میرنیوز
«کله گیپا» اردکان خوراکی ملی شد
2020-06-27T13:58:00+04:30
سیرابی از آن دسته غذاهایی است که یا عاشقش هستید یا از آن بیزارید اما بد نیست بدانید برخلاف تصور عموم که خوردن غذاهایی مثل کله پاچه و سیرابی را مختص ایرانیان می دانند، روز ۲۴ اکتبر هر سال به عنوان روز جهانی «سیرابی» نام‌گذاری شده است؛ غذایی که در حین این که فواید زیادی برای سلامت بدن دارد، زیاده روی در مصرف آن نیز می‌تواند بر سلامت بدن تاثیر منفی بگذارد.
آخرین نشست شورای ملی ثبت میراث‌فرهنگی ناملموس کشور روز سه‌شنبه سوم تیرماه جاری در دفتر ثبت آثار با حضور اعضای این شورا برگزار و از مجموع ۵۵ اثر پیشنهادی از استان‌های ایلام، قم، لرستان، یزد و گیلان، ۴۸ اثر ثبت ملی شد ولی در بین آثار یزدی مطرح شده در این نشست، غذایی به نام «کله گیپا» به چشم می‌خورد که علاوه بر گمنامی، کمتر از ارزش غذایی آن نیز در جایی سخن گفته شده است.
گیپا غذای ۱۰۰ ساله اردکانی‌ها
«الهام متقی» یکی از آشپزهای خانگی اردکان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در مورد این غذای محلی که اینک در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، می‌گوید: «گیپا» یا «دلمهی سیرابی» یکی از غذاهای سنتی و بسیار قدیمی استان یزد است که بین شهرستان‌های این استان از جمله اردکان طرفداران بیشماری دارد.
وی قدمت پخت «گیپا» در شهرستان اردکان را بیش از ۱۰۰سال عنوان و اظهار می‌کند: گیپا غذایی بسیار لذیذ با کلی خواص درمانی که از نظر اقتصادی هم به صرفه است.
این آشپز اردکانی اضافه می‌کند: خواص و فواید سیرابی برای سلامتی بدن و درمان بیماری‌ها سالهاست که از سوی متخصصان توصیه می‌شود که از جمله آنها می‌توان به درمان کم خونی، مفید در رشد و تقویت کودکان، بهترین برای تقویت معده و روده، تقویت و درمان ریزش مو، مفید برای افراد مبتلا به بیماری ام اس، تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت و کمک به تولید اسپرم سالم، کمک در درمان بیماری های عصبی و افسردگی، درمان زخم معده و اثنی عشر و نیز ضد سرطان اشاره کرد.
وی به نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: از جمله سایر خواص و فواید سیرابی برای سلامت بدن ویتامین B۱۲ موجود در آن است که این غذا را به یکی از بهترین خوراکی‌ها برای رفع حالت تهوع زنان باردار تبدیل کرده است و علاوه بر آن حاوی مقادیر اندکی ویتامین E و نیاسین است.
طرز تهیه غذای محلی «کله گیپا»
متقی به طرز تهیه این غذای خوشمزه و ثبت شده در فهرست آثار ملی اشاره و اضافه می‌کند: مواد اولیه پخت این غذای محلی در اردکان شامل سیرابی، برنج، عدس، پیاز و ادویه است و در گذر زمان اندکی نیز دچار تغییرات شده است به طوری که بنا به گفته قدیمی‌ها با توجه به کم بودن برنج در آن سال‌ها، عمدتاً مردم از بلغور گندم و پیاز به جای برنج در پخت گیپا استفاده می‌کردند.
وی مواد لازم جهت آماده کردن این غذا برای دو نفر را شامل سه تکه متوسط سیرابی،دو پیمانه برنج و 1.5 پیمانه عدس نیم پز، یک عدد پیاز متوسط، ادویه شامل نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زیره و نیز روغن به میزان لازم ذکر می‌کند و در مورد نحوه پخت این غذا خاطرنشان می‌کند: ابتدا برنج را از چند ساعت قبل خیس کنید، عدس‌ها را حدود 10 دقیقه بجوشانید تا حالت نیم پز شود، سپس آب برنج و عدس را کاملا بگیرید و در ظرفی دیگر بریزید، پیاز را نگینی خورد کنید و به همراه ادویه‌ها به برنج و عدس اضافه کنید و کاملاً بهم بزنید تا مواد گیپا خوب و یک‌دست مخلوط شوند.
این جوان اردکانی تصریح می‌کند: در مرحله بعد، سیرابی را خوب با آب بشویید و کرک آن را تا حد امکان بگیرید و سپس سیرابی را به سه یا چهار قسمت متوسط تقسیم کنیدکه البته این کار کاملاً سلیقه‌ای است و می‌توانید آنها را ریز، متوسط یا درشت برش دهید.
وی ادامه می‌دهد: تیکه‌های سیرابی باید با نخ و سوزن شبیه بالشتک‌های کوچکی دوخته شود، البته در این مرحله اگر تیکه‌های سیرابی از چند طرف باز هست، باید از قبل کوک بزنید تا یک طرف برای تزریق مواد داخلی گیپا باز بماند. سپس موادی که از قبل مخلوط کردیم را داخل سیرابی می‌ریزیم، در ضمن در این مرحله حتما یک یا دو قاشق غذاخوری روغن داخل سیرابی بریزید تا برنج خشک نشود، البته برخی از چربی‌های داخل خود سیرابی به عنوان روغن استفاده می‌کنم که خیلی در خوش طعمی گیپا تاثیر دارد.
وی یادآور می‌شود: توجه داشته باشید مواد گیپا را در این مرحله کاملا پر نکنید تا هنگام پخت فضا برای بازشدن و حجم گرفتن مواد داشته باشد و سپس در گیپا را بدوزید تا مواد از آن خارج شود.
متقی می‌گوید: در آخر یک پیاز کوچک را داخل دیگ زودپز به صورت نگینی خورد و کمی زردچوبه به آن اضافه کنید و بعد نیز گیپاها را داخل دیگ بگذارید و آب بریزید تا کاملا روی گیپاها را آب بگیرد و در نهایت نیز حدود 2.5 تا 3 ساعت زمان بدهید تا کاملاً پخته شود.
این جوان حامی میراث ماندگار با اشاره به این که در زمان‌های قدیم این غذا را داخل دیگ‌های سنگی و روی آتش طبخ می‌کردند که در لذیذ شدن این غذا تاثیرگذار بود، اضافه می‌کند: این غذا را اگر به همراه کله گوسفند هم بپزید، بسیار خوش طعم می‌شود، ضمن این که روش‌های پخت این غذا در جزییات ممکن است متناسب با سلیقه هر کسی متفاوت باشد به عنوان مثال برخی به مواد گوشت لقمه ای اضافه می‌کنند یا به جای زیره از دارچین یا زنجبیل استفاده می‌کنند هر سه این ادویه‌ها مسهل سیرآبی هستند تا طبع سرد وخشک این غذا را متعادل کنند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز شهرستان اردکان ثبتملي استانی-فرهنگی و هنری غذا
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
دمای هوای کرمانشاه به شکلی محسوس کاهش می‌یابد
نوای جاودانه‌ی استاد احمد مراتب در آرامگاه تخت فولاد، به یادگار ماند
نوای جاودانه‌ی استاد حسن مراتب در آرامگاه تخت فولاد، به یادگار ماند
فیروزآباد فارس لرزید
مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران مطرح کرد؛ ضرورت شناخت و نقش آفرینی در جبهه فرهنگی
پیگیری مشکلات پتروشیمی آبادان از طریق وزیر کار
همه وجود سپاه وقف خدمت به مردم است
امید بخشی به مردم با شعار محقق نمی شود؛ به وعده ها عمل کنیم
«شیراز» میزبان بیست و ششمین جشنواره ملی قصه‌گویی
۶۷۱ کلاس درس جدید به ظرفیت آموزشی مشهد اضافه شد
زادگاه حاج قاسم میزبان اختتامیه دهمین جشنواره روستا و عشایر دوستدار کتاب
ضرورت استفاده از نیروهای بومی در استان سمنان
مراجعه بیش از ۱۰۰۰ نفر با علائم تنفسی به بیمارستان‌های خوزستان
نیروی دریایی ارتش آماده عملیات‌های برون‌مرزی است
رژیم صهیونیستی از مقابله با جوانان مقاومت عاجز است
سردار غیاثی از آحاد مردم برای مشارکت در برنامه‌های هفته بسیج قدردانی کرد
احمد مراتب؛ میراث‌دار موسیقی مذهبی و مکتب تاج اصفهانی
سردار غیاثی از آحاد مردم برای مشارکت در برنامه‌های های هفته بسیج قدردانی کرد
افتتاح مدرسه خیرساز در قم با حضور وزیر آموزش و پرورش + تصاویر
آیت الله اعرافی: حضرت فاطمه (س) پیشگام تغییر معادلات تمدنی بود
ارومیه میزبان ۵ شهیدگمنام/جزییات تشییع شهدا اعلام شد
کلاهبردار ۲۰ میلیاردی توسط پلیس فرودگاه‌های خراسان‌رضوی دستگیر شد
مشکل تامین زمین ایثارگران در یزد حل شد
وزیرآموزش و پرورش: عقب ماندگی فضای آموزشی قم جبران می شود
دستگیری سارقان باغ ویلاهای خالی از سکنه در ساوجبلاغ
ترویج گفتمان مهدویت نیازمند مهدی باوری است
رجوع به سیره شهدا اکسیر شفابخش جامعه است
بازگشت ۵٠ واحد تولیدی راکد در کهگیلویه وبویراحمد به چرخه تولید
پرونده ثبت جهانی دره خرم‌آباد امروز در پاریس بررسی می‌شود
وجود ۲۶۰ هزار نمونه در بانک ژنتیک پزشک قانونی کشور
