میرنیوز
تنها منار جنبان تمام خشتی جهان در معرض تخریب
2020-05-18T13:28:17+04:30
روستای تاریخی خرانق که گذشتگان آن را خورانق یا «زادگاه خورشید» نام نهاده‌اند، یکی از ظرفیت‌های گردشگری استان یزد و شهرستان اردکان است که با بافت ماندگار روستایی، اصالت فرهنگ ایرانی را به رخ بازدیدکنندگانش می‌کشاند.
«محمود فتاحی اردکانی» از نویسندگان طنزپرداز اردکان به منارجنبان خرانق لقب «منارجنبان بدشانس» را داده است چرا که به گفته وی، اگر این منارجنبان که تنها منارجنبان تمام خشتی دنیا است، در جای دیگری از ایران بود، شاید روزانه هزاران نفر از دوستداران میراث کهن ایران را از چهار گوشه‌ی دنیا به آنجا می‌کشاند.
منارجنبان خرانق که با نوع معماری خارق‌العاده خود با قدرت دست به حرکت در می‌آید، تنها منار جنبان تمام خشتی است چرا که دیگر منارجنبانی که در اصفهان بنا شده، در خود کاشی‌کاری‌هایی نیز دارد.
اثر ۴۵۰۰ ساله ولی مهجور
«محسن میرجانی ارجنان» سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اردکان در گفت‌و گو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به دیرینگی ارگ تاریخی خرانق، می‌گوید: در پهنه ای که اولین طلیعه خورشید بر دشت یزد - اردکان می تابد و در مجاورت معادن سنگ آهن چادرملو، اورانیوم ساغند، باریت، روی و گرانیت خرانق و بسیاری از ظرفیت های مادی و معنوی فراوان این منطقه، بنای ارزشمند ارگ تاریخی خرانق در کمال مهجوری، مورد بی مهری قرار گرفته است.
وی افزود: در کنار چنین معادنی، قلعه‌ای به جای مانده که بر اساس دانسته‌های فعلی به دوران ساسانیان و اگر روزی کلنگ باستان شناسان لایه ها و زوایای پنهان آن را بکاود، شاید دیرینگی آن به بسی سال دورتر بیانجامد.
این مسئول ادامه داد: بافت قدیمی این منطقه دارای ۸۰ خانه که بیشتر آنها نیز دو یا سه طبقه هستند، متناسب با توان اقتصادی و موقعیت اجتماعی قلعه نشینان طراحی و ساخته شده است، دیواره‌های این ارگ نیز از خشت و گل بوده و سقف بناهای آن نیز از تیرهایی چون حصیرهای الیافی، چوب و پوشال ساخته شده است.
رئیس پایگاه پژوهشی اردکان تصریح کرد: سقف‌های گنبدی و گهواره‌ای و شش برج نگهبانی متصل به بدنه قلعه از دیگر ویژگی‌های این مجموعه است.
شباهت‌های منار جنبان خرانق و مناره‌های مسجدجامع یزد
میرجانی خاطرنشان کرد: مناره ارگ تاریخی خرانق، یک راه پله به شیوه غلام گردش دارد که شامل دو ردیف پله به صورت رفت و برگشت است و مشابه آن را در یکی از مناره های مسجد جامع یزد شاهکار بجای مانده از دوره آل مظفر شاهد هستیم.
وی با اشاره به سه طبقه‌ای بودن این مناره و در حال تخریب بودن یکی از طبقاتش به علت باد و طوفان، تصریح کرد: عرض پلکان‌های داخل این منار در قسمت پایین، ۶۰ تا ۷۰ سانتی متر است.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اردکان گفت: عرض این پلکان در قسمت بالا به ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر می‌رسد و آنچه این اثر را متفاوت کرده حرکت کردن منارجنبان است که به راحتی با دست می‌توان آن را تکان داد البته در سالهای اخیر به علت کم شدن مقاومت این سازه، چنین اقدامی جایز نیست.
فانوس خانه‌ای در مجاور کویر
«محمدعلی آخوندی» پیرمرد ۱۰۰ ساله خرانقی نیز در خصوص این بنای تاریخی در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: این مناره دارای سه طبقه است و در ضلع شمالی مسجد جامع خرانق بر پا شده که قدمت آن از خود مسجد بیشتر است.
وی ادامه داد: این منار جنبان در قسمت بالایی‌اش ساختاری چوبی داشته که بر اثر زلزله و وزش باد کج شده است و اهالی از بیم افتادن، آن را بریده و پایین آورده‌اند.
این سالخورده‌ی خرانقی با اشاره به این که این سازه، مناره‌ای به ارتفاع ۱۵ متر از بام مسجد برخواسته دارد و از نقاط مختلف منطقه می‌توان آن را تماشا کرد، افزود: منارجنبان خرانق از مرتفع‌ترین بناهای منطقه است و در گذشته از آن به عنوان برج دیده‌بانی و فانوس‌خانه استفاده می‌کردند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز «میراث کهن ایران» چادرملو شهرستان اردکان منارجنبان قلعه تاريخي خرانق
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
دیدار رئیسی و علی‌اف آغاز شد + تصاویر
بهره‌برداری از بزرگترین مرکز درمان ناباروری شرق کشور
هدفگذاری رشد ۴۴ درصدی بخش صنعت، معدن و تجارت ایران
اهمیت استراتژیک "سد قیزقلعه‌سی" برای ایران و آذربایجان
۱۰ هزار نفر در قوه قضائیه استخدام می‌شوند
دستگیری فرد مرتبط با شبکه‌های معاند در اصفهان
روند نزولی جمعیت متوقف شد/ جلوگیری از سقط ۴هزار جنین سالم
افتتاح سد قیزقلعه‌سی با حضور رؤسای جمهور ایران و آذربایجان
اذعان آمریکا به کمک ۱۱ کشور به اسرائیل در حمله موشکی ایران
سانحه برای بالگرد رئیس‌جمهور در آذربایجان شرقی/ درحال تکمیل
جلسه شبانه وزرا و فرمانده سپاه در منطقه سانحه بالگرد رئیسی
علی‌اف: دخالت بیگانگان را برنمی‌تابیم/ از ایران حمایت می‌کنیم
امیر نصیرزاده: دشمنان علیه ایران تغییر رویکرد داد‌ه‌اند
رئیسی: روابط ایران و آذربایجان گسسته نخواهد شد
همه مقصران و متهمان سیل دردناک مشهد
وحیدی: هنوز به نقطه مدنظر سانحه بالگرد نرسیده‌ایم
محل دقیق سانحه بالگرد شناسایی شد
فرمانده کل سپاه به محل سانحه بالگرد رئیس جمهور رفت
اما و اگرهای ساماندهی دستفروشان در بیرجند
تداوم دست‌اندازی‌ها به چشمه مرغک رونیز استهبان فارس
دستگیری ۸۹ قاچاقچی ارز و کالا در شهریار
کشف ۱۰۲ هزار لیتر سوخت قاچاق در سواحل عسلویه
مهاجرت یک میلیون بال پرنده تابستان‌گذران به مازندران
حمایت آیت الله نوری همدانی از پاسخ کوبنده ایران به اسرائیل
انتقام ایران پاسخی به خباثت‌های رژیم صهیونیستی بود
دپوی چوب آلات برای قاچاقچیان ناامن خواهد بود
حملات سپاه ثابت کرد رژیم صهیونیستی مترسکی بیش نیست
جزئیات رقابت‌های جهانی تکواندو در کیش
تجمع خیابانی مردم تبریز در حمایت از عملیات سپاه علیه اسرائیل
پیش‌بینی رگبار برف در ارتفاعات لرستان
