میرنیوز

ادبیات داستانی و رئالیسم اجتماعی/ ادبیات اجتماعی در ایران تحت تاثیر ادبیات عرب

 ادبیات داستانی و رئالیسم اجتماعی/ ادبیات اجتماعی در ایران تحت تاثیر ادبیات عرب 2021-05-01T11:32:29+04:30

خبرگزاری تسنیم،‌ سعید تشکری 

گفت اول:  ادبیات داستانی  و رئالیسم  اجتماعی

موضوعی که در جامعه ادبی ایران، به ویژه جامعه رمان‌نویسی، داستان‌نویسی و به طبع آن نمایشنامه‌نویسی و حتی سینمای ما به عنوان خلط مبحثی بسیار بزرگ، اندیشناک و تاریخی روی داده، تفاوتِ بینِ دو واژه رئالیسم و ناتورالیسم است. یعنی اگر بتوانیم این دو واژه را در جامعه ادبی ایران تعریف و ارزیابی کنیم، خواهیم دانست بسیاری از ساختارهای ادبی‌مان در مفاهیم درون‌متنی‌شان دچار تناقض هستند.

مکتب رئالیسم در قرن نوزدهم و در مبارزه با مکتب رمانتیسیسم شکل گرفت. رمانتیسیسم ادبیاتی شاعرانه و متکی بر احساس و فاقد لایه‌های اجتماعی بود که جنبه شخصی‌گرایی بالایی داشت. در این نوع ادبیات احساس در همه جوانب غالب بود.

به طور مثال: اگر بینوایان را بخوانید، می‌بینید به عنوان سر منشأ و بزرگ‌ترین شکل ادبیات رمانتیسیسم، شخصیت‌هایِ رُمان مانند: ژان والژان، کوزت و حتی ژاور مکتبی اختصاصی و مشربی اختصاصی دارند و با اینکه از لایه‌هایِ اجتماعی نشأت می‌گیرند ولی از آنها کاملاً به دور هستند.

با ورود تولستوی به عنوان یک پدر و یک الگوی داستان‌نویسی این نوع نوشتن سروشکلی غیرتمندانه و هدفمندانه یافت. پس ناتورالیسم تعریفش طبیعت‌گرایی است و رئالیسم تعریفش واقع‌گرایی. ناتورالیسم حیوانیت انسان است و در حقیقت آن حیوانیتی که در درون نفس خود و پیچیدگی‌های طبیعی‌اش ریشه دوانده، اما رئالیسم بازتابی شریف از مقولاتِ اجتماعی دارد.

باید توجه کنیم این دو کلمه در ورود به واژگان ما، به این صورت تعریف شده‌اند:

ناتورالیسم:

ناتورالیسم، از ترکیب یک اسم طبیعت یعنی ناتورال natural و یک پسوند گرایش به طبیعت  (ism) تشکیل شده است که در حقیقت می‌شود همان طبیعت‌گرایی. اگر بخواهیم طبیعت‌گرایی را به شکلی دیگر باز تعریف کنیم، شاید بهتر باشد که بگوییم: مکتبِ ادبی که در اواخر قرن نوزدهم اروپا پدید آمد. بنیان‌گذار این مکتب اِمیل زُولا، نویسندۀ فرانسوی بود. بر اساس این مکتب ادبی که حاصل ناتورالیسم فلسفی است، تمام پدیده‌های هستی طبیعت در محدوده دانش علمی و تجربی جای گرفته و هیچ چیز در ورای ماده وجود ندارد. پس ما با طبیعت ناتورالیستی طرف هستیم که همان ادبیات بی‌خداست. ( زندگی اِمیل زُولا / ص53 )

اما تعریف رئالیسم:

 مشاهده واقعیت‌هایِ زندگی در شهر و توضیح آنها، انتخاب قهرمان‌ها و ساختن تیپ‌های مختلف است. به عبارت دیگر تحقیق در مسائل حیاتی که زیر ظواهر نهفته است و در عین حال جدا کردن این حقایق از تصورات و تخیلات که حرفه نویسنده رئالیسم و پیروان سبک رئالیسم است. ( الیوت 1345 / ص279 )

رئالیسم در ایران به عنوان مکتب ادبی همیشه نهضتی ایجاد کرده که در اعتراض به مکتب رمانتیک بوده است. اما اگر بخواهم تفاوت این دو مکتب را عرض کنم، باید این سؤال را مطرح کنم که در جامعه ادبی ایران نسبت به این دو دیدگاه چگونه رفتاری انجام گرفته است؟ ما چگونه آثاری تولید کرده‌ایم؟ تنها راه نزدیک شدن به پاسخ‌های درست، روش‌های علمی آن است که همراه با پرسشی دیگر است.

ما عموماً چه رُمان‌هایی را به عنوان رئالیسم و چه رُمان‌هایی را به عنوان ناتورالیسم می‌شناسیم؟

با توجه به بحثی که انجام شد می‌توان نتیچه‌گیری کرد:

ناتورالیسم کاربردِ علمِ جدید، بی‌خدایی و ماکیاولیستی بر ادبیات است. یعنی باندِ ناتورالیسم و حرکتِ ناتورالیسم به طورِ کل دارایِ چنین مقوله‌ای است.

اینها را عرض کردم، تا به این نتیجه برسم که در رئالیسم اجتماعی  ما چه سرشت و سرنوشتی داریم؟

اما جنگ ناتورالیسم و رئالیسم همچنان باقی است.

اکنون اگر بخواهیم در ادبیات ایران خودمان بحث را ادامه دهیم، به اینجا می‌رسیم که بعد از روی کار آمدن پهلوی اول و فرنگ رفتن بسیاری از روشنفکرانِ ما، نهضت ترجمه نیز شکل می‌گیرد. ادبیاتی به وجود می‌آید که معجونی است از ادبیات ناتورالیستی. پس باید بدانیم ما فقدان ادبیات رئالیستی را از همان ابتدا شاهد هستیم تا به وجود آمدن "چشم‌هایش" از  بزرگِ علوی. که به نظرِ بنده از اینجا نقطۀ طلایی بحثمان ایجاد می‌شود که می‌توانیم اثبات کنیم که ما در ادبیات اجتماعی که به شکلی به ادبیاتِ رئالیستی  و بازتاب آن مربوط است به غلط به ادبیاتِ ناتورالیستی وابسته هستیم و آن را ادبیاتِ اجتماعی می‌دانیم. باید بدانیم ادبیات اجتماعی ما بیشتر تحت تأثیرِ ادبیات عرب و جنبش رمان‌نویسی آنان بوده که در گفت بعدی به آن خواهم پرداخت.

ادامه دارد...

انتهای پیام/

 

منبع : خبرگزاری تسنیم


کلمات کلیدی :
اشتراک گذاری :

آخرین اخبار فرهنگی

جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟

 جشن نیمه شعبان هیئت کجا برویم؟
2024-02-26T06:01:07+03:30
هیئت‌ها و حسینیه‌های سراسر کشور همزمان با میلاد سراسر خیر و برکت امام زمان (عج) مراسم شادی و سرور برگزار می‌کنند.

شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم

 شاعران به استقبال نیمه شعبان رفتند/ کاش، سَحر، خاک رهِ « مهدی موعود » شوم
2024-02-26T06:01:06+03:30
شاعران فارسی زبان در آستانه نیمه شعبان در نشست ادبی «منتظران وصل» با تازه‌ترین سروده‌های خود به ساحت مقدس امام مزان عرض ارادت کردند.

بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)

 بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)
2024-02-26T06:01:06+03:30
امام صادق علیه‌السلام دربارۀ آداب شب نیمۀ شعبان، به یکی از بهترین دعاها اشاره می فرماید.

"پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!

 "پایان جنگ"، "عزل منتظری و بنی‌صدر" و "فوت احمد خمینی" موضوع گفت‌وگو با کارگردان "احمد"/ احمد آقا حتی یک «واو» به صحبت‌های امام دست نزد!
2024-02-26T06:01:05+03:30
مصطفی رزاق کریمی کارگردان فیلم "احمد" درباره احمد خمینی صحبت کرد؛ از ۴۲ روز سالک شدن او تا ماجرای عزل منتظری و پایان جنگ. او گفت: کارگردان دیکته‌پ...

ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد

 ویکی موعود با ۴۰ هزار مقالۀ تخصصی راه اندازی شد
2024-02-26T06:01:04+03:30
همزمان با میلاد سراسر سعادت حضرت مهدی موعود(عج) از ویکی موسسه فرهنگی هنری موعود عصر(عج) رونمایی شد.

«کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود

 «کتاب قانون» هر شب پخش می‌شود
2024-02-26T06:01:04+03:30
تهیه‌کننده «کتاب قانون» با اشاره به اهمیت تولید برنامه‌های سیاسی در قالب‌های متنوع برنامه‌سازی، گفت: با استقبال مخاطبان و در آستانه برگزاری انتخاب...

بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد

 بچه رویان در میدان جهاد رونمایی شد
2024-02-26T06:01:03+03:30
«بچه رویان» عنوان دیوارنگاره‌ای است که در میدان جهاد و برای درمان نازایی رونمایی شد.

مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان

 مهمترین اعمال شب و روز نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:03+03:30
نیمه شعبان یکی از مهمترین روزهای سالم محسوب می‌شود و از نظر فضیلت در کنار شب قدر قرار گرفته است. اهل بیت(ع) این شب را از مقدمات شب قدر در تقدیر امور و تقسیم...

امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی

 امام زمان (عج) در سورۀ بقره / رفتار منافقان در برابر منجی
2024-02-26T06:01:03+03:30
یکی از نشانه‌های نفاق آن است که فرد یا افرادی عهد خدا را نقض و اتصال خود با اهل بیت علیهم السلام را قطع کند؛ در این صورت زمینۀ افتادن آنها در ورطۀ فسادآفرین...

عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان

 عیدی سینمایی تلویزیون در نیمه شعبان
2024-02-26T06:01:02+03:30
شبکه‌های تلویزیونی چند فیلم جدید و قدیمی را برای شب نیمه شعبان درنظر گرفته که شاید برای حوزه کودک پخش «پیشونی سفید» از جذابیت بالایی برخوردار باشد.

چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟

 چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها انتقام خون امام حسین(ع) را خواهد گرفت؟
2024-02-26T06:01:02+03:30
یکی از پرسش‌های مهم که سال‌ها ذهن انسان‌ها را به خود مشغول کرده، این است که چگونه امام زمان(ع) پس از قرن‌ها در دوران ظهور خود، انتقام خون امام حسین(ع) و شهد...

چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد

 چشم به راه برای نیمه شعبان منتشر شد
2024-02-26T06:01:02+03:30
قطعه «چشم به راه» نخستین اثر صدران مایلی است که با موضوع انتظار تولید و منتشر شد.

مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد

 مجلس آتی باید میزبان زنان متخصص و شایسته در حوزه زنان و خانواده و به دور از لابی‌گری سیاسی باشد
2024-02-26T06:01:01+03:30
زنانی باید به مجلس ورود کنند که فهم درستی از حوزه زن و خانواده داشته باشند و ریل قانون گذاری را از مجرای تخصصی حرکت دهند. مجلس نباید جایی برای افرادی باشد ک...

روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند

 روزبه بمانی و علیرضا عصار در کنسرت دارکوب / خوانندگان ما آرتیست نیستند
2024-02-26T06:01:01+03:30
کنسرت شب گذشته گروه دارکوب درحالی برگزار شد که سه خواننده روی صحنه داشت و حضور روزبه بمانی و علیرضا عصار مخاطبان را غافلگیر کرد.

زودبرگرد بابای مهربون دنیا

 زودبرگرد بابای مهربون دنیا
2024-02-26T06:01:00+03:30
نماهنگ «زودبرگرد» به مناسبت نیمه شعبان در خبرگزاری تسنیم تولید و منتشر شده است.

پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی

 پاسخ مهدی طائب دربارۀ حکم «حرمت عدم شرکت در انتخابات» از سوی امام خمینی
2024-02-26T06:00:59+03:30
حجت الاسلام مهدی طائب طی سخنانی دربارۀ جمله تاریخی امام خمینی مبنی بر حرمت عدم شرکت در انتخابات استدلالی ارائه کرد.

یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود

 یادی از دوبلور فقید پرویز ربیعی/ صدایی که گوینده نقش‌های مکمل بود
2024-02-26T06:00:58+03:30
پرویز ربیعی از پیشکسوتان عرصه دوبله روز گذشته در منزل خود بر اثر ایست قلبی در سن ۸۴ سالگی درگذشت؛ صدای ماندگاری که هیچ وقت مخاطبان آن را فراموش نخواهند کرد.

شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم

 شفیعی سروستانی: راهکار اصلاح جامعه هجرت به‌سوی امام عصر است / اقدامی برای آمادگی ذهن مردم برای ظهور نکردیم
2024-02-26T06:00:58+03:30
شفیعی سروستانی می‌گوید: ذکر نام امام و بزرگداشت امام، امری در مسیر زمینه سازی ظهور به شمار می‌آید؛ ما دانسته و یا نادانسته واقعۀ ظهور را عقب می‌اندازیم. هیچ...

زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان

 زمان تشییع پیکر پردیس افکاری مشخص شد/ خاکسپاری در قطعه هنرمندان
2024-02-23T16:28:03+03:30
همسر زنده یاد پردیس افکاری خبر داد که روز دوشنبه هفتم اسفندماه مراسم تشییع پیکر وی به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار می‌شود.

غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد

 غلامرضا صنعتگر قطعه جدیدش را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد
2024-02-23T13:41:23+03:30
غلامرضا صنعتگر خواننده پاپ جدیدترین قطعه موسیقی خود را به رهبرمعظم انقلاب تقدیم کرد.

عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید

 عکس‌های جدید از پشت صحنه سریال «نون خ ۵»/ تاکید رییس صداوسیما بر ساخت فصل‌های جدید
2024-02-23T13:27:43+03:30
پیمان جبلی در بازدید از پشت‌صحنه فصل پنجم سریال «نون خ»، به تولید فصل جدید این مجموعه در شرایط بسیار خاص و ویژه‌ اشاره کرد و گفت: امیدواریم مخاطبا...

صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا

 صلوات شعبانیه | راه رسیدن به رضایت خدا
2024-02-23T11:41:01+03:30
فرازی از صلواتش شعبانیه گویای آن است که پیامبر صلی الله علیه و آله واسطۀ شفاعت امت و نیز راهی به‌سوی خداست.

شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»

 شهرک غزالی میزبان کدام پروژه‌ها است؟ / از «تنها گریه کن» و «طوبی» تا «زیرخاکی۴»
2024-02-23T11:41:00+03:30
مهدی میرچی مدیر شهرک سینمایی و تلویزیونی غزالی از ساخت مجموعه‌ها و فیلم‌هایی گفت که ما را با خودش به دهه شصت، ۷۰۰ سال پیش و داستان فریبرز باغ‌بیشه و حتی چند...

مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست

 مهدویت و آخرالزمان یکی از جذاب‌ترین موضوعات روز دنیا است/ عشق از امام زمان جدا نیست
2024-02-23T11:01:13+03:30
اثری که دائم در حال سیاه نمایی و گله و گذاری است نمی‌تواند مخاطب را تا پایان همراه خودش نگه دارد و موجب دلسردی جامعه می‌شود. اصلی‌ترین معیار در واقعه ظهور ا...

ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند

 ویژگی‎های نماهنگی با موضوع امام زمان / کودک و نوجوان فراموش شده‌اند
2024-02-23T10:34:29+03:30
«عزیزم مهدی» تازه‌ترین پویشی است که توسط مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) پایه ریزی و در جمکران برگزار شد.

پردیس افکاری درگذشت

 پردیس افکاری درگذشت
2024-02-23T09:14:29+03:30
پردیس افکاری، بازیگر، عصر امروز، پنجشنبه ۳ اسفند ماه بر اثر بیماری از دنیا رفت.

«دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر

 «دیپلماسی سازندگی» در بازار نشر
2024-02-23T09:14:26+03:30
کتاب دیپلماسی فرهنگی نوشته هادی حق‌پرست از سوی اندیشکده روابط بین‌الملل منتشر و روانه بازار نشر شد.

استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟

 استفتاء از امام خامنه‌ای؛ حکم تخریب نامزدهای انتخاباتی چیست؟
2024-02-23T09:14:26+03:30
رهبر معظم انقلاب به استفتاء درباره «تخریب نامزدهای انتخاباتی» پاسخ گفتند.

تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات

 تبیین ارتباط ظهور امام زمان (عج) با انتخابات
2024-02-23T09:14:25+03:30
امام زمان (عج) برای یک امر سیاسی می‌آیند، برای «لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّه‏» (توبه؛ ۳۳) این یک امر سیاسی است، برای حکومت می‌آیند، برای این...

سیمای امام زمان در سورۀ بقره

 سیمای امام زمان در سورۀ بقره
2024-02-23T09:14:25+03:30
وقتی از زاویه نگاه مهدویت سراغ سوره های قرآن می رویم، مشاهده می کنیم آنچه که ما به اسم تفسیر تاکنون خوانده بودیم، برداشتی ذوقی از قرآن بود.
X فیلم جدید فیلم جدید دانلود فیلم و سریال تبلیغات شما (پیام به تلگرام)