میرنیوز
به گزارش خبرگزاری تسنیم، ششمین جلسه از نهمین دوره کرسیهای آزاداندیشی که با عنوان «گفتمان انقلاب اسلامی» به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در دانشگاه طلوع مهر قم به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
حجتالاسلام محسن مهاجرنیا در این نشست گفت: گفتمان انقلاب اسلامی یک نقطه مرکزی به نام «اسلام ناب» دارد و یکسری مفاهیم و آموزههای پیرامونی به عنوان «دالهای شناور» که تحقق بخش دال مرکزی هستند. «آزادی» و «عدالت» از آن مفاهیم و دالهای شناور مهم است.
استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه قرار دادن «آزادی» در مقابل عدالت خطای تاریخی و ناشیانه جریانهای سیاسی در جامعه ما است، گفت: جناحهای سیاسی با مسئولیتنشناسی هم «آزادی» و هم «عدالت» را دچار کجفهمی کردند. یک جناح به آزادی آویزان شد و جناح دیگر به عدالت چسبید. آن قدر با هم دعوا کردند که شعارهای یکدیگر را زیرسؤال بردند. کاستیهای این جناح به اسم «عدالت» ثبت شد و کاستی آن جناح به اسم «آزادی» در حالی که به تعبیر مقام معظم رهبری، آزادی و عدالت دو شعار فطری و جهانی هستند که بار انقلاب اسلامی بر دوش آنها است.
وی با طرح این سؤال که الان عدالت در جامعه چگونه معنا میشود، افزود: عدالت مفهومی ذو مراتب است؛ هم جزئیات مادی زندگی را شامل میشود و هم بنیان خلقت و نظامات تکوینی آفرینش و نیز از اسماء و صفات الهی است. هم هدف، رسالت همه انبیاء است و از ارزشهای انسانی و اخلاقی و شرعی مهم است و هم روش بهزیستی و همزیستی در جامعه انسانی است.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر ادامه داد: در گفتمان انقلاب اسلامی، «عدالت» مفهوم بسیط و سادهای نیست. ابعاد روشی، ارزشی، هنجاری، آرمانی، بنیادی، عملی و ساختاری دارد. گستره عدالت از سایر مفاهیم سیّال و دالهای شناور انقلاب اسلامی بسیار گسترده تر است. مفاهیمی مانند استقلال و آزادی وارزشهای اخلاقی ومعنویت، اختصاص به انسان و حیات انسانی دارد در حالی که «عدالت» فراتر از انسان و کیهان و تکوین و تشریع است. ربوبیّت الهی بر مبنای«عدالت» نظام عالم را تدبیرمی کند.
وی با اشاره به عدالت امیرالمؤمنین علیهالسلام افزود: امام به قاضیاش میفرماید اگر شاکی و متهمی پیش توآمدند، مساوی به آنها نگاه کن، نه اینکه فقط عادلانه قضاوت کن، بلکه نگاهت هم عادلانه باشد. مگر نگاه چه تأثیری در قضاوت عادلانه دارد؟ میگوید نگاهت را عادلانه تقسیم کن، طرفین دعوا مهم نیست مسلمان باشند یا غیر مسلمان. این عدالت مکتب اهل بیت علیهمالسلام ما است. امام سجاد علیهالسلام فرمود اگر آن شمشیری را که با آن امام حسین علیهالسلام را شهید کردند و سرش را از بدن مبارکش جدا کردند، نزد من به امانت بگذارند، من در امانت خیانت نمیکنم و شمشیر را به صاحبش بر میگردانم. این مصداق عدالت و اخلاق و منش انسانی در مکتب ما است.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در دنیای غرب یک چیزی به اسم «عدالت توزیعی» دارند؛ یعنی اینکه کالاها و امکانات اجتماعی برابر تقسیم شود. آنها معتقدند انسانها آزادند هر طوری میخواهند زندگی کنند، اما میان انسانها رقابتی برای رسیدن به نیازهایشان ایجاد کردهاند که مبنای آن بر بیعدالتی است. مسابقه میان یک دونده حرفهای و آماتور است. نتیجه آن، جنبش 99 درصدی والاستریت در آمریکاست.
وی گفت: در آستانه ظهور انقلاب، سه تلقی از عدالت در دنیا مطرح بود: یک تلقی این بود که عدالت یک مسئله طبیعی است، یعنی نیاز به دستور و قانون و شرع و خدا و پیغمبر ندارد، بر اساس قانون طبیعت نوعی عدالت وجود دارد، این همه حیوانات دارند در طبیعت زندگی میکنند. بر مبنای زور، یعنی هر موجودی زورش بیشتر است در طبیعت قدرت بیشتری دارد، امکانات بیشتری به دست میآورد، میگویند این قانون طبیعت، عین عدالت و عامل زندگی است.
مهاجرنیا ادامه داد: تلقی دیگر، عدالت را فطری میدانست. فطرت بالاتر از طبیعت است. فطرت اختصاص به انسان دارد و شامل حیوانات نمیشود، «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا»؛ یعنی آن سرشت الهی که انسانها را بر اساس آن آفریده است. تلقی سوم که ابتدا دنیای غرب به آن رسید، این بود که عدالت نه طبیعی است و نه فطری بلکه قراردادی پسینی است که در هر جامعه و کشوری جعل و قرارداد میشود. عدالت یعنی رعایت قوانین و مقررات پذیرفته شده در جامعه که امری اعتباری و قراردادی است.
نویسنده کتاب «نظریه فرآیندی انقلاب اسلامی» افزود: مبنای قراردادی و حقوقی بودن عدالت، فضای زندگی اجتماعی را ملک مشاع شهروندان میداند که بر اساس قانون، بهرهمندی از آن برای همه آزاد است. ظاهر این عدالت خوب است، اما چون با شایستگیها، صلاحیتها و فضیلتهای انسانها و با درون آنها کاری ندارد و حقایق ذاتی و جوهری انسان را نادیده میگیرد وامتیازها، اولویتها و تحصیل منصبها و کالاهای اجتماعی و همه برخورداریها در محدوده ملک مشاء به موقعیتهای اجتماعی افراد وابسته است، این مبنا نیز عدالت را محقق نمیکرد.
وی افزود: گفتمان انقلاب اسلامی مبنای جدیدی مطرح کرد، نه صرفاً طبیعتگرایی فلسفه یونان و نه فطرتگرایی به سبک مسیحیت قرون وسطایی و نه قراردادگرایی مدرنیته مغرب زمین، چیزی فراتر از اینها را مبنای عدالت قرار داد. ابتدا به عدالت اصالت داد و آن را از نسبیّتگرایی مصلحتاندیشانه و سودانگارانه غربی خارج کرد. دوم، ریشه عدالت را در فطرت تکوینی انسانی دانست. سوم، آموزههای تشریعی و همسوی با تکوین و فطرت و طبیعت را اساس عدالت قرار داد و اعلام کرد که عدالت بر پایه حق و صلاحیتهاست و برای همه این مراحل الگوی عملی، عدل علی علیهالسلام را شعار اساسی خود قرار داد. بر اساس این عدالت، در همه مسائل مادی و معنوی جامعه، همین حقانیت، اهلیّت و صلاحیتها باید مراعات شوند: «إِنَّ اللَّهَ یَأمُرُكُم أَن تُؤَدُّوا الأَماناتِ إِلى أَهلِها»، یعنی همه چیز امانت الهی است، همه مسئولیتهای اجتماعی، همه پستها، مقامها، همه کالاهای اجتماعی امانت الهی هستند، خود ما هم امانت الهی هستیم وطبق «عدالت» امانت را باید به اهلش داد!
انتهایپیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
بهترین دعاها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنیصدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفتوگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبتهای امام دست نزد!
ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
«کتاب قانون» هر شب پخش میشود
بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد
مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان
امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی
عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان
چگونه امام زمان(ع) پس از قرنها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟
چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد
مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابیگری سیاسی باشد
روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند
زودبرگرد بابای مهربون دنیا
پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی
یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقشهای مکمل بود
شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت بهسوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم
زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان
غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد
عکسهای جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصلهای جدید
صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا
شهرک غزالی میزبان کدام پروژهها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»
مهدویت و آخرالزمان یکی از جذابترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست
ویژگیهای نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شدهاند
پردیس افکاری درگذشت
«دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر
استفتاء از امام خامنهای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟
تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات
سیمای امام زمان در سورۀ بقره