میرنیوز

دهه ۸۰ نقطه اوج داستان نویسی زنان در ایران

 دهه ۸۰ نقطه اوج داستان نویسی زنان در ایران 2022-11-13T17:32:15+03:30

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در این نشست وجیهه سامانی داستان نویس و دبیر علمی‌جایزه ادبی جلال آل احمد، فریبا یوسفی شاعر و منتقد و آناهیتا آروان داستان نویس و پژوهشگر به بیان دیدگاه‌های خود درباره وضعیت فعلی و پیش روی زنان شاعر و داستان نویس پرداختند.

نخستین سخنران این نشست، فریبا یوسفی بود که درباره جایگاه زنان در شعر آینده ایران سخن گفت. وی با ارجاع به کتاب «تاریخ شعر زنان از سده چهارم تا هشتم هجری» نوشته دکتر روح انگیز کراچی، به بررسی جایگاه زنان شاعر در گذشته ادبی ایران پرداخت و گفت: به دلیل شرایط اجتماعی در آن دوران شاعران زن حضور کمرنگی در عرصه ادبیات داشته اند به گونه ای که در طول این چهارقرن، در برابر بیش از 8 هزار شاعر مرد تنها 400 شاعر زن شناخته شده اند ضمن اینکه نوع ادبی در حوزه‌های شعر عرفانی، حماسی و تعلیمی‌ در انحصار مردان بوده است و شاعران زن تنها در گونه شعر غنایی فعال بوده‌اند.

وی با نام بردن از رابعه و مهستی گنجوی به عنوان دو شاعر برجسته در دوران شعر کلاسیک ایران گفت: رابعه را می‌توان آغاز کننده شعر عاشقانه در ادبیات ایران محسوب کرد، ضمن اینکه مهستی در سرودن رباعی عاشقانه و نیز رباعی‌های معروف به شهرآشوب که به بیان ویژگی‌های شهرها و مشاغل گوناگون می‌پرداخته؛ مشهور بوده است.

یوسفی سپس به نقش بانوان شاعر در دوران معاصر اشاره کرد و از پروین اعتصامی، فروغ فرخ زاد و طاهره صفارزاده به عنوان شاعران شاعر مهم و تاثیرگذار در ادبیات امروز ایران نام برد.

تصویری مبهم و روشن از آینده

این شاعر سپس به موضوع نشست پرداخت و دنیای آینده را با وجود فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، دنیایی عجیب توصیف کرد که این فناوری‌ها در همه شاخه‌های زندگی از جمله تاثیرگذار خواهد بود. به گفته وی تصور چنین جهانی، تصویری هم مبهم و هم روشن از آینده به ما می‌دهد.

وی در ادامه گفت: فارغ از مباحث سیاسی و آبشخور یا اهداف شعار «زن، زندگی، آزادی»، این شعار یک پیام روشن دارد  و آن اینکه زنان متوجه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های خود و اثری که در جامعه دارند، شده‌اند  و همین توجه معطوف شده، بخش روشن این شعار است که می‌تواند در آینده جامعه و ادبیات هم اثرگذار باشد.

به گفته وی شاعران برای ساختن آینده ادبیات باید جامع تمام جریان‌های روز خود باشند و به یک نگرش محدود نشوند، چرا که هنر به شکل کلی و شعر به طور خاص، نیازمند داشتن دانش عمومی ‌و حکمتی والاست که از قبل آن شاعر به انسان به طور دقیق و عمیق فکر کند و آثاری فرازمانی و فرامکانی بیافریند.

«سووشون» مطلع داستان نویسی زنان ایران

وجیهه سامانی سخن خود را با این جمله آغاز کرد که : زنان نویسنده، امروز سهم ارزشمندی در ادبیات ما دارند و این مساله قابل انکار نیست.

وی فعالیت زنان داستان نویس را دارای دو پیام کلی دانست، یکی پیوند آنان با فرهنگ و ادب کشور که هرچه دامنه حضور آنان بیشتر شود، جامعه فعال تر و فرهنگی تر می‌شود. پیام دوم از نظر این داستان نویس، این بود که حضور و فعالیت زنان نشان دهنده تحولات بنیادین و عمیق در عرصه‌های دیگر اجتماع مانند سیاست و اقتصاد است.

دبیر علمی ‌جایزه ادبی جلال آل احمد با اشاره به اینکه مادران و زنان ما همیشه بهترین قصه گویان جهان بوده اند، گفت: با این وجود داستان نویسی مدرن صدسال است که وارد ایران شده است و ما در چند دهه ابتدایی آن به تعداد انگشتان دست هم زن نویسنده نداریم.

وی سال 1348 و انتشار «سووشون» سیمین دانشور را مطلع داستان نویسی زنان ایران توصیف کرد و گفت: این رمان که اثری جدی و قابل توجه در ادبیات ایران است و به 17 زبان زنده جهان ترجمه شده و بیش از 500 هزار نسخه تیراژ داشته است، نخستین رمانی است که نویسنده و راوی آن یک خانم است که شخصیتی فعال، متفکر و جریان ساز است و در فضای بسته یک جامعه مردسالار و برهوت زن ستیزی آن دوران ظهور می‌کند.

سامانی از داستان نویسانی چون شهرنوش پارسی پور، منیرو روانی پور و غزاله علیزاده به عنوان نویسندگانی سد شکن یاد کرد که فضا را برای رشد و ظهور جریان داستان نویسان زن ایرانی پس از خود باز کردند.

این داستان نویس، با ارائه آماری از رشد خیره کننده زنان داستان نویس بعد از انقلاب اسلامی‌گفت: در سال 1357 تنها 11 نویسنده زن داشتیم اما یک سال بعد یعنی 1358 این آمار به 80 نفر رسید و در سال 1396 این میزان به بیش از 28 هزار نویسنده خانم رسیده است. زنان شهامت وارد شدن به وادی نویسندگی پیدا کرده‌اند و کاراکترهای زن داستان‌ها هم شخصیت‌هایی جریان ساز، کنشگر و دارای ایدئولوژی هستند.

افول داستان نویسی در دهه 90

وی دهه 70 را دوران باز شدن درهای ورود زنان به دانشگاه و اجتماع دانست و گفت: در دهه 80 شاهد نقطه اوج حضور زنان در حوزه داستان و رمان بودیم، در این دهه خیلی از آثار پرفروش را نویسندگان زن نوشته بودند که به دور از کلیشه‌های مردانه، به مسائل جهانی و مهم در آثارشان پرداخته اند.

به گفته وی دهه 90 شاهد افول ادبیات داستانی در ایران بوده ایم. سامانی این دلایل را برای این مساله برشمرد: مشکلات اقتصادی و تضعیف صنعت نشر و در نتیجه افت تولید کتاب، فضای کلی جامعه و اقبال مخاطبان به ناداستان و کاسته شدن از تقاضای بازار برای آثار داستانی.

سامانی با بیان اینکه در علوم انسانی و از جمله ادبیات، چیزی قابل پیش بینی نیست، گفت: نویسندگان زن امروز در نقطه خوبی ایستاده اند اما برای آینده، نیازمند تجهیز اطلاعاتی بیشتر و مطالعه افزون تر هستیم، نباید احساس کنیم که همه چیز را می‌دانیم و بلدیم بلکه باید آگاهی و ارتباط خود با متن اجتماع را افزایش دهیم.

در اهمیت «چراغ ها را من خاموش می‌کنم»

دیگر منتقدی که در این نشست از طریق فضای مجازی حاضر بود، آناهیتا آروان بود که سخن خود را با این سوال آغاز کرد که چرا نشست‌ها و موضوعاتی که به جنس زن مربوط است، با حضور کارشناسان و نویسندگان زن برگزار می‌شود؟ وی در ادامه گفت: اگر این شکل از دعوت‌ها به صورت استثنا باشد، قابل قبول است اما وقتی به قاعده تبدیل شد، پرسش برانگیز و بحث انگیز می‌شود و این سوال را به ذهن می‌اورد که منظور از این نشست‌ها این نیست که خانمها بهتر است در همان حیطه مربوط به خودشان حرف بزنند و دیگر قلمروها مردانه است؟

وی موضوع تفاوت میان جنس به عنوان یک مقوله فیزیولوژیک و جنسیت به عنوان یک مقوله فرهنگی را یک موضوع جهانی دانست و گفت: اینکه آثار هنری و ادبی در ایران  در دوره‌ای طولانی در انحصار مردان بوده است، چیز عجیبی نیست چرا که درتمام دنیا همین بوده است. در سال 1985 موزه هنرهای معاصر نیویورک اعلام کرد که از 1165 اثر موجود در آن؛ تنها 13 اثر متعلق به زنان است. ضمن اینکه یادمان باشد در تمام دنیا هنرمندان از جمله داستان نویسان زن، در آثار خود دست به جنسیت زدایی زده اند تا بتوانند در بازار رقابت هنری فعالیت کنند به همین دلیل هیچ نشانی از آثار زن ساخته، با تاریخی که در آن می‌زیسته اند در کارهایشان دیده نمی‌شود.

وی با بیان اینکه برخی آثار در تاریخ ادبیات به نقطه عطف تبدیل می‌شوند، از دو کتاب نوشته دونویسنده زن به عنوان نقطه عطف‌های ادبیات زنانه در ایران نام برد وگفت: سووشون با بررسی تحولات فارس دردوران جنگ جهانی دوم از نگاه یک زن به نقطه عطف تبدیل شد. در دهه 80 هم رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» نوشته زویا پیرزاد، یک نقطه عطف بود که کاراکتر زنی خانه دار به نام کلاریس در آن چنان متفاوت است که بسیاری از نویسندگان زن بعد از پیرزاد، آن را بازتولید کرند.

آروان در پایان درباره دیدگاه خود از آثار امروز ادبیات داستانی ایران گفت: آثار چند سال اخیر نویسندگان جوان خانم، عمق و اعتلا دارد و از دانش و آگاهی عمیقی خبر می‌دهد اما متأسفم بگویم آثار داستان نویسان جوان مرد،  از این عمیق و دانش برخوردار نیست و بیشتر از نوعی اعتماد به نفس کاذب برخاسته است.

انتهای پیام/

منبع : خبرگزاری تسنیم


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار فرهنگی

جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟

 جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
2024-02-26T06:01:07+03:30
هیئت‌ها و حسینیه‌های سراسر کشور همزمان با میلاد سراسر خیر و برکت امام زمان (عج) مراسم شادی و سرور برگزار می‌کنند.

شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم

 شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
2024-02-26T06:01:06+03:30
شاعران فارسی زبان در آستانه نیمه شعبان در نشست ادبی «منتظران وصل» با تازه‌ترین سروده‌های خود به ساحت مقدس امام مزان عرض ارادت کردند.

بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)

 بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
2024-02-26T06:01:06+03:30
امام صادق علیه‌السلام دربارۀ آداب شب نیمۀ شعبان، به یکی از بهترین دعاها اشاره می فرماید.

"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!

 "پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
2024-02-26T06:01:05+03:30
مصطفی رزاق کریمی کارگردان فیلم "احمد" درباره احمد خمینی صحبت کرد؛ از ۴۲ روز سالک شدن او تا ماجرای عزل منتظری و پایان جنگ. او گفت: کارگردان دیکته‌پ...

ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد

 ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
2024-02-26T06:01:04+03:30
همزمان با میلاد سراسر سعادت حضرت مهدی موعود(عج) از ویکی موسسه فرهنگی هنری موعود عصر(عج) رونمایی شد.

«کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود

 «کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود
2024-02-26T06:01:04+03:30
تهیه‌کننده «کتاب قانون» با اشاره به اهمیت تولید برنامه‌های سیاسی در قالب‌های متنوع برنامه‌سازی، گفت: با استقبال مخاطبان و در آستانه برگزاری انتخاب...

بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد

 بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد
2024-02-26T06:01:03+03:30
«بچه رویان» عنوان دیوارنگاره‌ای است که در میدان جهاد و برای درمان نازایی رونمایی شد.

مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان

 مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:03+03:30
نیمه شعبان یکی از مهمترین روزهای سالم محسوب می‌شود و از نظر فضیلت در کنار شب قدر قرار گرفته است. اهل بیت(ع) این شب را از مقدمات شب قدر در تقدیر امور و تقسیم...

امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی

 امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی
2024-02-26T06:01:03+03:30
یکی از نشانه‌های نفاق آن است که فرد یا افرادی عهد خدا را نقض و اتصال خود با اهل بیت علیهم السلام را قطع کند؛ در این صورت زمینۀ افتادن آنها در ورطۀ فسادآفرین...

عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان

 عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:02+03:30
شبکه‌های تلویزیونی چند فیلم جدید و قدیمی را برای شب نیمه شعبان درنظر گرفته که شاید برای حوزه کودک پخش «پیشونی سفید» از جذابیت بالایی برخوردار باشد.

چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟

 چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟
2024-02-26T06:01:02+03:30
یکی از پرسش‌های مهم که سال‌ها ذهن انسان‌ها را به خود مشغول کرده، این است که چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها در دوران ظهور خود، انتقام خون امام حسین(ع) و شهد...

چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد

 چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد
2024-02-26T06:01:02+03:30
قطعه «چشم به راه» نخستین اثر صدران مایلی است که با موضوع انتظار تولید و منتشر شد.

مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد

 مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد
2024-02-26T06:01:01+03:30
زنانی باید به مجلس ورود کنند که فهم درستی از حوزه زن و خانواده داشته باشند و ریل قانون گذاری را از مجرای تخصصی حرکت دهند. مجلس نباید جایی برای افرادی باشد ک...

روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند

 روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند
2024-02-26T06:01:01+03:30
کنسرت شب گذشته گروه دارکوب درحالی برگزار شد که سه خواننده روی صحنه داشت و حضور روزبه بمانی و علیرضا عصار مخاطبان را غافلگیر کرد.

زودبرگرد بابای مهربون دنیا

 زودبرگرد بابای مهربون دنیا
2024-02-26T06:01:00+03:30
نماهنگ «زودبرگرد» به مناسبت نیمه شعبان در خبرگزاری تسنیم تولید و منتشر شده است.

پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی

 پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی
2024-02-26T06:00:59+03:30
حجت الاسلام مهدی طائب طی سخنانی دربارۀ جمله تاریخی امام خمینی مبنی بر حرمت عدم شرکت در انتخابات استدلالی ارائه کرد.

یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود

 یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود
2024-02-26T06:00:58+03:30
پرویز ربیعی از پیشکسوتان عرصه دوبله روز گذشته در منزل خود بر اثر ایست قلبی در سن ۸۴ سالگی درگذشت؛ صدای ماندگاری که هیچ وقت مخاطبان آن را فراموش نخواهند کرد.

شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم

 شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم
2024-02-26T06:00:58+03:30
شفیعی سروستانی می‌گوید: ذکر نام امام و بزرگداشت امام، امری در مسیر زمینه سازی ظهور به شمار می‌آید؛ ما دانسته و یا نادانسته واقعۀ ظهور را عقب می‌اندازیم. هیچ...

زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان

 زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان
2024-02-23T16:28:03+03:30
همسر زنده یاد پردیس افکاری خبر داد که روز دوشنبه هفتم اسفندماه مراسم تشییع پیکر وی به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار می‌شود.

غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد

 غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد
2024-02-23T13:41:23+03:30
غلامرضا صنعتگر خواننده پاپ جدیدترین قطعه موسیقی خود را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد.

عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید

 عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید
2024-02-23T13:27:43+03:30
پیمان جبلی در بازدید از پشت‌صحنه فصل پنجم سریال «نون خ»، به تولید فصل جدید این مجموعه در شرایط بسیار خاص و ویژه‌ اشاره کرد و گفت: امیدواریم مخاطبا...

صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا

 صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا
2024-02-23T11:41:01+03:30
فرازی از صلواتش شعبانیه گویای آن است که پیامبر صلی الله علیه و آله واسطۀ شفاعت امت و نیز راهی به‌سوی خداست.

شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»

 شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»
2024-02-23T11:41:00+03:30
مهدی میرچی مدیر شهرک سینمایی و تلویزیونی غزالی از ساخت مجموعه‌ها و فیلم‌هایی گفت که ما را با خودش به دهه شصت، ۷۰۰ سال پیش و داستان فریبرز باغ‌بیشه و حتی چند...

مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست

 مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست
2024-02-23T11:01:13+03:30
اثری که دائم در حال سیاه نمایی و گله و گذاری است نمی‌تواند مخاطب را تا پایان همراه خودش نگه دارد و موجب دلسردی جامعه می‌شود. اصلی‌ترین معیار در واقعه ظهور ا...

ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند

 ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند
2024-02-23T10:34:29+03:30
«عزیزم مهدی» تازه‌ترین پویشی است که توسط مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) پایه ریزی و در جمکران برگزار شد.

پردیس افکاری درگذشت

 پردیس افکاری درگذشت
2024-02-23T09:14:29+03:30
پردیس افکاری، بازیگر، عصر امروز، پنجشنبه ۳ اسفند ماه بر اثر بیماری از دنیا رفت.

«دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر

 «دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر
2024-02-23T09:14:26+03:30
کتاب دیپلماسی فرهنگی نوشته هادی حق‌پرست از سوی اندیشکده روابط بین‌الملل منتشر و روانه بازار نشر شد.

استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟

 استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟
2024-02-23T09:14:26+03:30
رهبر معظم انقلاب به استفتاء درباره «تخریب نامزدهای انتخاباتی» پاسخ گفتند.

تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات

 تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات
2024-02-23T09:14:25+03:30
امام زمان (عج) برای یک امر سیاسی می‌آیند، برای «لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّه‏» (توبه؛ ۳۳) این یک امر سیاسی است، برای حکومت می‌آیند، برای این...

سیمای امام زمان در سورۀ بقره

 سیمای امام زمان در سورۀ بقره
2024-02-23T09:14:25+03:30
وقتی از زاویه نگاه مهدویت سراغ سوره های قرآن می رویم، مشاهده می کنیم آنچه که ما به اسم تفسیر تاکنون خوانده بودیم، برداشتی ذوقی از قرآن بود.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)