میرنیوز
نخستین پایگاه داده باستان شناسی کشور بر روی وب قرار گرفت
2020-05-17T10:38:05+04:30
به گزارش خبرنگار مهر، معصومه نیک‌نیا، دانش‌آموخته دورۀ دکتری رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه خوارزمی با اعلام این خبر افزود: در سال‌های اخیر بحث علوم‌انسانی-دیجیتال (Digital Humanities) و استفاده از ابزارهای دیجیتال در حوزه‌هایی مانند تاریخ، ادبیات، باستان‌شناسی و غیره مطرح شده است. علوم‌انسانی-دیجیتال، شیوه‌های جدیدی از دانشوری (Scholarship) برای پژوهش، تدریس و انتشار مبتنی بر همکاری میان‌رشته‌ای با استفاده از رایانه است. اگرچه پژوهش‌های حوزۀ علوم‌انسانی-دیجیتال مجموعه‌ای از فعالیت‌های همگراست و به تحقیق درباره جهانی می‌پردازد که در آن منابع چاپی دیگر رسانۀ اصلی برای تولید و انتشار دانش محسوب نمی‌شود اما متن‌محور بودن، یکی از ویژگی‌های اصلی این پژوهش‌هاست. بدین معنا که پژوهش‌ها در یک بافت خاص و مبتنی بر مدارک مستندی نظیر متون، تصاویر، سنگ‌نبشته‌ها و غیره انجام می‌شوند. با این تفسیر، سازماندهی دانش تولیدشده در این حوزه‌ها نیز اهمیت بیشتری یافته و شکل جدیدی به خود گرفته‌است. در همین راستا، الگوهای مفهومی برای تسهیل سازماندهی دانش مطرح شدند.
وی ادامه داد: یکی از این الگوها در حوزۀ میراث فرهنگی، الگوی مرجع مفهومی سی‌داک (CIDOC CRM)، حاصل بیش از دو دهه کار کمیته بین‌المللی سندپردازی (سی‌داک) در شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) است. هدف اصلی الگوی مرجع مفهومی سی‌داک این است که تبادل و یکپارچه‌سازی اطلاعات استخراج‌شده از منابع ناهمگون در حوزه میراث فرهنگی را برحسب یک هستان‌نگاری (Ontology) رسمی امکان‌پذیر کند.
این دانش آموخته دانشگاه خوارزمی گفت: نرم‌افزار تولید داخل مورد استفاده برای انجام این پژوهش، از این الگوی مفهومی برای سازماندهی اطلاعات پایگاههای داده خود استفاده می‌کند.
دانش‌آموخته دورۀ دکتری رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه خوارزمی بیان کرد: همگام با این تلاش‌های ملی و بین‌المللی برای به‌کارگیری الگوی مرجع مفهومی سی‌داک، پروژۀ رساله دورۀ دکتری اینجانب در حوزه باستان‌شناسی ایران با عنوان «پیاده‌سازی الگوی مرجع مفهومی سی‌داک (CIDOC CRM) برای حوزۀ باستان‌شناسی ایران» در دانشگاه‌های خوارزمی ایران و کلن آلمان تعریف و از میان پروژه‌های کاوش باستان‌شناسی در ایران، پروژه مشترک کاوش باستان‌شناسان ایرانی و آلمانی در منطقۀ وشنوه، به عنوان نمونه انتخاب شد.
معصومه نیک‌نیا ادامه داد: وِشنوه در بخش غربی فلات مرکزی ایران و ۳۵ کیلومتری جنوب شهرستان قم (خط هوائی) قرار دارد. در سال ۱۳۸۰ (۲۰۰۰) در کاوش‌های هیأت مشترک پژوهش‌های باستان‌شناختی ایران (سازمان میراث فرهنگی ایران – تهران) و آلمان (موزه معدن آلمان – بوخوم)، اشیائی از جنس سفال، چوب، شیشه و جواهراتی که در آب نگهداری می‌شدند؛ به دست آمد. این محوطه دربرگیرنده معادن باستانی است که توسط هیأت مشترک، «چاله غار یک» و «چاله غار دو» نامگذاری شد.
وی افزود: با بررسی انجام شده بر روی اشیاء مشخص شد که علاوه بر اینکه این منطقه، یک نذرگاه و مکان مقدس محسوب می‌شده، از قدیمی‌ترین معادن مس ایران به شمار می‌آمده است که قدمت آن به ۸۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد.
وی بیان کرد: پایگاه «مجموعه آثار یافتشده در وِشنوه» در نرم‌افزار ققنوس، به قصد ثبت اطلاعات اشیاء یافت شده و رخدادهای کاوش در این منطقه بر مبنای الگوی مرجع مفهومی سی‌داک، طراحی و پیاده‌سازی شده‌است. اطلاعات مربوط به کاوش این منطقه، در قالب یک گزارش کاوش، سه گزارش مرمت اشیاء، هفت مقالۀ پژوهشگران ایرانی - آلمانی و یک رسالۀ دکتری به زبان‌های انگلیسی و فارسی در دسترس بود. برای پیاده‌سازی این پایگاه دو زبانه (فارسی-انگلیسی)، یازده مرحله اصلی تعریف شد.
نیک‌نیا در پایان ابراز امیدواری کرد: با توجه به پتانسیل نرم‌افزاری منحصر بفردی که در ایران فراهم شده است و نمونه مشابه خارجی آن با این رویکرد وجود ندارد، امیدوارم این پایگاه مورد توجه متخصصان و مؤسسات و نهادهای مرتبط با حوزه میراث فرهنگی بویژه باستان‌شناسی و موزه‌ها قرار گیرد. زیرا که سازماندهی دانش حوزۀ میراث فرهنگی بحث بسیار جدی است و باید در برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت و بلندمدت نهادهای مرتبط مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش مهر، رساله دکتری «پیاده سازی الگوی مرجع مفهومی سی داک (CIDOC CRM)برای حوزه باستان‌شناسی ایران» نوشته «معصومه نیک‌نیا»، به راهنمایی دکتر حمیدرضا جمالی مهموئی، دکتر اُیویند آیده و مشاورۀ دکتر داریوش علیمحمدی و مهندس امید حجتی در آبان ماه ۱۳۹۸ حائز دریافت چهارمین دوره جایزه ملی زنده‌یاد استاد پوری سلطانی در پنجمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات ایران شد.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز باستان شناسی دانشگاه خوارزمی معصومه نیک‌نیا
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار علمی
اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد
آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!
استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد
۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند
چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند
راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور
وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند
زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت
هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه
بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک
اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک
نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود
چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم
خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است
چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند
بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا
جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد
هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی
نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود
دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم
وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت
۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند
بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان
۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند
داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود
ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است
ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد
اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد
جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است
تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا
