میرنیوز
این دختران تنها...
2020-10-06T12:35:52+03:30
حدود دو دهه است که پدیده تجرد قطعی و تنهایی گزینی در کشور ما شدت یافته و در سال‌های اخیر به یکی از معضلات اساسی جمعیتی و اجتماعی تبدیل‌شده است، درگذشته عموماً دختران تا سن ۱۸ سال و پسران در سنین کمتر از ۲۵ سال و بعد از سربازی ازدواج می‌کردند اما باگذشت زمان، ورود خانم‌ها به عرصه‌های اجتماعی، شغلی، تحصیلی افزایش یافت؛ زنان در پذیرش مسئولیت اجتماعی نقش بیشتری بر عهده گرفتند و نگاه کلیشه‌ای به دختران و زنان تغییر پیدا کرد.
به‌تبع این تغییرات شاهد تغییرات در حوزه ازدواج بودیم به‌طوری‌که درگذشته پسران تمایل کمتری به ازدواج داشتند اما امروزه این عدم تمایل در خانم‌ها روند افزایشی پیداکرده است، برخی تنهایی را برای همیشه انتخاب کردند و برخی هنوز کسی را پیدا نکرده‌اند که با او واقعاً سازگار باشد و ترجیح می‌دهند که تنها بمانند تا اینکه کنار شخصی نامناسب زندگی کنند، هدف این گزارش مذمت یا ستایش تجرد نیست، در واقع این گزارش به دنبال یافتن پاسخ برای این سؤال است که چرا دختران بالای ۳۰ سال هنوز تنها هستند؟
همه از تنهایی می‌ترسند
سمیرا ۳۴ ساله ازدواج را مانع رسیدن به خواسته‌هایش می‌داند و می‌گوید: من به دنبال حفظ استقلال، حریم شخصی و آزادی‌هایم هستم و معتقدم که ازدواج نه‌تنها به حفظ هویت فردی کمک نمی‌کند بلکه هر آنچه در دوران مجردی به‌عنوان آزادی و حقوق داشتم را از من می‌گیرد، من می‌توانم در هر رشته‌ای که دوست دارم درس بخوانم و با دوستانم سفر بروم بدون اینکه نیاز باشد به کسی جواب پس بدهم.
وی با تأکید بر ازدواج نکردنش می‌گوید: یک‌بار عشق را تجربه کردم و همه آرزوهایم را دررسیدن به او می‌دیدم اما با بی‌معرفتی تنهایم گذاشت و دیگر نمی‌توانم به کسی جز او فکر کنم! نمی‌گویم احساس تنهایی نمی‌کنم، نمی‌گویم فکر کردن به آینده نگرانم نمی‌کند، نمی‌گویم گاهی دلم نمی‌خواهد یک رابطه عاطفی پایدار داشته باشم و مادر بودن را تجربه کنم. این‌طور نیست، گاهی این احساس‌ها خیلی هم شدت می‌گیرد؛ ولی وقتی به زندگی بعضی از دوستانم نگاه می‌کنم که چطور بدون علاقه و تفاهم و فقط به خاطر فرار کردن از حرف مردم تن به زندگی مشترک داده‌اند و نارضایتی را در چشمشان می‌بینم، از تصمیمی که گرفته‌ام احساس رضایت می‌کنم.
رؤیا ۳۵ ساله است و هنوز نتوانسته فردی با مشخصات موردنظرش را پیدا کند، او معتقد است: ازدواج در این سن سخت است و شرایط خاص خودش را دارد من باید با مردی ازدواج کنم که حداقل‌های موردنظرم را داشته باشد که این حداقل‌ها ازنظر دیگران زیاده‌خواهی است، داشتن خانه و ماشین و ثبات شغلی برای من اهمیت بالایی دارد و در کنار آن، فرد باید شخصیت اجتماعی و خوبی داشته باشد بنابراین ترجیح می‌دهم به‌تنهایی زندگی کنم تا اینکه در کنار فردی قرار بگیریم که از اولویت‌های من دور است، اگرچه می‌گویند عشق درمان است اما در این زمانه نمی‌توان صرفاً با پشتوانه عشق وارد زندگی شد، قطعاً خواستگارانی داشتم و از بعضی از آن‌ها خوشم آمده ولی چون نمی‌توانستند توقعات مرا در زندگی برآورده کنند ردشان کردم.
مرضیه ۳۹ ساله دیگر هوای ازدواج در سر ندارد و می‌گوید: من در خانواده مرفهی بزرگ شده‌ام و در خانه پدری وضعیت خوبی دارم و در این شرایط جز گاه‌گداری که ترس از تنهایی در دوران پیری به سراغم می‌آید به فکر ازدواج نمی‌افتم، اگر چند سال دیگر هم ترس از تنهایی داشتم حتماً فرزندی را از پرورشگاه می‌آورم و دیگر جای نگرانی وجود ندارد.
پری ۴۲ ساله ساکن یکی از روستاهای قزوین می‌گوید: از زمانی که دانشگاهم تمام شد و به روستا برگشتم می‌خواستم ازدواج کنم، بعدازاین که خانواده دو تا از خواستگارانم را رد کردند، به‌واقع دیگر گزینه‌ای برای ازدواج نداشتم، کمی که از سن جوانی گذشتم همه مرا به هم نشان می‌دهند و می‌گویند او ترشیده است! کسی سراغم نمی‌آید اگرچه در یک دانشگاه خوب درس خواندم اما به دلیل اینکه ازدواج نکردم منزوی شدم و در حال حاضر به پدر و مادرم رسیدگی می‌کنم، می‌دانم که هرگز نمی‌توانم ازدواج کنم و همیشه باید در حسرت مادر شدن و تجربه عشق بمانم.
فریبا ۴۵ ساله است و به‌تنهایی از مادر مریضش مراقبت می‌کند، او نیز دیگر امیدی به ازدواج ندارد و می‌گوید: جوان که بودم خواستگاران زیادی داشتم که پدرم هرکدام را به دلایلی رد می‌کرد و نذر کرده بود که با سید ازدواج کنم! سید گیرم نیامد و در این سال‌ها شاهد ازدواج خواهرزاده‌ها و برادرزاده‌هایم بودم و خودم هم باید حرف مردم را به جان بخرم و در تنهایی همیشگی خودم بسوزم.
۶۱۶۷ دختر در قزوین مجرد قطعی هستند
صدیقه ربیعی مدیرکل بانوان استانداری قزوین در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به آمار دختران مجرد قطعی در استان قزوین، اظهار می‌کند: طبق تعریف انجام‌شده تمام افرادی که تا سن ۴۰ سالگی هرگز ازدواج نکردند مجرد قطعی محسوب می‌شوند، طبق آخرین سرشماری صورت گرفته در استان قزوین (سال ۹۵) آمار دختران مجرد قطعی استان قزوین۶۱۶۷ نفر است.
وی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۳۸۷۸ نفر از دختران مجردان قطعی در مناطق شهری و ۲۲۸۲ نفر در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، اگر توجه کنیم ۷۵ درصد جمعیت متمرکز ما در مناطق شهری ساکن هستند و ۲۵ درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند بنابراین نگاهی به آمار نشان می‌دهد که میزان دختران مجرد قطعی در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری است؛ اطلاعات موجود مربوط به آخرین سرشماری در سال ۹۵ است با توجه به شرایط موجود انتظار می‌رود که این میزان افزایش داشته باشد.
ربیعی اظهار کرد: در حال حاضر مشکل اصلی ما در مناطق روستایی به اشتغال برمی‌گردد، پسران و مردان جوان روستا به دلیل نداشتن شغل مناسب و به خاطر کسب‌وکار به شهر مهاجرت می‌کنند و دیگر برای ازدواج به روستا برنمی‌گردند بنابراین دختران گزینه‌های ازدواج خود را از دست می‌دهند و شاهد افزایش شمار مجردان قطعی در روستاها هستیم.
وی یادآور شد: عوامل مختلفی در پدیده مجردان قطعی دخیل هستند، گاهی در جامعه تحولات فرهنگی و اجتماعی رخ می‌دهد و به دنبال آن تمایل به ازدواج کاهش می‌یابد، در مواردی نیز دختران وسواس زیادی در انتخاب همسر به خرج می‌دهند و درنتیجه زمان ازدواج آن‌ها می‌گذرد.
به گزارش ایسنا، مدیرکل امور خانواده و بانوان استانداری قزوین اظهار کرد: تجرد قطعی بر روی فرد تأثیر بسزایی می‌گذارد به‌طوری‌که علائمی مانند افسردگی، کاهش تمرکز، افزایش استرس و حس نگرانی، افزایش سردرگمی و بلاتکلیفی در فرد بروز می‌کند، از طرفی با بالا رفتن سن ازدواج زمینه انحراف هم ایجاد می‌شود.
وی تأکید می‌کند: برخی از دخترانی که به سن تجرد قطعی می‌رسند و هرگز ازدواج نکردند، شاغل نیستند به همین دلیل احساس سربار بودن می‌کنند، اگرچه تجرد قطعی فرا جنسیتی است اما دختران به دلیل شرایط روحی و روانی که دارند عاطفی‌تر هستند و ویژگی‌های درونی‌شان باعث ایجاد آسیب‌هایی مانند افسردگی می‌شود و نسبت به مردان آسیب‌های بیشتری متحمل می‌شود.
ربیعی تأکید می‌کند: ازدواج نیاز اساسی است و آدم‌ها به دلایل نیازهای فطری و ذاتی باید در سن مناسب ازدواج کنند اگر این اتفاق نیفتد تجرد قطعی شکل می‌گیرد؛ تجرد قطعی علاوه بر آسیب‌های فردی ازجمله خشم، افسردگی، بداخلاقی رفتاری؛ آسیب‌های اجتماعی نیز در بردارد که قابل کتمان نیست و اگر مدیریت نشود به بحران تبدیل می‌شود.
تجرد قطعی بحرانی که در کمین است
وی عنوان می‌کند: تجرد قطعی سبب می‌شود که ساختار خانواده و جامعه به هم بریزد، در وجود افراد نیازهایی وجود دارد وقتی تجرد قطعی اتفاق می‌افتد این نیازهای فردی را کتمان می‌کنند و ازنظر روحی و روانی دچار آسیب می‌شوند، از طرفی این افراد در مناسبات اجتماعی نیز دچار مشکل می‌شوند.
مدیرکل امور خانواده و بانوان استانداری قزوین بیان می‌کند: اگر تجرد قطعی موردتوجه قرار نگیرد به یک بحران تبدیل می‌شود، از طرفی تحولات جمعیتی دستخوش تغییر قرار می‌گیرد، اگر ازدواج در سن مناسب فرزند آوری صورت نگیرد به دنبال آن فرزند آوری رخ نمی‌دهد و کاهش جمعیت اتفاق می‌افتد.
وی خاطرنشان می‌کند: خانواده‌ها نیز در بالا رفتن سن ازدواج مؤثر هستند، باید تلاش کنیم که نگرش افراد به ازدواج تغییر کند ما نیز باید شرایط را تسهیل کنیم و ازدواج آسان را رقم بزنیم؛ بخشی از این مسئله به نگرش خانواده برمی‌گردد، خانواده با حذف برخی از آداب‌ورسوم دست و پاگیر می‌تواند شرایط را فراهم کند و در تسهیل ازدواج مؤثر باشد.
ربیعی یادآور می‌شود: در این راستا به سیاست ابلاغی نیز پرداخته شده است و تسهیل ازدواج در دستور کار قرار دارد که به دنبال آن تجرد کاهش پیدا می‌کند، در هیئت‌وزیران بندی داریم که بند ۱۰ محورهای خانواده است، این آیین‌نامه به همه استان‌ها ابلاغ و گفته‌شده است که باید همسریابی و همسرگزینی و تسهیل ازدواج و تغییر نگرش به ازدواج را پیگیری کنیم، باید شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کنیم که ازدواج آسان شکل بگیرد.
وی تأکید می‌کند: در اهداف حوزه زنان و خانواده که سال ۹۹ به فرمانداری‌ها ابلاغ شد، یکی از موارد مهمی که به همه شهرستان‌ها ابلاغ کردیم مسئله تحکیم بنیان خانواده، ارتقا سطح سلامت؛ تسهیل ازدواج، تغییر نگرش به ازدواج؛ و تجرد قطعی و مسئله دیگر فرزند آوری و تربیت و تأمین آینده فرزندان است.
مدیرکل امور خانواده و بانوان استانداری قزوین اظهار می‌کند: در این بخش دانشگاه علوم پزشکی رسالت دارد و از طرح‌های دانشگاه علوم پزشکی حمایت می‌کنیم، توانمندسازی در مناطق روستایی نیز در دستور کار قرار دارد، همچنین استقرار یک روانشناس در خانه‌های بهداشت و ارائه از ظرفیت‌های مشاوره می‌تواند ما را در کاهش تجرد کمک کند.
تجرد قطعی پسندیده است یا ناپسند؟
مهران برزگر مدیر و مسئول فنی یکی از مراکز مشاوره شهر قزوین در این خصوص به ایسنا می‌گوید: طی ۱۵ سال اخیر پدیده تجرد قطعی در کشور افزایش داشته است این مسئله می‌تواند به‌مرورزمان به یک تهدید جمعیتی تبدیل شود، قبلاً این موضوع مربوط به آقایان بوده است اما با تغییرات در جامعه این پدیده در بین خانم‌ها بیشتر مشاهده می‌شود که به‌تبع آن آسیب‌ها نیز افزایش پیداکرده است.
وی تأکید می‌کند: پیش‌ازاین که دنبال راهکاری و یا اصلاح این موضوع باشیم باید نگاه کنیم که تجرد پسندیده است یا ناپسند؟ نمی‌توانیم به‌صورت قاطع بگوییم مجردی بد یا خوب است بااین‌حال برچسب نامناسب اجتماعی نسبت به فرد مجرد به‌ویژه خانم‌ها وجود دارد، برچسب‌هایی که برای فرد و خانواده تحمل‌ناپذیر است.
برزگر خاطرنشان می‌کند: متأهل بودن و مجرد بودن فی‌نفسه خوب و یا بد نیست بلکه نوع نگاه ما باعث می‌شود کارکرد مناسبی داشته باشد یا نه، مجردان به دو گروه تقسیم می‌شوند برخی به‌صورت خودخواسته مجرد هستند و معیارهای خاصی دارند، دوست ندارند زیر بار مسئولیت بروند یا شرایط زندگی ازجمله کمک به خانواده، ادامه تحصیل، آزادی فردی و عوامل متعدد می‌خواهند مجرد بمانند این گروه آسیب کمتری می‌بینند و با موضوع کنار می‌آیند و کمتر عواقب اجتماعی و روانی متوجه آن‌ها می‌شود.
وی یادآور می‌شود: گروه دوم به‌صورت ناخواسته درگیر شدند برخی از شخصیت‌ها اختلال شخصیتی وسواسی دارند یا افرادی که آرمان‌گرا و ایده‌آل گرا هستند و افرادی که دچار معلولیت جسمی و ذهنی هستند ازجمله افرادی هستند که درگیر این انتخاب ناخواسته شده‌اند بنابراین این امر برایشان عذاب‌آور است و مواردی مانند احساس تنهایی زیاد، آشفتگی، رفتار پرخاشگرانه، رفتار اجتماعی نامناسب بروز می‌دهند چراکه نمی‌توانند ازدواج کنند.
سختگیری‌های بیهوده خانواده‌ها
این روانشناس خاطرنشان می‌کند: خانواده نیز عامل مهمی در پدیده تجرد قطعی است، برخی از خانواده‌ها سختگیری زیادی در خصوص انتخاب همسر دارند و به هر فردی اجازه نمی‌دهند با دخترشان ازدواج کند؛ اگرچه سختگیری خانواده تا حدودی درست و نگرانی به‌حق است اما باید این فرایند به ازدواج کمک کند درحالی‌که سختگیری‌های زیاد خانواده مانع از ازدواج فرد می‌شود.
وی بیان می‌کند: گاهی مقابله‌ای بین فرد و خانواده به وجود می‌آید و لجبازی صورت می‌گیرد تا جایی که سن ازدواج و باروری دختران می‌گذرد و وقتی دختر می‌خواهد ازدواج کند دیگر شرایط قبلی را ندارد بنابراین خانواده نقش مهمی دارد.
برزگر عنوان می‌کند: یکی دیگر از عواملی که باعث افزایش دختران مجردان شده است وجود خواهر بزرگ‌تر و مجردی است که تمایل به ازدواج ندارد، بنابراین خانواده اجازه ازدواج به دختران کوچک‌تر را نمی‌دهند تا زمانی که دختر بزرگ ازدواج کند در اغلب خانواده‌ها این امر باعث شده که دختران خانواده مجرد باقی بمانند یا موقعیت‌های مناسب را از دست بدهند.
وی بیان می‌کند: باید بپذیریم که با افزایش سن، ملاک ازدواج نیز سخت‌گیرانه‌تر و از طرفی گزینه‌ها محدودتر می‌شود؛ گاهی دختران برای فرار از خانواده سنتی و کنترل‌گر تن به ازدواج می‌دهند چراکه بعد از ازدواج فشارهای خانواده وجود ندارد که چرا ازدواج نکردی و سرزنش خانواده را کمتر می‌شنوند اما در مواردی نیز زندگی تنهایی را انتخاب می‌کنند و با حمایت خانواده در مکانی جدا از آن‌ها زندگی می‌کنند.
تجرد قطعی با آمار صحیح و علمی بررسی شود
این روانشناس تأکید می‌کند: عوامل اجتماعی نیز تأثیر زیادی بر این امر دارد، نبود عدالت اجتماعی، کمبود مشارکت اجتماعی، مشکلات اقتصادی و فرهنگی و تعارض‌های موجود در جامعه می‌تواند سرخوردگی، یاس و ناامیدی را ایجاد کند، جوانی که سرخورده است و شغل مناسبی ندارد که بتواند نیازهای اولیه خود را برآورده کند به سراغ ازدواج نمی‌رود.
وی بیان می‌کند: با تدوین برنامه‌های مناسب می‌توان زمینه ازدواج را برای جوانان فراهم کرد، طبق آماری که ارائه‌شده در استان قزوین به‌تناسب جمعیت، مجردان قطعی در روستا افزایش‌یافته است این امر نیاز به پژوهش صحیح و علمی دارد که چرا این موضوع اتفاق افتاده است و نمی‌توان تنها فاکتور مهاجرت مردان در نظر گرفته شود.
برزگر عنوان می‌کند: مهاجرت یکی از دلایل بروز این پدیده است اگرچه در روستاها اغلب سالمندان و دختران باقی می‌مانند و پسرها برای ادامه تحصیل یا شغل به شهر می‌روند، از طرفی شاهد تغییر فرهنگ در روستاها هستیم به‌طوری‌که سبک زندگی روستایی به سبک زندگی شهری بدل شده است؛ بنابراین معیار انتخاب همسر نیز تغییر پیداکرده است.
وی اظهار می‌کند: اگرچه تأکید می‌کنم مجردی منافاتی با موفقیت ندارد و می‌تواند انتخاب هر فردی باشد اما نیاز است سیاست‌گذاران اجتماعی و مسئولینی که در حوزه اجتماعی فعالیت می‌کنند نسبت به این پدیده حساس باشند و مواردی که باعث ایجاد آن شده است را دریابند.
این مشاور تأکید می‌کند: چند عامل جمع می‌شوند تا پدیده‌ای اتفاق بیفتد، جامعه یک موجود زنده است و هر کاری بکنیم در سایر قسمت‌های اجتماع تأثیر خود را می‌گذارد بنابراین نیاز است که تحقیقات علمی صورت بگیرد و با معیار درست علمی بر مبنای آمار و اطلاعات صحیح و واقع‌بینانه برنامه‌ریزی صورت بگیرد، نباید بلندپروازانه فکر کنیم بلکه طبق آمار درست و به‌روز، برنامه‌ریزی باید در قالب اهداف کوتاه‌مدت، بلندمدت و میان‌مدت باشد.
وی خاطرنشان کرد: تنها راه کاهش تجرد قطعی دختران در جامعه تشویق به ازدواج نیست باید این پدیده را بررسی کنیم اگر قسمت‌های بد موضوع را اصلاح کنیم همه آدم‌ها برای ازدواج ساخته نشدند و برخی نباید ازدواج کنند، نباید فرد را مجبور به ازدواج کنیم بلکه باید معیارها را تغییر دهیم و واقع‌بینانه به موضوع نگاه کنیم، باید از طریق روش‌های علمی برنامه‌ریزی کنیم.
برزگر عنوان می‌کند: تغییرات اجتماعی می‌تواند منجر به یکسری رفتار سازنده باشد یا ناسازگاری را افزایش دهد، در حال حاضر شاهد پدیده ازدواج سفید نیز هستیم بنابراین باید واقع‌بینانه برخورد کنیم، وقتی دختر ما وارد فعالیت اجتماعی می‌شود و دانشگاه می‌رود اغلب نمی‌تواند سنتی رفتار کند بنابراین نیاز است که با توجه به شرایط روز جامعه برنامه‌ریزی درستی صورت بگیرد.
به گزارش ایسنا، تجرد قطعی دختران در ایران افزایش پیداکرده است، اما نمی‌توان آن را به طبقه خاصی از جامعه نسبت داد ما در مواردی شاهد بوده‌ایم که در خانواده‌های سنتی و حتی روستاها تجرد قطعی دیده‌شده است؛ مهم‌ترین پیامد تجرد قطعی احساس تنهایی است. انسان‌ها نیازمند داشتن خانواده‌ای هستند که کانونی پرمهر و محبت داشته باشند، روزی انسان پا به سن سالخوردگی می‌گذارد و آن زمان پیامد تجرد قطعی خودش را نشان می‌دهند.
از طرفی مشکل ازدواج، تغییر ساختار اجتماعی و متعاقب آن پرداختن به مقوله ازدواج با رویکرد خطی هرگز قادر به پاسخگویی و احتمالاً حل این پازل هزار قطعه نیست، نیاز است که وزارتخانه‌های مرتبط از صاحب‌نظران سیستم‌های اجتماعی مرتبط با مقوله ازدواج و خانواده بهره بگیرند تا این مسئله را به‌صورت ریشه‌ای حل کنند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز استانی-اجتماعی ازدواج تجرد قطعی زندگی مجردی
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
امارات هیچ سندی بر مالکیت ۲ جزیره «آریانا» و «زرکوه» ندارد
اگر جمهوری اسلامی نبود قطع به یقین جبهه مقاومت وجود نداشت
کمیسیون پزشکی برای محیط بان آسیب‌دیده شاهرودی تشکیل می‌شود
پیگیری و اجرای مناسب برنامه ها نسخه اصلی حل مشکلات در استان تهران است
زلزله رستم آباد خسارتی نداشته است
بسیجیان دو ویژگی تولی و تبری را در خود تقویت کنند
شناسایی ۱۷۵ ملک دولتی مازاد برای مولدسازی در مازندران
حضور بسیجیان در لبنان و سوریه برای دفاع از اسلام و انقلاب است
کشور به ۶ حلقه تولید داروی استامینوفن دست یافته است
لزوم پرهیز از سبک زندگی کاریکاتوری/ مفاخر فرهنگی تجلیل شوند
کوهنورد اردبیلی در علم کوه جان باخت؛ گم شدن نوجوان سیرجانی
دومین ایستگاه هواشناسی کوهستان کشور در اردبیل افتتاح شد
۶ شهید گمنام از دوران دفاع مقدس میهمان کرمانشاه هستند
کوهنورد اردبیلی در علم کوه جان باخت؛ گمشدن نوجوان سیرجانی
مدیریت مصرف انرژی در کشور فرهنگ سازی شود
تحقق عدالت نسبی مطالبه شاهرودی‌ها از آموزش و پرورش استان سمنان
رئیس سازمان بسیج: انقلاب اسلامی هندسه قدرت را در جهان تغییر داد
ستار هاشمی: ضرر فیلترینگ برای ارتباطات کشور بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان است
ضرر فیلترینگ برای ارتباطات کشور بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان است
افزایش۱۲میلیونی جوجه ریزی در استان تهران؛بازار مرغ به ثبات می رسد
بیش از ۲۵ هزار لیتر سوخت قاچاق در هنگ مرزی تایباد کشف شد
متهمین نزاع دسته جمعی «مهدیه» اسلامشهر دستگیر شدند
وزیر کشور و معاون اول رئیس جمهور جویای احوال استاندار مرکزی شدند
سازمان ملل در برابر قتل عام مردم غزه بی خاصیتی خود را نشان داد
ضرورت مهارت آموزی مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی
تداوم تخصیص ارز ترجیحی برای وارد کنندگان تجهیزات پزشکی
بی عملی کشورهای عربی سبب سلطه اسرائیل بر منطقه می شود
مردم کرمان میزبان ۱۰ شهید گمنام در ایام فاطمیه
گیلان میزبان ۶ شهید گمنام می‌شود
کشف ۱۵ تن برنج تاریخ گذشته در اهواز
