میرنیوز
آیه ای که پشت سر رهبر انقلاب نقش بسته بود، چه تفسیری دارد؟
2024-12-11T12:40:37+03:30
به گزارش خبرنگار مهر، حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز چهارشنبه ۲۱ آذر ماه با هزاران نفر از اقشار مختلف مردم دیدار و در خصوص مسائل منطقه علی الخصوص تحولات سوریه بیاناتی داشتند. در حسینیه امام خمینی آیه ۳ سوره طلاق «إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ؛ خدا امرش را نافذ و روان می‌سازد» نقش بسته بوده است. در ادامه به تفسیر این آیه می‌پردازیم.
«…اِنَّ اللّهَ بلِغُ اَمرِه». بر اساس بیشتر قرائات (بالغٌ أمرَه و بالغُ أمرِه) «أمر» در این آیه مفعول بالغ» و «بالغ» از اوصاف خداوند است.
ولی طبق قرائتی شاذ (بالغٌ أمرُه) «بالغ» وصف امر الهی و به معنای نافذ بودن امر خدا خواهد بود [۱] در حالی که در صورت نخست آیه بدین معناست که خداوند به امر خویش می‌رسد.
مفسران امر را در این آیه تکوینی دانسته و در توضیح این بخش از آیه گفته‌اند: خداوند به آنچه اراده کرده می‌رسد و از محقق ساختن هیچ مطلوبی عاجز نیست و هیچکس نمی‌تواند او را از تحقق آنچه اراده کرده، باز دارد، [۲] زیرا هر شأنی از شئون صنع و ایجاد از مصادیق امر الهی است و خداوند بر امر خویش غالب و آن امر مغلوب خداست و گزیری جز اطاعت از او ندارد: «واللّهُ غالِبٌ عَلی اَمرِه» (سوره یوسف، ۲۱ ۳ و نیز سوره بقره، ۱۱۷؛ سوره آل عمران، ۴۷؛ سوره انفال، ۴۲؛ سوره مریم، ۳۵ و…)
بنابراین خداوند به هر چیزی که مشیت و اراده‌اش به آن تعلق گیرد، دست‌می‌یابد. گرچه راه‌های عادی و اسباب شناخته شده نزد ما برای آن موجود نباشد. البته این بدان معنا نیست که خداوند به حادثه مورد نظر بدون سببی طبیعی و تنها با مجرد اراده دست می‌یابد، زیرا پایان آیه ۳ سوره طلاق/۶۵ دلالت دارد که خداوند برای همه مسبّبات، اعم از اینکه اسباب عادی اقتضای آنها را داشته باشد یا نه اندازه‌ای خاص قرار داده و میان آنها با دیگر موجودات، پیوندهایی وجودی برقرار کرده است بنابراین خداوند می‌تواند از طریق این پیوندها به آنچه اراده کرده، دست یابد.
گرچه اسباب عادی با آن رابطه‌ای نداشته باشد: «…قَد جَعَلَ اللّهُ لِکُلِّ شَیء قَدرا» (سوره طلاق )[۴] بر این اساس بالغ بودن خداوند قانون علیت و سببیت میان اشیا را نفی نمی‌کند بلکه آن را مبتنی بر اراده و مشیت الهی می‌داند که گاهی برخلاف چیزی است که ما بر حسب عادت میان ظواهر موجودات می‌یابیم [۵] زیرا خداوند خود سببی در عرض اسباب دیگر نیست بلکه او بر هر چیزی احاطه دارد و می‌تواند با اسبابی که نزد ما مجهول است به مراد خود دست یابد. [۶]
بالغ بودن خداوند می‌تواند مظهر داشته باشد، از این رو هر کس که به امر و اراده الهی عمل کند و اراده‌اش در اراده حق فانی باشد، مظهر بالغ بودن خداست و او نیز غالب خواهد بود پس فرشتگان که تنها به امر الهی عمل کرده، از آن سر باز نمی‌زنند (سوره انبیا، ۲۷؛ سوره تحریم، ۶) هیچگاه مغلوب نخواهند شد. [۷]
در سوره طلاق آیه ۶۵ پیش از بیان بالغ بودن خداوند به صورت مطلق وعده داده شده که هر کس تقوای الهی پیشه کند خداوند برای او راه خروج از مشکلات قرار داده. او را از طریقی که گمان نمی‌برد، روزی می‌دهد و هر کس بر خدا توکل کند خدا او را کفایت خواهد کرد. سپس در مقام بیان علت این اطلاق به اسم بالغ الهی اشاره شده است، [۸] زیرا خداوند هرگاه وعده‌ای دهد آن را اراده کرده است و هرگاه امری را اراده کند، اسباب آن را مهیا می‌سازد: [۹] «…و مَن یَتَّقِ‌اللّهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجا * و یَرزُقهُ مِن حَیثُ لایَحتَسِبُ ومَن یَتَوَکَّل عَلَی اللّهِ فَهُوَ حَسبُهُ اِنَّ اللّهَ بلِغُ اَمرِه». (سوره طلاق، ۲۳) بنابراین عبارت «اِنَّ اللّهَ بالِغُ اَمرِه» انسان را به توکل بر خدا تشویق می‌کند، [۱۰] زیرا هرگاه انسان بداند که بر خدا توکل کند یا نکند در هر صورت امر الهی درباره وی نافذ است ولی در صورت توکل گناهانش پوشیده و اجرش عظیم می‌گردد [۱۱] و به راحتی و برکت دست می‌یابد و خدا او را کفایت می‌کند] [۱۲] و در صورت نداشتن توکل دچار خشم الهی شده، خدا او را به خود وا می‌گذارد. [۱۳] توکل بر خدا را ترجیح خواهد داد.
پی نوشت‌ها
۱ فتح‌القدیر، ج ۵، ص ۲۴۲؛ الکشاف، ج ۴، ص ۵۵۶.
۲ الکشاف، ج ۴، ص ۵۵۶؛ مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۴۶۱؛ المنیر، ج ۲۸، ص ۲۷۲.
۳ المیزان، ج ۱۱، ص ۱۱۱.
۴ المیزان، ج ۱، ص ۷۷.
۵ المیزان، ج ۱، ص ۷۷.
۶ همان، ج ۸، ص ۱۹۷۱۹۸.
۷ همان، ج ۱۷، ص ۱۲۱۳.
۸ همان، ج ۱، ص ۷۶۷۷.
۹ التحریر والتنویر، ج ۲۸، ص ۳۱۳.
۱۰ تفسیر ثعالبی، ج ۳، ص ۳۴۷.
۱۱ جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۱۷۸؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۸، ص ۱۰۷؛ فتح القدیر، ج ۵، ص ۲۴۴.
۱۲ تفسیر ثعالبی، ج ۳، ص ۳۴۷.
۱۳ تفسیر ثعالبی، ج ۳، ص ۳۴۷.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی سوریه قرآن کریم
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
قنبریان: هیچ یک از هسته‌های مقاومت به نیابت از دیگری نمی‌جنگند
مراسم عزاداری سالروز وفات حضرت ام البنین با نوای میثم مطیعی برگزار می شود
انجام خدمات مشاوره به آسیب دیدگان مکاتب و جریان‌های انحرافی
نریمان پناهی و حسن خلج در رثای حضرت ام البنین(س) مرثیه خوانی می کنند
آینده هوش مصنوعی بر اساس سنت‌های الهی تحلیل و بررسی می‌شود
آیه‌ای که بالای سر رهبر انقلاب نقش بسته بود، چه تفسیری دارد؟
مداحی ۴ مداح مشهور در رثای حضرت ام البنین(س)
آینده هوش مصنوعی بر اساس سنت‌های الهی تحلیل و بررسی می شود
امکان دسترسی به نسخه دیجیتال تازه‌های نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی فراهم شد
هشتمین دوره مسابقات جشنواره قرآنی فجر دارالقرآن خانه کارگر برگزار می شود
امکان دسترسی به نسخه دیجیتال تازه های نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی فراهم شد
مقتل‌نویسی ابزاری برای ایجاد همبستگی اجتماعی و تقویت هویت دینی است
هیئت ها می‌توانند نهادهایی برای ایجاد اشتغال و کسب و کار باشند
سخنگوی سازمان اوقاف: سالیانه شاهد ثبت حدود هزار وقف جدید در کشور هستیم
وضعیت سنجی سه دهه مجاهدت علمی در حوزه اندیشه سیاسی اسلام
نیمه پنهان ماه در شبکه قرآن سیما به روی آنتن می‌رود
بایسته‌های دیپلماسی ایران در حوزه هوش مصنوعی تبیین می شود
بررسی دین و معرفت اخلاقی از نگاه دنیل دنت
طلای پیدا شده را چکار کنیم؟
روایت بانوانی که بی صدا مسیر را شکل می‌دهند
علوی تهرانی: تفرقه می‌تواند به نابودی جامعه اسلامی منجر شود
نخستین مراسم اعطای نشان ملی قرآنی کربلایی کاظم ساروقی برگزار می شود
داوری مرحله مقدماتی چهل و یکمین دوره رقابت‌های بین المللی قرآن در حال انجام است
شهاب مرادی پس از بهبودی از کسالت به منبر می‌رود
چهارمین گردهمایی فعالان بین المللی اربعین برگزار می شود
تفکیک سنت متعالی از سیاست در یهودیت غیر ممکن است
فلسفه برای کودکان در مواجهه با هوش مصنوعی؛ فرصت یا تهدید؟
بحرالعلوم: نتایج آزمون اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن اواخر دی اعلام می شود
فراخوان جایزه البرز ۱۴۰۴ در بخش نخبگانی منتشر شد
غربی‌ها به هیچ تعهدی پایبند نیستند؛ شکست مذاکره در موضع ضعف
