میرنیوز
دستاورد ارز ۴۲۰۰ تومانی چه بود؟/ تورم برای مردم و رانت برای خواص
2022-01-05T14:50:02+03:30
به گزارش خبرنگار مهر رانت؛ واژه‌ای است که امروز بیش از هر کلمه‌ای همراه با ارز ترجیحی به کار برده می‌شود. موافقان و مخالفان ارز ترجیحی بر فسادخیز و رانتی بودن آن تاکید دارند و به نظر تنها نقطه مشترک آنان نیز در این نکته است. رانت درآمدی بدون اتکای مستقیم به کار و تلاش تولیدی و بدون ریسک و خطر فعالیت‌های اقتصادی است و به نظر می‌رسد ارز ترجیحی بستری لازم برای آن فراهم کرده است.
از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم بحث‌ها و گفتگوها در خصوص ارز ترجیحی، نحوه تخصیص و آثار سو آن بر اقتصاد در میان اقتصاددانان، پژوهشگران و اصحاب رسانه بیش از هر زمانی به گوش می‌رسد و اشارات مقامات دولتی به حذف ارز ترجیحی در روزهای آتی و در بودجه سال ۱۴۰۱، بحث در مورد دلار جهانگیری را به صدر اخبار اقتصادی بازگردانده است.
آیا ارز ترجیحی مانعی بر تورم افسار گسیخته است یا عامل آن؟
موافقان ارز ترجیحی بر این نظرند که واردات کالاها با این نرخ، موجب می‌شود تا قیمت بقیه کالاها نیز متناسب با این نرخ تنظیم شود و از این رو، تورم چشمگیری بروز نخواهد یافت.
اما گروهی دیگر نظری غیر از این دارند، در این خصوص بارها در زمان تعیین این سیاست بیان شد که نرخ دلار از طریق انتظارات بر بازار مؤثر است و انتظارات نه بر اساس نرخ تعیین شده دولت بلکه با نرخ دادوستد آزادانه آن، شکل می‌گیرد.
حال پس از گذشت بیش از سه سال از زمان اجرای این سیاست، تورم به شکل فزاینده‌ای افزایش داشته است و مشخص شده است که تعیین یک نرخ دولتی هیچ اثری بر روند تورم نداشته است. این اشتباه در شوک ۹۱-۹۰ انجام و در فروردین ۹۷ تکرار شد.
از سویی قیمت ارز نیز طی این مدت با جهشی چشمگیر همراه بوده است. در واقع با افزایش قیمت ارز، رانت ایجاد شده برای کسانی که به آن دسترسی داشته‌اند نیز بیشتر شده است. روندهای قیمتی در سال‌های پس از اجرای سیاست ارز ترجیحی به وضوح بر اشتباه بودن آن صحه می‌گذارد.
همچنین هجوم به بازار ارز، بیش از همه به علت نوع خاص مداخله رانتی بانک مرکزی بود و تا زمانی که مداخله رانتی وجود داشته باشد، تقاضا برای آن نیز وجود خواهد داشت.
نگاه افکار عمومی به ارز ترجیحی
واقعیت این است که براساس نظر سنجی های صورت گرفته از سوی برخی نهادهای مالی و نظارتی امروز شهروندان بر این نظرند که نه تنها اختصاص ارز ترجیحی منجر به کنترل قیمت‌ها نشده بلکه قیمت محصولات دیگر نیز روند افزایشی به خود گرفته و از همین رو برخی معتقدند که تعریف ارز ۴۲۰۰ تومانی و ابقای آن تنها برای پر کردن جیب کسانی است که می‌توانند بدین ارز دسترسی داشته باشند. نیاز واردات کالای اساسی با ارز ۴۲۰۰ تومانی در شرایطی به ۱۸ میلیارد دلار افزایش یافته که یک حساب ساده، رانت ۳۶۰ هزار میلیارد تومانی آن برای امسال را نمایان می‌کند؛ اما با برنامه دولت در بودجه و تاکید آن به بیهوده بودن این ارز پاشی و سواستفاده دلالان و واسطه‌ها، به نظر می‌رسد ۱۴۰۰، سال پایانی جولان این رانت هنگفت در چرخه اقتصادی ایران باشد.
آیا بساط رانت خوران سرانجام برچیده می‌شود؟
شواهد و قرائن نشان می‌دهد مجموعه اقتصادی دولت عزم جدی برای تغییر و اصلاح روند ارزپاشی و توزیع رانت از طریق ارز ترجیحی دارد اما باید توجه داشت اقتصاد ایران در سال‌های اخیر به دلایل مختلف همچون تحریم‌ها، نوسانات ارزی، تورم فزاینده و همه گیری بیماری کرونا روزهای خوبی را سپری نکرده است و وضعیت اقتصادی به دغدغه آحاد جامعه تبدیل شده است.
در نتیجه و با توجه به اینکه اقتصاد ایران تاب شوک جدیدی را ندارد و ادامه توزیع ارز ترجیحی آثار زیانباری برای اقتصاد دارد این سیاست محکوم به شکست است. هرچند اجرای سیاست جدید بایستی با لحاظ تمام جوانب آن مدنظر باشد و کمترین تبعات منفی بر معیشت مردم را داشته باشد.
منبع : خبرگزاری مهر
کلمات کلیدی : میرنیوز ارز ترجیحی ارز 4200 تومانی رانتخواری
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار اقتصادی
روند تأمین سوخت در سراسر کشور مطلوب است
سهم ۳۰ درصدی بریکس از تولید ناخالص جهانی
جزئیات تغییر تعرفه برق برای مشترکان
قیمت طلا و سکه امروز ۶ آذر؛ سکه ۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شد
اولین نشست تخصصی مزد ۱۴۰۴ برگزار شد
۱۶۶ میلیارد تومان تسهیلات برای خدمات مکانیزه
دریافت مالیات بر ارزش افزوده جدید از واردات لغو شد
ثبت رکورد جدید در ارزش معاملات خرد
میر شتاب ایران و روسیه اجرایی شد+ مزایا
پرش شاخص بورس به ارتفاع ۲ میلیون و ۴۱۵ هزار واحد
شیوه‌نامه بهینه‌سازی و کنش مصرف انرژی در ساختمان‌های وزارت نفت ابلاغ شد
آینده مالی، بانکداری و پول چگونه است؟
سوخت تحویل شود مشکلی در تامین برق نداریم
یک نیروگاه هسته‌ای ۱۰ درصد برق ترکیه را تامین می‌کند
همه ارز مورد نیاز وزارت جهاد کشاورزی در بودجه سال جاری محقق شده است
افت کیفیت اینترنت به دلیل استفاده از فیلترشکن‌هاست
پیشنهاد میزبانی ایران برای برگزاری کنفرانس جهانی سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۶
لزوم تدوین تقویم رویدادهای صنعت پتروشیمی
اجلاس جهانی تعاون افتتاح شد
توسعه بانکداری باز منجر به رشد اقتصادی می شود
ثبت نام برای عرضه جدید خودروهای وارداتی از هفته آینده
افزایش ۱۸ درصدی صادرات غیرنفتی در ۸ ماهه سال‌جاری
تکلیف قانون جدید بانک مرکزی برای رمزارزها
کوتاهی وزارت نیرو برای نصب نکردن فیلتر در نیروگاه‌های مازوت‌سوز
تخصیص ۵ میلیارد دلار برای توسعه اقتصاد دیجیتال
چند سهامدار در سجام ثبت‌نام کردند؟
۴۰۸ واحد صنعتی راکد احیا شد
میر شتاب ایران و روسیه اجرایی شد +مزایا
قیمت دلار و یورو در مرکز مبادله امروز ۶ آذر؛ دلار نیما ۵۱ هزار و ۶۹۶ تومان
نشست وزارتی اوپک‌پلاس به‌صورت ویدیوکنفرانس برگزار می‌شود
