون اجرایی رئیس جمهور در بازدید از کمپ تیم‌های ملی کشتی گفت: در رشته کشتی همه حلقه‌های زنجیره‌ موفقیت را داریم و مجموعه دولت پشتیبان و وزارت ورزش پای‌کار ...

حاج‌علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است که همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند

 حاج‌علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است که همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند
2024-02-23T13:54:16+03:30
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه انتخابات آتی یک آوردگاه بزرگ برای همگان است، تاکید کرد: همه جریان ضد انقلاب و ضد ایران با سوابق سیاه خود زیر پرچم کفر و ا...

علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است/ امروز همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند

 علی‌اکبری در نماز جمعه: انتخابات یک آوردگاه بزرگ برای همگان است/ امروز همه دشمنان علیه آن بسیج شده‌اند
2024-02-23T13:27:26+03:30
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه انتخابات آتی یک آوردگاه بزرگ برای همگان است، تاکید کرد: همه جریان ضد انقلاب و ضد ایران با سوابق سیاه خود زیر پرچم کفر و ا...

تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری

 تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری
2024-02-23T12:20:50+03:30
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی، درگذشت روحانی سالک‌الی‌الله حجت‌الاسلام عبدالقائم شوشتری را تسلیت گفتند.

حمایت جبهه پایداری از کاندیداهای جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان

 حمایت جبهه پایداری از کاندیداهای جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان
2024-02-23T11:40:42+03:30
جبهه پایداری طی بیانیه‌ای از کاندیداهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سراسر کشور حمایت کرد.

الزامی بر مُهر زدن در شناسنامه رأی‌دهندگان وجود ندارد/ تجمیع تعرفه‌های رأی

 الزامی بر مُهر زدن در شناسنامه رأی‌دهندگان وجود ندارد/ تجمیع تعرفه‌های رأی
2024-02-23T11:40:41+03:30
در انتخابات امسال، ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ نفر واجد شرایط برای حضور پای صندوق‌های رأی هستند.

فهرست نامزدهای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سراسر کشور + اسامی

 فهرست نامزدهای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سراسر کشور + اسامی
2024-02-23T09:54:09+03:30
ستاد انتخابات کشور فهرست نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ملجس شورای اسلامی را به تفکیک استان‌ها منتشر کرد.

وزیر اطلاعات: مردم با مشارکت در انتخابات، امنیت را پایدار می‌کنند

 وزیر اطلاعات: مردم با مشارکت در انتخابات، امنیت را پایدار می‌کنند
2024-02-23T09:40:51+03:30
حجت الاسلام خطیب گفت: مقوله امنیت در ایران اسلامی «مردم‌پایه» می‌باشد و به همین دلیل همه‌ی ما، امنیت را مدیون مردم عزیزمان هستیم. لذا مردم با مشار...

مقدم‌فر: راه قانونی حل مشکلات انتخاب افراد شایسته از طریق صندوق رأی است

 مقدم‌فر: راه قانونی حل مشکلات انتخاب افراد شایسته از طریق صندوق رأی است
2024-02-23T09:40:50+03:30
کارشناس مسائل راهبردی گفت: انتخابات با مشارکت بالا بدون شک موجب افزایش انسجام ملی می‌شود و متعاقب آن به‌طور طبیعی امنیت ملی افزایش می‌یابد و دندان طمع دشمن ...
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)