میرنیوز
بررسی مضامین خطبه فدکیه و موضع سیاسی حضرت فاطمه(س)
2021-01-18T09:48:07+03:30
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید علی‌اکبر حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا از قم ضمن تسلیت به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س)، اظهار کرد: در اندیشه تشیع، رفتار و گفتار و تقریر معصوم معیار عمل شیعیان است و این اصل کلامی درباره زهرا (س) صدق می‌کند، ازاین‌رو رفتارهای او نیز ملاک نظری و رفتاری شیعیان است.
وی ادامه داد: در این گفت‌وگو مروری به اندیشه‌ها، رفتار و گفتار سیاسی حضرت(س) خواهیم داشت که بسیاری از آن‌ها در خطبه فدکیه انعکاس یافته است؛ همچنین آیت‌الله جوادی در کلاس درس فرمودند این خطبه در طراز نهج‌البلاغه قرار دارد و بلکه بالاتر است.
استاد حوزه علمیه افزود: آن حضرت در فرازهای آغازین خطبه‌ی فدکیه، در پنج فصل به بیان اندیشه‌های کلامی و زیربنایی (عقاید و باورها) خود مانند ستایش و دعوت به شکر نعمت‌ها، توحید و ضرورت اخلاص، آفرینش و ضرورت بندگی خدا، بعثت پیامبر و ضرورت وحیانی شدن زندگیِ فردی و اجتماعی، فلسفه‌ی احکام و ضرورت تقوای الهی نسبت به آن‌ها پرداخته است.
حسینی با اشاره به اندیشه و سیره سیاسی حضرت فاطمه(س) عنوان کرد: بیشترین و تأثیرگذارترین نقش‌آفرینی سیاسی فاطمه(س) در دوره‌ی کوتاه زندگانی آن حضرت پس از رحلت رسول خدا(ص) اتفاق افتاده است. پس از بیعت اغلب اهالی مدینه از انصار و مهاجر با ابوبکر به‌عنوان خلیفه و تلاش آن‌ها برای اخذ بیعت از علی(ع) باعث شد موضع سیاسی فاطمه(س) در تقابل با طرفداران خلیفه و هواداران حکومت قرار گرفت؛ این موضع فاطمه(س) باعث شد که معدود مخالفان خلیفه برای اظهار مخالفت در خانه‌ی آن حضرت گرد آیند، به‌گونه‌ای که به‌سرعت منزل آن حضرت محل و کانون مخالفت با دستگاه خلیفه و سیاست‌های آن گردید.
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن تصریح کرد: حضرت فاطمه(س) در جریان تلاش جدی و قهرآمیز خلیفه برای بیعت ستاندن از همسرش علی(ع)، مخالفت خود را با حکومت و به‌طور مشخص خلیفه بیان کرد و در این مسیر با مردم در جلوی درب خانه‌اش که برخی گزارش‌ها آن را تعداد کثیری نقل کرده‌اند و می‌توانست بازتاب سیاسی گسترده‌ای داشته باشد، سخن گفت.
وی اضافه کرد: همچنین گزارشهایی وجود دارد که به‌صورت خصوصی شبانه به درب خانه‌ی اهالی مدینه می‌رفت و ابراز مخالفت خود با رویکرد سیاسی حکومت‌گران را به اطلاع ایشان می‌رسانید و از آن‌ها برای آنچه مطلوب جامعه اسلامی می‌دانست خواهان حمایت بود.
حسینی گفت: آن حضرت طبق برخی از گزارش‌ها وقتی‌که برای بیعت ستاندن از همسرش به منزل او مراجعه کردند با حضور خود مانع آن شد تا همسرش را برای بیعت ببرند و بنا بر برخی گزارش‌ها وقتی آن حضرت را به مسجد انتقال دادند آن حضرت تهدید به نفرین کرد به نظر می‌رسد این امر در اینکه ابوبکر از بیعت ستاندن از علی(ع) باز ایستد موثر بوده است؛ همچنین به نظر می‌رسد که سوگواری آن حضرت در جمع مسلمانان و درملأعام نشانه های اعتراض به رویکرد سیاسی حاکم بود که پیام‌های روشن سیاسی را به دستگاه خلافت منتقل می‌کرد.
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن با اشاره به اینکه فعالیت‌های سیاسی فاطمه(س) باعث شد تا حکومت فدک را که منبع مالی آن حضرت به شمار می‌رفت مصادره کنند، بیان کرد: این مصادره زمینه سیاسی را برای نشان دادن اعتراض صریح فراهم آورد و اعتراضات سیاسی حضرت فاطمه(س) به‌ویژه در خطبه‌ای در مسجد مدینه به‌تفصیل بازگو شده است که این خطبه به بهانه مصادره‌ی فدک قرائت می‌شود اما محتوای آن حاوی، اندیشه‌ها، باورها و موضع سیاسی و اجتماعی فاطمه(س) در برابر نظام سیاسی معاصر ایشان است.
وی ادامه داد: در این خطبه خلاصه‌ای از وضعیت، اعتقادی، اجتماعی و سیاسی گزارش‌شده و تقابل و مرزبندی فکری و سیاسی فاطمه(س) و اهل بیت(س) را با حکومت نشان می‌دهد.
استاد حوزه علمیه مبانی معرفت‌شناختی، هستی شناختی و انسان‌شناختی فاطمه(س) در شکل‌گیری اندیشه، اخلاق، گفتار و رفتارهای فاطمه(س)، تحلیل جامعه‌شناسی، روان‌شناختی و تحلیل رفتارشناسی سیاسی حاکمان، نخبگان و عموم مردم، انتقادهای تند و صریح نسبت به رفتار خواص و عوام، اشاره به نشانه‌های بازگشت به عصر جاهلیت، تصریح بر نادرستی و تعجیل مخالفان در انتخاب خلیفه و بیان انحرافات آنان، اشاره به انحطاط و انحراف مخالفان از مبانی و اصول اخلاقی و رفتاری اسلامی از جمله مضامین خطبه فدکیه برشمرد.
حسینی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نمونه‌هایی از مهم‌ترین موضع‌گیری‌های سیاسی حضرت فاطمه(س)، گفت: در روایات آمده زمانی که زنان انصار به عیادت فاطمه آمده بودند ایشان فرمودند: «وای بر آن‌ها، چگونه خلافت را از پایگاه استوار رسالت و پایه‌های محکم نبوّت و فرودگاه امن وحی و انسان آگاه به امر دین و دنیا منحرف کرده و دور ساختند. آگاه باشید که این همان زیان و خسران آشکار است». همچنین فاطمه(س) در ادامه سخنان خود در گفتار با زنان انصار در باره علت پشت کردن به حضرت علی(ع) می‌فرماید: آن‌ها از شمشیر بران علی(ع) و سخت‌گیری وی در انجام امور خوششان نمی‌آمد.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: حضرت فاطمه(س) در این جلسه ویژگی‌های مدیریت امام علی(ع) را یادآور می‌شوند: اگر آن‌ها به آنچه رسول خدا(س) به دوش علی(ع) گذاشته بود رضایت می‌دادند علی(ع) آن‌ها را به آسایش و صلاح رهنمون می‌شد و با اشاره به بطلان و سستی انتخاب نادرست مسلمانان به آیه دهم سوره یونس استناد می‌کند: «فَمَنْ یهدی اِلَی الحَقِّ اَنْ یتَّبَعَ اَمْ مَنْ لا یهِدِّی اِلاَّاَنْ یهْدی فَما لکم کیفَ تَحْکمُونَ».
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن گفت: با توجه به اهمیت فراوان مسئله امامت در اندیشه حضرت فاطمه(س)، وی پیروان ولایت امام علی(ع) مانند سلمان را به خاطر پایبندی بر اصل امامت مورد توجه و محبت خود قرار می‌داد.
وی اضافه کرد: حضرت فاطمه(س) جامعه اسلامی بدون امام را دچار آسیب‌های فراوانی دانسته و در خطبه‌ی فدکیه شماری از این آسیب‌ها را گوشزد می‌کند و در شعری که خطاب به قبر پیامبر(ص) قرائت می‌کند به روشنی از انحراف مسلمانان پس از رحلت رسول خدا(ص) سخن می‌گوید.
حسینی عنوان کرد: حضرت فاطمه(س) در خطبه فدکیه مصادره فدک را حرکتی سیاسی از سوی حکومت‌گران دانسته و اقدام آنان را مخالف نص قرآن و سنت رسول خدا(س) توصیف می‌کند.
استاد حوزه و دانشگاه در پایان یادآور کرد: وصیت حضرت فاطمه(س) در باره تشییع و تدفین مخفیانه در شب نیز از راهبردهای بسیار موثر سیاسی حضرت فاطمه بود، برخی با این ادعا که خلیفه بر پیکر فاطمه نماز خواند و در تشیع جنازه حضور داشت در پی خنثی کردن این راهبرد سیاسی بودند اما شواهد تاریخی و روایی گویای آن است که فاطمه(س) موضع‌گیری‌اش را نسبت به هیئت حاکمه تا پایان عمر تغییر نداد و حتی پس از رحلت ایشان هم بنا بر وصیت فاطمه آن‌ها اجازه نیافتند که در نماز و تشیع جنازه‌ی وی حاضر شوند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز استانی-فرهنگی و هنری منطقه قم شهادت حضرت زهرا(س) خطبه فدکیه
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
تهیه و ارائه محتوای غنی در مداحی ضرورت دارد
بزرگترین زورخانه شرق کشور با ظرفیت ۸۰۰ تماشاگر در گناباد افتتاح شد
امضای تفاهم‌نامه مهارت آموزی و اشتغالزایی در صنایع پایین دستی مس کرمان
پزشکیان پاکدشت را ترک کرد
نساجی کیفیت لازم را برای ماندن در لیگ برتر دارد
نارضایتی سرمربی سپاهان از داوری در بازی با نساجی
طرح ۴۰۷ هکتاری شهرسازی در دامنه شاهوار ویرانگر طبیعت است
کمبود منابع و بودجه در وزارت ورزش
مشارکت ۲ هزار میلیارد تومانی خیرین در مدرسه سازی هرمزگان
بارش باران در ۲۹ ایستگاه هواشناسی سیستان و بلوچستان
استاندار گلستان: مدیران بدون اتلاف وقت، مشکلات تولیدکنندگان را حل کنند
جسد مقتول بعد از ۶ روز از کانال آب در پارس‌آباد پیدا شد
غربالگری منظم، کلید پیشگیری و درمان به‌موقع سرطان کلیه است
مراکز بهداشتی همدان به کمک مدیریت خشم می‌آیند
سرویس‌دهی رایگان ۱۵۰ دستگاه اتوبوس به حرم‌مطهر رضوی در شب های قدر
رئیس‌جمهور خواستار خودباوری و همدلی برای نجات منابع و آینده ایران شد
مقاومت پای دین دستور خداوند است
وزیر ورزش و جوانان در قوچان به پویش «نه به‌تصادف» پیوست
تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام ورزشی نیازمند ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است
سامانه اسکان نوروزی زائران در استان خراسان رضوی راه‌اندازی شد
حل مشکلات اقتصادی نیازمند هماهنگی سریع بین دستگاه‌ها است
بزرگترین سفره افطار جهان اسلام در مشهد گسترده می‌شود
استاندار تهران: کمبود منابع آب و فرونشست زمین از معضلات جنوب شرق تهران
۶۲۳ لیتر مواد مخدر شیشه مایع در سردشت کشف شد
تحول دانشگاه‌ها در مسیر استقلال مالی و ارتباط با صنعت است
مسجد جامع ارومیه ثبت جهانی می شود
نزاع‌های اجتماعی موجب سستی جامعه می‌شود
ترافیک در محور سوادکوه نیمه سنگین است
ابرپرچم پویش ملی زندگی با آیه‌ها در مشهد نصب شد
۹۰ کلاس درس برای مسافران فرهنگی در بابلسر مهیا شده است
