میرنیوز
یادداشت|شاعرِ هیأتِ مردم؛ در بدرقه ابدی شادروان سیدرضا مؤید
2022-10-10T10:25:31+03:30
خبرگزاری تسنیم، مصطفی محدثی خراسانی:
خراسان و خصوصاً شهر مشهد در قرن اخیر بستر ظهور و بروز و رشد و شکوفایی استعدادهای درخشانی در حوزه ادبیات و خصوصاً شعر در شقوق مختلف آن بوده است، از جمله شعر آیینی و یکی از شاخه‌های تأثیرگذار آن یعنی شعر هیأت.
آثار شادروان سید رضا مؤید، در سال‌های قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در این شاخه نه تنها در خراسان که در سطح ملی همواره مطرح بوده و ضمن اینکه خودشان در محافل و مجالس مذهبی به ارائه آثارشان پرداخته و آنها را منتشر کرده‌اند، از سروده ایشان مداحان و مرثیه خوانان اهل بیت(ع) به طور گسترده‌ای بهره برده و نقل محافل بوده است.
شعر آیینی فارسی در طول تاریخ همواره نسبت به سایر حوزه‌های محتوایی از حساسیت‌های خاصی برخوردار بوده و همین حساسیت‌ها موجب شده که ورود به آن متناسب با مرتبه شعری شاعران متفاوت باشد. از مهمترین این حساسیت‌ها دغدغه بیشتری است که باید شاعرنسبت به مخاطب داشته باشد به این لحاظ که گسترده‌ترین طیف مخاطب را در شعر آیینی توده‌های مردم شکل می‌دهند، بدیهی است الزام آن این خواهد بود که شاعر شعر آیینی با ذهن و زبانی سخن بگوید که بتواند به راحتی و روانی با این طیف گسترده ارتباط برقرار کند و از همین جاست که دغدغه فهم مخاطب از اصلی‌ترین چالش‌های فراروی شاعرمی شود.
این دغدغه در بسیاری از موارد موجب آن شده که شاعر از بلندای شعر پا فرونهد و از خیر شاعرانگی‌ها و ظرافت‌های ذهنی و زبانی بگذرد و در نهایت به کلامی صرفاً موزون قناعت کند که در نهایت همان حرف‌ها و اندیشه‌های معمول را در قالب وزن و قافیه در اختیار مخاطب قرار می‌دهد و متقابلاً اگر می‌خواسته شأن شعر را رعایت کند و با ذهن و زبان سخته و پرداخته و هنری سخن بگوید، باید از خیر این طیف گسترده مخاطب می‌گذشته و به جمع بسیار محدودتر مخاطبان خاص قناعت کند. این روند کم‌کم این توهم را خصوصاً در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی به وجود آورد که سرودن شعر آیینی کار طیف خاصی از شاعران است که از آنها به عنوان شاعر اهل بیت(ع) یا مداح و مرثیه‌خوان نام برده می‌شود، این خط‌کشی موجب شد که دفتر شعر آیینی ما به دو بخش جدا از هم تقسیم شود؛ بخش اول که به لحاظ حجم خیلی چشمگیرتر بود، شعرهایی بودند که مخاطب عام می‌توانست با آن ارتباط برقرار کند و معمولاً بر زبان مداحان و مرثیه‌سرایان اهل بیت(ع) متداول بود و در محافل و مجالس در مساجد و تکایا خوانده می‌شد؛ و لی اکثر آنها تنها فهم توده‌ها را در پی داشت و از پسند خواص بی‌بهره می ماند.
بخش دوم که به لحاظ کمی، بسیار در مقایسه با بخش اول اندک بود، شعرهایی بود که شاعران توانمند می‌سرودند که بهره‌مند بود از ظرافت‌ها و ظرفیت‌های شعری و جایگاه قابل قبولی در جریان شعر فارسی داشت، اما این بخش هم تنها پسند خواص را در پی داشت و از فهم عوام بی‌بهره می‌ماند.
در این بین بودند شاعرانی که توانایی حفظ شان شعر را در نزدیکی به فهم توده‌ها را داشتند و از طرفی بودند مداحان و مرثیه‌سرایانی که با همان ذهن و زبان توده فهم آثارشان از ظرافت‌ها و ظرفیت‌های شعری هم بی‌بهره نبود و شعر سید رضا مؤید از این دست بود.
از جمله عواملی که موجبات اقبال گسترده در سطح ملی، در طی چند دهه به شعر مؤید را فراهم آورد فضای ادبی خراسان و خصوصاً شهر مشهد بود. در مشهد بین شاعران آیینی و شاعران به مفهوم عام از دیرباز پیوند دوستی برقرار بوده و به‌صورت مشترک انجمن ادبی داشته و یا اگر انجمن ادبی خاص داشته‌اند، به انجمن‌های هم رفت و آمد داشته‌اند.
از مهمترین انجمن‌های آیینی مشهد انجمن شعر نگارنده و از مهمترین انجمن‌های شعر، انجمن ادبی فرخ بوده که با هم مراوده و رفاقت داشته‌اند. از بارزترین چهره‌های شعر آیینی می‌توان به محمد جواد غفورزاده، سیدمحمد خسرونژاد، غلامرضا شکوهی و سید رضا مؤید و از بارزترین چهره‌های شعر دهه‌های اخیر شعر خراسان به احمد کمال‌پور، ذبیح‌الله صاحبکار، غلامرضا قدسی و محمد قهرمان اشاره کرد که بین این مجموعه از قبل از انقلاب اسلامی پیوند دوستی و مراودات ادبی برقرار بوده و همین امر موجب شده شعر آیینی مشهد از غنای ادبی خوبی برخوردار باشد.
شادروان مؤید شاعری برخاسته از دل توده‌های مردم بود و با ذهن و زبان مردم سخن می‌گفت و این موجب جذب طیف گسترده‌ای از مخاطب به شعر او در سراسر کشور شده بود، عشق و ارادت و معرفت عمیق سید رضا مؤید به اهل بیت(ع) و مجاورت و خدمت ایشان در حرم امام رضا(ع) و حضور مستمر در این بارگاه موجب شده بود زلالی و صداقت و خلوص در شعر مؤید موج بزند. به همه اینها سیادت ایشان و آن شال سبزی که همواره بر دوش داشت و نورانیت مؤمنانه چهره آن بزرگمرد در کنار این عوامل، از او چهره‌ای منحصر به فرد در حوزه شعر اهل بیت(ع) ساخته بود که گوشه‌ای از ارادت و محبت توده‌های مردم به ایشان را در واقعه درگذشت ایشان و مراسم تشییع و ترحیم ایشان در مشهد شاهد بودیم.
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز مصطفی محدثی شعر آیینی شعر
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
آیا آمارهای فروش غیر رسمی در نمایشگاه کتاب واقعی است؟
«مرد ابدی» در کمتر از یک هفته پس از انتشار به چاپ دوم رسید
یکی از راهکارهای امام رضا (ع) برای جذب مردم به دین
روایت‌هایی از کرامات «فاطمه شهر قم»
معتمدی: ذائقه سازی هنری را با کاشان می‌توان آغاز کرد
هشتمین جشنواره ملی تئاتر ایثار برگزیدگان خود را معرفی کرد
چند نکته به‌بهانه ساخت سریالی درباره شهید طهرانی‌مقدم
۳ ناشر کودک بیشترین آمار فروش را به خود اختصاص دادند
بسته پیشنهادی متوقف شد؟/ ادامه بدقولی‌های کنداکتوری تلویزیون
عرب‌زبان‌ها کدام یک از سریال‌های ایرانی را بیشتر می‌بینند؟
اجرای سمفونی فلک الافلاک در روز ملی لرستان
در ایستگاه پایانی جشنواره رادیو پژواک چه گذشت؟
بازگشت علمی و فرهنگی به ریل اصلی پس از پرداخت بدهی‌ها
سونامی ترجمه بخش کودک نمایشگاه کتاب تهران را با خود برد
عادت مخصوص «حاج قاسم» در عملیات های دفاع مقدس
رسانه‌ها حق ندارند مردم را نسبت به آینده ناامید کنند
تقابل فرضیات علمی ساحت قرآن را دچار خدشه نمی‌کند
نقدها و نظرهای رهبر انقلاب درباره رمان‌های خارجی در راه
ادامه سریال بدقولی‌های کنداکتوری این بار با یک سریال تکراری!
نمایشگاه کتاب تهران چقدر موفق بود؟
پیام تبریک برخی نهادهای فرهنگی درباره موشک‌باران اسرائیل
برای «بی‌بدن» و مفهومی به نام تعارضات اجتماعی
اگر مقابل دشمن شل بگیریم مشکل حل می شود؟ + صوت
«بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
بیانیه انجمن سینمای جوانان درباره پاسخ پهپادی و موشکی ایران
آخرین وضعیت گوینده رادیو در بیمارستان
هنرمندان درباره «وعده صادق» چه نوشتند؟
نمایش‌های کودک و ایرانی رونق‌بخش سالن‌های دولتی
تکلیف سریال رضا شفیعی‌جم روشن شد
تولید فصل دوم «سرزمین شعر» با ایده‌هایی جدید و پخته‌تر
