میرنیوز
الزام نمایندگان به استعفا برای پذیرش مشاغل دولتی
2024-09-26T16:51:51+03:30
به گزارش خبرگزاری مهر، در پی برخی اظهارنظرها درباره لزوم استعفا یا عدم نیاز به استعفای نمایندگان مجلس برای پذیرش مشاغل رسمی دولتی، معاونت قوانین مجلس شورای اسلامی توضیحاتی را ارائه کرد که به شرح زیر است:
در خصوص لزوم استفعای نمایندگان مجلس به منظور قبول مشاغل رسمی دولتی آنچه در ابتدای امر حائز اهمیت است، توجه به «سمت نمایندگی» است که منشأ آن رأی مردم است.
بر همین اساس، فلسفه ضرورت استعفای نمایندگان و پس از آن نیز قبول این استعفا از سوی مجلس، صیانت از آرای مردم است که نماینده به واسطه این آراء در جایگاه نمایندگی قرار گرفته و با تصویب اعتبار نامه به عنوان نماینده مجلس متصف شده است.
بنابراین تنها اراده‌ای که بتواند این جایگاه را سلب کند، خود مجلس است. در همین راستا در اصل یکصد و چهل و یکم قانون اساسی تصریح شده است: «رئیس جمهور، معاونان رئیس جمهور، وزیران و کارمندان دولت نمیتوانند بیش از یک شغل دولتی داشته باشند و داشتن هر نوع شغل دیگر در مؤسساتی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن متعلق به دولت یا مؤسسات عمومی است و نمایندگی مجلس شورای اسلامی و وکالت دادگستری و مشاوره حقوقی و نیز ریاست و مدیریت عامل یا عضویت در هیئت مدیره انواع مختلف شرکتهای خصوصی، جز شرکتهای تعاونی ادارات و مؤسسات برای آنان ممنوع است.» سِمَتهای آموزشی در دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی از این حکم مستثنی است.
همچنین در سال ۱۳۶۰، در راستای وقایع وقت، استفساریه از شورای نگهبان در بدین شرح درخواست شد: «چنانچه نماینده‌ای شغل رسمی دولتی از قبیل استانداری بپذیرد و استعفا نیز بدهد ولی استعفا در جلسه علنی قرائت نشود و پس از مدتی بخواهد به شغل نمایندگی بر گردد آیا از نظر قانون اساسی منعی وجود دارد یا نه؟ مستدعی است به دلیل اینکه انتخابات نزدیک است ضرورتاً پاسخ را سریعاً مقوم فرمایید». از طرف هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، سید محمد موسوی خوئینی ها
شورای نگهبان نیز در پاسخ، نظر تفسیری به شماره ۲۷۰۸ مکرر به شرح ذیل ارائه کرد: موضوع در جلسه رسمی شورای نگهبان مطرح و مورد بررسی قرار گرفت نظر اکثریت اعضای شورای نگهبان به شرح زیر اعلام می‌شود:
«مستفاد از اصل ۱۴۱ قانون اساسی این است که نماینده مجلس شورای اسلامی با قبول و عهده دار شدن یکی از مشاغل دولتی مذکور در اصل مرقوم در حکم مستعفی از نمایندگی است هر چند بطور رسمی استعفا نداده باشد یا استعفایش در مجلس قرائت نشده باشد»
دبیر شورای نگهبان، لطف‌الله صافی
در توضیح نظریه تفسیری فوق باید اولاً توجه به مبنای مطروحه در ابتدای این نوشتار توجه ویژه کرد و تفاسیر شورای نگهبان نیز با نظر به روح قانون اساسی و در این چارچوب باید مورد توجه قرار گیرد. این نظر تفسیری در پاسخ به سوال مذکور ارائه شده است و در خصوص اصل ضرورت استعفا یا عدم آن نیست.
لازم به ذکر است که واژه «مستعفی» به معنای کسی است که درخواست کناره‌گیری داده است و این درخواست نیازمند قبول از جانب مقامی است که از او درخواست شده است و این مهم از اصول حقوق اداری و نظام اداری صحیح است.
بنابراین صرف مستعفی شناخته‌شدن تلازمی با قبول استعفا ندارد و ناظر به این مرحله سخنی گفته نشده است. لذا قبول مشاغل دولتی در حکم درخواست کناره‌گیری از نمایندگی است که این درخواست باید توسط مجلس رسیدگی شود، هرچند رسماً به مجلس ارائه نشده باشد.
البته این اصل با توضیحات بیان‌شده دارای دو استثنا در هنگامی است که نماینده فعلی مجلس به سمت «ریاست جمهوری» یا «وزارت» برگزیده شوند که رییس جمهور با رأی مستقیم مردم و وزیر با رأی اعتماد مجلس به این جایگاه دست خواهند یافت.
بنابراین رأی مردم به رییس جمهور می‌تواند رأی قبلی خود به او در جایگاه نمایندگی مجلس را کنار بزند و در خصوص وزیر نیز، رأی اعتماد به صورت ضمنی به معنای پذیرش استعفای او از نمایندگی مجلس توسط نمایندگان ملت خواهد بود.
این موضوع در ماده (۹۰) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۸/۷/۱۳۷۸، تصریح شده و به تأیید شورای نگهبان نیز رسیده است که «هر نماینده که اعتبارنامه او به تصویب رسیده است می‌تواند از مقام نمایندگی استعفا دهد. پذیرش استعفا موکول به تصویب مجلس است».
علاوه بر آنچه بیان شد، عرف اساسی نیز مؤید لزوم استعفای نمایندگان و پذیرش مجلس به منظور پذیرش سمت‌های دولتی است.
از مصادیق این عرف می‌توان به مواردی اشاره کرد که در ادوار گذشتۀ مجلس وجود داشته و جز مواردی که نماینده به عنوان وزیر انتخاب شده است، در مواردی که نماینده ای قصد تصدی یکی از پست های اجرایی را داشته است، همواره تصدی سمت مذکور پس از استعفای در مجلس و قبول استعفای او بوده است.
از جمله این موارد می توان به استعفای زاکانی برای تصدی سمت شهرداری (مجلس یازدهم)، استعفای قاضی زاده هاشمی برای تصدی سمت ریاست بنیاد شهید (مجلس یازدهم)، استعفای کاظم جلالی برای تصدی سمت سفیر ایران در روسیه (مجلس دهم)، استعفای داریوش اسماعیلی برای تصدی سمت معاونت وزارت صنعت (مجلس نهم) و استعفای مهدی سنایی برای تصدی سمت سفیر ایران در روسیه (مجلس هشتم)، استعفای میرتاج‌الدینی برای تصدی سمت معاونت امور مجلس (دوره هشتم) و استعفای سید احمد موسوی برای تصدی سمت معاونت امور حقوقی و مجلس رییس جمهور (دوره هفتم) را اشاره کرد.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز مجلس یازدهم معاونت قوانین مجلس مهدی سنایی مجلس شورای اسلامی
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار سیاسی
پاسخ غریب‌آبادی به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
ایروانی خطاب به اروپا: سوء استفاده از مکانیسم ماشه با پاسخ قاطع ایران مواجه خواهد شد
بادامچیان درگذشت میرمحمدصادقی را تسلیت گفت
تاکید عراقچی و نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل بر جلوگیری از گسترش ناامنی در منطقه
پیام سخنگوی وزارت امور خارجه به مناسبت روز جهان عاری از خشونت
بررسی راهکارهای رفع ناترازی برق با حضور رئیس جمهوری
تاکید ظریف و نماینده دبیرکل سازمان ملل بر اهمیت توسعه و ثبات عراق
رئیس‌جمهور فردا به مصر می‌رود
قائم‌پناه: مدیریت مصرف انرژی موجب بهبود شرایط و کاهش آلودگی می‌شود
ایروانی: ایران به‌شدت ادامه نقض حاکمیت سوریه را محکوم می‌کند
عراقچی: برخلاف فضای رسانه ای شخصا تحولات سوریه را غیر مترقبه ندیدم
جلیلی: مقاومت در سال‌های اخیر تمام محاسبات دشمن را به هم ریخته است
دشمن تصور می‌کرد با شهادت سیدحسن نصرالله جلوی حملات حزب‌الله را خواهد گرفت
مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش در رشته پزشکی سال آینده اجرا می‌شود
توقف اجرای مصوبه افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی پس از سال چهارم
تحولاتی که در سوریه رخ داد یک جنگ ترکیبی بود
وزیر امور خارجه عازم مصر شد
عارف: اگر به مرزنشینان رسیدگی نشود با چالش‌های جدی مواجه می‌شویم
قائم‌پناه: بخش زیادی از صنایع برای جلوگیری از سرمازدگی تعطیل است
اردوی مشترک چتربازی ایران و بلاروس در بوشهر آغاز شد
قالیباف: تلاش می‌کنیم ۱۲ هزار قانون کشور را به ۳ هزار برسانیم
قالیباف لایحه بودجه ۱۴۰۴ را به شورای نگهبان ارسال کرد
بودجه ۱۴۰۴ به شورای نگهبان ارسال شد
بازدید هیئت آکادمی عمان از مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی
انتقاد از سیاست‌های غیرسازنده کانادا در مسائل سیاسی و فرهنگی؛ حضور ایران در سوریه مستشاری بود
مخبر: باید برای مسائل تازه در حکمرانی، راه‌حل متناسب بیابیم
باید به تاثیرات سوریه در منطقه بپردازیم
رهبر انقلاب: آن کسی که ریشه‌کن خواهد شد، اسرائیل است
دیدار هزاران نفر از اقشار مختلف بانوان با رهبر معظم انقلاب
رهبر انقلاب: حضرت زهرا (س)، الگوی جاودان زن مسلمان در عبادت، سیاست، تربیت و زندگی است