چگونه می‌توان شفافیت اقتصادی را در ایران افزایش داد؟

به گزارش ایسنا، شفافیت یکی از شاخص‌های حکمرانی خوب است که هم برای مردم و هم برای دولت، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که مهم‌ترین تاثیر ارتقای شفافیت اقتصادی دولت، پایین آمدن فساد دولتی است. اندیشمندان بهترین شاخص اندازه‌گیری دولت را شاخص «ادراک فساد (CPI)» معرفی می‌کنند.

ایران اقدامات بسیاری را برای ارتقای شفافیت انجام داده‌ است و حتی در سال ۱۳۸۸ نیز به «کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد» پیوسته است. همچنین شفافیت به عنوان یک رکن مهم در اسناد بالادستی کشور مانند «سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی» نیز مورد تاکید قرار گرفته و قوانینی همچون «قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد» وضع شده است. اما با این وجود نتایج قانع‌کننده‌ای در زمینه شفافیت کسب نشده است.

بررسی رتبه‌بندی سازمان شفافیت بین‌الملل از سال ۲۰۱۲ تا کنون نشان می‌دهد که ایران در طول این مدت در دهک سوم قرار داشته و تغییر محسوسی در امتیازات کسب‌شده ایران در زمینه شفافیت حاصل نشده و نهایتاً موفق به کسب امتیاز ۳۰ شده است. این در حالی است که سنگاپور با قرار گرفتن در دهک نهم، در جمع شفاف‌ترین کشورهای جهان قرار دارد و از سال ۲۰۱۲ تا کنون، کم‌ترین امتیاز آن ۸۴ بوده است.

بر همین اساس پژوهشگران دانشگاه‌های تهران و تربیت مدرس، با انجام مطالعه‌ای الگوی حکمرانی و سیاست‌های مطلوب برای ارتقای شفافیت دولتی در ایران را بررسی کردند.

برای انجام این تحقیق، ابتدا متن سندهای مرتبط با این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش ۲۵۰ سند در خصوص کشورهای ایران و سنگاپور که از منابع رسمی و معتبر مانند اسناد هیئت دولت، روزنامه‌های رسمی، قوانین و اسناد سازمان‌های عمومی به‌دست‌آمده‌اند، مطالعه و تحلیل شد.

همچنین در ادامه پژوهشگران با ۱۳ نفر از خبرگان حوزه سیاست‌گذاری و مبارزه با مفاسد دولتی مصاحبه عمیق انجام دادند. پس از انجام مصاحبه‌ها و پیاده‌سازی آن‌ها، متن مصاحبه از نظر مفاهیم عنوان شده‌، تحلیل و کدگذاری شد.

مصاحبه‌شوندگان شامل رئیس دیوان محاسبات کشور، حسابرس دیوان محاسبات کشور، پلیس مبارزه با جرائم اقتصادی، کارمند سازمان بازرسی کل کشور، کارمند سازمان حسابرسی، دادیار مجتمع قضائی، مشاور مرکز مشاوره معاونت اجتماعی انتظامی، کارمند وزارت دفاع، کارشناس رسمی دادگستری، کارمند سازمان حسابرسی وزارت دفاع، ‌وکیل پایه یک دادگستری، کارمند بازرسی وزارت دفاع و کارمند اداره کل امور بین‌الملل قوه قضائیه بودند.

پس از استخراج مفاهیم، داده‌های به‌دست‌آمده در اختیار پنج نفر از خبرگان حوزه نظارت و مدیریت دولتی قرار گرفت و اصلاحات مورد نظر، در آن‌ها اعمال شد.

بر اساس نظر شرکت‌کنندگان در این تحقیق، کنترل فساد و ارتقای شفافیت اقتصادی دولت در حوزه سیاست‌ها و خط‌مشی‌های اداری دارای ۹ بعد شامل «یکپارچگی هوشمند»، «افزایش مشارکت»، «نتیجه‌گرایی با محوریت ارزش‌های عمومی»، «افزایش انعطاف‌پذیری»، «نظارت و تعادل»، «شفافیت اجرایی»، «شهروندمداری»، «کارایی و اثربخشی» و «توانمندسازی» است.

همچنین در این مطالعه عنوان شد که الگوی حکمرانی مطلوب برای ارتقای شفافیت اقتصادی دولت، الگوی حکمرانی شبکه‌ای است. در حالی که ماهیت خط‌مشی‌ها و سیاست‌های به‌کار رفته در ایران با الگوی اداره عمومی سنتی منطبق است.

بررسی‌ها نشان داد که در سنگاپور اداره فرماندهی شبکه مبارزه با فساد را CPIB بر عهده دارد که تمامی مجریان، شهروندان و سایر بازیگران صحنه مبارزه با فساد در آن حضور فعال دارند. در حالی که در ایران مبارزه با فساد توسط سازمان های مختلفی همچون سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات، سازمان برنامه و بودجه، و...، به صورت جزیره ای و در قالب ساختار سلسله‌مراتبی انجام می‌گیرد. خبرگان در این مطالعه عنوان کردند که در ایران سازمان بازرسی کل کشور قابلیت انجام وظایفی همچون اداره CPIB را دارد.

با توجه به بررسی‌های انجام شده در این مطالعه، پژوهشگران توصیه‌های سیاستی برای ارتقای شفافیت در ایران ارائه دادند:

１. تغییر الگوی حکمرانی سازمان بازرسی کل کشور از نوع سنتی به حکمرانی شبکه‌ای؛

２. توانمندسازی مجریان مبارزه با فساد و سایر مجریان این شبکه؛

３. اشتراک اطلاعات و افزایش تعاملات سازمان بازرسی کل کشور با سایر سازمان‌ها و بازیگران شبکه، برای ایجاد یک شبکه همکاری یکپارچه؛

４. افزایش مشارکت سازمان بازرسی با شهروندان و سایر بازیگران فعال در شبکه ضد فساد (مثلاً طراحی اپلیکیشن‌هایی برای سهولت ارسال گزارشات و مستندات شهروندان به ماموران سازمان بازرسی به صورت زنده)؛

５. تمرکز سازمان بازرسی کل کشور به اصل نتیجه‌گرایی، به جای تطابق ظاهری موضوعات با قوانین و ارزیابی اقدامات خود از طریق محوریت قرار دادن ارزش‌های عمومی؛

６. استقبال سازمان بازرسی کل کشور از نظرات مردم و جلب اعتماد عمومی به منظور شهروندمداری.

در انجام این تحقیق ماجد بهامین، غلامرضا جندقی و اعظم میرزمانی از پژوهشگران مدیریت دولتی دانشگاه تهران، عادل آذر استاد مدیریت صنعتی دانشگاه تربیت مدرس و محمد خوش‌ چهره استادیار اقتصاد دانشگاه تهران با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه، زمستان سال ۱۳۹۹ به صورت مقاله علمی با عنوان «طراحی الگوی ارتقای شفافیت اقتصادی» در فصل‌نامه سیاستگذاری عمومی زیر نظر دانشگاه تهران منتشر شده است.

انتهای پیام

منبع : خبرگزاری ایسنا

آخرین اخبار علمی

اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد

2023-12-03T19:08:50+03:30

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهوری توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی را از مهمترین ماموریت‌های شورای راهبری هوش مصنوعی دانست و گفت: این شورا با ای...

آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!

2023-12-03T19:08:49+03:30

پژوهشگران می‌گویند، خاکسترهای حاصل از آتش‌سوزی‌های جنگلی باعث رشد و شکوفایی حیات دریایی می‌شوند.

استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد

2023-09-25T21:29:51+03:30

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خطر بیماری قلبی برای مردانی که در مشاغل پر استرس کار می‌کنند و احساس می‌کنند از تلاش‌هایشان قدردانی نمی شود، دو برابر بیشتر است.

۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند

2023-09-25T21:29:50+03:30

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از مشارکت ۲.۵ میلیون نفر اهدا کننده خون در کشور برای تأمین نیاز ۱۰۰ درصدی مراکز درمانی خبر داد.

چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند

2023-09-25T21:29:50+03:30

تفاهم‌نامه احداث بیمارستان هزار تختخوابی در شرق تهران بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شرکت سینوفارم چین منعقد شد.

راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت، از راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور خبر داد.

وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون بهداشت وزارت بهداشت، از جذب ۴ هزار بهورز و ۵ هزار کارشناس بهداشت و مجموعاً ۹ هزار نیروی بهداشتی در آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت

2023-09-25T21:29:48+03:30

زمان اخذ آرای ششمین دوره انتخابات سازمان نظام پرستاری، از ساعت ۷ صبح لغایت ۲۰ روز جمعه ۷ مهر ۱۴۰۲ اعلام شد.

هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه

2023-09-25T21:29:48+03:30

حوزه سلامت در هفته رو به پایان، در جهان، شاهد اخبار و رویدادهای متعدد و مختلفی بود که به مرور گزیده ای از مهم ترین آنها می پردازیم.

بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک

2023-09-25T21:29:48+03:30

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر لزوم ایجاد نقشه غربالگری و بیماریابی سلیاک در کشور تاکید کرد.

اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک

2023-09-25T21:29:47+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با طیف زیادی از بیماری‌های نادر مواجهیم که متاسفانه برای بسیاری از آنها هنوز درمان پیدا نشده و یا اینکه درمان های موجود کفایت نمی...

نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:47+03:30

نشست چالش‌های زنجیره تأمین ایمن و اثربخش دارو در ایران در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم

2023-09-25T21:29:46+03:30

شروع فصل پاییز، زمان شیوع بیماری های ویروسی است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری فصل سرما است. اما، با رعایت یک توصیه ساده، می توان از ابتلا به این بیماری مصون...

خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است

2023-09-25T21:29:46+03:30

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی گفت: گران قیمت ترین محصولات مواد پایه پتروشیمی، دارو است.

چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

2023-09-25T21:29:46+03:30

معاون فنی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: هر کسی که واکسن کرونا تزریق کرده باشد، پرونده الکترونیک سلامت دارد.

بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا

2023-09-25T21:29:45+03:30

راهکارهای ورود شرکت های داروسازی ایران به بازار دارویی اوراسیا، در یک نشست تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد.

جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد

2023-09-25T21:29:45+03:30

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، تخصص و تعهد حرفه‌ای را دو بال جامعه پزشکی برای خدمت به مردم دانست.

هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی

2023-09-25T21:29:45+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس، گفت: جامعه سلامت کشور افتخار دارد که همپای دلاورمردان عرصه نبرد، در جبهه ها حضور داشت.

نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:45+03:30

نشست چالش‌های قیمت‌گذاری دارو، مواد موثره و مکمل‌ها در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم

2023-09-25T21:29:44+03:30

یک متخصص تغذیه، در خصوص میان وعده دانش آموزان در مدرسه، توصیه هایی ارائه داد.

وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت

2023-09-25T21:29:44+03:30

همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ وزیر بهداشت، زنگ دبیرستان شهید آوینی تهران را به صدا در آورد.

۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند

2023-09-25T21:29:44+03:30

معاون پرستاری وزارت بهداشت، از جذب ۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان از طریق آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان

2023-09-25T21:29:44+03:30

وزیر بهداشت، به طور سرزده از مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شفا یحیاییان تهران بازدید کرد.

۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند

2023-09-25T21:29:43+03:30

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در یک هفته گذشته ۲۲ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور فوت شدند.

داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود

2023-09-25T21:29:43+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو، راه شناخت تولیدات دارویی کشور در جهان را، صادرات محصولات دانست.

ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است

2023-09-25T21:29:43+03:30

وزیر بهداشت، با اشاره به کارآمدی حوزه سلامت کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران دارای قوی‌ترین و موفق ترین نظام سلامت در منطقه است.

ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد

2023-09-25T21:29:43+03:30

مسئول هیات مرکزی نظارت بر ششمین دوره انتخابات نظام پرستاری، از رشد ۱۵ درصدی نامزدهای دوره ششم انتخابات نظام پرستاری نسبت به دوره قبل خبر داد.

اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد

2023-09-25T21:29:42+03:30

رئیس مرکز اورژانس استان تهران، با اشاره به مزاحمت تلفنی با اورژانس ۱۱۸، گفت: در هفته گذشته ۲۴۳۰ تماس مزاحم با اورژانس استان تهران داشتیم.

جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است

2023-09-25T21:29:42+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت روز جهانی بهداشت محیط، تمرکز بر اقدامات بهداشت محیط را عاملی موثر بر جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین ناشی از بار بیماری های ...

تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا

2023-09-25T21:29:42+03:30

مقاله کارایی واکسن برکت در یکی از برجسته‌ترین مجلات علمی جهان بنام The BMJ هیجده ماه پس از ارسال به چاپ رسید.