میرنیوز
سه درس پیامبر (ص) درباره تربیت فرزند دختر
2023-05-24T10:47:23+03:30
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از عرصه‌های مهم تربیت، روش برخورد صحیح با فرزندان به ویژه فرزندان دختر است، امری که در احادیث ما مورد توجه ائمه علیهم‌السلام قرار گرفته است. در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌خوانیم «مَن کانتْ لَه ابنةٌ فأدّبَها و أحْسَنَ أدَبها و علّمَها فأحْسَنَ تعلیمَها؛ فأوسَعَ علَیها مِن نِعمِ اللّه ِ الّتی أسبَغَ علَیهِ کانَتْ لَه مَنَعةً و سِتْرا مِن النّارِ»؛ یعنی هرکه دخترى داشته باشد و خوب تربیتش کند و او را به خوبى دانش بیاموزد و از نعمت‌هایى که خداوند به او عطا کرده به وفور بهره‌مندش کند، آن دختر، سپر و پوشش پدر در برابر آتش دوزخ خواهد بود.
در این حدیث چند گزاره تربیتی درباره دختران مورد تأکید قرار گرفته است:
1. تأدیب خوب: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود فرزند دختر را ادب بیاموز بلکه به زیباترین وجه ممکن ادب آموز؛ فأدّبَها و أحْسَنَ أدَبها. والدین ضروری است با در نظر گرفتن روش‌های روانشناسانه و با مهربانی و نیز با در نظر گرفتن اصل کرامت فرزند، او را به ارزش‌های دینی و اخلاقی دعوت کنند؛ ارزش‌هایی مثل نماز، روزه، عفت، شکر نعمت و سایر ارزش‌ها.
2. تعلیم خوب: دومین گزاره تربیتی، تعلیم دادن فرزند، آن هم به وجه احسن است. این تعلیم، دارای جنبه‌ها و زمینه‌ها مختلف است؛ از تعلیم قرآن و معارف دین گرفته تا آداب معاشرت و اخلاق و هرچه که نیاز روز فرزند محسوب می‌شود.
3. توسعه نعمت: وقتی حضرت می‌فرماید از آن خوان نعمت‌هایی که خداوند برای شما پهن کرده برای فرزند بگسترانید، نعمت‌های مادی و معنوی را شامل می‌شود. شاید یادآور این آیه قرآن است که «وَ أَحْسِنْ کَما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَیْک»؛ یعنی همچنان که خداوند با تو مهربان است، مهربان باش. این بال مهربانی در وهله اول باید خانواده را در بر گیرد. پدری که از مواهب مادی برخوردار است، باید این نعمت را بین اهل خانواده تقسیم کند و از خسّت بپرهیزد، منتها با شیوه‌ای کنترل‌شده به گونه‌ای که فرزندان به ویژه فرزند دختر لوس و ولخرج بار نیاید. از دیگر سو، هستند والدینی که خودشان از نعمت نماز و ارزش‌های دینی و معنویت برخوردارند، اما فرزندانشان را از این نعمت‌ها بهره‌مند نمی‌کنند و آنها را به حال خود رها می‌کنند؛ در چنین شرایطی مشاهده می‌کنیم پس از مدت‌ها فرزندان از والدین خود از جهت ارزشی و تربیتی فاصله می‌گیرند و در حالی که مثلاً مادر دارای پوشش حجاب است، فرزند دختر تقیدی به پوشش ندارد و یا در شرایطی که والدین نماز می‌خوانند، فرزند بی‌نماز می‌شود. در هر صورت فهم منظور رسول خدا صلی الله علیه و آله از این فراز نیاز به بررسی بیشتر دارد.
در اینجا ذکر چند موضوع دارای اهمیت است:
اول اینکه تأدیب بر تعلیم اولویت دارد، همچنان که تزکیه در قرآن بر تعلیم اولویت دارد1 بر خلاف آنچه در سیستم آموزش مشاهده می‌کنیم و اصلاً عنوان وزارتخانه ما «آموزش و پرورش» است.
دوم اینکه عرصه‌های آموزش گسترده شده و اکنون غیر از والدین، سایر نهادهای آموزشی، تربیتی و فرهنگی موظف به ارائه تأدیب خوب و تعلیم خوب هستند. اکنون آموزش و پرورش و حتی رسانه ملی در رأس نهادهای تعلیم و تربیت جامعه قرار دارند. باید پرسید این نهادها تاکنون چه درصدی را به تعلیم و تربیت فرزندان به ویژه فرزندان دختر ارائه دادند. آیا الگوهای تربیتی آنها مبتنی بر ارزش‌های دینی و کرامت انسانی است؟ آیا توانستند عفت را در دختران تقویت کند یا برعکس آن اقدام کرده؟ آیا الگوهایی که ارائه دادند مبتنی بر الگوهای قرآنی مانند حضرت زهرا و حضرت مریم سلام‌الله علیهما و سایر الگوهای قرآنی است؟ شاید در این راستا به برخی آثار انگشت‌شمار اشاره شود، اما یک اصل در امر تربیت، تکرارپذیر بودن است که در این زمینه خلأ وجود دارد.
سوم اینکه ضروری است والدین گرامی، خود را ملزم به مطالعه کنند و با دانش‌های مربوط به برخورد با فرزندان آشنا شوند.
-----------------------
پاورقی:
1. الف) لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنینَ إِذْ بَعَثَ فیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ (آل‌عمران164)
به یقین، خدا بر مؤمنان منت نهاد [که] پیامبرى از خودشان در میان آنان برانگیخت، تا آیات خود را بر ایشان بخواند و پاکشان کند و کتاب و حکمت به آنان تعلیم دهد؛ قطعاً پیش از آن در گمراهى آشکارى بودند.
ب) هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ (الجمعة 2)
اوست آن کس که در میان اُمیین رسولی از (جنس) خودشان برانگیخت، تا آیات او را بر آنان بخواند و پاکشان کند و کتاب و حکمت به آنها بیاموزد، و [آنان] قطعاً پیش از آن در گمراهى آشکارى بودند.
انتهای‌پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز تربیت فرزند سبک زندگی خانواده
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
بخشی از اقدامات در حوزه جهاد تبیین به صورت تشکیلاتی قابل اعمال است
دبیر جشنواره نوآوری های تبلیغی «جنات» منصوب شد
ارتباط میان علم عصب‌شناسی با فرهنگ چیست؟
پدیده‌های فرهنگی ایران معاصر، موضوع فرهنگ‌پژوهی نبوده است
دومین رویداد «راویان افتخار» برگزار می شود
چهارمین اجلاس مهدویت و انقلاب اسلامی فراخوان مقاله داد
سازماندهی و توانمندسازی جلسات خانگی قرآن مورد توجه است
بخشی از اقدامات در حوزه جهاد تبیین به صورت تشکیلاتی و برخی دیگر به طرق دیگر قابل اعمال است
اصول و روش‌های ابلاغ پیام‌های الهی با بهره گیری از هنر قرائت قرآن کریم
پیوند وجودی قاری با قرآن کریم چگونه رقم می خورد؟
در نظام اسلامی، حاکمیت در تبلیغ دین وظایف جدی دارد
حاج ابوالقاسم: «مصعب بن عمیر» فردی شاخص در امر تبلیغ دین بود
صالحی : دیپلماسی قرآنی را باید فعال‌تر کرد
باباخانی: بیش از ۸۰ درصد مردم با هیئت ها در ارتباط اند
حجت الاسلام ارباب سلیمانی معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد شد
ابوترابی‌فرد خطیب این هفته نماز جمعه تهران خواهد بود
حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد خطیب این هفته نماز جمعه تهران خواهد بود
مقوله غنا در تلاوت قرآن کریم تبیین و بررسی شد
فرهنگ می‌تواند نقد را از حالت انفعال و انحصار در آورد
خاموشی: ترویج سبک زندگی قرآنی عمده ترین هدف مسابقات قرآن است
نماهنگ «نحن حزب الله» با صدای ذاکرین اهل بیت (ع) منتشر می‌شود
همایش «میانداران جهاد ۴» ویژه شبکه‌های تخصصی هیئت برگزار می شود
اختتامیه مسابقات قرآن بسیج با حضور عوامل «محفل» برگزار شد
خاموشی: باید خلأها و پیشرفت‌ها در حفظ موقوفات و افزایش منافع آنها بررسی شود
قمی: طرح «زندگی با آیه‌ها» امسال باید گستره بیشتری از مردم را دربرگیرد
معرفی آموزه‌های امام علی(ع) از اهداف برنامه های ایام میلاد نور است
قمی: امسال طرح «زندگی با آیه‌ها» باید گستره بیشتری از مردم را دربرگیرد
خاموشی: باید خلاها و پیشرفت‌ها در حفظ موقوفات و افزایش منافع آنها بررسی شود
تقی زاده: شعار زندگی با آیه ها در ماه رمضان آینده، «امت پیروز» است
