چالش‌های "کارآزمایی‌های بالینی" در ایران

به گزارش ایسنا، «کارآزمایی‌های بالینی کنترل‌شده تصادفی»؛ کلید پیشرفت دانش پزشکی و افزایش مراقبت از بیمار محسوب می‌شود. کاربرد مهم این مطالعات، بررسی اثرات داروها و شیوه‌های درمانی مختلف است. این مطالعات می‌توانند معتبرترین شواهد را برای مقایسه مداخله‌های گوناگون در تحقیقات علمی فراهم کنند.

به طور کلی رویکرد «مبتنی بر شواهد»، استفاده از بهترین شواهد برای تصمیم‌گیری‌های بالینی در مراقبت از بیمار است و این‌گونه شواهد بر اساس پژوهش‌های معتبرِ انجام‌شده توسط متخصصان بهداشتی و درمان انجام می‌شوند.

پژوهشگران برای انجام مطالعات کارآزمایی بالینی کنترل‌شده تصادفی و بررسی تاثیر یک روش درمانی (دارو یا ...) شرکت‌کنندگان را به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم می‌کنند. تصادفی بودن تقسیم این دو گروه به این معنی است که پژوهشگران یا شرکت‌کنندگان نقشی در قرار گرفتن در گروه‌ها ندارند و باعث می‌شود هر دو گروه شرایط یکسانی داشته باشند.

این مطالعات دارای چهار مرحله طراحی، اجرا، تحلیل و انتشار داده‌ها هستند و هر یک از این مراحل ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد. با توجه به این‌که تا کنون در ایران چالش‌های کارآزمایی بالینی به صورت جامع مورد بررسی قرار نگرفته‌اند، پژوهشگران با انجام یک مطالعه کیفی به بررسی این چالش‌ها پرداختند.

در این مطالعه که در فاصله زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ انجام شد، با ۱۳ نفر از افراد خبره در زمینه اجرای مطالعات کارآزمایی بالینی مصاحبه انجام شد و در چالش‌های مطالعات بالینی در هر چهار مرحله طراحی، اجرا، تحلیل و انتشار داده‌ها مورد بررسی قرار گرفت.

شرکت‌کنندگان در این مطالعه متخصصانی از مرکز ثبت کارآزمایی بالینی ایران، مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سازمان غذا و دارو، شرکت‌های دارویی، کمیته‌های اخلاق دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران و تهران، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیریت هماهنگی مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند.

به طور کلی کارآزمایی‌های بالینی به دو گروه تقسیم می‌شوند: مطالعه‌هایی که توسط پژوهشگران دانشگاهی انجام می‌شود (که در ایران بیشتر کارآزمایی‌های بالینی به این صورت است) و مطالعاتی که توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.

بنابر نظر شرکت‌کنندگان در این مطالعه؛ در مرحله «طراحی» پژوهشگران با تمام جزئیات طراحی مطالعه آشنا نیستند و ممکن است بدون بررسی متون کافی، سوال‌هایی را برای پژوهش انتخاب کنند که موضوعات با اهمیتی نباشند. همچنین ممکن است حجم زیادی از این مطالعات تکراری باشند. با این‌که عناوین مطالعات در مرکز ثبت کارآزمایی‌ بالینی، ثبت می‌شوند تا مطالعه‌های تکراری کاهش یابند ولی با این وجود همچنان حجم عظیمی از مطالعه‌های تکراری وجود دارد. این مطالعات به دلیل نداشتن سوال واقعی و انجام مطالعه بر روی بیماران، غیر اخلاقی هستند و باعث هدر رفتن بودجه پژوهشی کشور می‌شوند.

شرکت‌کنندگان این مطالعه معتقدند که در مرحله «اجرا» چالش‌ها در بخش‌های مختلف پزشکان و پژوهشگران اولیه، ارگان‌های مختلف مرتبط با مطالعه‌های کارآزمایی بالینی و جامعه وجود دارد. در بخش پزشکان و پژوهشگران اولیه، بیشترین چالش، کمبود دانش پژوهشگران است.

همچنین در چالش‌های مربوط به ارگان‌های مختلف مرتبط عنوان می‌شود که بین این سازمان‌ها، ناهماهنگی وجود دارد. همچنین عدم شفافیت برخی از دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های سازمان غذا و دارو یکی دیگر از چالش‌های عنوان‌شده در این بخش بود. برخی از متخصصان این حوزه، نظارت ضعیف کمیته‌های اخلاق روی کارآزمایی‌های بالینی، به دلیل نداشتن نیروی متخصص و پروتکل مشخص را عنوان کردند.

به علاوه شرکت‌کنندگان معتقدند بخش صنعت نیز به عنوان حامی مالی، با اعمال فشار به مجریان پژوهش سعی دارد که با کاهش استانداردها، مطالعه را سریع‌تر به اتمام برساند. در بخش دانشگاه؛ نیز عنوان شده که در دیگر کشورها هدف از مطالعه حل مشکلات جامعه و دنیا است ولی در ایران هدف اصلی تعداد مقاله، citation و ... که محصولات جانبی پژوهش هستند، مهم‌تر در نظر گرفته می‌شود.

در مرحله تحلیل کارآزمایی‌های بالینی، کمبود دانش پژوهشگران،‌ نداشتن متخصص آمار در جریان مطالعه و نداشتن برنامه‌ای برای تحلیل مناسب‌ داده‌ها از مواردی هستند که این نوع مطالعات را با مشکل مواجه می‌کنند.

از جمله چالش‌های مطرح شده در بخش انتشار نتایج این مطالعات؛ عنوان شد که در بسیاری از مطالعه‌ها یافته‌های غیر معنی‌دار و یا یافته‌های منفی گزارش نمی‌شود. این موضوع ممکن است در بررسی‌های سیستماتیک آینده تاثیر بگذارد.

پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: یافته‌های این پژوهش نشان داد که چالش‌های متعددی در مراحل مختلف کارآزمایی بالینی وجود دارد. انتظار می‌رود که آموزش‌های لازم در زمینه شناسایی و رفع این چالش‌ها صورت پذیرد و نظارت دقیقی بر این مطالعات انجام شود.

در انجام این مطالعه؛ فاطمه ورسه، شهناز ریماز و یوسف مرادی؛ پژوهشگران گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان «چالش‌ها در مرحله طراحی، اجرا، تحلیل و انتشار یافته‌های کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌شده در ایران: مطالعه کیفی» در مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، ‌منتشر شده است.

انتهای پیام

منبع : خبرگزاری ایسنا

آخرین اخبار علمی

اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد

2023-12-03T19:08:50+03:30

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهوری توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی را از مهمترین ماموریت‌های شورای راهبری هوش مصنوعی دانست و گفت: این شورا با ای...

آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!

2023-12-03T19:08:49+03:30

پژوهشگران می‌گویند، خاکسترهای حاصل از آتش‌سوزی‌های جنگلی باعث رشد و شکوفایی حیات دریایی می‌شوند.

استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد

2023-09-25T21:29:51+03:30

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خطر بیماری قلبی برای مردانی که در مشاغل پر استرس کار می‌کنند و احساس می‌کنند از تلاش‌هایشان قدردانی نمی شود، دو برابر بیشتر است.

۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند

2023-09-25T21:29:50+03:30

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از مشارکت ۲.۵ میلیون نفر اهدا کننده خون در کشور برای تأمین نیاز ۱۰۰ درصدی مراکز درمانی خبر داد.

چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند

2023-09-25T21:29:50+03:30

تفاهم‌نامه احداث بیمارستان هزار تختخوابی در شرق تهران بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شرکت سینوفارم چین منعقد شد.

راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت، از راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور خبر داد.

وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون بهداشت وزارت بهداشت، از جذب ۴ هزار بهورز و ۵ هزار کارشناس بهداشت و مجموعاً ۹ هزار نیروی بهداشتی در آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت

2023-09-25T21:29:48+03:30

زمان اخذ آرای ششمین دوره انتخابات سازمان نظام پرستاری، از ساعت ۷ صبح لغایت ۲۰ روز جمعه ۷ مهر ۱۴۰۲ اعلام شد.

هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه

2023-09-25T21:29:48+03:30

حوزه سلامت در هفته رو به پایان، در جهان، شاهد اخبار و رویدادهای متعدد و مختلفی بود که به مرور گزیده ای از مهم ترین آنها می پردازیم.

بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک

2023-09-25T21:29:48+03:30

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر لزوم ایجاد نقشه غربالگری و بیماریابی سلیاک در کشور تاکید کرد.

اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک

2023-09-25T21:29:47+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با طیف زیادی از بیماری‌های نادر مواجهیم که متاسفانه برای بسیاری از آنها هنوز درمان پیدا نشده و یا اینکه درمان های موجود کفایت نمی...

نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:47+03:30

نشست چالش‌های زنجیره تأمین ایمن و اثربخش دارو در ایران در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم

2023-09-25T21:29:46+03:30

شروع فصل پاییز، زمان شیوع بیماری های ویروسی است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری فصل سرما است. اما، با رعایت یک توصیه ساده، می توان از ابتلا به این بیماری مصون...

خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است

2023-09-25T21:29:46+03:30

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی گفت: گران قیمت ترین محصولات مواد پایه پتروشیمی، دارو است.

چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

2023-09-25T21:29:46+03:30

معاون فنی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: هر کسی که واکسن کرونا تزریق کرده باشد، پرونده الکترونیک سلامت دارد.

بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا

2023-09-25T21:29:45+03:30

راهکارهای ورود شرکت های داروسازی ایران به بازار دارویی اوراسیا، در یک نشست تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد.

جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد

2023-09-25T21:29:45+03:30

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، تخصص و تعهد حرفه‌ای را دو بال جامعه پزشکی برای خدمت به مردم دانست.

هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی

2023-09-25T21:29:45+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس، گفت: جامعه سلامت کشور افتخار دارد که همپای دلاورمردان عرصه نبرد، در جبهه ها حضور داشت.

نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:45+03:30

نشست چالش‌های قیمت‌گذاری دارو، مواد موثره و مکمل‌ها در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم

2023-09-25T21:29:44+03:30

یک متخصص تغذیه، در خصوص میان وعده دانش آموزان در مدرسه، توصیه هایی ارائه داد.

وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت

2023-09-25T21:29:44+03:30

همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ وزیر بهداشت، زنگ دبیرستان شهید آوینی تهران را به صدا در آورد.

۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند

2023-09-25T21:29:44+03:30

معاون پرستاری وزارت بهداشت، از جذب ۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان از طریق آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان

2023-09-25T21:29:44+03:30

وزیر بهداشت، به طور سرزده از مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شفا یحیاییان تهران بازدید کرد.

۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند

2023-09-25T21:29:43+03:30

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در یک هفته گذشته ۲۲ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور فوت شدند.

داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود

2023-09-25T21:29:43+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو، راه شناخت تولیدات دارویی کشور در جهان را، صادرات محصولات دانست.

ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است

2023-09-25T21:29:43+03:30

وزیر بهداشت، با اشاره به کارآمدی حوزه سلامت کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران دارای قوی‌ترین و موفق ترین نظام سلامت در منطقه است.

ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد

2023-09-25T21:29:43+03:30

مسئول هیات مرکزی نظارت بر ششمین دوره انتخابات نظام پرستاری، از رشد ۱۵ درصدی نامزدهای دوره ششم انتخابات نظام پرستاری نسبت به دوره قبل خبر داد.

اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد

2023-09-25T21:29:42+03:30

رئیس مرکز اورژانس استان تهران، با اشاره به مزاحمت تلفنی با اورژانس ۱۱۸، گفت: در هفته گذشته ۲۴۳۰ تماس مزاحم با اورژانس استان تهران داشتیم.

جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است

2023-09-25T21:29:42+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت روز جهانی بهداشت محیط، تمرکز بر اقدامات بهداشت محیط را عاملی موثر بر جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین ناشی از بار بیماری های ...

تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا

2023-09-25T21:29:42+03:30

مقاله کارایی واکسن برکت در یکی از برجسته‌ترین مجلات علمی جهان بنام The BMJ هیجده ماه پس از ارسال به چاپ رسید.