میرنیوز

مبارزه با فرقه‌های ضاله؛ زمینه ساز عزل و شهادت امیرکبیر

مبارزه با فرقه‌های ضاله؛ زمینه ساز عزل و شهادت امیرکبیر 2020-11-18T10:46:16+03:30

به گزارش خبرنگار مهر، ۲۸ آبان مصادف با سالروز عزل امیرکبیر ستارۀ کم نظیر تاریخ ایران است که به عنوان صدراعظم ایران درخشید و در پی توطئه داخلی و خارجی توسط ناصرالدین شاه قاجار عزل شد.

امیرکبیر صدراعظم کاردان ایران در دوره ناصری، علاوه بر تلاش‌های زیاد در راه مبارزه با استعمار و استبداد، اصلاحگر امور سیاسی و دینی نیز بود. مهمترین اقدام وی در زمینه داخلی، علاوه بر برخورد با شورش‌های داخلی، سرکوب شورش بابیت و بهائیت بود که با اقدامات مقتدرانه و البته روش‌های متفاوت امیر صورت گرفت. به گونه‌ای که بعد از برخورد امیر و سرکوب شورش و بلواهای آنها، دیگر جرأت نکردند امنیت سیاسی کشور را با تهدید مواجه سازند. اقدامی قاهرانه که در نهایت در کنار سایر اقدامات اصلاحگرانه اش، موجبات قتل او را فراهم کرد.

امیر از همان زمانی که عهده دار مقام صدارت گردید، با آشفتگی‌های زیادی که حاصل دوران قبل از وی بود، مواجه گردید. چنانچه در امور سیاسی علاوه بر ناامنی و فساد، امنیت داخلی با خطر شورشهای داخلی و جنبشهای فرقه‌ای نوظهور و منحرفی چون بهائیت مواجه بود. فرقه بهائیت ریشه در افکار افرادی چون شیخ‌احمد احسائی و سید کاظم رشتی داشت که بعدها توسط افرادی چون علی‌محمد باب و میرزا حسینعلی نوری معروف به «بها الله» گسترش یافته و تلاش‌هایی در جهت تبلیغ آن و نیز جذب مردم به آن آغاز گردید.

فعالیت بهائیان در شرایطی آغاز شد که بسیاری از مردم از نظر اقتصادی و اجتماعی وضعیت مناسبی نداشتند. میزان آگاهی و سواد مردم در پایین‌ترین سطح خود قرار داشت و به علت وضعیت نابسامان اقتصادی، جذب مردم به فرقه بهایی و تهدید امنیت کشور، امری محتمل به نظر می‌رسید.

فرقه ضاله بهایی به طور مشخص در دوره محمدشاه با ایجاد شورش و ناامنی، درصدد دستیابی به اهداف خود برآمد. اما تحرکات جدی آنها در دوره ناصرالدین شاه گسترش یافت.

«با مرگ محمدشاه اغلب ولایات را شورش فراگرفت که سهمناک‌ترین آنها فتنه سالار بود. در دوره فترت، پیشوایان بابی نیز از فرصت استفاده کرده و در نشر پیام باب و دعوت مردم کوشش فراوان نمودند. دولت امیر که هنوز آن شورشها را فروننشانده بود، با غائله بابیان مواجه گردید .»[۱]

در این شرایط، ملأ حسین بشرویه و ملامحمدعلی بارفروشی فتنه وسیعی در خراسان و مازندران به راه انداخته و در شهرهای زنجان و یزد نیز افرادی از این فرقه، دست به شورش و ناامنی زده بودند.

امیرکبیر «با سیاست و درایت دریافت که این فتنه و آتش آن از گور انگلیسی‌ها برمی خیزد و اگر درصدد رفع آن برنیاید بنیان مملکت سست خواهد شد .»[۲]

در واقع حدس امیر در این رابطه کاملاً درست بود، روسیه و انگلیس در آن زمان به‌رغم آنکه با یکدیگر رقابت داشتند؛ اما در زمینه حمایت از بهائیان متفق القول بودند. دو کشور تلاش داشتند با حمایت از این فرقه تازه تأسیس نفوذ خود را از این طریق شدت بخشند و علاوه بر آن «برای مقابله با روحانیت و علما که نفوذ و محبوبیت زیادی در میان مردم داشتند، از بابیها به عنوان سپر بلا بهره‌برداری کنند .»[۳]

البته ناصرالدین شاه هم در ابتدا همانند استعمارگران تلاش نمود تا با مهره بهائیان، سیاستهای روحانیان را خنثی نماید؛ اما زمانی که خطر ناامنی و تهدید قدرت مرکزی توسط بهائیان پیش آمد، از سیاست سرکوب آنها دفاع کرد.

امیر کبیر به عنوان نخست وزیر وقت، خواهان اعدام باب بود و به همین علت باید از علمای وقت نیز فتوای اعدام را می‌گرفت. امّا بسیاری از علمای شیعه حکم اعدام را امضا نکردند. زیرا باب را شخصی دارای اختلالات فکری و عدم تعادل روانی تشخیص دادند. شبهه‌ای که دو سال قبل و به هنگام محاکمۀ باب و توبۀ او در مجلس ناصرالدین میرزا نیز مطرح شده بود و به همین سبب، یعنی شبهۀ خبط دماغ و عدم تعادل روانی، جان باب در این دو سال حفظ شده بود. گلپایگانی در کتاب «کشف الغطا» عین نوشتۀ علمای تبریز در آن دوران را ذکر کرده است. (کشف الغطاء ص ۲۰۵ جواب علمای تبریز درباره توبه نامه باب: «… سید علیمحمد شیرازی شما… اقرار به مطالب چندی کردی که هر یک جداگانه باعث ارتداد شما است و موجب قتل… و چیزی که موجب تأخیر قتل شما شده است شبهه خبط دماغ [آشفتگی فکر و جنون] است، که اگر آن شبهه رفع بشود بلاتأمّل، احکام مرتد فطری بر شما جاری می‌شود…» امّا چند نفر از علمای تبریز (شهر محل اعدام باب) حکم به قتل او دادند.

امیر کبیر نیز دستور اعدام باب را صادر کرد. او را که در آن هنگام ۳۱ سال داشت، از زندان بیرون آورده به چوبۀ دار بسته و تیرباران کردند. این واقعه در ۲۸ شعبان ۱۲۶۶ هجری قمری رخ داد.

آنچه که لازم است در پی حادثه اعدام علی محمد باب به آن اشاره گردد علت اعدام او می‌باشد چرا که امروزه بهائیان با مغلطه‌های فراوان یکی از دلایل اثبات ادعاهای وی را استقامت او در ادعاهایش می‌دانند در حالی که هرگز اینچنین نبوده و همانگونه که گذشت، او براحتی از ادعاهای خود چشم پوشی می‌کرد و علی محمد باب به خاطر ادعاهایش زندانی گردید. اما پس از مرگ محمد شاه و جانشینی ناصرالدین شاه، شورش‌ها و فتنه‌های بابیت در کشور توسط نزدیکان علی محمد باب -که از حمایت کانون‌های استعماری نیز برخوردار بودند- هر روز بیشتر می‌شد که از آنها می‌توان به فتنه زنجان، قلعه شیخ طبرسی و همچنین فتنه نیریز اشاره کرد تا آنجا که صدر اعظم با کفایت وقت خاموشی این فتنه‌ها را جز در اعدام علی محمد باب ندید لذا امیر کبیر دستور اعدام را صادر کرد. [۴]

یکی از علل حمایت کشورهای استعماری از باب و فرقه نوظهور آنان این بود که حمایت از بهائیت، ضمن ایجاد اختلاف و دودستگی در میان مردم و دولت، می‌توانست شرایط مناسبی برای این کشورها جهت گرفتن امتیاز از دولت فراهم نماید. از این رو امیر جهت مقابله با این فرقه دو سیاست سرکوب مستقیم و نیز قداست‌زدایی را در پیش گرفت. در سرکوب مستقیم، بعد از مقابله مستقیم و جنگ میان دولت و طرفداران باب، بسیاری از بابیان به خصوص رهبران آن همچون بشرویه ای و بارفروشی طی سالهای ۱۲۶۵- ۱۲۶۶ کشته شدند.

در سیاست قداست زدایی نیز امیرکبیر بدون مقابله مستقیم تلاش نمود تا مردم افکار واقعی این فرقه را درک کنند؛ زیرا در غیر اینصورت ممکن بود با مظلوم نمایی بهائیان، نتیجه معکوس گردد و بسیاری از مردم جذب اندیشه‌های این فرقه گردند.

امیر کبیر «این اندیشه را داشت که بهترین راه برای برانداختن باب آن است که او را در معنا نابود گرداند. پس بر آن شد که او را از زندان چهریق بیرون آورد و آنطور که هست و یا آنطور که درباره اش عقیده داشت، به مردم بنمایاند …»[۵]

بهائیان کینه امیر را در دل داشتند. در نهایت اقدامات اصلاحگرانه امیرکبیر در زمینه‌های مختلف برایش گران تمام شد و دشمنانش با ترغیب ناصرالدین شاه به قتل او، زمینه‌ساز فرمان عزل و تبعید امیر شدند. امیر بالاجبار از تهران همراه خانواده به کاشان تبعید می‌شود و در حمام فین کاشن به قتل شهادت می‌رسد.

[۱] فریدون آدمیت، امیرکبیر و ایران، تهران، انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۲، چاپ هفتم، ص ۴۴۷.

[۲] عباس اقبال آشتیانی، امیرکبیر، برآمدن، زندگی، صدرات و فرجام کار میرزا تقی خان امیرکبیر، تهران، مؤسسه انتشارات نگاه، ۱۳۹۲، چاپ دوم، ص ۹.

[۳] یراوند آبراهامیان، ایران بین دوانقلاب، ترجمه احمد گل محمدی، تهران، نشر نی، ۱۳۷۷، ص ۲۳.

[۴] ابوالفضل گلپایگانی، کشف الغطاء، صفحات ۲۰۴ و ۲۰۵

[۵] آدمیت، همان. ص ۴۴۸

منبع : خبرگزاری مهر


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار فرهنگی

جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟

 جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
2024-02-26T06:01:07+03:30
هیئت‌ها و حسینیه‌های سراسر کشور همزمان با میلاد سراسر خیر و برکت امام زمان (عج) مراسم شادی و سرور برگزار می‌کنند.

شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم

 شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
2024-02-26T06:01:06+03:30
شاعران فارسی زبان در آستانه نیمه شعبان در نشست ادبی «منتظران وصل» با تازه‌ترین سروده‌های خود به ساحت مقدس امام مزان عرض ارادت کردند.

بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)

 بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
2024-02-26T06:01:06+03:30
امام صادق علیه‌السلام دربارۀ آداب شب نیمۀ شعبان، به یکی از بهترین دعاها اشاره می فرماید.

"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!

 "پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
2024-02-26T06:01:05+03:30
مصطفی رزاق کریمی کارگردان فیلم "احمد" درباره احمد خمینی صحبت کرد؛ از ۴۲ روز سالک شدن او تا ماجرای عزل منتظری و پایان جنگ. او گفت: کارگردان دیکته‌پ...

ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد

 ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
2024-02-26T06:01:04+03:30
همزمان با میلاد سراسر سعادت حضرت مهدی موعود(عج) از ویکی موسسه فرهنگی هنری موعود عصر(عج) رونمایی شد.

«کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود

 «کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود
2024-02-26T06:01:04+03:30
تهیه‌کننده «کتاب قانون» با اشاره به اهمیت تولید برنامه‌های سیاسی در قالب‌های متنوع برنامه‌سازی، گفت: با استقبال مخاطبان و در آستانه برگزاری انتخاب...

بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد

 بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد
2024-02-26T06:01:03+03:30
«بچه رویان» عنوان دیوارنگاره‌ای است که در میدان جهاد و برای درمان نازایی رونمایی شد.

مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان

 مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:03+03:30
نیمه شعبان یکی از مهمترین روزهای سالم محسوب می‌شود و از نظر فضیلت در کنار شب قدر قرار گرفته است. اهل بیت(ع) این شب را از مقدمات شب قدر در تقدیر امور و تقسیم...

امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی

 امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی
2024-02-26T06:01:03+03:30
یکی از نشانه‌های نفاق آن است که فرد یا افرادی عهد خدا را نقض و اتصال خود با اهل بیت علیهم السلام را قطع کند؛ در این صورت زمینۀ افتادن آنها در ورطۀ فسادآفرین...

عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان

 عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:02+03:30
شبکه‌های تلویزیونی چند فیلم جدید و قدیمی را برای شب نیمه شعبان درنظر گرفته که شاید برای حوزه کودک پخش «پیشونی سفید» از جذابیت بالایی برخوردار باشد.

چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟

 چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟
2024-02-26T06:01:02+03:30
یکی از پرسش‌های مهم که سال‌ها ذهن انسان‌ها را به خود مشغول کرده، این است که چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها در دوران ظهور خود، انتقام خون امام حسین(ع) و شهد...

چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد

 چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد
2024-02-26T06:01:02+03:30
قطعه «چشم به راه» نخستین اثر صدران مایلی است که با موضوع انتظار تولید و منتشر شد.

مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد

 مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد
2024-02-26T06:01:01+03:30
زنانی باید به مجلس ورود کنند که فهم درستی از حوزه زن و خانواده داشته باشند و ریل قانون گذاری را از مجرای تخصصی حرکت دهند. مجلس نباید جایی برای افرادی باشد ک...

روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند

 روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند
2024-02-26T06:01:01+03:30
کنسرت شب گذشته گروه دارکوب درحالی برگزار شد که سه خواننده روی صحنه داشت و حضور روزبه بمانی و علیرضا عصار مخاطبان را غافلگیر کرد.

زودبرگرد بابای مهربون دنیا

 زودبرگرد بابای مهربون دنیا
2024-02-26T06:01:00+03:30
نماهنگ «زودبرگرد» به مناسبت نیمه شعبان در خبرگزاری تسنیم تولید و منتشر شده است.

پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی

 پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی
2024-02-26T06:00:59+03:30
حجت الاسلام مهدی طائب طی سخنانی دربارۀ جمله تاریخی امام خمینی مبنی بر حرمت عدم شرکت در انتخابات استدلالی ارائه کرد.

یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود

 یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود
2024-02-26T06:00:58+03:30
پرویز ربیعی از پیشکسوتان عرصه دوبله روز گذشته در منزل خود بر اثر ایست قلبی در سن ۸۴ سالگی درگذشت؛ صدای ماندگاری که هیچ وقت مخاطبان آن را فراموش نخواهند کرد.

شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم

 شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم
2024-02-26T06:00:58+03:30
شفیعی سروستانی می‌گوید: ذکر نام امام و بزرگداشت امام، امری در مسیر زمینه سازی ظهور به شمار می‌آید؛ ما دانسته و یا نادانسته واقعۀ ظهور را عقب می‌اندازیم. هیچ...

زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان

 زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان
2024-02-23T16:28:03+03:30
همسر زنده یاد پردیس افکاری خبر داد که روز دوشنبه هفتم اسفندماه مراسم تشییع پیکر وی به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار می‌شود.

غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد

 غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد
2024-02-23T13:41:23+03:30
غلامرضا صنعتگر خواننده پاپ جدیدترین قطعه موسیقی خود را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد.

عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید

 عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید
2024-02-23T13:27:43+03:30
پیمان جبلی در بازدید از پشت‌صحنه فصل پنجم سریال «نون خ»، به تولید فصل جدید این مجموعه در شرایط بسیار خاص و ویژه‌ اشاره کرد و گفت: امیدواریم مخاطبا...

صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا

 صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا
2024-02-23T11:41:01+03:30
فرازی از صلواتش شعبانیه گویای آن است که پیامبر صلی الله علیه و آله واسطۀ شفاعت امت و نیز راهی به‌سوی خداست.

شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»

 شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»
2024-02-23T11:41:00+03:30
مهدی میرچی مدیر شهرک سینمایی و تلویزیونی غزالی از ساخت مجموعه‌ها و فیلم‌هایی گفت که ما را با خودش به دهه شصت، ۷۰۰ سال پیش و داستان فریبرز باغ‌بیشه و حتی چند...

مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست

 مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست
2024-02-23T11:01:13+03:30
اثری که دائم در حال سیاه نمایی و گله و گذاری است نمی‌تواند مخاطب را تا پایان همراه خودش نگه دارد و موجب دلسردی جامعه می‌شود. اصلی‌ترین معیار در واقعه ظهور ا...

ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند

 ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند
2024-02-23T10:34:29+03:30
«عزیزم مهدی» تازه‌ترین پویشی است که توسط مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) پایه ریزی و در جمکران برگزار شد.

پردیس افکاری درگذشت

 پردیس افکاری درگذشت
2024-02-23T09:14:29+03:30
پردیس افکاری، بازیگر، عصر امروز، پنجشنبه ۳ اسفند ماه بر اثر بیماری از دنیا رفت.

«دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر

 «دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر
2024-02-23T09:14:26+03:30
کتاب دیپلماسی فرهنگی نوشته هادی حق‌پرست از سوی اندیشکده روابط بین‌الملل منتشر و روانه بازار نشر شد.

استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟

 استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟
2024-02-23T09:14:26+03:30
رهبر معظم انقلاب به استفتاء درباره «تخریب نامزدهای انتخاباتی» پاسخ گفتند.

تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات

 تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات
2024-02-23T09:14:25+03:30
امام زمان (عج) برای یک امر سیاسی می‌آیند، برای «لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّه‏» (توبه؛ ۳۳) این یک امر سیاسی است، برای حکومت می‌آیند، برای این...

سیمای امام زمان در سورۀ بقره

 سیمای امام زمان در سورۀ بقره
2024-02-23T09:14:25+03:30
وقتی از زاویه نگاه مهدویت سراغ سوره های قرآن می رویم، مشاهده می کنیم آنچه که ما به اسم تفسیر تاکنون خوانده بودیم، برداشتی ذوقی از قرآن بود.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)