سیاست‌های داده‌بنیان به مهار همه‌گیری کرونا کمک می‌کند

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گروه مطالعات اقتصادی پژوهشگاه فضای مجازی، با پیشرفت‌های چشمگیر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، استفاده از سیاست‌گذاری داده‌بنیان به تدریج مورد استفاده نهادهای سیاست‌گذار و دستگاه‌های مجری سیاست‌ها قرار می‌گیرد.

در تمام مراحل چرخه سیاست‌گذاری، نظیر شناسایی حوزه نیازمند سیاست‌گذاری، طراحی و صورت‌بندی گزینه‌های سیاستی، انتخاب یک گزینه سیاستی از بین گزینه‌های سیاستی، اجرای سیاست منتخب، ارزیابی پیامدهای اجرای سیاست اتخاذ شده، اصلاح سیاست اتخاذ شده و استفاده از آموزه‌های حاصل از سیاست‌گذاری انجام شده برای سیاست‌گذاری جدید، می‌توان از ظرفیت‌های فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی بهره برد.

به نظر می‌رسد در صورت استفاده مناسب از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، ارتقای کارایی و اثربخشی در سیاست‌گذاری و اجرای سیاست‌های اتخاذ شده امکان‌پذیر است.

جهان‌گیری بیماری کووید-۱۹ و ضرورت اتخاذ واکنش‌های مناسب در پاسخ به پیامدهای آن، استفاده از سیاست‌گذاری داده‌بنیان و اجرای داده‌بنیان سیاست‌های اتخاذ شده در امر حکمرانی را سرعت بخشیده است. نهادهای سیاست‌گذاری در ایران، نظیر ستاد ملی مدیریت کرونا، نیز می‌توانند از ظرفیت‌های سیاست‌گذاری داده‌بنیان در اتخاذ تصمیمات خود بهره گیرد.

برای نمونه، تصمیم چهل و سومین جلسه این ستاد که بیان می‌دارد «تعطیلی همه مشاغل، به جز گروه شغلی یک، از ساعت ۱۸ در همه مراکز استان‌ها و شهرهای بزرگ به تشخص ستاد استانی از تاریخ ۲۰ آبان تا تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۹۹ اعمال می‌شود» را در نظر بگیرید.صرف نظر از این که برای اتخاذ سیاست مذکور از ظرفیت‌ فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی استفاده شده یا خیر، برای اجرای آن می‌توان از راهکارهای مبتنی بر این فناوری‌ها بهره برد.

مثلاً، می‌توان با استفاده از داده‌های مربوط به مصرف روزانه، هفتگی و ماهانه برق، گاز، آب و تلفن ثابت در دوره قبل از اجرای سیاست و مقایسه این داده‌ها با داده‌های دوره اجرای سیاست و بهره‌گیری از الگوریتم‌های مناسب، نسبت به شناسایی مشاغلی اقدام کرد که از انجام مصوبه مذکور خودداری کرده‌اند.

در بیش از یک سال گذشته، طرح‌های مربوط به حذف قبوض کاغذی در جریان بوده است و برای اجرای مصوبه مذکور، می‌توان از تجارب و دستاوردهای حاصل از اجرای چنین طرح‌هایی استفاده کرد.

همچنین، داده‌های مربوط به تراکنش‌های مالی الکترونیکی حضوری که با پایانه‌های فروش انجام می‌شود، نیز اطلاعات ارزشمندی را برای شناسایی مشاغل متخلف فراهم می‌کند. مثلاً، از طریق شناسایی تراکنش‌های انجام شده در ساعت ۱۸ به بعد می‌توان نسبت به شناسایی مشاغل متخلف اقدام کرد. افزون بر این، برای شناسایی مشاغل متخلف می‌توان از داده‌های موقعیت مکانی گوشی‌ها و به طور کلی، دستگاه‌های الکترونیکی هوشمند متعلق به صاحبان مشاغل، کارکنان، مشتریان و تامین‌کنندگان آنها استفاده کرد.

نکته مهم این که، براساس متن مصوبه مذکور ستاد ملی مدیریت کرونا، دستگاه مسئول اجرای آن وزارت کشور است و وزارت صنعت، معدن و تجارت و نیروی انتظامی به عنوان دستگاه همکار در اجرای این مصوبه به وزارت کشور کمک می‌کنند. این در حالی است که اجرای داده‌بنیان سیاست اتخاذ شده بر اساس پیشنهادهای ارائه شده برای شناسایی مشاغل متخلف مستلزم همکاری وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیرو، نفت و بانک مرکزی است. در واقع، همکاری وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیرو، نفت و بانک مرکزی در اجرای مصوبه فوق، ذیل روابط دولت به دولت در چهارچوب دولت الکترونیک قرار می‌گیرد، که در مصوبات ستاد ملی مدیریت کرونا چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

نکته مهم دیگر این که، در مصوبه مذکور پیش‌بینی شده است که به عنوان ضمانت اجرای آن از اخطار، جریمه و پلمپ استفاده شود. در استفاده از ضمانت‌های اجرایی پیش‌بینی شده در مصوبه فوق نیز می‌توان از راهکارهای مبتنی بر فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی استفاده کرد.

برای نمونه، پس از شناسایی مشاغل متخلف با استفاده از چنین راهکارهایی، برای ارسال اخطار به آنها نیز می‌توان از روش‌های الکترونیک، نظیر ارسال پیام‌های متنی، صوتی و تصویری از مجاری ارتباطاتی مختلف، به آنها استفاده کرد. همچنین، برای محاسبه، ابلاغ و اخذ جرایم مالی نیز می‌توان از روش‌های الکترونیک استفاده کرد. افزون بر جرایم مالی مستقیم، می‌توان نسبت به اعمال جرایم غیرمستقیم نیز اقدام کرد. برای نمونه، می‌توان بر در دسترسی مشاغل متخلف به خدمات مالی از طریق پایانه‌های فروش یا خدمات گسترده‌تر بانکی محدودیت‌های موقت تحمیل کرد و از این طریق، انگیزه مشاغل برای عدم تبعیت از مصوبه را کاهش داد.

براین اساس در صورت بهره‌گیری مناسب از راهکارهای مبتنی بر فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، نیاز چندانی به استفاده از نیروی انتظامی و به طور کلی، روش‌های سخت برای شناسایی مشاغل متخلف و اعمال ضمانت اجرایی در مورد آنها نیست.

مزیت دیگر استفاده از چنین راهکارهایی این است که نقش عوامل انسانی به عنوان ضابط اجرایی مصوبه را کاهش می‌دهد. کاهش نقش عوامل انسانی به نوبه خود می‌تواند مزیت‌های مختلفی را به دنبال داشته باشد. برای نمونه، امکان فساد احتمالی عوامل انسانی، مثل رشوه‌گیری، از بین می‌رود.

علاوه بر این، استفاده از راهکارهای این‌چنینی امکان تولید داده‌هایی از جنس داده‌های ثبتی را فراهم می‌کنند. با استفاده از چنین داده‌هایی امکان ارزیابی کارایی و اثربخشی مصوبه فوق فراهم می‌شود. همچنین، داده‌های لازم برای اصلاح احتمالی مصوبه فوق یا اتخاذ تدابیر جدید ستاد ملی نیز فراهم می‌شود. فراتر از همه این که اجرای داده‌بنیان مصوبات ستاد ملی مدیریت کرونا، نظیر مصوبه فوق، باعث ارتقای توانمندی‌های عمومی سیاست‌گذاری داده‌بنیان در کشور خواهد شد.

با این وجود ضروری است که در صورت نیاز به کسب مجوزهای قانونی لازم برای اجرای سیاست‌های داده‌بنیان به منظور مهار همه‌گیری کووید-۱۹ و مدیریت پیامدهای آن، احکام لازم در قانون بودجه ۱۴۰۰ تعبیه شود.

منبع : خبرگزاری مهر

آخرین اخبار علمی

اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد

2023-12-03T19:08:50+03:30

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهوری توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی را از مهمترین ماموریت‌های شورای راهبری هوش مصنوعی دانست و گفت: این شورا با ای...

آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!

2023-12-03T19:08:49+03:30

پژوهشگران می‌گویند، خاکسترهای حاصل از آتش‌سوزی‌های جنگلی باعث رشد و شکوفایی حیات دریایی می‌شوند.

استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد

2023-09-25T21:29:51+03:30

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خطر بیماری قلبی برای مردانی که در مشاغل پر استرس کار می‌کنند و احساس می‌کنند از تلاش‌هایشان قدردانی نمی شود، دو برابر بیشتر است.

۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند

2023-09-25T21:29:50+03:30

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از مشارکت ۲.۵ میلیون نفر اهدا کننده خون در کشور برای تأمین نیاز ۱۰۰ درصدی مراکز درمانی خبر داد.

چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند

2023-09-25T21:29:50+03:30

تفاهم‌نامه احداث بیمارستان هزار تختخوابی در شرق تهران بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شرکت سینوفارم چین منعقد شد.

راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت، از راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور خبر داد.

وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون بهداشت وزارت بهداشت، از جذب ۴ هزار بهورز و ۵ هزار کارشناس بهداشت و مجموعاً ۹ هزار نیروی بهداشتی در آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت

2023-09-25T21:29:48+03:30

زمان اخذ آرای ششمین دوره انتخابات سازمان نظام پرستاری، از ساعت ۷ صبح لغایت ۲۰ روز جمعه ۷ مهر ۱۴۰۲ اعلام شد.

هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه

2023-09-25T21:29:48+03:30

حوزه سلامت در هفته رو به پایان، در جهان، شاهد اخبار و رویدادهای متعدد و مختلفی بود که به مرور گزیده ای از مهم ترین آنها می پردازیم.

بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک

2023-09-25T21:29:48+03:30

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر لزوم ایجاد نقشه غربالگری و بیماریابی سلیاک در کشور تاکید کرد.

اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک

2023-09-25T21:29:47+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با طیف زیادی از بیماری‌های نادر مواجهیم که متاسفانه برای بسیاری از آنها هنوز درمان پیدا نشده و یا اینکه درمان های موجود کفایت نمی...

نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:47+03:30

نشست چالش‌های زنجیره تأمین ایمن و اثربخش دارو در ایران در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم

2023-09-25T21:29:46+03:30

شروع فصل پاییز، زمان شیوع بیماری های ویروسی است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری فصل سرما است. اما، با رعایت یک توصیه ساده، می توان از ابتلا به این بیماری مصون...

خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است

2023-09-25T21:29:46+03:30

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی گفت: گران قیمت ترین محصولات مواد پایه پتروشیمی، دارو است.

چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

2023-09-25T21:29:46+03:30

معاون فنی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: هر کسی که واکسن کرونا تزریق کرده باشد، پرونده الکترونیک سلامت دارد.

بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا

2023-09-25T21:29:45+03:30

راهکارهای ورود شرکت های داروسازی ایران به بازار دارویی اوراسیا، در یک نشست تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد.

جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد

2023-09-25T21:29:45+03:30

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، تخصص و تعهد حرفه‌ای را دو بال جامعه پزشکی برای خدمت به مردم دانست.

هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی

2023-09-25T21:29:45+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس، گفت: جامعه سلامت کشور افتخار دارد که همپای دلاورمردان عرصه نبرد، در جبهه ها حضور داشت.

نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:45+03:30

نشست چالش‌های قیمت‌گذاری دارو، مواد موثره و مکمل‌ها در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم

2023-09-25T21:29:44+03:30

یک متخصص تغذیه، در خصوص میان وعده دانش آموزان در مدرسه، توصیه هایی ارائه داد.

وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت

2023-09-25T21:29:44+03:30

همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ وزیر بهداشت، زنگ دبیرستان شهید آوینی تهران را به صدا در آورد.

۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند

2023-09-25T21:29:44+03:30

معاون پرستاری وزارت بهداشت، از جذب ۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان از طریق آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان

2023-09-25T21:29:44+03:30

وزیر بهداشت، به طور سرزده از مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شفا یحیاییان تهران بازدید کرد.

۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند

2023-09-25T21:29:43+03:30

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در یک هفته گذشته ۲۲ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور فوت شدند.

داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود

2023-09-25T21:29:43+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو، راه شناخت تولیدات دارویی کشور در جهان را، صادرات محصولات دانست.

ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است

2023-09-25T21:29:43+03:30

وزیر بهداشت، با اشاره به کارآمدی حوزه سلامت کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران دارای قوی‌ترین و موفق ترین نظام سلامت در منطقه است.

ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد

2023-09-25T21:29:43+03:30

مسئول هیات مرکزی نظارت بر ششمین دوره انتخابات نظام پرستاری، از رشد ۱۵ درصدی نامزدهای دوره ششم انتخابات نظام پرستاری نسبت به دوره قبل خبر داد.

اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد

2023-09-25T21:29:42+03:30

رئیس مرکز اورژانس استان تهران، با اشاره به مزاحمت تلفنی با اورژانس ۱۱۸، گفت: در هفته گذشته ۲۴۳۰ تماس مزاحم با اورژانس استان تهران داشتیم.

جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است

2023-09-25T21:29:42+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت روز جهانی بهداشت محیط، تمرکز بر اقدامات بهداشت محیط را عاملی موثر بر جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین ناشی از بار بیماری های ...

تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا

2023-09-25T21:29:42+03:30

مقاله کارایی واکسن برکت در یکی از برجسته‌ترین مجلات علمی جهان بنام The BMJ هیجده ماه پس از ارسال به چاپ رسید.