میرنیوز
"استاد کُشی" توسط یک استاد!
2021-08-08T06:52:34+04:30
به گزارش ایسنا، در حکایتی تاریخی آمده است که: « روزی شاه عباس صفوی از دو عالم جلیل‌القدر؛ "شیخ بهائی" و "میرداماد" در باغی که در چند فرسخی اصفهان بود دعوت کرد و برای احترام بیشتر به آنها صبح هنگام با آنان حرکت نمود. در بین راه که هر سه بر مرکب خود سوار بودند به فکر شاه رسید تا این دو عالم بزرگ را مَحک بزند و ببیند چه اندازه بین آنها وحدت و صمیمیت وجود دارد. شاید در آن موقع عباس پیش خود می‌پنداشت میان دانشمندان هم به مانند سیاستمداران، حسادت وجود دارد! از این‌رو نزد شیخ بهائی رفت و گفت: شما بحمدالله در هر فَنی استاد هستید و در اسب سواری هم مهارت شما از همه بیشتر است و به هر سو که می‌خواهید اسب را حرکت می‌دهید، اما میرداماد گویا تا بحال سوار اسب نشده است و اسب را به حال خود گذارده و رکاب نمی‌زند، بطوری که از ناآشنائی او به اسب‌سواری همه می‌خندند!
شیخ بهائی که متوجه منظور شاه شده بود، گفت: میرداماد در فن اسب سواری یگانة است! اما آن کوه علم و وقار که بر پشت اسب قرار گرفته مجال را از او گرفته است که بخواهد تند حرکت کند و چه اندازه اسب وی با قدرت و شوکت است که آن کوه علم و وقار را بر پشت خود حمل می‌کند.
شاه پس از شنیدن این پاسخ غیر منتظره، ساعتی بعد اسب خود را عقب کشید و به نزد میرداماد رفت و گفت: شما با چه وقار و بزرگی بر پشت اسب قرار گرفته‌اید و مقام و عظمت روحانیت را حفظ کرده‌اید اما ملاحظه کنید شیخ چه اندازه اسب خود را به این طرف و آن طرف می‌راند و مقام روحانیت را حفظ نمی‌کند!
میرداماد نیز در پاسخ گفت: شیخ بهائی نمی‌خواهد که اسب را به هر سو براند اما اسب که فهمیده است چه کوه علم و تقوائی بر پشت او قرار گرفته است به وجد آمده و شیخ نمی‌تواند جلوی اسب را بگیرد. باز هم این قدرت اوست که اسب را کنترل می‌کند وگرنه اسب از خوشحالی می‌خواهد در هوا پرواز کند!
بعد از شنیدن این پاسخ‌ها و تعابیر؛ شاه عباس که فهمید بین این دو بزرگوار به چه میزان یگانگی و صمیمیت وجود دارد و متوجه اعتماد متقابل این دانشمندان و حفظ ادب و دوری از بُخل و حَسَد توسط آنها نسبت به یکدیگر شد، سکوت کرد و به فکر فرو رفت.* »
این حکایت، نه فقط یک داستان تاریخی، بلکه بازگو کننده مراودات و تعاملات توأم با ادب و احترام دانشمندان و عالمان کشورمان با یکدیگر، از دیرباز بوده است. اصلی که به نظر می‌رسد در عصر حاضر در حال فراموشی است! به طوری که به عنوان نمونه یکی از اساتید بازنشسته به تازگی و در فضای مجازی، یکی از چهره‌های بزرگ و ماندگار اختر فیزیک کشور را به تمسخر گرفته و او را دانشگری بی‌خبر که تن به یک محمل شبه علم داده است، خطاب کرده است!
دکتر رضا منصوری، استاد بازنشسته دانشکده فیزیک دانشگاه شریف که در دوران کاری خود مسئولیت معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را نیز به عهده داشت و اتفاقاً در همین دوره بود که مقاله نویسی، مترادف توسعه علمی در کشور شناخته شد! و مصیبت‌های آن تا به امروز گریبان جامعه علمی و دانشگاهی کشور را گرفته است؛ پیش از این مدعی شده بود که پروفسور «محمود حسابی» تنها یک فیزیکدان عادی است و تمام مراودات او با بزرگان علم فیزیک جهان و کارهای او در علم فیزیک یک دروغ و اوهام است!** وی به تازگی نیز پروفسور یوسف ثبوتی که یکی از مفاخر و چهره‌های ماندگار و بزرگ حوزه علم نجوم و اختر فیزیک کشور است را نیز دانشگری بی‌خبر خوانده که در خصوص موضوعی تن به محملی شبه علم داده است! آن هم به خاطر باج دهی یا زیر میزی؟!
البته این تنها اتهامات دکتر منصوری به بزرگان عرصه علم کشور نیست و وی علاوه بر دکتر حسابی و دکتر ثبوتی؛ سالها پیش از این و بنا به گفته فرزند دکتر حسابی، اتهاماتی را نیز متوجه پروفسور هشترودی از اساتید برجسته و نامدار دانشگاه تهران کرده و در جایی مدعی شده که وی عامل عدم پیشرفت علوم پایه در ایران بوده است! و البته باز هم بنابر این ادعا، دکتر منصوری، حتی علت زمین‌گیر شدن علم در ایران را شخص امیرکبیر می‌داند! کسی که «دارالفنون» به فرمان او تاسیس شد.***
ماجرای اتهام دکتر منصوری به پروفسور ثبوتی از کجا شروع شد؟
روز دوشنبه ۷ تیرماه سال جاری، در هفتاد و ششمین برنامه رونمایی از طرح‌های معاونت علمی و با حضور رییس جمهوری وقت؛ از پروژه رصدخانه ملی نیز رونمایی شد. طرحی که چند روز قبل از برگزاری مراسم بهره‌برداری از آن، سورنا ستاری معاون علمی رئیس جمهور در صفحه اینستاگرام خود، خبر از اولین نورگیری این رصدخانه در آینده نزدیک داده بود و دقیقاً پس از همین مراسم رونمایی بود که شائبه‌هایی در زمینه افتتاح تلسکوپ این رصدخانه آن هم بدون آینه به وجود آمد.
در روز بعد از این مراسم، برخی رسانه‌ها از جمله ایسنا، با انتقاد از این بهره‌برداری زود هنگام، اعلام کردند که با توجه به اهمیت پروژه رصدخانه ملی و این‌که این طرح یک پروژه علمی است و در پروژه‌های این‌چُنینی نیز نباید شتابزدگی داشت، مواردی را در نقد عملکرد دولت دوازدهم پیرامون افتتاح زود هنگام این پروژه ابراز داشتند.
در پی این نقد نیز دکتر حبیب خسروشاهی، مجری طرح رصدخانه ملی که خود نیز از دانشمندان مطرح کشور در حوزه نجوم است با بیان این‌که در پروژه رصدخانه ملی، تلسکوپ فقط یکی از اجزاء رصدخانه به حساب می‌آید و رصدخانه ملی در جریان برنامه‌های علمی که اخیراً نیز برگزار شده شرکت موثر داشته است، اظهار کرد: «از دو سال گذشته، تجهیزات میدانی دید باز را در رصدخانه ملی ایران نصب کرده‌ایم و در حال حاضر نیز گروهی از منجمان کشور در حال بهره‌برداری علمی از آن هستند. به هر حال از نظر ما رصدخانه از نظر عام، تاسیس شده و آغاز به کار کرده است. واژه‌ها معانی مختلفی دارند و برخی بر این تصور هستند که رصدخانه ملی یعنی تلسکوپ ۳.۴ متری و به همین دلیل است که بارها از واژه «تلسکوپ ملی» برای این طرح استفاده شده است.»
وی در ادامه افزود:«اشتیاق و تلاش و مدیریت ما در اجرای این طرح موجب شد تا عده کثیری در دولت (دولت دوازدهم) علاقه‌مند به این طرح شوند و ما نباید این افراد و مجموعه علمی را ناامید می‌کردیم. برای ما این رویداد بسیار با ارزش بود اما گویا بحث در خصوص واژه‌ها به این پیشرفت عظیم در پروژه می‌چربد! مجموعه دستاوردهای فنی و اجرایی دراین مرحله از پروژه مانند امکانات رصدی، زیرساخت‌ها و پیشرفت‌های بسیار مهمی که در نصب و راه‌اندازی تلسکوپ و گنبد به وجود آمده است، همگی برای محققان حوزه نجوم بسیار با ارزش است.»
خسروشاهی با تاکید بر این‌که نصب آینه در تلسکوپ، وابسته به شرایط محیطی در ارتفاع ۳۶۰۰ متری است، گفت: «سقف کاری ما دراین ارتفاع حدود ۸ تا ۹ ماه از سال است، ولی فصل کاری که بتوان آینه تلسکوپ را به این ارتفاع منتقل کرد، ممکن است کوتاه‌تر باشد، چرا که به دلیل شرایط جوی خاص در این ارتفاع، همزمان انتظار رخدادهای جوی را داریم. به هرحال همانطور که قول داده بودیم تا پایان سال آینده دریافت تصاویر و داده‌های اجرام آسمانی را به وسیله این تلسکوپ خواهیم داشت.»
متن کامل گفت‌وگوی دکتر خسروشاهی مجری طرح رصدخانه ملی ایران در خصوص چرایی افتتاح رصدخانه ملی، به صورت کامل در اینجا آمده است.
پس از این گفت‌وگو نیز انجمن نجوم ایران با انتقاد از افتتاح زودهنگام مهم‌ترین طرح کشور در حوزه نجوم، بیانیه‌ای را صادر کرد که متن این بیانیه که توسط ایسنا منتشر شده، اینجا قابل مشاهده است.
در ادامه این ماجرا و حواشی ایجاد شده پیرامون افتتاح رصدخانه ملی ایران؛ مجله علمی ساینس، در گزارشی از قول برخی مدیران سابق این طرح به این حواشی پرداخت. «ریچارد استون» نویسنده مجله علمی ساینس در این گزارش به نگرانی دکتر «رضا منصوری» مدیر سابق پروژه رصدخانه ملی اشاره کرده و از قول او نگاشته است: «منصوری نگران است که ممکن است تغییرات اخیر در طراحی، رصدخانه ملی ایران را با مشکل روبه‌رو کند. اگرچه او دیگر به اسناد رصدخانه ملی ایران دسترسی ندارد، اما به ادعای او تصاویر موجود از این مرکز گویای آن است که مدیریت، طراحی اصلی را به قیمت کیفیت تصویر به شدت تغییر داده است!
در پی انتشار گزارش ساینس، مشاوران بین‌المللی پروژه رصدخانه ملی نیز به این گزارش، واکنش نشان داده و با حمایت از این طرح اعلام کردند که تیم پروژه رصدخانه ملی ایران در شرایط دشوار اقتصادی و البته همه‌گیری کووید-۱۹ کار کرده و آنان برای پیشبرد برنامه‌های این پروژه ملی، لایق اعتبار و احترام هستند. در بخشی از این بیانیه که به امضاء پروفسور «جری گیلمور»، پروفسور «پدرو آلوارز»، پروفسور «کالین کانینگام»، دکتر «مارتین کالام»، دکتر «پیرو سالیناری»، پروفسور «لورنزو زاگو» و دکتر «دیوید باکلی» رسیده، آمده است: «این پروژه یک تلسکوپ با زیرساختی عالی دارد. ما در سال ۲۰۱۷ یک بررسی کامل و به طور مستقل از آن داشته‌ایم. ما اطمینان داریم که رصدخانه ملی ایران توانایی تحقق به موقع پروژه را داشته و از پژوهش دانشمندان ایرانی و همکاران بین‌المللی علاقه‌مند، پشتیبانی خواهد کرد.»
گزارش مجله علمی ساینس و پاسخ مشاوران بین‌المللی پروژه رصدخانه ملی را می‌توانید در اینجا بخوانید.
با توجه به بروز این اتفاقات و شرایطی که پیرامون مهم‌ترین طرح علمی کشور پیش آمد، اداره اخبار علمی و دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، وظیفه خود دانست تا به عنوان یک رسانه دانشگاهی با طرح و تعریف سوژه‌ای از تمام آنچه که از ابتدا بر این پروژه ملی گذشته است، با انجام مصاحبه‌های مختلف نقاط ضعف و قوت این پروژه کلان را به صورت علمی و دقیق بررسی کند و نظر نخبگان و خبرگان حوزه نجوم و اختر فیزیک کشور در رابطه با این طرح را جویا شود.
مصاحبه‌های تولیدی ایسنا در این خصوص را می‌توانید با تیترهای زیر بخوانید:
۱_ در گفت‌وگو با ایسنا اعلام شد؛
ساخت تلسکوپ ۳.۴ متری با بلندپروازی مهندسان ایرانی/ارتقای صنایع اُپتیکی با اجرای یک طرح ملی
۲_ دانشیار پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش‌های بنیادی مطرح کرد؛
احداث تلسکوپ رصدخانه ملی بر روی قله "گرانیتی" محفوظ از زلزله
۳_ رئیس بخش خورشیدی و نجوم دانشگاه تهران مطرح کرد؛
رصدخانه ملی، اعتماد به نفس محققان و جوانان ایرانی را بالا می‌برد
۴_ پاسخ پروفسور ثبوتی به منتقدان رصدخانه ملی؛
به مهندسان رصدخانه ملی آفرین می‌گویم/انتقاد انجمن نجوم ایران، غیر منطقی و ناشی از بی‌اطلاعی بود
پیشنهاد بخش نجوم آماتوری کشور به مسؤولان رصدخانه ملی
۶_ دکتر نصیری قیداری در گفت‌وگو با ایسنا مطرح کرد؛
ستودن دستاوردهای رصدخانه ملی در خارج و تضعیف آن توسط برخی افراد غیر متخصص و خودشیفته داخلی!
همانطور که در بالا نیز می‌بینید، یکی از مصاحبه‌های ایسنا با پروفسور «یوسف ثبوتی» از چهره‌های مطرح کشور در حوزه نجوم و اختر فیزیک بوده است. وی که مؤسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان است، از بدو تاسیس فرهنگستان علوم از اعضاء پیوسته این فرهنگستان بوده و در سه دوره ریاست گروه علوم پایه این فرهنگستان را به عهده داشته است. از دیگر سوابق پروفسور ثبوتی می‌توان به ریاست بخش فیزیک دانشگاه شیراز، مؤسس و رئیس رصدخانه ابوریحان بیرونی، عضویت در هیات مؤسس و رئیس انجمن فیزیک ایران، عضویت در هیات مؤسس و رئیس انجمن نجوم ایران از سال ۷۵ تا ۸۱ اشاره کرد.
پس از انجام این مصاحبه و انتشار آن توسط ایسنا و اشتراک آن توسط یکی از روزنامه‌نگاران و فعالین رسانه‌ایی حوزه علم در فضای مجازی؛ رضا منصوری که خود زمانی مسئولیت اجرای طرح رصدخانه ملی را برعهده داشته و گفته‌های دکتر ثبوتی را مطابق ذائقه خود نمی‌بیند، با انتقاد شدید از پروفسور ثبوتی، وی را دانشگری بی‌خبر که تن به محملی شبه علم داده است، می‌داند! اتهامی که همانطور که قبلا به آن اشاره شد، توسط دکتر منصوری به اشکال دیگر به پروفسور «محمود حسابی» و پروفسور «محسن هشترودی» نیز زده شده بود!
البته در نوشتار کوتاه دکتر منصوری در توئیتر، ایسنا نیز از این اتهام زنی بی‌نصیب نمانده و وی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) را نیز یک رسانه شبه علم پرور می‌داند! این درحالی است که خود این جناب! بارها و بارها با این رسانه شبه علم پرور! (به زعم دکتر منصوری) مصاحبه‌های مختلفی را در خصوص موضوعات گوناگون داشته است که در ادامه می‌توانید برخی از آنها را در زیر بخوانید.
۱_ به مناسبت هفته ترویج علم در گفت‌وگو با ایسنا تاکید شد؛ زنده باد "علم"!
۲_استاد دانشگاه صنعتی شریف: کشورهنوز آمادگی هزینه‌کرد در حوزه علم را ندارد/اداره صحیح کشوردرگرو درک مفهوم مدرن علم است
۳_ عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف: روند آیین‌نامه نویسی در وزارت علوم باید متوقف شود
این مباحث و حواشی طی چند روز اخیر در حالی مطرح شده که از دیرباز نزد بزرگان، ادب به معنای تمرین دادن نفس و حُسن اخلاق تعبیر شده است و بزرگان حکمت و علم و دین همواره آن را راهنمایی مردم به سوی کار پسندیده و بازدارنده از کار زشت دانسته‌اند. چنانکه امام علی (ع) در خصوص ادب می‌فرماید: «ای مؤمن، علم و ادب ارزش وجود توست. در تحصیل علم کوشش نما. چه به هر مقداری که بر دانش و ادبت افزوده شود، قدر و قیمت تو افزایش می‌یابد.» علامه طباطبایی علیه‌الرحمه نیز در تفسیر المیزان می‌گوید: «ادب، هیات زیبا و پسندیده‌ای است که طبع و سلیقه سزاوار می‌داند. چه دینی باشد و چه عقلی.»
در روایتی دیگر از امیرالمومنین علی (ع) نقل شده است که: «هر که خود را پیشوای مردم نمود، باید پیش از ادب کردن و آراستن دیگری به زبان، خود را به روش و اعمال و رفتار و ادب آراسته سازد. فراگیری ادب در درجه اول باید از خود انسان شروع شود و حال، کسی که خود را ادب کرد می‌تواند ادب کننده دیگری نیز باشد.»
با این اوصاف دکتر رضا منصوری که روزگاری شاگردان بسیاری داشته و هم‌اکنون در سن ۷۴ سالگی دوران کهنسالی خود را سپری می‌کند، قطعاً می‌داند که اگر خواهان کسب احترام و ادب از سوی عموم کسانی که وی را می‌شناسند، است باید بیش از پیش، خود در وادی دانش و علم، احترام و ادب به پیشکسوتان این حوزه را حفظ نمایند تا هم همچنان در خاطر عموم و شاگردانش به عنوان یک معلم و استاد خوب باقی بماند و هم با آموختن زبان علمی و اصولی نقد؛ مسیر درست را پیش پای جوانان قرار دهد.
شبه علم خواندن ایسنا به عنوان یک رسانه دانشگاهی که در خانه‌ای شیشه‌ای و شفاف فعالیت می‌کند و عملکردش بر همگان روشن است، شاید اتهامی باشد که بتوان به واسطه جایگاه معلمی و استادی دکتر منصوری از آن گذشت (که البته ایسنا صحت و سقم این ادعا را پس از این گزارش به عهده مخاطبان خود میگذارد) ولی تهمت و توهین به امثال پروفسور ثبوتی که از اعضای برجسته جامعه دانشگاهی و علمی کشور است، موضوعی نیست که افکار عمومی بتواند به راحتی از کنار آن عبور کند.
ای کاش اساتیدی همچون دکتر منصوری از حکایت شیخ بهائی و میرداماد در رعایت رسم ادب و فروتنی میان دانشمندان و بزرگان، درس می‌گرفتند.
منابع:
*منبع حکایت: کتاب صد و ده حکایت یا منهاج السرور؛ قرنی گلپایگانی_علی؛ انتشارات: اسلامیه و کتاب پنج گنج؛ احیایی_محمود؛ نشر ندا.
**سایت تحلیلی خبری عصر ایران؛ گزارش "درباره دکتر حسابی، بزرگنمایی شده است" به آدرس: asriran.com/0010a5
***سایت تحلیلی خبری عصر ایران؛ گزارش "دشمنان پروفسور حسابی، درباره او دروغ می‌گویند" به آدرس: asriran.com/00104t
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز دكتر رضا منصوري پروفسور یوسف ثبوتی رصد خانه ملی نجوم اخلاق
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار علمی
سوءاستفاده عامدانه از یک اختراع جریمه سامسونگ را ۳ برابر کرد
بازنگری مصوبه غیرکارشناسی «سازمان ملی‌سنجش» ضروری است
رشاد: جای رشته فقه مقاومت در حوزه علمیه خالی است
توجه به نوآوری و کیفیت در پذیرش طلاب/ تقویت معیشت طلاب و اساتید
توسعه سیستم ارزیابی مدل‌های زبان فارسی هوش مصنوعی در کشور
راه‌اندازی کارخانه تبدیل پسماند خرما به مواد کربنی
سرپرست جدید معاونت امور حوزه‌های علمیه خواهران معرفی شد
شهریه علوم پزشکی دانشگاه آزاد را براساس عدل افزایش دادیم
یک ویروس ناشناخته در شهر چرخ می‌زند!
استارشیپ سال آینده میلادی ۲۵ بار به فضا پرتاب می شود
شهریه علوم پزشکی دانشگاه آزاد را ما براساس عدل افزایش دادیم
انگلیس سلطه اپل و گوگل بر اکوسیستم موبایل را هدف گرفت
چک‌های برگشتی داروخانه‌ها ۲ برابر شد
ثبت بیش از ۲۴ هزار مأموریت اورژانسی در هفته گذشته
تغذیه دوران شیردهی؛ مادران این توصیه‌ها را جدی بگیرند
دانشگاه پیام نور در ارشد و دکتری پذیرش «فراگیر» ندارد
مقاومت میکروبی درمان سرطان را دچار چالش می کند
درمان خارش در بیماری‌های کبدی
آخرین وضعیت سلامت آب روستاها و شهرهای کشور اعلام شد
جریمه اتحادیه اروپا در انتظار آمازون
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان و واحد سنندج منصوب شد
۲ انتصاب در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی
افسردگی از شایع‌ترین اختلالات روانپزشکی است
نشست مسئولان حوزه‌های بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد برگزار شد
انتصاب مشاور رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در امور فرهنگی
درمان بیماری ایدز در کشور رایگان است
کنگره بین المللی «سلامت در حوادث و بلایا» برگزار می‌شود
نخستین کلوز آپ از ستاره درحال مرگ در کهکشان همسایه ثبت شد
مهلت درخواست رشته‌های تحصیلی در حوزه‌های استانی تمدید شد
این مُسکن‌ها خطر خونریزی داخلی را افزایش می‌دهند
