میرنیوز
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب فرهنگ مردم شیراز در دوره سعدی و حافظ، یکی از موضوعات یازدهگانهایست که در طرح بزرگ «خورشیدهای سهگانه» به انجام رسیده است. این طرح، برای ساخت یک مجموعه نمایشی در پیوند با زندگی و روزگار سعدی، خواجو و حافظ صورت گرفت بنابراین ضرورت داشت در پژوهشی مستقل و مستند آنچه برای فیلمنامهنویس و کارگردان و سازندگان مجموعه در پیوند با آداب و رسوم و باورها، پوشش، غذاها، شغلها و موضوعات دیگر فرهنگ مردم در دو سدهی هفتم و هشتم در شیراز وجود داشته است فراهم آید.
کاووس حسنلی، مدیر پروژه دو سده سخنوری در این نشست، درخصوص این طرح گفت: امروز حتی اگر سریال خورشیدهای سهگانه نیز ساخته نشود، مجموعه دو سده سخنوری، منبع پژوهشی ارزشمندی برای پژوهشگران خواهد بود.
دکتر صرفی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، بهعنوان اولین منتقد این نشست، کتاب «فرهنگ مردم شیراز در دوره سعدی و حافظ» را کتابی ارزشمند ارزیابی کرد و گفت: ایهام ظریفی که در کلمه «فرهنگ» در نام کتاب است؛ از یکسو معنای دیکشنری و از سوی دیگر مباحث فرهنگی را دربرمیگیرد و در متن کتاب هم با این دو معنا روبهروییم.
او افزود: استفاده شاعران و نویسندگان در متون منظوم و منثور از فرهنگ و عناصر عامه بهاختصار است. آنها جزئی از عناصر فرهنگی را گرفته و باقی مطالب باید در ذهن مخاطب شکل بگیرد. اثری مانند فرهنگ مردم شیراز در دوره سعدی و حافظ، مخاطب این متون را برای فهم بهتر و سپیدخوانی یاری میکند.
وی گفت: این اثر آمیزهای از ادبیات رسمی و فرهنگ عامه است. مدخلگزینی و فصلبندی کتاب بسیار خوب است و نویسندگان کتاب امانتدار بودهاند.
از نظر این استاد زبان وادبیات فارسی، افزودن یک مقدمه روششناسانه به این کتاب ضروری است.
صرفی معتقد است: بعضی مدخلهای روشن و آشنا نیاز به توضیح نداشتهاند و احتمالاً، مؤلفان برای حفظ یکدستی اثر آنها را هم در کتاب آورده و توضیح دادهاند. اوهمچنین به برخی برداشتهای اشتباه مؤلفان در این کتاب اشاره کرد و گفت: این موارد بسیار اندک است؛ اما بهتر است در چاپهای بعدی مدنظر قرار گیرد.
فهیمه حیدری، دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز نیز که خود از ویراستان مجموعه دو سده سخنوری بوده است، دومین منتقد این نشست بود.
حیدری در ابتدا به ارزش و اهمیت متون دانشنامهای و فرهنگنامهها در حوزههای مختلف پژوهشی پرداخت و بیان کرد: گرچه این متون دارای گستردگی و وسعت بسیاری است، اما برخی از این متون مانند فرهنگ مردم شیراز در دورهی سعدی و حافظ، چارچوب ثابت و مشخصی دارند که هم در بعد زمانی و هم در بعد مکانی کاملاً نظاممند است.
وی پس از ارائه مختصری در معرفی فصلهای کتاب، به تعریف فرهنگ و نسبت فرهنگ و طبیعت اشاره کرد و از منظری به معرفی این کتاب پرداخت که نشان داده شود کاربست متون فرهنگنامهای همچون فرهنگ مردم شیراز در پژوهشهای ادبی چگونه است، تا بدین طریق نقش بنیادین چنین آثاری بهمثابهی پایههای پژوهشهای دیگر مشخص شود.
در بیان این منتقد، نوع نگاه به متون فرهنگنامهای از منظر علومی چون مطالعات فرهنگی یا نشانهشناسی اجتماعی مدنظر بود. وی هدف خود را از حضور در این برنامه علاوهبر معرفی اجمالی و بررسی کتاب فرهنگ مردم شیراز در دورهی سعدی و حافظ، بررسی قابلیت متون فرهنگنامهای برای پژوهشهای دیگر عنوان کرد و گفت: علاوهبر شناخت تقریباً جامعی که چنین متونی از دانشها یا فرهنگهای مدنظر ارائه میدهند، نگاهی بسامدگونه به مدخلها میتواند یکی از ابزارهای پژوهشگران برای تحلیل باشد.
بهگفته دکتر حیدری، چنین فرهنگنامههایی را میتوان دستمایهای ارزشمند برای پژوهش در حوزههایی چون مطالعات فرهنگی، مردمشناسی، نشانهشناسی اجتماعی و حتی مطالعات منطقهای دانست.
وی در میان سخنان خود، جای بحث «مکان» بهمعنی «مسکن و محل زیست مردم» در دو قرن هفتم و هشتم را در این پژوهش را خالی دانست و اظهار داشت: مدخلهای مرتبط با مکان بر غنای بیشتر این اثر میافزود؛ چراکه انسان متأثر از مکانیست که در آن رشد یافته و بالنده شده است.
وی گفت: کتاب فرهنگ مردم در دوره سعدی و حافظ، به میزان درخورتوجهی نشانگر جریان زیست فرهنگی ما در دو قرن هفتم و هشتم هجری است که از مهمترین قرون در شکلگیری و خلق آثار ارزندهی ادب فارسی بهشمار میرود.
فرزانه معینی، سرپرست مؤلفان نیز در این برنامه، درخصوص چگونگی تدوین کتاب سخن گفت. او آثار سعدی و حافظ را منابع اصلی این پژوهش برشمرد و توضیح داد: برای تألیف این کتاب که ساختار دانشنامهای دارد و بخشی از فرهنگ مردم قرن هفتم و هشتم شیراز را بازمینماید، پس از تعیین موضوعات کلی و مطالعهی منابع، حدود هفتهزار فیش در سامانهای ویژه و تحت وب ساماندهی نوشته شد. در مرحلهی سوم، مقالههای جداگانه برای هر مدخل، از سامانهی یادشده، گزارشگیری و تدوین شد.
مؤلفان دیگر کتاب، مدینه کرمی، دکتر انسیه هاشمی و دکتر ابراهیم اکبری نیز درباره منابع و بخشهایی که تألیف کرده بودند، توضیحاتی ارائه دادند تا فصول پنجگانهی کتاب برای مخاطبان معرفی شود. به گفته ایشان کتابهای «مقاصدالالحان»، «طبیبانههای حافظ»، «اصطلاحات دیوانی دورهی غزنوی و سلجوقی»، «سازمان اداری خوارزمشاهیان» و «کلیات بسحاق اطعمهی شیرازی، به تصحیح و توضیح منصور رستگار فسایی از منابع مهم پژوهشی کتاب فرهنگ مردم شیراز بوده است.
نشست «بررسی و نقد کتاب فرهنگ مردم در دورهی سعدی و حافظ» که باحضور جمعی از ادبدوستان و دانشگاهیان ترتیب یافت، با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، مدیریت فرهنگی و مرکز پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، بهصورت مجازی برگزار شد.
منبع : خبرگزاری مهر
اما و اگرهای ساماندهی دستفروشان در بیرجند
تداوم دستاندازیها به چشمه مرغک رونیز استهبان فارس
دستگیری ۸۹ قاچاقچی ارز و کالا در شهریار
کشف ۱۰۲ هزار لیتر سوخت قاچاق در سواحل عسلویه
مهاجرت یک میلیون بال پرنده تابستانگذران به مازندران
حمایت آیت الله نوری همدانی از پاسخ کوبنده ایران به اسرائیل
انتقام ایران پاسخی به خباثتهای رژیم صهیونیستی بود
دپوی چوب آلات برای قاچاقچیان ناامن خواهد بود
حملات سپاه ثابت کرد رژیم صهیونیستی مترسکی بیش نیست
جزئیات رقابتهای جهانی تکواندو در کیش
تجمع خیابانی مردم تبریز در حمایت از عملیات سپاه علیه اسرائیل
پیشبینی رگبار برف در ارتفاعات لرستان
توزیع ۶۰۰هزار تن نهادههای دامی بین دامداران لرستان
انتخابات دور دوم زنجان، طارم و خدابنده نیمهالکترونیکی است
هواشناسی هشدار داد؛ سرمازدگی در کمین باغات استان سمنان
وزارت نفت برای جمعآوری فاضلاب جزیره خارگ پای کار بیاید
سرریز فاضلاب شهرک صنعتی شماره ۲ اردبیل به قرهسو
خبر وزیر کشور از احداث ۱۶۰۰ کلاس درس در سیستان و بلوچستان
قدردانی علمای اهل سنت خراسان شمالی از عملیات «وعده صادق»
پهلودهی ۲۵۰۰ فروند شناور کانتینری در بندر شهید رجایی
قدردانی علمای برجسته اهلسنت از سپاه؛ دلِ جهان اسلام شاد شد
اختصاصی| حمایت جبهه ایستادگی ایران اسلامی زنجان از لیست شورای ائتلاف
رئیس دیوان عدالت اداری: قوه قضائیه استقلال وکلا را در هر زمان به رسمیت میشناسد
دستگیری اکرم لاهوری تروریست + جزئیات
لیست شورای ائتلاف برای انتخابات مجلس خبرگان و شورای اسلامی در همدان + اسامی
محکوم مالی فراری هنگام خروج غیرقانونی از کشور بازداشت شد + جزئیات
دغدغههای نخبگان خراسان جنوبی با نامزد انتخابات خبرگان رهبری + تصاویر
رئیسی: امیدواریم مجلس قوی برای پشتیبانی از مردم و کمک به دولت تشکیل شود
رونمایی از دیوارنگاره جدید میدان ولیعصر(عج) زنجان/ "روشن شود جهانی؛ وقتی که تو بیایی"
تب تند رقابتهای انتخاباتی در اصفهان/ تشکیل ائتلاف بانوان و ائتلاف آبی نظرها را جلب کرد