میرنیوز
هنر مفهومی می‌تواند به وضعیت تروماتیک جامعه کمک کند
2024-12-18T13:09:35+03:30
به گزارش خبرگزاری مهر، بعد از یک جشنواره و چندین اجرای هنر مفهومی، در آستانه برگزاری دومین جشنواره «هنر مفهومی»، شارگالری نشست تخصصی با حضور علاقه‌مندان این هنرها برگزار کرد. در این نشست هفت تن از چهره‌های معتبر هنر و فلسفه هر کدام در مدت‌زمان کوتاهی نکته‌های گوناگونی را دربارۀ هنر مفهومی ارائه دادند.
به گفته احسان شعردوست مدیر شارگالری که خود این نشست را نیز مدیریت و اجرا می‌کرد، سخنران‌ها از چهار کشور مختلف در این نشست به‌صورت حضوری و آنلاین حاضر شدند که همین موضوع کار برگزاری این نشست را دشوارتر می‌کرد. با این وجود و با اینکه برگزاری چنین نشستی در سطح تخصصی دشواری‌های خاصی دارد اما با توجه به استقبال علاقه‌مندان، به‌زودی ویدیوها و صوت این نشست نیز منتشر خواهد شد تا علاقه‌مندانی که به هر دلیل نتوانستند حاضر باشند از محتوای این نشست بهره ببرند.
در ابتدا و پس از معرفی سخنرانان، حسین اکبری‌نسب عضو هیئت علمی دانشگاه و تحلیل‌گر آثار هنر معاصر به تحلیل فلسفی اولین اثر مفهومی یعنی «یک و سه صندلی» جوزف کاسوت پرداخت. او در این بخش پیرامون چیدمان مفهومی «یک و سه صندلی» و هستی‌شناسیِ فلسفی صندلی به‌عنوان یک «شئ - مجاز»، آن را مجاز مرسلی برای کل هستی تلقی کرد.
اکبری‌نسب با طرح این پرسش بنیادین آغاز کرد که هستیِ صندلی در کدام وجه خود تقریر پیدا می‌کند؟ در عینیت صندلی؟ در تصویر تجسمی صندلی؟ یا در تصویر تکلمی صندلی؟ و در ادامه سعی کرد با طرح اهمیت و اولویت زبان و هستیِ زبانی در اندیشۀ هیدگری، جهانیت صندلی را در یک هستی‌شناسیِ تطبیقی بررسی کند.
سخنران بعدی محمدرضا مریدی نویسنده، پژوهشگر، مدرس جامعه شناسی هنر و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر بود. او با موضوع زبان پریشی و هنر مفهومی، به این امر پرداخت که هنر مفهومی ریشه در زبان‌پریشیِ هنر مدرن دارد و گفت: در جامعه‌ای که برخی نارسایی گفتاری دارند، پریشان‌گویی فرهنگی دارند، اختلال در درک وضعیت سیاسی دارند و دچار ترومای فرهنگی هستند، هنر مفهومی می‌تواند به این زبان‌پریشی دریافتی کمک کند؛ البته اگر هنرمندان بتوانند این وضعیت تروماتیک را درک کنند و هنرهای مفهومی‌شان معنا داشته باشد.
سپس، داوود آجرلو نویسنده هنر و فلسفه، فیلم‌ساز و مدرس دانشگاه به ارائه مطالب خود پرداخت. او که با موضوع «کانسپچوال‌آرت؛ تمرین ایده‌ورزی در برابر ایدئولوژی» سخن می‌گفت، در ابتدا با مرور تبارشناسی ایده در زبان عام و ادبیات متافیزیک، ایده را از کانسپت در هنر کانسپچوال تفکیک کرد.
وی در ادامه از دشواری‌های رسیدن از ایده به کانسپت و سپس از دلایل مقاومت نظام‌های هنری در برابر کانسپچوال‌آرت گفت و در نهایت با توجه به نیاز هنر مفهومی به ایده‌ورزی و تأکید بر اهمیت تطورات «ایده» در تاریخ فلسفه، هنر مفهومی را تمرینی در برابر ایدئولوژی دانست.
زروان روح‌بخشان هنرمند، کیوریتور، عکاس، منتقد و مدرس هنر، سخنران بعدی این نشست بود. وی که موضوع سخنش «واقعیت؛ تصویر برساخته» بود و درباره نسبت زبان و هنر مفهومی گفت: زبان استعاره است و واقعیت، امری زبانی است، بنابراین می‌توان گفت واقعیت استعاری است. به این معنا که ما نه با جهان واقعی و واقعیت پدیده‌ها و مفاهیم، بلکه با نشانه‌ها و تصاویر برساخته جهان مواجه هستیم. موضوع مورد بحث او نسبت این جهان زبانی با هنر است.
در بخش دوم نشست، سخنرانانی از خارج ایران به‌صورت آنلاین مطالب خود را ارائه دادند. در ابتدای این قسمت، پاملا کریمی از آمریکا، نویسنده و دانشیار تاریخ هنر و معماری دانشگاه کورنِل نیویورک، با موضوع فعال‌سازیِ هنر مفهومی به بررسی این نکته پرداخت که چگونه هنر مفهومی در ایران، هم از آن‌چه به‌عنوان «فرم‌های خاموشِ کنش‌گری» توصیف می‌شود، الهام گرفته و هم در آن سهیم بوده است. او درباره تبادل متقابل ایده‌ها بحث کرد و نشان داد که چگونه این شیوه‌های خلاق، نه‌تنها به‌عنوان کنش‌های مدنی، بلکه همچون ابزار قدرت‌مندی برای حمایت از جامعه‌ای عادلانه‌تر و منصفانه‌تر عمل می‌کنند.
صالح موسوی خلخالی از بلژیک، پژوهشگر و نویسنده فلسفه و هنر و مدرس فلسفه در شهر لوون به «جستجویی در خاستگاه و ریشه‌شناسی کانسپت در غرب» پرداخت. او با تبارشناسی این واژه از نحوه تعامل و ترجمه آن گفت و سپس در راستای بررسی خاستگاه این واژه، جستجویی درباره کانسپچوال‌سازی در فلسفه ارائه کرد تا در نتیجه این پژوهش، نقاط اشتراک و تفاوت‌های احتمالی میان فرآیندهای فلسفی و هنری در ارتباط با کانسپت را نمایش دهد.
آخرین سخنران نیز امین شاهد نویسنده، هنرمند و مدیرمسئول و سردبیر فصلنامه «نهیب» بود که از تجربه نازیسته «هنر مفهومی» در ایران سخن گفت. او با اشاره به تاریخ نوجوان این شیوه‌ی بیانی اظهار کرد، با اینکه جریان هنر مفهومی در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی در غرب ظهور کرده اما در ایران نیز به تدریج هنرمندانی به این شیوه گرایش پیدا کردند که باید آن‌ها را مستند کرد و این نقطه ضعفی در جریان هنر تجسمی ایران است که متولیان امر گرایشی به حمایت از این هنرها در ایران ندارند.
این نشست تخصصی که سعی داشت منطبق بر استانداردهای آکادمیک در دنیای دانشگاهی باشد، پس از حدود ۴ ساعت سخنرانی و گفتگو با ذکر این نکته توسط احسان شعردوست به پایان رسید که نتایج و متن‌های این نشست در آینده به‌صورت کتابی در شارگالری منتشر خواهد شد.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز محمدرضا مریدی دانشگاه هنر هنرهای تجسمی
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار هنری
رونمایی از شبکه اینترنتی جام جم در ویژه برنامه یلدا/ موسوی گرمارودی به تلویزیون می‌آید
آنونس رسمی عاشقانه «عزیز» رونمایی شد
روایتی امیدبخش از زندگی یک مادر نابینا در مستند «چاو»
رویداد «شاهد عینی» در خانه هنرمندان ایران برگزار شد
بررسی ضرورت برخورداری معلمان از صلاحیت‌های دینی و اخلاقی در «به اضافه یک»
اله یاری در سمت مدیرعامل بنیاد رودکی ابقا شد/ معرفی انتظامی به عنوان رئیس هیئت مدیره
«خانه» به باشگاه رسید
برگزاری ششمین جلسه از «سینما رو به آینده» در اولین شب زمستان
نمایش «شونزده» آماده اجرا شد
شمسی‌زاده: برپایی رویدادهای تجسمی ارتباط مخاطب عام با جامعه تخصصی را محکم می‌کند
احمد رسول‌زاده در بیست و هفتمین پروژه «صداهای ابریشمی»
تماشاخانه سیار کانون پرورش فکری به چابهار رفت
نمایشنامه‌خوانی «فیزیکدان» در صحنه آبی
نمایش مستندی از اینگمار برگمان در خانه هنرمندان
دیوارنگاره میدان انقلاب یلدایی شد و به نقش مادر پرداخت
«یلدا» با صدای حسین رضا اسدی منتشر شد
لبخندِ تالار وحدت در کاربردی‌ترین کنسرت ارکستر ملی؛ لطفا به این پیشنهادها فکر کنید
«دستمزد» و ماجرای فروش عتیقه‌های خانه پدری
معرفی نامزدهای اسکار ۲۰۲۵؛ حضور «سایه سرو» ایرانی در بخش انیمیشن
کشمکش محمد لقمانیان با «لقمه» روی صحنه تئاتر؛ ماجراهای یک عروسک سلبریتی
پخش برنامه امشب «جام‌جم» منتفی شد
«۸ درصد»؛ برنامه‌ای تازه برای بررسی تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه
مهران مدیری همراه با علی زندوکیلی تیتراژ برنامه یلدایی شبکه ۳ را خواند
راهی که هنر سقاخانه‌ای برای هنرمندان نو سنت‌گرا در بازار جهانی باز کرد
«ارواح سرگردون کوچه عیارون» به سنگلج رسیدند
اعلام جزییات بزرگداشت فرهاد فخرالدینی در فرهنگسرای نیاوران
تجربه یک یلدای رادیویی با همراهی مریم نشیبا و فرزاد حسنی
دور دوم اجرای نمایش «خون خفته» از امروز در حوزه هنری
تماشای تار و تاریخ با «بی زمان» در کنار گنبد سلطانیه
دعوت سازمان سینمایی از سالن‌های سینما برای پیوستن به پویش «دو درجه کمتر»
