میرنیوز
اصلاح قانون انتخابات بر اساس مفاد قانون اساسی بررسی شود
2021-01-11T03:19:45+03:30
حسین نقاشی در گفت و گو با ایسنا، در ارتباط با طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری که توسط جمعی از نمایندگان مجلس یازدهم تهیه شده است ، اظهار کرد: چنانکه میدانیم قانونگذاری در جمهوری اسلامی ایران، طبق قانون اساسی در اصول پنجاه و هشت و هفتاد و یکم در انحصار مجلس شورای اسلامی است و البته مصوبات مجلس مطابق اصل نود و سه بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان.
وی ادامه داد: در واقع نهاد قانونگذاری در ایران از یک مجلس با دو رکن(نمایندگان منتخب مردم و شورای نگهبان) تشکیل می شود. از سوی دیگر نوع نظام سیاسی بر طبق قانون اساسی، جمهوری اسلامی و بر طبق اصل ششم در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی از راه انتخابات اداره شود.
این فعال سیاسی گفت: در واقع انتخابات مجرای اصلی اعمال حاکمیت و اراده ملی شناسایی شده و به طور طبیعی انتخاباتی می تواند این اراده مردمسالارانه را محقق سازد که به طور مستقیم و بدون دخالت و دخل تصرف اراده ای سیاسی و حتی نهادی باشد.
وی همچنین با اشاره به اصل پنجاه و ششم قانون اساسی تصریح کرد: این اصل می گوید که «حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او، انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است. هیچکس نمی تواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد و ملت این حق خداداد را از طرقی که در اصول بعد می آید اعمال می کند.».
وی در همین راستا افزود: تحدید حق جمهور، بسط قدرت حکمرانان موضوع اول است؛ فلسفه قانون اساسی نویسی و توسل به آن، تحدید(محدود کردن)قدرت حکمرانان و تضمین حقوق و آزادی‌های شهروندان بوده است.قانون اساسی میثاقی است که مبتنی بر آن قرار است که قدرت حکمرانان محدود،دایره اختیارات‌شان شفاف و میزان پاسخ‌گوییشان در ازای اختیارات برشمرده شده در قانون اساسی، افزون شود. طبیعتا قوانین عادی که توسط پارلمان مصوب می شود نیز باید به فراخور این رویکرد در جهت گسترش و تثبیت آزادی‌ها باشد تا کاردولت و ملت به طریق عدالت پیش رود.
وی افزود: این طرح چنانکه در مقدمه توجیهی اش آمده قراراست معیارهای موجود در اصل 115 قانون اساسی که شرایط کاندیداهای ریاست جمهوری است را روشن و تدقیق کند. اما چنانکه در بندهای بعدی به آن اشاره خواهد شد، عملا در راستای "تحدید رای جمهور و بسط قدرت حکمرانان" قدم برداشته و حق انتخاب کردن و انتخاب شدنِ شهروندان را محدودتر خواهد کرد.
این عضو حزب اتحاد ملت گفت: قانون برای افزایش شفافیت است نه افزایش ابهام. اساسا قانون گذار جایی به ضرورت نگاشتن قانون پی می‌برد که امری در جامعه یا ساختارهای سیاسی، اداری، اقتصادی و...دچارسکوت، اجمال یا ابهام باشد. در امور جزایی می‌گویند قبیح است که شارع (قانون‌گذار )عملی را ناگفته جرم بپندارد و فردی که بدون اطلاع از قُبح امری، دست به آن کار زده، مجازات شود(قاعده قبح عقاب بلابیان)؛ همین گونه است قانون‌گذار نباید با تصویب قانون و بکارگیری عبارت‌ها و مفاهیم مبهم و کش‌دار موجب محرومیت شهروندان از حقوق‌شان شود.
وی ادامه داد: از این رو قوانین باید از حداکثر شفافیت به نفع حقوق عامه تنظیم و تصویب شوند و در صورت وجود ابهامات احتمالی نیز با تفسیری به سود آزادی‌ها و حقوق عامه تفسیر شوند. از آنجا که حقوق اساسی ارتباط وثیقی با امر سیاست دارد ناگزیر باید اشاره ای به رویکرد شورای نگهبان در تایید و ردصلاحیت کاندیداهای انتخابات‌های مختلف(مجلس، ریاست‌جهموری و خبرگان‌رهبری) درادوار گوناگون، خاصه از زمان قانونی شدن نظارت استصوابی کرد.
وی گفت: طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری به جای افزایش شفافیت به نفع انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان و محدود کردن دست نهاد حاکمیتی چون شورای نگهبان، دقیقا در راستای افزایش ابهام و مبسوط الید کردن این شورا، این بار در قالبی قانونی گام برداشته است. چنانکه سلف‌شان در مجلس پنجم با تصویب ماده سه قانون انتخابات مجلس که می گفت« نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌عهدۀ شورای نگهبان می‌باشد. این نظارت، استصوابی، عام و در تمام مراحل، در کلیۀ امور مربوط‌به انتخابات جاری است»، تفسیر شورای نگهبان از نوع نظارت خود را این چنین تبدیل به قانون کرد.
نقاشی همچنین خاطر نشان کرد: مواردی چون بندهای ذیل ماده سوم این طرح که درجهت احراز شرط «رجل مذهبی» داوطلبان ریاست جمهوری آمده است مانند؛«توانایی علمی در پاسخگویی به شبهات و تهدیدات در حوزه موضوعات دینی و مذهبی»،«اعتقاد و التزام به ایجادحکومت جهانی حضرت ولی عصر(عج)،« احساس مسئولیت نسبت به امور دینی مردم و ترویج ارزش‌های دینی در جامعه از جمله انجام فرضیه امر به معروف و نهی از منکر»،«مشارکت در مراسم دینی و مذهبی و بزرگداشت شعائر دینی» چگونه می تواند فهم شود؟!
وی گفت: به بندهای ذیل ماده ششم که در جهت احراز شرط «مدیر بودن» داوطلبان ریاست جمهوری طرح توجه کنید؛«آرمان خواهی با در نظر گرفتن واقعیت‌ها»،«استقلال شخصیتی و استقلال در تصمیم‌گیری»،«حساسیت نسبت به فساد و برخورد با تخلفات و انحرافات پس از آگاهی نسبت به آن ها به ویژه در رابطه با فساد و تخلفات نزدیکان و وابستگان و برخورد بدون اغماض با آن ها»این عناوین چگونه از طریق یک نهاد حقوقی چون شورای نگهبان قابلیت ارزیابی و سنجش دارد؟! آیا غیر این است که با بکارگیری ادبیاتی جهت‌دار همچون یادداشت های سیاسی منتشر شده در رسانه ها قرار است برای "حق انتخاب شدن و انتخاب کردن" شهروندان قانون نویسی شود و حسب همین رویه و عناوین کش‌دار و غیرشفاف کسانی از حقوق خود محروم شوند؟
نقاشی گفت: مورد بعدی شناسایی شان قضایی برای شورای نگهبان است. اصل یکصد و پنجاه و ششم قانون اساسی « رسیدگی و صدور حکم» و «کشف جرم و تعقیب مجازات و تعزیر مجرمین و اجرای حدود و مقررات مدونجزایی اسلام» را از زمره وظایف ذاتی "قوه قضاییه" دانسته است. بند هشت از ماده دو این طرح که درباره شرایط عمومی داوطلبان انتخابات ریاست جهموری است، یکی از شرایط را چنین می گوید که« عدم محکومیت به جرایم اقتصادی و انتخاباتی، جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران،ارتداد، خیانت در امانت و جرایم علیه عفت عمومی» و در ادامه در تبصره‌ای اضافه می کند«در صورتی که اتهامی در خصوص جرایم موضوع این بند متوجه داوطلبی باشد که واجد شرایط مقرر در این قانون است، شورای نگهبان پس از استماع توضیحات داوطلب در موارد اتهامی و اخذ مدارک مربوطه و حسب لزوم دریافت گزارش با توضیحات از مراجع ذیصلاح، نسبت به صلاحیت داوطلب تصمیم‌گیری می‌نماید.» این چنین است که این طرح برای شورای نگهبان نوعی شان قضایی شناسایی کرده و افراد متهم به موارد فوق باید از خود در دادگاه شورای نگهبان رفع اتهام نمایند. این موضوع امری خلاف "اصل برائت" و همچنین در تضاد با صلاحیت اختصاصی محاکم قضایی برای رسیدگی به اتهامات افراد است.
وی در ادامه مجدد گفت: اصل سی و شش قانون اساسی حکم به مجازات و اجرا آن را تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون مجاز می‌داند و اصل سی و هفت قانون اساسی می‌گوید«اصل، برائت است و هیچکس از نظر قانون مجرم شناخته نمی‌شود، مگر این که جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد.» همچنین ماده سه آیین دادرسی کیفری که در مقام بیان اصل بی‌طرفی و استقلال مراجع قضایی است اذعان دارد که تنها "مراجع قضایی" هستند که با لحاظ بی‌طرفی و استقلال کامل به "اتهام" انتسابی به اشخاص رسیدگی و تصمیم لازم را اتخاذ می‌نمایند. بنابراین شناسایی چنین شانی برای شورای نگهبان مخالف قواعد روشن حقوقی و مغایر قانون اساسی، قانون مجازات و آیین دادرسی کیفری است.
نقاشی اظهار کرد: مورد بعدی مربوط به دو مرحله‌ای کردن رسمی انتخابات است. ماده هشت این قانون داوطلبان ریاست جمهوری را موظف می‌کند که به هنگام ثبت برنامه مکتوب خود را مبتنی بر اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سیاست‌های کلی نظام در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ارائه نمایند و همچنین در ماده ۱۰ داوطلبان مکلفند برای هر یک از حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی ، بین‌المللی و امنیتی ، دفاعی حداقل یک نفر (مجموعا ۵ نفر) به عنوان مشاور به هنگام ثبت‌نام معرفی کنند که در صورت لزوم ارزیابی برنامه داوطلبان از طریق مصاحبه با مشاوران موضوع این ماده توسط شورای نگهبان انجام می‌پذیرد. از نظر من نام این کار هر چه باشد نظارت نیست. عملا انتخابات ریاست جمهوری به دو مرحله تقسیم بندی رسمی شده و بررسی و ارزیابی اولیه برنامه‌ها و رویکردهای داوطلبین با شورای نگهبان و در مرحله بعدی و پس از احراز تناسب و ارزشمندی این برنامه‌ها، به رای عمومی گذاشته خواهد شد.
وی ادامه داد: سوال جدی در این رابطه اینکه اگر قرار است شورای نگهبان به بررسی و ارزیابی برنامه های داوطلبان بپردازد و سره را از ناسره تشخیص داده و این امر از زمره مراحل احراز صلاحیت کاندیداها باشد، دیگر اصلا چه نیازی به رای و داوری شهروندان است؟
نقاشی در پایان گفت: کار ارزیابی و بررسی برنامه کسانی که خود را در معرض رای و نظر شهروندان قرار می‌دهند با احزاب و نهادهای مدنی و رسانه ها در ایام تبلیغات و با ملت در پای صندوق رای است. نگاشتن چنین متن‌هایی تحت عنوان طرح جهت قانون شدن، نه‌تنها در تعارض با اصول حقوقی ارزیابی می‌شود بلکه به وضوح اعمال محدودیت در "رای جمهور" و حق انتخاب شدن و انتخاب کردن آزاد ملت بوده و سویه‌هایی به شدت سیاسی در جهت از میدان به در کردن کلیه رقبای مفروض را به ذهن متبادر می‌کند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس مجلس یازدهم شوراي نگهبان انتخابات 1400 اصلاحطلبان
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار سیاسی
واکنش بقایی به ادعاهای بی‌اساس گروه ۷ علیه ایران
پزشکیان: اگر بخواهیم رشد کنیم باید در صلح و آرامش باشیم
آخرین تحولات امنیتی کشور بررسی شد
نقش عناصر گروهک‌های ضدانقلاب در ارتباط با قتل دانشجوی دانشگاه تهران
بررسی جزئیات قتل دانشجوی دانشگاه تهران در کمیسیون آموزش مجلس
خط حزب‌الله ۴۸۴؛ معجزه مردم در خیابان ایران
تشریح جزئیات نشست کمیسیون آموزش مجلس با موضوع قتل دانشجوی دانشگاه تهران
تأکید پزشکیان بر اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از تصادفات جاده‌ای در آستانه نوروز
اسلامی: فناوری هسته‌ای بر سایر علوم و فنون تأثیرگذار است
ضرورت تقویت ارتباط بخش‌های خصوصی تجاری ایران و سریلانکا
پزشکیان لایحه سازمان ملی مهاجرت را به مجلس ارسال کرد
دولت مصوبه کالابرگ الکترونیکی را ابلاغ کرد
فناوری هسته‌ای بر سایر علوم و فنون تأثیرگذار است
سومین همایش اقتصادی خزر در تهران برگزار می‌شود
اعضای هیئت‌رئیسه کمیسیون مشترک طرح نظام قانونگذاری مجلس مشخص شدند
تقدیر عراقچی از کشورهای عربی به خاطر مخالفت با طرح کوچاندن اجباری مردم غزه
تاکید عراقچی بر گسترش روابط ایران با کشورهای منطقه در دیدار با وزیر خارجه هند
سردار سلیمانی: برای ایران قوی باید اقتصاد بسیار مقاوم داشته باشیم
الگوی سوم زن مسلمان، پاسخ جهانی به عدالت اجتماعی و خانواده
سردار سلامی: برای ایران قوی باید اقتصاد بسیار مقاوم داشته باشیم
افتتاح نمایشگاه شکوه سرافرازی توسط رئیس مجلس
خوش سیما: انقلاب اسلامی با تحریم و تهدید، تضعیف نمی‌شود
چرا شرکتی که متهم است باید صاحب ایران‌خودرو شود؟
راهپیمایی ۲۲ بهمن نشان داد مردم همراه نظام هستند
یکی از اهداف فراکسیون کارآفرینی مجلس کمک به تولید داخلی است
عده‌ای با راه‌اندازی بازار سیاه دارو با جان مردم بازی می‌کنند
چرا شرکتی که متهم است باید صاحب ایران خودرو شود؟
پیشنهاد یک نماینده مجلس درباره نحوه تعیین حداقل حقوق و دستمزد سال آینده
باید پاسخ ترامپ قمارباز را با وفاق و همدلی دهیم
ورود دیوان محاسبات به ترک فعل‌ها در افزایش قیمت ارز
