میرنیوز
نظریه علمی‌ای که در دریای خزر رد شد/دلایل کاهش تکثیر ماهیان استخوانی رودرو
2020-02-16T07:23:55+03:30
دکتر حمید علیزاده در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه محققان روسی از دهه ۱۹۳۰ مطالعاتی در زمینه اثرات تراز آب خزر بر چرخه آب این حوضه انجام داده‌اند، افزود: از دهه ۳۰ این پدیده به اثبات رسیده است که وقتی تراز آب دریای خزر پایین است، شرایط برای تالاب‌های ساحلی و پرندگان مهاجر بد می‌شود؛ چراکه میزان آب و عمق آن کاهش می‌یابد؛ ولی برعکس در شرایط تراز پایین، وضعیت اکولوژی داخل دریا بسیار خوب خواهد شد؛ چراکه در شرایط پایداری تراز پایین آب دریای خزر که طی چند سال ادامه یابد، چرخه آب بهتر و اکسیژن محلول و مواد مغذی و PH در سطح آب دریا توزیع خواهد شد و شرایط برای تولید به‌ویژه برای آبزیان بهتر می‌شود.
وی با بیان اینکه شرایط تراز آب دریای خزر برای محیط‌های تالابی و دریایی پارادوکسال است، به گونه‌ای که تراز پایین آب دریای خزر برای محیط دریا خوب ولی برای تالاب‌ها بد است، اظهار کرد: در شرایط تراز بالای آب دریای خزر تالاب‌ها توسعه می‌یایند و عمق آنها زیاد و گسترده می‌شود، ضمن آنکه جمعیت آبزیان و پرندگان مهاجر بیشتر می‌شود؛ ولی از سوی دیگر باعث کاهش سرعت چرخه آب شده و اکسیژن محلول، مواد مغذی و PH در ستون آب به آرامی توزیع خواهند شد؛ از این رو شرایط اکولوژی داخل دریا ضعیف می‌شود.
معاون پژوهش‌وفناوری پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی و علوم جوی ادامه داد: از سال ۲۰۱۰ میلادی (از ۱۰ سال قبل) تراز آب به شدت در حال کاهش است؛ به گونه‌ای که به میزان ۱.۵ متر تراز آب در دریای خزر کاهش یافته و در حال حاضر این روند کاهنده ادامه دارد و پیش‌بینی بلند مدت در این زمینه نمی‌توان داشت و در چنین شرایطی ما انتظار داریم که شرایط آب عمیق بهبود یابد؛ ولی اندازه‌گیری‌ها این امر را نشان نمی‌دهد.
به گفته وی در شرایط تراز پایین شرایط لاگون‌ها و تالاب‌ها محدود می‌شود، ولی وضعیت آب عمیق بهتر خواهد شد، اما اندازه‌گیری‌های انجام شده چه از سوی ما و چه از سوی تیم تحقیقات هیدروشیمی دریای خزر روسیه این امر را نشان نمی‌دهد و این نتایج نیز در ژورنال‌ها منتشر شده است.
علیزاده، دلیل این امر را گرمایش جهانی (Global Warming) دانست و در این باره توضیح داد: با افزایش گرمایش جهانی دمای آب‌های سطحی افزایش یافته و شرایط یخبندان‌های زمستانی در شمال دریای خزر کاهش یافته و باعث شده اختلاط عمودی کاهش یابد و دلیل آن گرمایش جهانی است؛ چراکه اختلاط عمودی تحت تاثیر سرمایش تسریع می‌شود.
به گفته وی، بخش عمده‌ای از خزر شمالی در زمستان‌ها یخ می‌زند و گاهی ضخامت این یخ‌ها به چند متر می‌رسد و این یخ‌زدن موجب می‌شود که بخشی از نمک از یخ خارج و به آب‌های مجاور وارد شود. از آنجایی که دمای آب‌های مجاور صفر درجه است و نمک هم که دریافت کرده است، شورتر و سنگین‌تر می‌شود و مواد مغذی و اکسیژن را به آب‌های عمیق می‌رساند؛ ولی در ۲۰ سال اخیر هوا دائما در حال گرم‌تر شدن است و انتظار داشتیم که در تراز پایین که تالاب‌ها و خلیج‌ها محدود شده‌اند، شرایط در آب‌های عمیق بهتر شود، ولی این امر مشاهده نمی‌شود.
خزر شمالی، میانی و جنوبی
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی این امر را به احتمال زیاد ناشی از گرمایش جهانی دانست و تاکید کرد: این موضوعات اثبات شده که "دمای هوای پیرامون دریای خزر و دمای لایه ۱۰۰ متری آب خزر افزایش یافته است"؛ از این رو اینکه گفته می‌شود در شرایط تراز پایین آب باید شرایط بهتر شود و نشده است، احتمالا دلیل آن افزایش دمای آب و هوای روی دریای خزر است.
تاثیر فعالیت انسانی
دانشیار و عضو هیأت علمی گروه علوم غیرزیستی دریا در پژوهشکده علوم دریایی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با بیان اینکه فعالیت‌های انسانی به طور مستقیم در آب‌های عمیق تاثیر ندارد، بلکه به طور مستقیم بر روی تالاب‌ها اثر دارد، گفت: تراز آب در تالاب خلیج گرگان هنوز به تراز سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ نرسیده است و تراز آب این حوضه بالاتر از آن زمان است؛ ولی شرایط زیستی برای آبزیان محدودتر شده، چون جمعیت پیرامونی این حوضه بسیار بیشتر از سال ۱۳۵۶ شده است.
علیزاده با اشاره به اثرات فعالیت‌های انسانی بر روی ماهیان خاویاری، اظهار کرد: این امر در درازمدت اثرگذار است؛ چون ماهیان خاویاری از ماهیان کوچکتر تغذیه می‌کنند و زمانی که جمعیت ماهیان کوچک محدود شود، غذای ماهیان درشت‌تر کاهش خواهد یافت. این امر یک چرخه زیستی و اثبات شده است و سیگنال‌های آن از دهه ۱۹۳۰ تشخیص داده شده است.
کاهش تکثیر ماهیان رودرو
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، با بیان اینکه در حال حاضر با کاهش تکثیر ماهیان رودرو مواجه هستیم، یادآور شد: حتی در شرایط تراز بالای آب دریای خزر، ماهیان قادر به تخم‌ریزی در رودخانه‌ها نیستند که دلیل آن مربوط به عوامل غیر آلاینده انسانی می‌شود.
وی در خصوص عوامل غیر آلاینده انسانی، توضیح داد: وقتی بر روی رودخانه‌ها سد احداث می‌شود و در پایه پل‌ها و سدها بتن‌ریزی می‌شود و برای آبزیان گذری در نظر گرفته نمی‌شود، حتی در شرایط تراز بالا ماهیان قادر به تخم‌ریزی در رودها نیستند.
به گفته این محقق، در زمان تخم‌ریزی ماهیان، باید در اطراف دهانه رودخانه‌ها آرامش برقرار باشد و این در حالی است که در این زمان تعداد افرادی که برای صید ماهی به رودها می‌روند، بیشتر از تعداد ماهیان است. این عوامل، جزو عوامل غیر آلاینده محسوب می‌شوند که باید به آنها توجه شود.
علیزاده، بخشی از دلایل کاهش تولیدمثل ماهیان استخوانی رودرو را وابسته به عوامل غیر آلاینده انسانی دانست و گفت: علاوه بر آن در زمان تخم‌ریزی نباید از شن و ماسه رودها برداشت صورت گیرد، در زیر پل‌ها باید گذر ماهی‌ها به گونه‌ای باشد که بتوانند راحت از آن تردد کنند و در دهانه رودها نیز در فصول تخم‌ریزی باید آرامش برقرار باشد تا ماهیان به راحتی بتوانند از آب بالا بیایند.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز درياي خزر ماهیان استخوانی ماهیان خاویاری پژوهشگاه اقيانوسشناسي نظریه علمی اثبات شده تخم ریزی ماهیان رودرو
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار علمی
نیروهای پلیس راهور سفیر اهدای عضو شدند
حضور ۱۸ شرکت دانش‌بنیان در نمایشگاه صنعت بازی رایانه‌ای روسیه
پیش بینی اکونومیست از سال ۲۰۲۵؛ شکوفایی فناوری‌های پاک به رهبری چین
«صندوق بیمه ویژه» برای اجرای مطمئن‌تر پروژه‌های صنعتی راه اندازی شد
فیلترینگ در چه شرایطی موجه و مطلوب است/ پالایش هوشمند در اینستاگرام
پوشش ضد رادار چین هواپیماها و تجهیزات نظامی را نامرئی می‌کند
۶۴۵ میلیارد تومان وام ودیعه مسکن به دانشجویان پرداخت شد
پوشش ضد رادار چین هواپیماها و تجیهزات نظامی را نامرئی می‌کند
مراکز علمی کاربردی ملزم به ارائه قیمت تمام شده آموزش شدند
مهلت شرکت در تکمیل ظرفیت آزمون دستیاری دندانپزشکی تا ۱۰ آذر تمدید شد
پرهیز از تبعیض میان تشکل‌های دانشجویی در آستانه ۱۶ آذر
مهلت اجرای تکمیل ظرفیت آزمون دستیاری دندانپزشکی تا ۱۰ آذر تمدید شد
دوره آموزشی «کاربردهای هوش مصنوعی در علوم پزشکی» ویژه دانشجویان آغاز به کار کرد
حضور بیش از ۲۰ هزار نفر از ۷۰ کشور جهان در مسابقات «برنامه‌سازی رایان»
دلایل پایین بودن نرخ اتصال فیبرنوری در ایران
افتخارآفرینی تیم دانشگاه تهران در المپیاد جهانی معماری منظر
برگزیدگان همایش کتاب سال بانوان معرفی شدند
هوش مصنوعی آهنگساز می شود
دوره آموزشی «کاربردهای هوش مصنوعی درعلوم پزشکی» ویژه دانشجویان آغاز به کار کرد
دولت چهاردهم اهتمامی به اجرای قانون جوانی جمعیت ندارد
استفاده از هوش مصنوعی در دندان پزشکی
حضور سرزده پزشکیان در وزارت بهداشت
اندونزی پیشنهاد سرمایه گذاری اپل در این کشور را رد کرد
امکان تغییر محل آزمون دانشجویان پیام‌نور فراهم شد
برنامه وزارت علوم برای حل مسکن دانشگاهیان و خوابگاه متاهلی
پرهیز از تمایز میان تشکل‌های دانشجویی در آستانه ۱۶ آذر
تقلید از سیستم بینایی انسان برای ارتقای عملکرد حسگرها
امضای نخستین قرارداد الکترونیکی صندوق نوآوری با یک شرکت دانش‌بنیان
آخرین تغییرات در شورای عالی حوزه‌های علمیه
زنجیره تولید و تامین دارو گرفتار کمبود نقدینگی است
