میرنیوز
شایعه در چه موقعیت هایی رواج می یابد؟
2020-06-16T06:36:04+04:30
اردشیر بهرامی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شایعه از طبیعی ترین پدیده های اجتماعی و یکی از رایج ترین شیوه های کنش متقابل است که تاکنون کمتر شناخته شده است.
وی ادامه داد: شایعه یک مقوله اجتماعی و روانی با ابعاد گسترده ای است که ابعاد مختلف آن به ویژه در زمان های بحرانی مانند زمان جنگ، حالتی به مراتب حادتر به خود می گیرد، هر چند کارکردهای اجتماعی شایعه کاملا شناخته شده نیست اما بیشتر در وضعیت های ناهنجاری در جامعه به وقوع می پیوندند این بدان معنی است که شایعه گزارش تائید نشده ای از وقایع است که به تعریف و تبیین وضعیت های مهمی که به صورت دو پهلو ظاهر می شود کمک می کند.
بهرامی با اشاره به اینکه شایعه پیامی است که به طرز غیر رسمی و معمولا دهان به دها منتقل می‌شود و به موضوعی مربوط می شود که تحقیق در صحت و سقم آن مشکل است، عنوان کرد: شایعه شامل اطلاعاتی می شود که برای مردم اهمیت دارد، البته ممکن است بخشی از شایعه حقیقت داشته باشد، هر چند می‌توان گفت که این حکم همواره صادق نیست.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه شایعه پیامی است که در میان مردم رواج می یابد ولی واقعیت ها آن را تائید نمی‌کند، بیان کرد: شایعه در موقعیت هایی رواج می یابد که مردم مشتاق خبر باشند ولی نتوانند آن را از منابع موثق دریافت کنند.
وی تاکید کرد: هر گاه آدم ها مشتاق خبرگیری درباره موضوعی باشند، به هر نوع اطلاعاتی در این باره متوسل شده و آن اطلاعات را در میان خودشان پراکنده می کنند.
بهرامی با بیان اینکه از نظر جامعه شناسی پدیده شایعه فرآیندی است که از طریق آن اخباری پخش و اغلب قلب می‌شود بدون آنکه از مجراهای رایج گذشته باشد، تصریح کرد: شایعه می تواند از یک اطلاع نادرست منشاء بگیرد یا آنکه منبع آن اطلاعی درست ولی اغراق آمیز و در هم باشد .
این جامعه‌شناس ادامه داد: شایعه معمولا در زمینه ای از ابهام و تنش که تحت آن هنجارها یا باورها زیر سوال رود، خطراتی وجود داشته باشد یا رفاه کافی در دسترس مردم نباشد، گسترش می یابد.
وی افزود: همه این وضعیت ها باعث نگرانی و توجه می شود، این احساسات انگیزه لازم برای گوش دادن به شایعه و انتقال آن به دیگران را فراهم می آورد.
بهرامی ادامه داد: شایعه بیش از هر چیز از اهمیت و ابهام در موضوع تغذیه می شود، این دو عامل بیانگر کنش متقابل زمینه های فردی و جمعی در شکل گیری و رواج شایعه است .
این جامعه‌شناس عنوان کرد: در انتقال شایعه سه عمل ادراک، به حافظه سپردن و گزارش کردن از فردی به فرد دیگر طی می شود، این مراحل در روند رواج شایعه از یک فرد به فرد دیگر متناسب با دفعات انتقال، تقویت می شود و به طور طبیعی به کاستنی ها و افزودنی هایی بر اصل مطلب منتهی می گردد.
وی ادامه داد: پژوهشگران برای تقسیم بندی شایعه تلاش های فراوانی کرده‌اند، اما از آنجا که روابط اجتماعی به هم پیوسته و انگیزه‌های درونی انسان ها متفاوت است، نمی توان تقسیمی فراگیر به دست داد که در همه جا ماخذ و قابل انطباق باشد .
بهرامی با اشاره به اینکه پژوهشگران انواعی را برای شایعه در نظر گرفته اند، عنوان کرد: شایعه های خزنده، تند و سریع، شناور، شیطانی و وحشت از انواع شایعه هستند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه محتوای شایعه به مرور زمان تغییر می‌کند و میزان این تغییر تا حدود زیادی از واکنش های عاطفی ناشی از شایعه متاثر است، بیان کرد: هر چه قدرت شایعه برای تحریک احساسات بیشتر باشد، احتمال تغییراتی که در محتوای شایعه بروز می کند زیادتر است.
وی ادامه داد: کسانی که شایعه را منتقل می کنند تمایل دارند برخی جزئیات را حذف و بر بعضی تاکید کنند، معمولا تغییراتی که در جزئیات داده می‌شود منعکس کننده ترس ها، تعصب ها، امیدها و دیگر احساسات مردمی است که شایعه را منتقل می سازند.
بهرامی با اشاره به اینکه انتقال یک شایعه فرآیندی اجتماعی است که یک یک افراد می توانند نقش های متعددی در آن داشته باشند، عنوان کرد: عده ای از افراد پیام آورند و بر شایعه تکیه کرده و آن را معتبر دانسته و منتقل می کنند، عده دیگر در نقش افراد شکاک ظاهر می شوند و درباره آنچه می شنوند تردید می کنند و عده ای ممکن است به تعبیر و تفسیر روی بیاورند و مترصد این باشند که چه رخ می‌دهد؟ و در نهایت احتمالا عده ای هستند که براساس شایعه ها تصمیم گیری می کنند و همین که شایعه ای پخش شد به اقدامات خاصی دست می زنند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه هر شایعه ای برای پخش و پذیرش نیازمند ارتباط با مخاطبین خود است، افزود: هر نیاز انسان می تواند به شایعه تحرک و پویایی خاصی ببخشد، مانند کارمندی که از گرانی به تنگ آمده باشد به دلیل نیاز بیشتر مستعد پذیرش شایعه در مورد بهبود اوضاع اقتصادی به خصوص افزایش حقوق و مزایا است تا کسی که این نیاز را ندارد.
وی با اشاره به اینکه تنفر می‌تواند عاملی برای پخش و پذیرش شایعه باشد، ادامه داد: آدمی هنگامی که از کسی متنفر است و تصورات خود را به گونه ای زشت درباره آن ترسیم می کند و بدون هیچ دلیل هر خبر منفی را درباره او می پذیرد، یقینا شایعه در مورد چنین کسی جنبه‌ای انتقام آمیز دارد.
بهرامی ادامه داد: ازجمله دیگر عوامل پخش شایعه می توان به پذیرش شایعه برای توجیه خود، شکستن سکوت ملال آور، تحریف واقعیت ها و ارضای نیاز و محرومیت اشاره کرد.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز استانی-اجتماعی شايعهسازي شايعه
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
نسل جوان با خود آگاهی مسیر انقلاب ادامه دهند
سالن فرهنگی ورزشی شهدای روستای منزل آباد به بهره‌برداری رسید
برای داشتن حرف در دنیا باید بازدارندگی دفاعی و موشکی داشته باشیم
مراجعه ۲۲ نفر به مراکز درمانی اردبیل به دلیل سگ گزیدگی/۷نفر متحمل آسیب جدی شدند
دمای هوای کرمانشاه به شکلی محسوس کاهش می‌یابد
نوای جاودانه‌ی استاد احمد مراتب در آرامگاه تخت فولاد، به یادگار ماند
نوای جاودانه‌ی استاد حسن مراتب در آرامگاه تخت فولاد، به یادگار ماند
فیروزآباد فارس لرزید
مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران مطرح کرد؛ ضرورت شناخت و نقش آفرینی در جبهه فرهنگی
پیگیری مشکلات پتروشیمی آبادان از طریق وزیر کار
همه وجود سپاه وقف خدمت به مردم است
امید بخشی به مردم با شعار محقق نمی شود؛ به وعده ها عمل کنیم
«شیراز» میزبان بیست و ششمین جشنواره ملی قصه‌گویی
۶۷۱ کلاس درس جدید به ظرفیت آموزشی مشهد اضافه شد
زادگاه حاج قاسم میزبان اختتامیه دهمین جشنواره روستا و عشایر دوستدار کتاب
ضرورت استفاده از نیروهای بومی در استان سمنان
مراجعه بیش از ۱۰۰۰ نفر با علائم تنفسی به بیمارستان‌های خوزستان
نیروی دریایی ارتش آماده عملیات‌های برون‌مرزی است
رژیم صهیونیستی از مقابله با جوانان مقاومت عاجز است
سردار غیاثی از آحاد مردم برای مشارکت در برنامه‌های هفته بسیج قدردانی کرد
احمد مراتب؛ میراث‌دار موسیقی مذهبی و مکتب تاج اصفهانی
سردار غیاثی از آحاد مردم برای مشارکت در برنامه‌های های هفته بسیج قدردانی کرد
افتتاح مدرسه خیرساز در قم با حضور وزیر آموزش و پرورش + تصاویر
آیت الله اعرافی: حضرت فاطمه (س) پیشگام تغییر معادلات تمدنی بود
ارومیه میزبان ۵ شهیدگمنام/جزییات تشییع شهدا اعلام شد
کلاهبردار ۲۰ میلیاردی توسط پلیس فرودگاه‌های خراسان‌رضوی دستگیر شد
مشکل تامین زمین ایثارگران در یزد حل شد
وزیرآموزش و پرورش: عقب ماندگی فضای آموزشی قم جبران می شود
دستگیری سارقان باغ ویلاهای خالی از سکنه در ساوجبلاغ
ترویج گفتمان مهدویت نیازمند مهدی باوری است
