میرنیوز
یادداشت میهمان| تاریخ شفاهی کرونا
2020-03-03T14:43:44+03:30
خبرگزاری تسنیم- محسن کاظمی(نویسنده و پژوهشگر تاریخ شفاهی)
حوادث و سوانح طبیعی از جمله سیل، زلزله و طوفان؛ و نیز بیماری‌های اپیدمی و پاندمی مثل وبا، طاعون، آبله، تیفوس و ... از دیرباز توجه مورخان و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. قحط و غلا نیز از عارضه‌های خسارت‌بار بر جامعه انسانی در طول تاریخ بوده است. برای برخی از این بلایای تاریخی بزرگ پژوهش‌هایی صورت گرفته و منتشر شده‌اند. اما از بسیاری دیگر ردّ پرنگی در منابع مکتوب نمی‌توان یافت، و گاه فقط مورخی و پژوهشگری در حاشیه تاریخ‌نگاریی از یک دوره و عصری بدان اشاره‌ای کرده است.
از زمان پیدایش تاریخ شفاهی در جهان غرب بسیاری از این عارضه‌ها و حوادث مصیبت‌بار توسط شفاهی‌کاران واکاوی، ضبط، ثبت و منتشر شده‌اند. مانند: تاریخ شفاهی طوفان مهیب سندی در سال 2012م، تاریخ شفاهی سیلاب‌های قرن بیستم در ریودو ژانیرو با عنوان «شهرهای زیر آب رفته»، تاریخ شفاهی زلزله کالیفرنیا در سال 2014م، تاریخ شفاهی شیوع بیماری ام‌اس (توسط دکتر ولی‌الله مسیبی)، تاریخ شفاهی فاجعه‌ی اتمی چرنوبیل با عنوان «صداهایی از چرنوبیل» (توسط خانم سوتلانا الکسویچ) و ... .
اکنون که بیماری کرونا (کووید 19) در ابعاد پاندمیک (همه‌گیری جهانی) قدرت‌نمایی می‌کند و کشور ایران نیز یکی از صحنه‌های هماوردی با این بیماری به حساب می‌آید، فرصتی است برای پژوهشگران و تلاش‌گران عرصه تاریخ شفاهی ایران که هست و نیست این بیماری را واکاویده و ابعاد گوناگون آن را مورد بررسی‌های میدانی قرار داده و برای تاریخ به یادگار بگذارند. چنین برآیندی نشان‌دهنده ویژگی محاضر بودن تاریخ شفاهی است.
مقوله‌های مدنظر برای تاریخ شفاهی کرونا: تحقیق در پیشینه بیماری (مطالعه کرونا ویروس‌ها از جمله سارس و مرس)، خاستگاه بیماری، ابعاد و اعماق همه‌گیری بیماری کووید 19، علائم، عوارض و نشانه‌های بیماری، آمار (مبتلایان، قربانیان، و بهبودیافتگان)، اقدامات پیش‌گیرانه و درمانی، تأثیرات بیماری در سیاست، اقتصاد، فرهنگ، آموزش و ... جغرافیای بیماری و نمودار توزیع آن، مراکز درمانی اختصاص یافته برای بیماری، کاستی‌ها و کمبودها در تأمین اقلام بهداشتی و درمانی، نحوه همراهی و مشارکت مردم در رعایت نکات بهداشتی، نحوه بسیج عمومی در مقابله با بیماری، رواج خودبیمارانگاری (هیپوکندریا)، شایعه، نقش رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و مقابله با بیماری، سیاست‌گذاری‌ها و نحوه اجرای تصمیمات دستگاه‌های متولی امنیت بهداشت جسم و روان مردم، نحوه دفن جان باختگان، کارنامه دستگاه‌های متولی مقابله با بیماری، نحوه کمک‌رسانی جهانی، نقش سارمان بهداشت جهانی در مواجهه با این بیماری و ...
پیشنهاد است مصاحبه به شکل نیمه‌ساختارمند باشد، پژوهشگران مطالعات و اطلاعات کافی از بیماری و پیشینه آن داشته باشند، و با داشتن محورهای اصلی (پرسش‌های اصلی) در نزد مصاحبه‌شوندگان حاضر شوند، و در محیطی آرام و بدون استرس و اضطراب به مصاحبه بپردازند. چون مصاحبه نیمه‌ساختارمند است، اجازه دهند راویان در مقولات و موضوعات عمق بگیرند و سویه‌هایی را خود بجویند. از ثبت حواشی و مشاهدات عینی غفلت نشود.
سطوح مصاحبه‌شوندگان عبارت است از: مبتلایان بهبودیافته، خانواده قربانیان، کادرهای بهداشت و درمان (پزشکان، پرستاران، خدمات بهداشت، بهورزان، امدگران اورژانس و ...)، عناصر و عوامل سیاست‌گذار و متصدی بهداشت و سلامت، داشنگاه‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی درگیر در بیماری، محتکران، بخش‌های ذی‌ربط در دستگاه‌های قضایی، امنیتی و پلیسی، نمایندگانی از اقشار مختلف مردم، سیستم حمل‌ونقل عمومی، شهرداران و مدیران شهری، نمایندگان مجلس (ضروری؟!)، تأمین‌کنندگان مایحتاج و ارزاق عمومی، و ...
بدیهی است داده‌ها و اطلاعات احصا شده در چنین پژوهش گسترده و عمیقی می‌تواند برآیندهای گوناگونی داشته باشد، از جمله ایجاد سامانه اینترنتی برای دردسترس قراردادن اطلاعات و مصاحبه‌ها (ارائه آرشیو برخط)، و نیز انتشار کتاب، که می‌تواند با مهندسی و در قالب ساختارمندی، داده‌ها و نتایج حاصل از پژوهش را در اختیار علاقه‌مندان و مخاطبان قرار دهد.
اگر پروژه بتواند با حمایت دستگاه‌های متولی موفق به پایان برسد، به قدری اطلاعات و منابع شفاهی گردآوری خواهد شد، که هر یک از مقولات مذکور می‌تواند در یک مجلد منتشر شود.
امیدوارم دستگاه‌های مرتبط در تأمین سلامت و بهداشت مردم، مثل وزرات بهداشت و یا دانشگاه‌های علوم پزشکی برای راه‌اندازی و حمایت از چنین پژوهشی اهتمام ورزند.
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز کتاب و ادبیات
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
پیام تبریک برخی نهادهای فرهنگی درباره موشک‌باران اسرائیل
برای «بی‌بدن» و مفهومی به نام تعارضات اجتماعی
اگر مقابل دشمن شل بگیریم مشکل حل می شود؟ + صوت
«بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
بیانیه انجمن سینمای جوانان درباره پاسخ پهپادی و موشکی ایران
آخرین وضعیت گوینده رادیو در بیمارستان
هنرمندان درباره «وعده صادق» چه نوشتند؟
نمایش‌های کودک و ایرانی رونق‌بخش سالن‌های دولتی
تکلیف سریال رضا شفیعی‌جم روشن شد
تولید فصل دوم «سرزمین شعر» با ایده‌هایی جدید و پخته‌تر
دیپلماسی میان ایران و تاجیکستان مبتنی بر عشق است
افزایش حقوق ایثارگران در سال ۱۴۰۳ چقدر خواهد بود؟
دیدگاه قرآن درباره توان یهودیان اسرائیل در برابر رقیب
یاسینی رکورددار کنسرت در سال ۱۴۰۲ / در مسیر همایون یا یگانه
صادرات نوشت‌افزار ایرانی کلید خورد
قانون عفاف و حجاب برای همه مردم لازم‌الاجرا شد
تلاطم در بازار ظهیرالاسلام/ قیمت کاغذ تحریر افزایش یافت
سهم ۴۹درصدی تمساح خونی از گیشه تعطیلات/ پرویزخان درجا زد
شاعرانی که خود را "عطار" جا زدند
«محفل» بدون سلبریتی با خلاقیت و یک شبِ صدمیلیونی!
مهرداد صدقی با "آبنبات لیمویی" به نمایشگاه می‌آید
عملیات اجرایی آماده‌سازی نمایشگاه کتاب تهران آغاز شد
دژهای پوشالی یهود به دادشان نرسید
حمایت شاعران از "وعده صادق" ایران
گنبد آهنین چه می‌داند از صریر قیامت سجیل
جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
بهترین دعاها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
