میرنیوز
فارس من| ارتقای اساتید راهنما با مقالات دانشجویان/ وقتی مقاله اجباری اعتبار داوری پایان‌نامه دکتری را زیر سوال می‌برد
2020-01-01T00:28:29+03:30
به گزارش گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، برخی کاربران با ثبت سوژه در سامانه فارس من از «مشکل دانشجویان دکتری در دفاع از رساله دکتری بدون مقاله» گلایه کرده‌اند.
این کاربران عنوان کرده‌اند که «صدها دانشجوی دکترای ترم ۱۵ هستند و به دلیل نداشتن مقاله نتوانستند دفاع از رساله کنند. راهکاری برای این منظور پیدا کنید.»
خبرنگاران فارس پیگیری این سوژه را در دستور کار دارند و نظرات مسؤولان و کارشناسان متعددی را جویا شده‌اند.
*مقاله نباید پیش‌نیاز گرفتن دکتری باشد
شریف مرادی استادیار پژوهشکده سلولهای بنیادی، پژوهشگاه رویان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس اعلام کرد که در این باره، پژوهشی انجام داده است که به این سوال که چرا مقاله نباید پیش‌نیاز گرفتن دکتری باشد پاسخ می‌دهد.
در این پژوهش علمی تصریح شده است: «دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها با وجود تفاوت‌های بسیار، در یک چیز مشترک هستند و آن هم مقاله محوری (publish or perish) است. انتشار مقاله برای اکثر افراد دانشگاهی و غیر آن مزایای بسیاری دارد؛ دانشجویان دکتری هم از این مسئله مستثنی نیستند، چرا که می‌تواند احتمال بدست آوردن سمت دانشگاهی را برای آنها بیشتر کند. اما مشکلات زمانی به وجود میآیند که دانشجویان دکتری برای فارغ‌التحصیلی خود، ملزم به انتشار مقالات شوند. دانشجویان دکتری بخش جدایی‌ناپذیر محیط دانشگاهی هستند و بیشتر ملزم میشوند که یک یا چند مقاله علمی قبل از دفاع از پایان‌نامه چاپ کنند، این امر به ویژه در کشور ما ایران (و نیز برخی کشورهای دیگر نظیر هند) صدق میکند که دانشجویان باید بسته به دانشگاه، یک تا سه مقاله منتشرشده یا پذیرفتهشده قبل از فارغ‌التحصیلی ارائه دهند.
*موافقت یا مخالفت با مقاله اجباری؟
بحثها و استدلالهای زیادی هم له و هم علیه الزام چاپ مقاله به عنوان پیششرط فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری در بین اقشار مختلف دانشگاهی از جمله خود دانشجویان دکتری وجود دارد. هر چند الزام انتشار مقاله، متضمن داوری پروژه‌های دکتری توسط متخصصان خارجی است، اما داوری بیرونی لزوماً کیفیت کار را بالا نمی‌برد، چرا که این داوری می‌تواند جانبدارانه یا ناکارآمد باشد، الزام چاپ مقاله حتی می‌تواند اعتبار و حیثیت علمی هیات داوران پایان‌نامه را زیر سوال ببرد، زیرا عملا ارزیابی آنها تنها زمانی معتبر شمرده می‌شود که قبل از آن، طرح تحقیقاتی و مقاله حاصل از آن توسط داوران مجلات پذیرفته شده باشد.
*الزام به انتشار مقاله برای فارغ‌التحصیلی استرس دانشجویان را افزایش می‌دهد
به دلیل حجم بالای کاری، دانشجویان دکتری تحت استرس و فشار ذهنی و روانی قابلتوجهی قرار دارند و الزام به انتشار مقاله برای فارغ‌التحصیلی می‌تواند این وضعیت را بدتر کند. برخی دانشجویان در صورتی که حقوق کمی دریافت کنند یا حتی بدتر، چنانچه هیچ حقوقی دریافت نکنند، ممکن است به شدت تحت فشار مالی قرار بگیرند، به ویژه زمانی که به دلیل تاخیر گریزناپذیر در چاپ مقاله مجبور هستند فارغ‌التحصیلی خود را عقب بیاندازند. موضوعی که شخصاً آن را تجربه کرده‌ام و معتقدم تا اندازه بسیار زیادی در بین دانشجویان دکتری عمومیت دارد، آن است که بسیاری از این دانشجویان زندگی خود را از درآمد اندک حاصل از تدریس، ترجمه متون خارجی یا سایر مشاغل کمدرآمد میگذرانند. اساتید راهنما ممکن است با این کار مخالف باشند، زیرا این امر دانشجویان را از تمرکز روی پایان‌نامه خود منحرف میکند و تحت فشار باز هم بیشتری قرار می‌دهد. سرانجام دانشجویان ممکن است یک مقاله کمکیفیت را در یک مجله کماعتبار و یا حتی در مجلات جعلی و اصطلاحا شکارچی چاپ کنند که مقاله را بدون داوری دقیق و حسابشده، در قبال دریافت هزینه منتشر می‌کنند.
*اساتید راهنما نمی‌توانند زمان کافی را به دانشجویان دکتری اختصاص دهند
اساتید راهنما غالباً اولویت‌ها و مشغله‌های دیگری از جمله پیدا کردن بودجه، تثبیت جایگاه خود (تبدیل وضعیت، ارتقاء و غیره) و مسؤولیتهای سنگین اجرایی و مدیریتی دارند، بنابراین بیشتر آنها نمی‌توانند زمان کافی را به دانشجویان دکتری اختصاص دهند. اساتید راهنما حتی ممکن است دانشجویان دکتری را در پروژه‌های جانبی درگیر کنند تا آن پروژه‌ها را تسریع کنند که این مسئله نیز فارغ التحصیلی آنها را به تاخیر می‌اندازد. بنابراین دانشجویان دکتری باید یاد بگیرند که به هر آنچه که تمرکز آنها را از پایان‌نامه منحرف میکند، نه بگویند. اما این رویکرد ممکن است گاهی دشوار باشد، چرا که برخلاف اساتید راهنما، دانشجویان دکتری به شدت نسبت به پیامدهای احتمالی ناشی از «نه» گفتن به اساتید خود آسیب‌پذیرترند. بنده معتقدم که دوره دکتری دقیقاً زمانی است که افراد باید یاد بگیرند چگونه توازن سالم کار و زندگی را حفظ کنند، زیرا فراگیری این مهارت بعداً دشوارتر است.
*پیوند فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری به چاپ مقاله منطقی نیست
دانشجویان دکتری باید به انتشار مقاله طرح دکترای خود پس از فارغ‌التحصیلی تشویق شوند (در صورتی که انتشار آن قبل از فارغ‌التحصیلی امکانپذیر نباشد)، زیرا این نشان می‌دهد که آنها قادر به اجرای یک پروژه از ابتدا تا انتها و پیش‌برد رشته پژوهشی خود هستند. به هر حال، هنگام ارزیابی دانشجویان دکتری برای فراغت از تحصیل باید معیارهای دیگری مانند توانایی دفاع موثر از یافتههای خود در حضور هیاتی از داوران باسواد و بی‌طرف یا تولید یک محصول، خدمات یا کیت خاصی از طرح دکترای خود مورد توجه قرار گیرد. ممکن است موانعی در مقابل انتشار یک طرح دکتری در قالب مقاله قبل از فارغ‌التحصیلی وجود داشته باشد؛ به عنوان مثال، طرح دکتری برای تکمیل به زمان بیشتری نیاز داشته باشد، توسط گروههای پژوهشی دیگر به واسطه رقابت طبیعی علمی به چاپ برسد، بعدتر معلوم شود که به آن اندازه که در ابتدا تصور میشد، جذابیت علمی ندارد یا به جهت مالکیت معنوی (برای مثال، هدف پایان‌نامه دکتری تولید یک محصول راهبردی خاص باشد) امکان چاپ ندارد، بنابراین منطقی نیست که فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری به چاپ مقاله پیوند زده شود.
*برای دانشجویی که میخواهند در صنعت کار کند، انتشار مقالات حیاتی نیست
هم دانشجویانی که مایل به ماندن در دانشگاه هستند و هم دانشجویان علاقمند به پیگیری مشاغل صنعتی، هر دو باید مهارتهای زیادی را بیاموزند. بدیهی است برای دانشجویانی که میخواهند در صنعت کار کنند، انتشار مقالات حیاتی نیست. اما من فکر میکنم همین مسئله باید برای دانشجویانی که میخواهند موقعیتهای دانشگاهی را دنبال کنند نیز محقق شود. آنها نیز باید مهارتهای زیادی را بیاموزند، مهارتهایی که ایشان میتوانند با یا بدون مقاله به مراکز و افراد استخدامکننده عرضه کنند. در ارزیابی یک متقاضی پسادکتری برای استخدام در آزمایشگاه، من در ابتدا لحن و محتوای ایمیل او را بررسی میکنم، این که چه موفقیتها و دستاوردهایی در رزومه او ذکر شده است (به عنوان مثال جوایز، پژوهانه و مقالات) و این که چه اساتیدی معرف او هستند تا شخصا با آنها تماس بگیرم. سوالات اصلی که از معرفها خواهم پرسید، این خواهد بود که آیا متقاضی باانگیزه، دارای ذوق، نکتهسنج، خلاق، دارای روحیهی کار تیمی و متعهد است؟ شخصیت و نگرش متقاضی به علم و جامعه چیست؟ داشتن شخصیت انسانی خوب و طرز تلقی مناسب اهمیت دارد، زیرا تغییر این مسائل دشوار است. در مصاحبه از متقاضی می‌خواهم که یک سمینار (با استفاده از اسلاید یا وایتبرد) ارائه دهد تا علاوه بر مهارتهای ارائه، قدرت استدلال علمی متقاضی و نحوه برخورد وی با نقد علمی را ارزیابی کنم. به اعتقاد بنده، متقاضی باید با مهارتهای مدیریتی (زمان، بودجه و پروژه‌ها) و ارتباطی (نوشتن، صحبتکردن و شبکهسازی) آشنا باشد. متقاضیانی که تجربه بین‌المللی دارند و میدانند که چگونه جلسات و همایش‌ها را سازماندهی کنند، برایم جالب‌تر خواهند بود. فقط پس از این ارزیابی‌ها است که این سوال را مطرح کنم که چرا متقاضی هنوز هیچ مقاله‌ای از پایان‌نامه خود منتشر نکرده است (در صورتی که مقاله نداشته باشد).
*چند توصیه برای ایامی که هنوز انتشار مقاله قبل از فارغ‌التحصیلی دکتری الزامی است
در شرایطی که به خاطر سیاستهای دانشگاهی و موسساتی یا هر دلیل دیگری، انتشار مقاله قبل از فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری همچنان الزامی است، من توصیه میکنم که (۱) پروژه‌های دکتری به دقت و بسیار حسابشده طراحی شوند، (۲) به جای یک نفر به تیمی از پژوهشگران محول شوند (با نقش محوری دانشجوی دکتری)، (۳) به مجرد اینکه مشخص شد پروژه به هر دلیلی جواب نمیدهد، به سرعت تصحیح یا حتی عوض شود و (۴) به صورت موثر توسط اساتید راهنما و سرپرست طرح راهنمایی و نظارت شوند.
اینجانب مطمئناً دانشجویان دکتری را تشویق به انتشار مقاله میکنم، اما فکر میکنم مضرات الزام چاپ مقاله برای فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتر به مراتب به مزایای آن میچربد، من هرگز یک دانشجوی دکتری را «فقط» بر اساس چاپ مقاله یا عدم وجود آن ارزیابی نمی‌کنم.
به گزارش فارس، در این باره مقاله‌ای را با عنوان مقاله نباید پیش‌نیاز گرفتن دکتری باشد در 18 مهرماه ۱۳۹۸ در مجله Nature Human Behaviour در راستای مسائلی که دانشجویان دکتری در سراسر دنیا از جمله در ایران با آن روبرو هستند، منتشر کرده‌ام که مقاله از نشانی https://rdcu.be/bTWWi در دسترس است.»
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری فارس
کلمات کلیدی : میرنیوز دانشجویان انتشار مقاله علمی دفاع شریف مرادی دانشجویان دکترا عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار علمی
نیروهای پلیس راهور سفیر اهدای عضو شدند
حضور ۱۸ شرکت دانش‌بنیان در نمایشگاه صنعت بازی رایانه‌ای روسیه
پیش بینی اکونومیست از سال ۲۰۲۵؛ شکوفایی فناوری‌های پاک به رهبری چین
«صندوق بیمه ویژه» برای اجرای مطمئن‌تر پروژه‌های صنعتی راه اندازی شد
فیلترینگ در چه شرایطی موجه و مطلوب است/ پالایش هوشمند در اینستاگرام
پوشش ضد رادار چین هواپیماها و تجهیزات نظامی را نامرئی میکند
۶۴۵ میلیارد تومان وام ودیعه مسکن به دانشجویان پرداخت شد
پوشش ضد رادار چین هواپیماها و تجیهزات نظامی را نامرئی میکند
مراکز علمی کاربردی ملزم به ارائه قیمت تمام شده آموزش شدند
مهلت شرکت در تکمیل ظرفیت آزمون دستیاری دندانپزشکی تا ۱۰ آذر تمدید شد
پرهیز از تبعیض میان تشکل‌های دانشجویی در آستانه ۱۶ آذر
مهلت اجرای تکمیل ظرفیت آزمون دستیاری دندانپزشکی تا ۱۰ آذر تمدید شد
دوره آموزشی «کاربردهای هوش مصنوعی در علوم پزشکی» ویژه دانشجویان آغاز به کار کرد
حضور بیش از ۲۰ هزار نفر از ۷۰ کشور جهان در مسابقات «برنامه‌سازی رایان»
دلایل پایین بودن نرخ اتصال فیبرنوری در ایران
افتخارآفرینی تیم دانشگاه تهران در المپیاد جهانی معماری منظر
برگزیدگان همایش کتاب سال بانوان معرفی شدند
هوش مصنوعی آهنگساز می شود
دوره آموزشی «کاربردهای هوش مصنوعی درعلوم پزشکی» ویژه دانشجویان آغاز به کار کرد
دولت چهاردهم اهتمامی به اجرای قانون جوانی جمعیت ندارد
استفاده از هوش مصنوعی در دندان پزشکی
حضور سرزده پزشکیان در وزارت بهداشت
اندونزی پیشنهاد سرمایه گذاری اپل در این کشور را رد کرد
امکان تغییر محل آزمون دانشجویان پیام‌نور فراهم شد
برنامه وزارت علوم برای حل مسکن دانشگاهیان و خوابگاه متاهلی
پرهیز از تمایز میان تشکل‌های دانشجویی در آستانه ۱۶ آذر
تقلید از سیستم بینایی انسان برای ارتقای عملکرد حسگرها
امضای نخستین قرارداد الکترونیکی صندوق نوآوری با یک شرکت دانش‌بنیان
آخرین تغییرات در شورای عالی حوزه‌های علمیه
زنجیره تولید و تامین دارو گرفتار کمبود نقدینگی است
