میرنیوز
همۀ ما میدانیم صنایع دستی، صنعتی سبز است که با کمترین میزان تخریب محیطزیست بیشترین سود اقتصادی را به ارمغان میآورد اما افرادی که با علم به این نکته بهصورت اصولی در پی رفع موانع تولید و فروش محصولات صنایعدستی باشند، کم تعدادند. یکی از این افراد، نادر گیویانپور، مدیرعامل جمعیت احیاگران روستاهای ایران است که بهتازگی دفتر بهبود و تجاریسازی صنایعدستی روستاییان در اصفهان را راهاندازی کرده و میکوشد غبار را از کلیدواژۀ «اقتصاد هنر» در حوزۀ صنایعدستی بزداید. آنچه در ادامه میخوانید، مشروح گفتوگوی ایسنا با اوست.
هدف از راهاندازی دفتر تجاریسازی صنایعدستی روستاییان چیست؟
بیشترین میزان رشتههای صنایعدستی در کشور ایران و استان اصفهان قرار دارد و به همین دلیل نیز ما پیشنهاد راهاندازی دفتری برای تجاریسازی صنایعدستی را ارائه کردیم چراکه معتقدیم بسیاری از هنرهای سنتی و فرهنگی و صنایع خلاق ما تنها به خاطر نبود جریان اقتصادی و ضعف در اقتصاد هنر دچار نابودی شدهاند. درواقع هدف از تشکیل دفتر تجاریسازی صنایعدستی روستاییان در اصفهان، زنده نگهداشتن هنرهای سنتی با نگاه اقتصادی است.
فکر میکنید زمان مناسبی را برای بازگشایی این دفتر انتخاب کردهاید؟
پیک فروش محصولات صنایعدستی، نوروز است که تعداد گردشگران افزایش مییابد اما متأسفانه امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا این فرصت را از دست دادیم بهطوریکه درمجموع، این حوزه چیزی نزدیک به ۱۸۰۰ میلیارد ضرر کرد. از همین رو خیلی از کارگاههای تولید صنایعدستی اکنون روبهزوال و تحتفشارند و شرایط سختی را میگذرانند اما ما یقین داشتیم ظرفیتهایی هم هست که با تکیهبر آنها میتوان از این شرایط سخت عبور کرد و تولید صنایعدستی را به یک جریان دائمی درآمد باارزش افزودۀ بسیار تبدیل ساخت. لازمۀ این کار نیز خلاقیت در طراحی، تولید و عرضه است.
دربارۀ فرایند تجاریسازی صنایعدستی بیشتر بگویید.
تجاریسازی یک فرایند کاملاً تخصصی و آکادمیک است که در رشتۀ هنرهای سنتی و صنایعدستی ایران، هنوز نتوانسته جای خود را باز کند. چند سال قبل که بهعنوان مشاور با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روی بحث برندسازی برای هنر کار میکردم، راهکارهایی مثل برگزاری بازارچههای موقت و برگزاری حراجهای گوناگون پیشنهاد شد که حراج تهران یک نمونه از آن بود اما در مسیر درستی قرار نگرفت و نتوانست با داشتن یک جریان اقتصادی شفاف جای خود را در بین عامۀ مردم باز کند.
ما در پی این هستیم که با استفاده از ظرفیت تولیدکنندگان صنایعدستی محلی و بومی _که بیشتر کاربردی هستند تا تزیینی_، تعریف جدیدی از این محصولات ارائه کنیم بهگونهای که مردم آن را بشناسند و از آن استفاده کنند. اکنون بار این رسالت بر دوش دفتر تجاریسازی و بهبود صنایعدستی روستاییان است که پیشتر بهنوعی حلقۀ مفقودۀ کسبوکار هنر یا اقتصاد هنر به شمار میرفت.
مقدمات این تجاریسازی چیست؟
زمانی در مجتمع فرهنگی هنری فرشچیان و با همکاری مجموعههای مختلف تولیدکنندۀ خرد خانگی و فردی بازارچههای موقت صنایعدستی برپا کردیم و این رخداد با تکیهبر بحث «سبک زندگی» در حوزۀ مطالعات دفتر تبلیغات اسلامی کشور همزمان شد. ازآنجاکه بنده بهعنوان دبیر سبک زندگی، مد و پوشاک در آن برهۀ زمانی فعالیت داشتم، به نقصان رابطه بین طراح، تولید و مصرفکننده پی بردم و احساس کردم باید کاری کرد که مصرفکننده شوق خرید داشته باشد. البته ایجاد این انگیزه، به یک برنامۀ استخواندار اقتصادی نیازمند بود و ما بر این واقف بودیم که متأسفانه در سطح کلان نیز موفق نشدهایم آنطور که بایدوشاید تولیدات هنریمان را در قالب یک نام شناختهشده به دنیا و حتی مردم استانهای مختلف کشور خودمان معرفی کنیم.
هر شهر و روستایی یک صنایعدستی منحصربهفرد دارد که با قرار گرفتن در پروسۀ برندسازی، ثبت حقوقی، انتخاب عنوان مناسب و رعایت اصول بستهبندی میتواند آن محصول را مخاطب پسند کند اما ازآنجاکه ما در گردشگری نیز نتوانستهایم برندسازی درستی برای شهرهایمان داشته باشیم، در امر برندسازی برای سوغات این شهرها نیز عقبماندهایم.
استفاده از پتانسیل تولیدکنندگان و جوانان خلاق عرصۀ صنایعدستی بهمنظور شناساندن محصولات این حوزه به مردم، نیازمند همکاری و همیاری مجموعههای مختلف مثل شهرداریهاست که میتوانند با ساخت المانها، مجسمههای شهری و... فرهنگ عمومی و سواد بصری مردم را بالاتر ببرند و توجه آنها را به جذابیتهای صنایعدستی بومی جلب کنند. تنها از رهگذر تغییر سبک زندگی است که مردم کمکم نگاههای لاکچری و سرمایهای را نسبت به تولیدات هنری کنار میگذارند و پای این محصولات را به زندگی روزمره خود باز میکنند.
دولت در امر تجاریسازی صنایعدستی چه وظیفهای بر عهده دارد؟
تجاریسازی پارامترهای مختلفی دارد که اساسیترین آن، نقش دولت در این زمینه است. وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی در ایران دو مجموعه دولتی هستند که میتوانند تسهیلگر ایجاد یک بستر برای رشد توجه مردم به صنایعدستی باشند. اساساً در دنیا، بازاریابی تجارت هنر، به کمک دولتها انجام میشود و ما در این عرصه به توجه این دو وزارتخانه نیازمندیم تا یک خروجی مناسب برای اقتصاد فرهنگ و هنرمان داشته باشیم.
دیگر بازیگران این عرصه چه کسانی هستند؟
اتحادیه صنایعدستی و هنرهای دیگر که ذات مردمی دارد و میتواند علاوه بر بحث ساماندهی تولیدکنندگان، بحث توانمندسازی آنان را نیز مدنظر داشته باشد. به این معنی که علوم مرتبط با تجاریسازی، صرفۀ مالی و ... را از طریق ساختار خود به آنها انتقال بدهد. در حال حاضر نیز چند سرمایهگذار اقدام به راهاندازی فروشگاههای حرفهای صنایعدستی کردهاند که قدمی خوب برای معرفی هر چه بهتر محصولات تولیدی بومی است و نشان میدهد که ورود سرمایهگذاران به این عرصه راهگشاست.
پارامتر نهایی در فعالیت روبه رشد صنایعدستی نیز شخص تولیدکننده است که در حوزۀ خود تجربه و علم و سابقۀ بسیار دارد اما در بحث بازاریابی، بازار سازی و عرضۀ محصولات صنایعدستی، اطلاعات آکادمیک ندارد و علاوه بر خود، دستگاههای مرتبط نیز باید امر راهنمایی تخصصی آنان را بر عهده بگیرند.
برای برندسازی در حوزۀ صنایعدستی چه باید کرد؟
برند سازی هنر و صنایعدستی نیازمند استراتژی است و شاخصهای آن به اطلاعات و دانستههای ما نسبت به محصول یا خدماتی که میخواهیم ارائه کنیم برمیگردد. استراتژی ما در بحث برندسازی هنر و صنایعدستی باید مبتنی بر نیاز بازار باشد، اولویت جغرافیایی در تولید و عرضه را مشخص کند و هویت بصری مناسبی نیز داشته باشد که این هویت بصری شامل بستهبندی، طراحی نشان، رنگ سازمانی، شعار مرتبط با محصول و ... میشود.
خیلی از صنایعدستی ما مخاطب خاصی در سطح داخلی و خارجی دارد و شعارهایی که برای برند سازی در نظر گرفته میشود باید به این مخاطب خاص توجه داشته باشد. بحث طراحی و بستهبندی نیز یکی از مشکلات عمدۀ حوزۀ صنایعدستی است و میبینیم اثری که برای خلق آن ساعتها وقت و ظرافت و خلاقیت صرف شده هنگام فروش با حداقل شرایط به مشتری ارائه میشود بهطوریکه شأن و شخصیت آن هنر نادیده گرفته میشود.
یکی از پارامترهای برندسازی ایجاد بستهبندی کاربردی و مناسب است بهگونهای که برای توریست قابلحمل باشد، به اثر آسیب وارد نکند و انعطافپذیر باشد؛ یعنی جای کمی در چمدان او به خود اختصاص بدهد. کیفیت بستهبندی در انتخاب توریستها اهمیت دارد بنابراین ضروری است که تولیدکنندگان با طراحان ارتباط بیشتری داشته باشند و اداره پست نیز بهعنوان متولی حملونقل از جابجایی درست این محصولات شکننده حمایت کند.
ادبیات مناسب فروشندگان و تولیدکنندگان صنایعدستی نیز میتواند بر نوع نگرش مخاطب اثر بگذارد. برای شرح این مسئله استاد محمود فرشچیان را مثال میزنم که نامش برندی در حوزۀ هنر نگارگری است و با اخلاق حرفهای و نیکوی او ارتباط تنگاتنگی دارد.
برندسازی را در عرضۀ یک محصول تا چه حد مؤثر میدانید؟
از نزدیک به هفت هزار سال پیش تاکنون در روستای کلپورگان ایران توسط زنان محلی سفال تولید میشود اما ازآنجاکه ساختار منسجمی برای عرضۀ این محصول وجود نداشته و برندسازی مناسبی برای آن نشده، هنوز که هنوز است نتوانسته به جایگاه اقتصادی شایستۀ خود دست پیدا کند. صنایعدستی یک صنعت سبز است که اشتغال پایدار ایجاد میکند و با کمترین میزان تخریب محیطزیست، بیشترین سود اقتصادی را به ارمغان میآورد بنابراین لازم است که ما با تأکید و توجه بر تمام پارامترهایی که به چرخیدن چرخ این صنعت کمک میکنند و یکی از آنها برندسازی است، در جهت رونق آن گام برداریم.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
دیدار استاندار خراسان جنوبی با خانواده مرحوم «امیرمحمدخالقی»
استاندار خراسان جنوبی با خانواده مرحوم «امیرمحمدخالقی»
شکستگی خط انتقال آب شرق گیلان
احتمال سفر پزشکیان به اصفهان پیش از پایان سال
رئیس جمهور به اصفهان سفر میکند
مهارت آموزی دانش آموزان رویکرد محوری وزارت آموزش و پرورش است
ظرفیت تولید برق استان سمنان ۱۲۰۰ مگاوات است
افزایش مبادلات تجاری توسعه حمل و نقل ریلی ایران- آستانه در بندر شهید رجایی
۱۰ هزار مازندرانی به اردوی راهیان نور اعزام شدند
شیخ الاسلام: تغییر برنامه درسی در دستور کار وزارت آموزش و پرورش است
امنیت، زیربنای تمامی پیشرفتها و تحولات اجتماعی و اقتصادی است
اطفای حریق آپارتمان ۴ طبقه در شیراز
صدور هشدار نارنجی هواشناسی برای استان فارس
جهادی بودن اساس رسالت طلبگی و اثرگذاری اجتماعی و فرهنگی است
کشف خط لوله ۷۰۰ متری انتقال سوخت قاچاق در سواحل قشم
اجرای طرح های آبرسانی در شهرستان عباس آباد
لیدر تجمعات دهدشت دستگیر شد
کاهش ۷۰ هزار تنی واردات موز به استان سیستان و بلوچستان
بیمارستان تخصصی درمان ناباروری مازندران لنگ اعتبار است
ثبت ۱۳۶ میلیون هکتار اراضی ملی
فارس رتبه اول در تولید «طلای سفید ایران»
هیچ گونه کمبودی در بازار ماه رمضان و شب عید پذیرفتنی نیست
توهم اقتدار دشمن را با جهاد تبیین باید از بین برد
القاصی مهر: قاچاق سوخت تهدیدی برای امنیت عمومی نیز محسوب میشود
اقتصاد دریا محور میتواند مشکلات مناطق جنوبی کشور را حل کند
حوزه علمیه خراسان پیشرو در تولید محتوای دینی در فضای مجازی است
القاصی مهر: ۴۱ فرد مرتبط با شبکههای قاچاق سوخت در استان تهران دستگیر شدند
اطفا حریق آپارتمان ۴ طبقه در شیراز
القاصی مهر: ۴۱ فرد مرتبط با شبکه های قاچاق سوخت در استان تهران دستگیر شده اند
۸۹ نفر در مازندران قربانی کلاهبرداری ارز دیجیتال شدند