میرنیوز
ماهیت دولت ملی تغییر می‌کند/ تنور داغ پژوهش در روزهای سرد کرونایی
2020-04-06T10:57:31+04:30
به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر یادداشتی از محسن ردادی، عضو هیأت علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی در خصوص پژوهش‌هایی است که پیرامون ویروس کرونا صورت می‌گیرد.
اگر بگوییم مهمترین اتفاق قرن حاضر تا الان، اپیدمی بیماری کرونا بوده اغراق نیست. «کرونا» مشترک‌ترین واژه‌ای است که توسط مردم دنیا با زبان‌های گوناگون تکرار می‌شود. این ویروس به معنای واقعی توانسته دنیا را تعطیل کند و مردم را به حبس خانگی محکوم کند. در این اوضاع که هم دود کارخانه‌ها خاموش شده و هم سوت مدارس، نهادهای پژوهشی چه وضعیتی دارند؟ آیا همانطور که تجارت تعطیل شده، پژوهش هم دچار رخوت و رکود شده است؟
اگر در رسانه‌های علمی دنیا جستجو کنید، متوجه می‌شوید که پژوهشگران دنیا به شدت مشغول فعالیت و تولید محتوای علمی در این رابطه هستند. در روزهای کرونایی، پژوهشگران کار را تعطیل نکرده‌اند و به خصوص در شرایط قرنطینه به پژوهش و تحقیق مشغول هستند. کرونا به اندازه‌ی کافی مشکل برای جامعه به وجود آورده که دانشمندان و پژوهشگران را تا سال‌های سال به خود مشغول کند.
فقط محققان پزشکی نیستند که بار پژوهش در مورد کرونا را بر دوش می‌کشند- هرچند عمده مردم تصور می‌کنند کرونا چون یک بیماری است پس فقط در حیطه‌ی پزشکی باید مورد تحقیق قرار گیرد. شاید اگر کرونا فقط یک بیماری محدود همچون سارس و ابولا بود، در حصار پزشکی محبوس می‌ماند، اما وقتی ساحت‌های مختلف زندگی بشر از این بیماری اثر پذیرفته، نمی‌توان انتظار داشت که پزشکی بتواند همه این مسائل را حل کند. اکنون در سراسر دنیا پژوهشگران علوم انسانی مشغول پژوهش و تحقیق در مورد تأثیرهای این اپیدمی جهانی بر زندگی بشر هستند.
روانشناسی و جامعه‌شناسی به ترس و فوبیایی که به جان بشر افتاده می‌پردازند. موجودات عصبی و ترسانی که از کرونا جان سالم به در می‌برند، می‌توانند در ادامه زندگی سالمی داشته باشند؟ وقتی انسان نه تنها مجبور است برای جلوگیری از ابتلاء به بیماری از همکاران، دوستان و والدین خود فاصله بگیرد، که حتی نسبت به دست و بدن خود هم بی‌اعتماد است و ممکن است همین دست من باعث مرگ خودم شود، نباید گفت که سبک زندگی انسان و شناختی که از جهان دارد دچار دگرگونی شده است؟
در همین مدت کوتاه، واژه‌هایی هم ساخته شد. مانند Covidiot که پدیده‌ای جدید و قابل مطالعه از نظر انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی است. این یک انحراف اجتماعی است و به افرادی اطلاق می‌شود که آگاهانه و عامدانه هشدارهای بهداشتی را نادیده می‌گیرند و تلاش می‌کنند درست بر خلاف سایر مردم مسافرت بروند، دست بدهند، دید و بازدید بروند، بدون ماسک و دستکش در جامعه ظاهر شوند. در یک استعمال دیگر Covidiot ها کسانی هستند که اقلام حیاتی برای جامعه (الکل، ماسک، …) را با حرص و طمع زیاد و مازاد بر احتیاج خود خریده و در خانه ذخیره می‌کنند. شاید بتوان کلمه «کرونازده» را به عنوان برابر نهاد این واژه پیشنهاد کرد.
اقتصاددانان و علمای علوم سیاسی در حال بازاندیشی در مورد نقش دولت‌ها هستند. آیا همچنان می‌توان گفت که دولت نباید در زندگی شهروندان دخالت کند؟ آیا اگر جامعه را به حال خود رها کنیم، آسیب‌پذیر نخواهد بود؟ مفاهیم برابری، بازار آزاد، شهروند (آیا کارتون‌خواب‌ها یا زباله‌جمع‌کن‌ها شهروند نیستند؟)، اخبار حقیقی، آمار، امنیت، استقلال، جنگ (بیولوژیکی) به گونه‌ای متفاوت نسبت به چند ماه قبل فهمیده می‌شوند. همه این‌ها نیاز به پژوهش و مطالعه جدی دارد و در دنیا پژوهشگران مشغول تحقیق در این زمینه هستند. احتمالاً مهمترین چیزی که در جهان پساکرونایی مورد بازنگری قرار گیرد، مفهوم دولت ملی است که تقریباً پس از معاهده وست‌فالیا و در سه قرن گذشته دست نخورده باقی مانده است. هنوز نمی‌توان گفت که دولت ملی به سمت تقویت می‌رود یا رو به زوال می‌رود (این بستگی به نتیجه جنگ دولت‌های ملی با کرونا دارد)، اما با قطعیت می‌توان گفت که ماهیت دولت ملی تغییر می‌کند و وظایفی که از آن انتظار می‌رود، رابطه‌ای که با شهروندان برقرار می‌کند و دخالتش در حوزه عمومی دچار تغییرات گسترده خواهد شد. اینجا باز هم پژوهشگران هستند که باید درست‌ترین راه را به جامعه نشان دهند تا تصمیمی بخردانه و نه هیجانی گرفته شود.
فلسفه و الهیات هم تکانه‌های شدیدی را تجربه کرده‌اند. آیا آنچنان که ملحدان می‌گفتند خدا مرده است؟ آیا علم، به عنوان مذهب جدید مردم قابل اتکا است؟ در عین حال بستن اعتاب مقدسه، شبهه‌های جدی به دنبال داشته و در عین حال توجه عمیق دل‌ها به سوی مبدا و کنترل کننده جهان هستی به وجود آمده است. حوزه نیز ساحت مهمی از زندگی بشر است که پای اندیشوران منزوی را هم به بحث و جدل کشانده است.
این وجیزه گزارش مختصری بود در مورد آنچه در آکادمی‌های پژوهشی دنیا در حال رخ دادن است. وقتی جهان بیمار در حال پوست‌اندازی است، مغز متفکر آن نمی‌تواند بی‌تفاوت بماند. محققان علوم انسانی و علوم اجتماعی در سراسر دنیا بسیج شده‌اند که جهان پساکرونایی را آنگونه که فکر می‌کنند بهترین است بسازند. بدا به حال کشور و مردمی که از این «وقته» خاص غافل باشد و هستی‌شناسان، معرفت‌شناسان و انسان‌شناسانش در معماری جامعه و جهان پساکرونایی غایب باشند. اینک، زمانی است که باید مراکز پژوهشی علوم انسانی و پژوهشگاه‌ها برای مواجه شدن با دنیای ویران شده از کرونا آماده شوند و الا فردا دیر است. جهان، متفکرین علوم انسانی را برای زمانی که پزشکان و پرستاران از جنگ با کرونا بازگشته‌اند آماده کرده تا جامعه را با کمترین زیان و آسیب از این مرحله بگذرانند. آیا اندیشوران علوم انسانی ایران به همین اندازه احساس مسئولیت می‌کنند؟ آیا برای شناخت جامعه پساکرونایی تولیدات پژوهشی خود را جهت و سرعت بخشیده‌اند؟ آیا دولت اهمیت و ضرورت نهادهای پژوهشی علوم انسانی در این شرایط را درک کرده است؟
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز محسن ردادی ویروس کرونا طرح های پژوهشی
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
پیام تبریک برخی نهادهای فرهنگی درباره موشک‌باران اسرائیل
برای «بی‌بدن» و مفهومی به نام تعارضات اجتماعی
اگر مقابل دشمن شل بگیریم مشکل حل می شود؟ + صوت
«بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
بیانیه انجمن سینمای جوانان درباره پاسخ پهپادی و موشکی ایران
آخرین وضعیت گوینده رادیو در بیمارستان
هنرمندان درباره «وعده صادق» چه نوشتند؟
نمایش‌های کودک و ایرانی رونق‌بخش سالن‌های دولتی
تکلیف سریال رضا شفیعی‌جم روشن شد
تولید فصل دوم «سرزمین شعر» با ایده‌هایی جدید و پخته‌تر
دیپلماسی میان ایران و تاجیکستان مبتنی بر عشق است
افزایش حقوق ایثارگران در سال ۱۴۰۳ چقدر خواهد بود؟
دیدگاه قرآن درباره توان یهودیان اسرائیل در برابر رقیب
یاسینی رکورددار کنسرت در سال ۱۴۰۲ / در مسیر همایون یا یگانه
صادرات نوشت‌افزار ایرانی کلید خورد
قانون عفاف و حجاب برای همه مردم لازم‌الاجرا شد
تلاطم در بازار ظهیرالاسلام/ قیمت کاغذ تحریر افزایش یافت
سهم ۴۹درصدی تمساح خونی از گیشه تعطیلات/ پرویزخان درجا زد
شاعرانی که خود را "عطار" جا زدند
«محفل» بدون سلبریتی با خلاقیت و یک شبِ صدمیلیونی!
مهرداد صدقی با "آبنبات لیمویی" به نمایشگاه می‌آید
عملیات اجرایی آماده‌سازی نمایشگاه کتاب تهران آغاز شد
دژهای پوشالی یهود به دادشان نرسید
حمایت شاعران از "وعده صادق" ایران
گنبد آهنین چه می‌داند از صریر قیامت سجیل
جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
بهترین دعاها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
