اولویت‌های لرزه‌زمین‌ساختی کشور به بهانه رخداد زمینلرزه اخیر در خاور تهران

دکتر شهریار سلیمانی آزاد، پژوهشگر لرزه‌زمین‌ساخت و پالئوسایزمولوژی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به جنبایی گسل مشا در کنار بزرگترین، پرجمعیت‌ترین و مهمترین شهر ایران، گفت: گسل مشا بزرگترین گسل لرزه‌زای شناسایی‌شده در خاور تهران است که با توجه به پیشینه لرزه‌خیزی تاریخی و دستگاهی آن در کنار دیگر گسل‌های معرفی شده، این گستره همچون گسل‌های خاوری-باختری "آراکوه" (در زیر شهر دماوند، رودهن، بومهن و شهر جدید پردیس) و "کاجان" (در زیر مناطق ایرا، مهرآباد و فازهای جنوبی شهر جدید پردیس و جاجرود) و... از مهمترین سرچشمه‌های لرزه‌زای پیرامون خاوری تهران بزرگ به‌شمار می‌آید.  

وی ادامه داد: در نگاه نقشه، از ۳ قطعه گسلی اصلی گسل تقریبا خاوری-باختری و ۱۹۰ کیلومتری مشا، دو قطعه خاوری و مرکزی در اصطلاح فنی با آرایش نردبانی-چپ‌پله و با حرکات چیره چپگرد در خاور لواسان‌ هستند که این جنبش‌های چپگرد را به بخش خاوری گسل شمال تهران و به‌سوی شهر تهران منتقل کرده و می‌کنند.

سلیمانی با اشاره به رخداد لرزه‌ای در روز یکشنبه ۲۴ مرداد ماه در بومهن، توضیح داد: محل رخداد زمینلرزه عصر روز ۲۴ مردادماه سال جاری و نیز زمینلرزه اردیبهشت ماه سال گذشته‌ خاور تهران بر پایه نتایج بررسی‌های دیرینه لرزه شناسی ما در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱، محل رخداد آخرین زمینلرزه بزرگ تهران در سال ۱۸۳۰ میلادی به بزرگای ۷.۲ نیز بوده است.

پژوهشگر لرزه‌زمین‌ساخت و پالئوسایزمولوژی سازمان زمین‌شناسی خاطر نشان کرد: از آنجا که موقعیت رومرکز رخداد دو زمینلرزه کوچک و خردلرزه‌های همراه آنها در سال گذشته و امسال در فاصله ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری از هم قرار گرفته‌اند، لذا در صورت شکست و گسیختگی گسل مشا در فاصله یادشده توان ایجاد یک زمینلرزه بزرگتر از ۶ را خواهد داشت؛ این موضوع فقط به عنوان یکی از گزینه‌های امکان‌پذیر و محتمل (همچون رخداد زمینلرزه دوقلوی اهر-ورزان در سال ۲۰۱۲ میلادی که گسلش زمینلرزه‌ای آن در میان دو بخش خردلرزه‌خیزی متمرکز در خاور و باختر رخداد زمینلرزه اصلی بود) می‌تواند به‌شمار آید.

وی اضافه کرد: البته، راستی آزمایی موضوع یاد شده نیازمند داده‌های علمی کافی و با دقت مناسب است که حقیقتا در حال حاضر فراهم نیست و ما هیچگاه با داده‌های علمی اندک و ناکاملی که در اختیار داریم، مجاز به انجام تفسیرهای بزرگ، قطعی و سرنوشت‌ساز نیستیم.

این محقق سازمان زمین شناسی یادآور شد: با این وجود، آنچه که هیچ گاه از اهمیت گسل مشا در کنار دیگر گسل‌های جنبای تهران نکاسته، توان لرزه‌زایی و نرخ حرکتی بالای آن در جوار پایتخت کشور است و بس. از این رو، با رخداد هر زمینلرزه کوچک در این گستره شاید بهتر و صحیح‌تر آن است که به‌جای مراجعه و مصاحبه با متخصصان زلزله‌شناس و لرزه‌زمین‌ساخت از این پس فقط به سراغ متولیان ساخت و ساز ایمن رفت و در عمل از چند و چون واقعی مقاوم‌سازی سازه‌ها و شهرک‌های درحال توسعه بر پایه ضوابط برآمده از داده‌های لرزه‌زمین‌ساختی موجود پرسید؛ چرا که در صورت رخداد یک زمینلرزه بزرگ در شهر بزرگی همچون تهران (به‌ویژه در هنگام ّشب) فقط کسانی جان و مال‌شان حفظ خواهد شد که در ابنیه به‌اندازه کافی مقاوم و مناسب ساکن هستند.

به گفته وی در طی دهه‌های گذشته، داده‌های علمی فراهم آمده در تحقیقات پژوهشگران پیشرو و نیز جوان‌تر زلزله‌شناس، مهندسان سازه و لرزه‌زمین‌ساخت در قالب نقشه‌ها و کدهای ایمن‌سازی و مقاوم سازی در آیین‌نامه ۲۸۰۰ در دسترس متولیان ساخت و ساز بوده و قانون نیز آنها را موظف به رعایت کامل ضوابط مربوطه کرده است.

سلیمانی ادامه داد: با این وجود، به باور بسیاری از متخصصان ساخت‌وساز با توجه به قیمت بالای مسکن و ساختمان در شهرهای بزرگ و ورود غیرمتخصصان سیاسی و غیرسیاسی سودجوی فراوان به این صنعت، متاسفانه تخلفات بسیار زیادی در این زمینه صورت گرفته و می‌گیرد. از این رو، در سایه وجود متخصصان و قانون و ضوابط لازم‌الاجرای ساخت و ساز ساختمان‌های مقاوم در برابر زمینلرزه نقش نهادهای نظارتی است که مهمترین اثرات را در کوتاه، میان و بلند مدت خواهد داشت.

پژوهشگر لرزه‌زمین‌ساخت و پالئوسایزمولوژی سازمان زمین‌شناسی، تاکید کرد: برای رسیدن به این مهم در کنار انجام نظارت فنی قوی بر طراحی و اجرای ساختمان‌ها یکی از بنیادی‌ترین امور حرکت به سمت دستیابی به بیمه‌ای مطمئن با توجه به ایمنی محل ساخت و کیفیت طراحی و ساخت ساختمان‌ها بر پایه آیین‌نامه‌های استاندارد است. یعنی، اگر کسی خواست در محل نزدیک به عامل خطر زمینلرزه (گسل‌های جنبا) ساخت‌وساز انجام دهد، به شرط عدم ضرر و زیان رساندن به دیگران می‌تواند، ولی باید بهای بیمه بسیار بیشتری برای بنا کردن ساختمان مورد نظر پرداخت کند، تا آنجا که عدم صرفه اقتصادی این امر مانع از عملی شدن آن به‌شکلی فراگیر شود. بدین ترتیب، رفته رفته و به شکلی هدفمند شرایط احداث ساختمان‌های با اندازه کافی مقاوم و مناسب می‌تواند شکل گیرد. این همان رویه‌ای است که در بسیاری از کشورهای مدرن ولی لرزه‌خیز پیگیری و اجرا می‌شود.

وی بر ضرورت اولویت‌های ذیل در مقوله لرزه‌زمین‌ساخت و کاربری آن در طراحی و اجرای ساختمان‌های مقاوم در برابر رخداد زمینلرزه‌ها در کشور تاکید کرد:

۱- نیاز به تداوم انجام پژوهش‌های کاربردی و نوین لرزه‌زمین‌ساختی به‌منظور استفاده در به‌روزرسانی ضوابط و قوانین فنی ایمن‌سازی و مقاوم سازی مقرون‌بصرفه ساختمان‌ها به‌ویژه در شهرهای بزرگ و دارای پیشینه لرزه‌خیزی همچون تهران

۲- پرهیز از ساخت و ساز در نزدیکی پهنه‌های خطرناک‌تر شناسایی شده تا به امروز و اختصاص دادن این‌گونه پهنه‌ها به فضاهای تنک‌جمعیت‌تر، فضای سبز و ...

۳-  انجام و تداوم طراحی و اجرای ساخت و سازهای ایمن بر مبنای آیین نامه ۲۸۰۰ موجود.

۴- فراهم کردن هرچه سریعتر شرایط برای شروع به اجباری کردن بیمه تمامی ساختمان‌ها (دولتی و خصوصی) با توجه به وضعیت ایمنی نسبی محل ساخت و کیفیت طراحی و اجرای آنها بر اساس ضوابط فنی. چرا که از این امر می‌توان در ایجاد دست کم آمادگی لازم برای تامین هزینه‌های مالی جبران خسارات در زمان پس از رخداد زمینلرزه‌های بزرگ و آسیب‌رسان (و به‌منظور پیشگیری از شکل‌گیری هرج و مرج مالی در شرایط بحران) بهره‌جست.

سلیمانی تاکید کرد: در نهایت، طبیعتا هدف نهایی تمامی این تمهیدات برای حفظ جان افراد به‌عنوان ارزشمندترین وظیفه انسانی است که هر یک از ما می‌بایست در کنار تلاش برای حفظ دارایی‌ها و سرمایه‌های ملی همواره در ذهن و عمل خویش داشته باشیم.

انتهای پیام

منبع : خبرگزاری ایسنا

آخرین اخبار علمی

اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد

2023-12-03T19:08:50+03:30

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهوری توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی را از مهمترین ماموریت‌های شورای راهبری هوش مصنوعی دانست و گفت: این شورا با ای...

آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!

2023-12-03T19:08:49+03:30

پژوهشگران می‌گویند، خاکسترهای حاصل از آتش‌سوزی‌های جنگلی باعث رشد و شکوفایی حیات دریایی می‌شوند.

استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد

2023-09-25T21:29:51+03:30

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خطر بیماری قلبی برای مردانی که در مشاغل پر استرس کار می‌کنند و احساس می‌کنند از تلاش‌هایشان قدردانی نمی شود، دو برابر بیشتر است.

۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند

2023-09-25T21:29:50+03:30

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از مشارکت ۲.۵ میلیون نفر اهدا کننده خون در کشور برای تأمین نیاز ۱۰۰ درصدی مراکز درمانی خبر داد.

چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند

2023-09-25T21:29:50+03:30

تفاهم‌نامه احداث بیمارستان هزار تختخوابی در شرق تهران بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شرکت سینوفارم چین منعقد شد.

راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت، از راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور خبر داد.

وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون بهداشت وزارت بهداشت، از جذب ۴ هزار بهورز و ۵ هزار کارشناس بهداشت و مجموعاً ۹ هزار نیروی بهداشتی در آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت

2023-09-25T21:29:48+03:30

زمان اخذ آرای ششمین دوره انتخابات سازمان نظام پرستاری، از ساعت ۷ صبح لغایت ۲۰ روز جمعه ۷ مهر ۱۴۰۲ اعلام شد.

هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه

2023-09-25T21:29:48+03:30

حوزه سلامت در هفته رو به پایان، در جهان، شاهد اخبار و رویدادهای متعدد و مختلفی بود که به مرور گزیده ای از مهم ترین آنها می پردازیم.

بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک

2023-09-25T21:29:48+03:30

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر لزوم ایجاد نقشه غربالگری و بیماریابی سلیاک در کشور تاکید کرد.

اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک

2023-09-25T21:29:47+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با طیف زیادی از بیماری‌های نادر مواجهیم که متاسفانه برای بسیاری از آنها هنوز درمان پیدا نشده و یا اینکه درمان های موجود کفایت نمی...

نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:47+03:30

نشست چالش‌های زنجیره تأمین ایمن و اثربخش دارو در ایران در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم

2023-09-25T21:29:46+03:30

شروع فصل پاییز، زمان شیوع بیماری های ویروسی است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری فصل سرما است. اما، با رعایت یک توصیه ساده، می توان از ابتلا به این بیماری مصون...

خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است

2023-09-25T21:29:46+03:30

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی گفت: گران قیمت ترین محصولات مواد پایه پتروشیمی، دارو است.

چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

2023-09-25T21:29:46+03:30

معاون فنی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: هر کسی که واکسن کرونا تزریق کرده باشد، پرونده الکترونیک سلامت دارد.

بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا

2023-09-25T21:29:45+03:30

راهکارهای ورود شرکت های داروسازی ایران به بازار دارویی اوراسیا، در یک نشست تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد.

جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد

2023-09-25T21:29:45+03:30

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، تخصص و تعهد حرفه‌ای را دو بال جامعه پزشکی برای خدمت به مردم دانست.

هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی

2023-09-25T21:29:45+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس، گفت: جامعه سلامت کشور افتخار دارد که همپای دلاورمردان عرصه نبرد، در جبهه ها حضور داشت.

نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:45+03:30

نشست چالش‌های قیمت‌گذاری دارو، مواد موثره و مکمل‌ها در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم

2023-09-25T21:29:44+03:30

یک متخصص تغذیه، در خصوص میان وعده دانش آموزان در مدرسه، توصیه هایی ارائه داد.

وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت

2023-09-25T21:29:44+03:30

همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ وزیر بهداشت، زنگ دبیرستان شهید آوینی تهران را به صدا در آورد.

۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند

2023-09-25T21:29:44+03:30

معاون پرستاری وزارت بهداشت، از جذب ۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان از طریق آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان

2023-09-25T21:29:44+03:30

وزیر بهداشت، به طور سرزده از مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شفا یحیاییان تهران بازدید کرد.

۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند

2023-09-25T21:29:43+03:30

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در یک هفته گذشته ۲۲ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور فوت شدند.

داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود

2023-09-25T21:29:43+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو، راه شناخت تولیدات دارویی کشور در جهان را، صادرات محصولات دانست.

ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است

2023-09-25T21:29:43+03:30

وزیر بهداشت، با اشاره به کارآمدی حوزه سلامت کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران دارای قوی‌ترین و موفق ترین نظام سلامت در منطقه است.

ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد

2023-09-25T21:29:43+03:30

مسئول هیات مرکزی نظارت بر ششمین دوره انتخابات نظام پرستاری، از رشد ۱۵ درصدی نامزدهای دوره ششم انتخابات نظام پرستاری نسبت به دوره قبل خبر داد.

اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد

2023-09-25T21:29:42+03:30

رئیس مرکز اورژانس استان تهران، با اشاره به مزاحمت تلفنی با اورژانس ۱۱۸، گفت: در هفته گذشته ۲۴۳۰ تماس مزاحم با اورژانس استان تهران داشتیم.

جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است

2023-09-25T21:29:42+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت روز جهانی بهداشت محیط، تمرکز بر اقدامات بهداشت محیط را عاملی موثر بر جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین ناشی از بار بیماری های ...

تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا

2023-09-25T21:29:42+03:30

مقاله کارایی واکسن برکت در یکی از برجسته‌ترین مجلات علمی جهان بنام The BMJ هیجده ماه پس از ارسال به چاپ رسید.